چالش‌های اساسی در حوزه صادرات کالاهای غیرنفتی آذربایجان غربی
مهدی قلی پور
گروه اقتصادی: مطالعات تخصصی صنایع استان با هدف امکان سنجی تولید محصولات فناوری بالا با هدف حضور موثر در بازارهای جهانی با رویکرد تدوین استراتژی های صادراتی کالاهای مزیتدار صادراتی استان باید انجام شود.
آنچه که رسانه های محلی استان از جلسه کارگروه صادرات غیرنفتی استان آذربایجان‌غربی مخابره کردند ، نشان می دهد که ۵۵ درصد صادرات آذربایجان‌غربی به عراق انجام می‌گیرد و علاوه بر آن ۳۶ درصد صادرات استان نیز به کشور ترکیه انجام می‌شود.در رابطه با بیشترین اقلام صادراتی استان نیز باید گفت که این اقلام ، انواع آب میوه و کنستانتره با ۱۲ درصد، سیمان چهار، سیب تازه سه، انواع سنگ‌های معدنی با دو درصد و ۷۴ درصد باقی‌مانده، سایر کالاهای صادراتی از استان به کشورهای جهان را شامل می‌شود.
مهمترین موانع و مشکلات صادراتی کشور محدود بودن کشورهای مقصد است چنانچه باید اذعان کرد که متاسفانه ۷۵ درصد صادرات کشور تنها به شش کشور دنیا انجام گرفته و ۹۱ درصد صادرات استان آذربایجان غربی نیز به دو کشور عراق و ترکیه صورت می‌گیرد که این خود یکی از چالش‌های اساسی در حوزه صادرات کالاهای غیرنفتی محسوب می‌شود.
بنابراین انحصاری و محدود بودن صادرات کشورمان در بازارهای خارجی ناشی از عوامل محیطی خارجی از جمله مسئله بازار عراق و وجود بی‌نظمی در این کشور، کاهش درآمدهای نفتی و در نتیجه کاهش قدرت خرید، افزایش موانع غیرتعرفه ای و ممنوعیت واردات برخی کالاها توسط کشور عراق به شمار می‌رود.
علاوه بر آن تعطیلی بازارچه مرزی به ویژه سرو و ایجاد وقفه در صادرات با کشور ترکیه و نیز با توجه به اینکه در گذشته سالانه ۲۰۰ تا ۲۵۰ میلیون دلار از وجود تجارت چمدانی عاید استان می‌شد، با بسته شدن مرز و بازارچه سرو این مسئله مهم دچار مشکل شده است.
این در حالی است که حمایت جدی از واحدهای صنعتی صادرات محور که نقش مهمی در تحرک اقتصادی استان آذربایجان غربی ایفا می کنند؛ مورد تاکید جدی است و مطالعات تخصصی صنایع استان با هدف امکان سنجی تولید محصولات فناوری بالا با هدف حضور موثر در بازارهای جهانی با رویکرد تدوین استراتژی های صادراتی کالاهای مزیتدار صادراتی استان انجام می شود.سازمان صنعت، معدن و تجارت آذربایجان غربی در راستای روان سازی امور تولید و توسعه بخش صنعت استان اقدامات موثری را از جمله احصا واحدهای تولیدی و صنعتی راکد و نیمه فعال جهت فعالسازی مجدد آنها، ایجاد بستر مناسب برای ارتقا ظرفیت تولید واحدهای پویا، شناسایی طرح های قابل سرمایه گذاری متناسب با توانمندی های استان، مذاکره با شرکت های سرمایه گذاری از جمله بنیاد برکت و امید جهت تامین سرمایه مورد نیاز واحدهای مشکل دار و جذب مشارکت این شرکتها برای خروج از رکود در دست اجرا دارد.
این در حالی است که آذربایجان غربی با دارا بودن معادن غنی و کم نظیر در دنیا و سایر ظرفیت های صنعتی از ظرفیت بالایی در توسعه بخش معدن و صنعت و سرمایه‌گذاری در صنایع مختلف برخوردار است. این استان به لحاظ تنوع مواد معدنی موجود در آن، از استان‌های غنی کشور محسوب می‌شود که تلاش برای سرمایه‌گذاری در این بخش و جلوگیری از خام‌فروشی این مواد در استان، از اولویت‌های اصلی مسئولان این بخش باید باشد.راهبردی‌ترین برنامه در رسیدن به توسعه پایدار در تولید و صنعت استان از طریق گسترش معادن و صنایع معدنی میسر می‌شود و توجه همزمان به اکتشاف، استخراج و تولید و صادرات مواد معدنی با کیفیت، یکی از هموارترین راه‌های خروج از اقتصادی تک محصولی است و توسعه بیشتر و پایدارتر بخش معدن، منجر به هموار شدن مسیر توسعه اقتصادی و تجاری کشور می‌شود.
آذربایجان غربی به واسطه وجود ظرفیت‌های طبیعی و انسانی و نیز بسترهای سرمایه‌گذاری از استان‌های پیشرو در توسعه صنایع معدنی و سایر صنایع کشور است. این استان در بخش صنعت و معدن ظرفیت‌های کم‌نظیری دارد و در صنایع مختلف از مزیت‌های بی‌بدیلی برخوردار است که باید به برندسازی آنها و ثبت محصولات به نام استان تلاش شود چرا که در این صورت به ارزش اقتصادی این محصولات به مراتب افزوده می‌شود.
کارشناسان اقتصادی معتقدند که ظرفیت های ایران اسلامی در بخش های صادرات حوزه صنعت و معدن باید مورد توجه فعالات اقتصادی و علاقمندان به عرصه تولید قرار گیرد تا به این ترتیب شاهد رشد و پویایی بیش از پیش اقتصاد کشور و استان آذربایجان غربی بود.
این در حالی است که ارتباط دانشگاه و صنعت برای تحول و توسعه این حوزه بسیار تاثیر گذار است و سهم تولید از صندوق توسعه ملی و تسهیلات بانکی از دیگر مواردی است که باید در بودجه سالیانه لحاظ شود چرا که سهم صنعت از صندوق و تسهیلات در سال های گذشته، چندان که باید و شاید تحقق پیدا نکرد.
کارشناسان اقتصادی شناسایی و احصاء فرآیندها و مجوزهای مورد نیاز سرمایه گذاری، انجام مطالعات امکان سنجی و پیش امکان سنجی اولویت های سرمایه گذاری منتخب، انجام طرح تحلیل زنجیره ارزش صنایع غذایی استان و ارائه تکنیک های ارتقاء زنجیره ارزش بر اساس الگوهای موفق جهانی، طرح آمایش صنعتی و عارضه یابی وضعیت واحدهای تولیدی استان را دیگر طرح های مطالعاتی تهیه شده جهت توسعه سرمایه گذاری در استان عنوان می کنند.از سوی دیگر، فهرست کامل اولویت های سرمایه گذاری در حوزه صنعت و معدن، لیست واحدهای نیمه فعال و راکد استان و طرحهای صنعتی جهت سرمایه گذاری به طور کامل در پورتال سازمان صنعت، معدن و تجارت قابل دریافت و مشاهده برای سرمایه گذاران داخلی و خارجی است.
ایجاد واحدهای صنعتی جدید در استان جهت تکمیل زنجیره های تولید براساس مزیت ها و پتانسیل های مناطق مورد مطالعه در هر شهرستان خواهد بود و در این راستا مطالعه و شناسایی بازارهای هدف داخلی و خارجی جهت معرفی و عرضه محصولات تولیدی این واحدها جزء اصلی ترین برنامه های کاری در حوزه بازرگانی سازمان صنعت، معدن و تجارت است.
نوشته شده توسط admin در پنجشنبه, ۰۳ تیر ۱۳۹۵ ساعت ۵:۵۷ ق.ظ
