وضعیت قرمز بازار گوشت در آستانه عید

گروه اقتصادی: اختصاص ارز ۴۲۰۰تومانی به نهاده‌ها، ممنوعیت و وضع تعرفه برای صادرات، صدور مجوز واردات جوجه یک‌روزه و محصول نهایی، راهکارهای ستاد تنظیم بازار کشور برای کاهش التهاب بازار گوشت قرمز و مرغ است؛ بازاری که این روزها، عرضه و تقاضا در آن، به‌واسطه فضای روانی، کاهش مقطعی تولید و افزایش قاچاق ملتهب شده است.
بر اساس آمارهای رسمی، نیاز سالانه کشور با جمعیت ۸۰میلیونی و سرانه ۱۲ کیلوگرم، حدود ۹۶۰ هزارتن است که تا پایان سال، حدود ۴۲۰ هزارتن از محل تولیدات داخلی (۲۷۰ هزارتن کشتارگاه و ۱۵۰ هزارتن خودکشتاری) و در صورت تأمین ارز، ۲۰۰ هزارتن از محل واردات تأمین می‌شود.
این آمار نشان می‌دهد که برای تأمین نیاز داخل حدود ۳۴۰ هزارتن کسری وجود دارد؛ کسری که دلیل آن را باید در کاهش تولید و افزایش قاچاق جست‌وجو کرد.
براساس آمار کشتارگاه‌ها، میزان تولید داخلی از نظر وزنی، از حدود ۴۷۰ هزارتن به ۲۳۰ هزارتن در نه ماه سال ۹۷ و از نظر لاشه از ۱۴/۵میلیون لاشه کشتاری به ۷/۳ میلیون لاشه در سال ۹۷ کاهش یافته است.
در سال‌های گذشته، بخشی از کسری گوشت کشور از محل قاچاق ورودی از کشورهای همسایه نظیر پاکستان تأمین می‌شد که به‌دلیل افزایش نرخ ارز و اختلاف قیمت دام زنده سبک در مقایسه با کشورهای همسایه (به‌ویژه کشورهای جنوبی و غربی) قاچاق خروجی دام زنده خصوصاً دام مولد افزایش چشمگیری داشت و در عین حال قاچاق ورودی نیز به صفر رسیده است.
وزارت صنعت، معدن و تجارت نیز برای برون‌رفت از این مشکلات، سیاست تأمین نیاز داخل بر اساس واردات از کشورهای استرالیا، آسیای میانه، رومانی و برزیل را در دستور کار قرار داده، به‌طوری که میزان واردات گوشت قرمز در سال ۹۷ نسبت به مدت مشابه آن در سال ۹۶ از نظر وزنی ۱۳درصد و ارزشی ۲۱درصد افزایش داشته است، از این رو، با برطرف شدن مشکلات انتقال ارز در تهیه بموقع و مناسب گوشت قرمز، بازار در روزهای منتهی به پایان سال به ثبات می‌رسد.
* امسال فقط ۲۸۰هزار تن گوشت بازار از داخل تأمین شد
معاون سازمان حمایت مدعی شد: التهاب بازار گوشت ناشی از کاهش داخلی تولید گوشت بود، نیاز بازار داخل به گوشت حدود ۹۶۰هزار تن است که امسال فقط ۲۸۰هزار تن از داخل تأمین شد. شهرام میرآخور، معاون سازمان حمایت مصرف کنندگان و تولیدکنندگان با اشاره با تمهیدات ویژه و خوبی که برای تنظیم بازار گوشت انجام گرفته است گفت: ۵ تیم در بازرسی و نظارت مراحل عرضه، انبارها، سردخانه ها، برخی از وادکنندگان و عرضه کنندگان و واسطه‌هایی را که در بازار گوشت اخلال می‌کردند شناسایی و با آن‌ها برخورد کردند.
این مسئول افزود: التهاب بازار گوشت ناشی از کاهش داخلی تولید گوشت بود، نیاز بازار داخل به گوشت حدود ۹۶۰ هزار تن است که امسال فقط ۲۸۰ هزار تن تأمین شد و با میزانی که تا الآن واردات گوشت داشته‌ایم باز هم ۳۳۰ هزار تن فاصله وجود دارد تا نیاز داخل به‌تمامی تأمین شود و همین فاصله است که موجب ایجاد فساد و رانت می‌شود به‌ویژه وقتی که کالایی با ارز دولتی وارد می‌شود و درست به همین دلیل است که نیاز به نظارت ویژه وجود دارد.
میرآخور با بیان این‌که هیچ مشکلی برای تأمین میوه شب عید وجود ندارد گفت: به‌دلیل حساسیتی که روی سیب و پرتقال بود این دو قلم میوه به‌اندازه کافی خریداری و ذخیره شده که در روز‌های پایانی سال با قیمتی که ستاد تنظیم بازار اعلام خواهد کرد توزیع خواهد شد.
*اسکورت گوشت وارداتی تا فروشگاه‌ها معاون اتاق بازرگانی گفت: گوشت‌های وارداتی بعد از بازشدن پلمب در خودرو‌های حامل تا محل فروشگاه‌های توزیع اسکورت می‌شود. هوشیار فقیهی با اشاره به تشدید نظارت‌ها بر توزیع کالا‌های اساسی گفت: محموله گوشت‌های وارداتی بعد از باز شدن پلمب در خودرو‌های حامل، تا محل فروشگاه‌های محل توزیع به‌نوعی اسکورت می‌شود تا از رسیدن آن به دست مصرف کننده واقعی و هدف اطمینان حاصل شود.
وی افزود: البته این جزو وظایف قانونی ما نیست، ولی برای کنترل بازار در چارچوب قوانین و مقررات عادی نمی‌توانیم با این قبیل کالا‌ها مثل کالا‌های عادی در شرایط عادی برخورد کنیم.
معاون اقتصادی اتاق بازرگانی با بیان این‌که اولویت اتاق اصناف تمرکز بر فروش فوق‌العاده است گفت: ما دنبال این هستیم که فرهنگ فروش فوق‌العاده را ترویج کنیم.
هوشیار فقیهی با اشاره به برگزاری نمایشگاه‌های عرضه مستقیم و بهاره افزود: ۱۱۵ نمایشگاه عرضه مستقیم در استان‌ها و شهرستان‌های کشور برگزار می‌شود که چندین کمیته راهبری برای نظارت بر فعالیت این نمایشگاه‌ها درست کرده‌ایم تا مستمراً کار نظارت را انجام دهند و باید نظارت‌های فیزیکی به‌شدت افزایش یابد که تمهیدات ویژه‌ای برای آن اندیشیده شده است.
معاون اقتصادی اتاق بازرگانی، تعادل عرضه و تقاضا را شرط حل مشکلات بازار دانست و گفت: در حوزه گوشت با تمهیداتی که اندیشیده شده انتظار داریم فاصله قیمت آزاد و دولتی این کالا کاهش یابد که قطعاً هم کاهش خواهد یافت.
هوشیار فقیهی با ابراز این‌که اصناف حاشیه سودشان را از فروش مرغ در برخی از استان‌ها تا ۴ درصد کاهش داده‌اند گفت: این درست نیست که نهاده با ارز ۴۲۰۰ تومان تأمین شود بعد قیمت مرغ را با نرخ نیمایی محاسبه کنیم.
*بانک مرکزی مشکلات ارزی واردکنندگان گوشت را رد می‌کند
در روزهای گذشته بحث دپوی ۷۰۰ کانتینر گوشت در کانتینرهای یخچال‌دار بنادر جنوبی از سوی رسانه‌ها با بازخورد قابل توجهی روبه‌رو شد.
بعد از مطرح شدن بحث دپوی ۱۷۰۰۰ تن گوشت قرمز، دادستان بندرعباس با توجه به دستور رئیس قوه قضاییه به موضوع ورود کرد. این مقام قضایی ضمن تأیید دپوی ۱۷هزار تن گوشت در منطقه ویژه شهید رجایی بحث تعمدی بودن دپوی گوشت را نیز تأیید کرد.
گفتنی است، محموله‌های وارداتی ابتدا در مناطق ویژه اقتصادی و بنادر کشور تخلیه شده و بعد از اظهار به گمرک ترخیص می‌شوند. در خصوص محموله‌های گوشت مذکور اصولاً اظهار به گمرک انجام نشده است تا برای تعیین تکلیف آنها اقدام جدی صورت گیرد.
بررسی‌ها نشان می‌دهد تعداد قابل‌توجهی از کانتینرهای مذکور به شرکت پشتیبانی امور دام تعلق داشته که با ورود برخی وزرا مشکل این محموله‌ها در حال برطرف شدن بوده و به‌زودی شاهد ترخیص محموله مذکور نیز خواهیم بود.
درحال‌حاضر یکی از دلیل مهم واردکنندگان مشکلات ارزی و بانکی در خصوص عدم ترخیص محموله‌های گوشت از گمرک می‌باشد.
این در حالی است که بررسی ¬ نشان می‌دهد، اصولاً بحث ارزی در این فقره خیلی قابل اعتنا نبوده کما اینکه یکی از مقامات ارشد بانک مرکزی نیز وجود مشکلات ارزی در خصوص اسناد وارداتی محموله‌های گوشت قرمز را رد کرده است.
جدای از این بحث، که لازم است بانک مرکزی به‌صراحت در خصوص آن اظهار نظر کند، به‌نظر می‌رسد واردکنندگان نیز تا حدودی در این خصوص سرعت لازم را در دستور کار خود قرار نداده‌اند.به‌عنوان مثال اخیراً دولت تسهیلات ویژه‌ای را برای ترخیص کالاهای اساسی در نظر گرفته است که این دست واردکنندگان به‌راحتی می‌توانستند از آن استفاده کنند.
یکی از این تسهیلات ترخیص ۸۰ درصد محموله در گمرک مانده است که مشخص نیست چرا واردکنندگان برای حل‌وفصل مشکلات خود به مراجع ذی‌صلاح مراجعه نکرده و محموله‌های آنها در گمرک دپو شده است.
Arazazarbaijan.aghtesadi@gmail.com