زبالهها با جانوران چه ميکنند
زباله؛ سلاح کشتار جمعی انسانها علیه موجودات دیگر
صدرا محقق
گروه اجتماعی: بطری نوشابه یا پوست پفک و چیپسی که ما با بی تفاوتی در طبیعت رها میکنیم فقط محیط زیست را آلوده نمیکنند. این زبالهها حیات هزاران گونه جانوری موجود بر روی کره زمین را تهدید یا دستخوش تغییر میکنند.
این یک آموزه اخلاقی یا هشدار صرف نیست. سالانه میلیونها تن زباله تجزیه ناپذیر توسط افراد زیادی در گوشه و کنار کره زمین و همچنین کشور ایران در جنگلها، کوهستانها، دشتها رودخانهها و دریاها رها میشود. اگر چه ما این زبالهها را به اصطلاح دور میاندازیم و از جلوی چشم خود پنهان میکنیم اما در عمق طبیعت این تازه شروع یک داستان مخرب و کشنده برای گونه های مختلف جانوری است.
به عنوان مثال انباشت زباله های پلاستیکی در سواحل و آبهای ساحلی حیات انواع مختلف آبزیانی را که از مواد غذایی همراه این زبالهها تغذیه میکنند، به خطر انداخته است. پیش از این اعلام شده بود زباله های از جنس مواد پلاستیکی و مشابه آن در بهترین حالت بیشتر از ۵۰۰ سال طول خواهد کشید تا تجزیه شوند. البته برخی بررسیهای جدیدتر انجام شده از سوی محققان حوزه محیط زیست ثابت کرده است حتی پس از ۵۰۰ سال این مواد تجزیه نمیشوند و تنها به تکه های ریز و مولکولی بدل میشوند و در چنین حالتی حتی برای طبیعت و انواع گیاهان و جانوران خطرناکتر نیز هستند. به همین دلیل نیز جریانهای دریایی سالانه حجم بسیار عظیمی از زباله های پلاستیکی را از این سو و آن سوی کره زمین گرد آوری کرده و در جاهایی دیگر از سواحل آبهای آزاد انبار میکنند.
طبق نظر کارشناسان علوم دریایی زباله های پلاستیکی در دریاها و اقیانوسها، حیات دستکم ۲۶۷ گونه جانوری از جمله مرغهای دریایی لاک پشتها، فکها و انواع ماهیها را که در پی خوردن مواد غذایی همراه با زباله های پلاستیکی هستند به خطر میاندازد. از سویی نتایج یک تحقیق نشان میدهد تنها ۲۰ درصد زبالههایی که از جنس پلاستیک هستند از خشکی به دریا راه مییابند و مابقی به طور مستقیم در آب دریاها فرو رفته و ته نشین میشوند.
زباله های پلاستیکی در ابعاد ریز و درشت مشکل تمامی دریاهای عالم است. به طوری که برخی از جانداران دریایی مانند انواعی از صدفها میتوانند به این زبالهها بچسبند و همراه جریان آب هزاران کیلو متر جابجا شوند که ورود این جانداران به محیط زیست جدید میتواند جانداران بومی را با مشکل روبرو کند.
همچنین برخی گونه های آبزی نیز این زباله_های پلاستیک را با طعمه اشتباه میگیرند و از آنها تغذیه می کنند که این امر میتواند بیش از گذشته به آبزیان آسیب برساند. علاوه بر این برخی از مرغهای در یایی بزرگ از زباله های پلاستیکی تغذیه میکنند و با وجود آنکه معده آنها پر میشود اما باز به علت نرسیدن مواد غذایی به بدنشان از گرسنگی میمیرند.
اخیراً یک مستند ساز علاقمند به حوزه محیط زیست به نام »کریس جردن« فیلم مستندی از یک جزیره دوره افتاده در میان آبهای اقیانوس آرام به نام جزیره »میدوی« تهیه کرده است که تصاویر آن به راستی درد آور و ناراحت کننده است.به گفته این کارگردان جزیره میدوی پیش از این یکی از مهمترین و بهترین زیستگاه تعداد بی شماری پرنده از گونه های مختلف بود که برای تخم گذاری زادآوری و زندگی در آن سکونت داشتند. با این حال به دلیل آنکه سالانه هزاران تن زباله پلاستیکی توسط آبهای اقیانوس به سواحل آن رسید حالا به یک زباله دان بزرگ در اقیانوس آرام و یک قبرستان پرندگان بدل شده است.مستند تهیه شده توسط کریس جردن چندی پیش در جشنواره فیلم تورنتوی کانادا پخش شد. این فیلم شرح دقیق و مستندی است از کشتار جمعی بزرگی و ضربه هولناکی به طبیعت است که همه انسانها به دلیل تولید زباله در آن به یک اندازه سهم دارند. در بخشی از این فیلم تصاویری از زباله های پلاستیکی شناور بر سطح آبهای آزاد مانند اقیانوسها نشان میدهد که سطح آن گاه به چندین هکتار میرسد. این زبالهها توسط آب دریاها آنقدر جا به جا میشود تا در نهایت در سواحلی مانند جزیره میدوی به ساحل برسد و حیات زیستمندان آنجا را از بین ببرد.
به گفته کارشناسانی که در این فیلم با آنها مصاحبه شده است این میزان زباله تنها نوک کوه یخی از حجم فوقالعاده ترسناکی از زباله است که ما در طبیعت رها کردهایم و تنها این مقدارش را میبینیم.
در این مستند تصاویر نشان میدهد که پرندگان بزرگ برای جوجه های خود به اشتباه این زباله های پلاستیکی رنگ وارنگ را به عنوان غذا میآورند و درون منقار آنها میگذارند. همین هم در ادامه باعث مرگ آنها میشود.البته این زبالهها تنها موجب مرگ جوجه این پرندگان نمیشود، بسیاری از پرنده های بالغ هم این زباله_های پلاستیکی را با غذا اشتباه گرفته و آنها را میبلعند، با این کار حجم معده آنها پر میشود و نمیتوانند غذای مورد نیاز بدنشان را بخورند. این داستان تراژیک و دردناک با مرگ و میر گسترده این پرندگان در جزیره ای که برای صدها سال زیستگاه اصلی آنها بود پایان مییابد. تصاویر این مستند نشان میدهد به زودی گونه های زیادی از پرندهها به دلیل خوردن زبالهها به انقراض نزدیک میشوند.
ادامه در صفحه۸
نوشته شده توسط admin در دوشنبه, ۰۶ آبان ۱۳۹۲ ساعت ۵:۲۴ ق.ظ