بالیق دا بیلمه‌سین، خالِـق ده!
کؤچوردو: شبنم توحیدی
یازان: سئوینج ائل‌سئور
آنادیلیمیز: گونلرین بیر گونو بیر آتلی یوْلدا پیادا آدام گؤرور. پیاده چوخ یورولوب، الدن دوشموشدو، یئریمگه طاقتی یوخموش. آتلی، آتینی ساخلاییر، اوزون یولا پیادا چیخان یورغون آدامی دا آتی‌نین تَـرکینه آلیر، یولا دوام ائدیر. بیر آز یول گئدندن سونرا، پیادا نامردجه‌سینه، گؤزلنیلمه‌دن آتین صاحبینی ایته‌لَـیپ، آتدان سالیر، سرعتله ایرَ‌لی چاپیر.
یئره ییخیلان آت صاحبی، آتی‌نین آردینجا قاچاراق اوجادان اوغرونون دالینجا قیشقیریر:
– آی نامرد! مادام کی، آتی آپاریرسان، آپار! حلال ائیلیرم. آنجاق مبادا بیر آداما بو بارده سؤز ائده‌سن. یوخسا بوندان سونرا هیچ کیم یولدا قالان بیر آداما کمک ائتمه‌یه‌جک!
بو احوالاتی بیلمیرم ننه‌مدن ائشیتمیشم، یا بابامدان. بلکه ده هارداسا اوخوموشام، یاخود تلویزیوندان دینله‌میشم. نهایت کی، یادداشیمدا ایلیشیب، قالیب. تئز- تئز یادا سالیرام.
بیر نئچه گون بوندان اوّل، قاچا- قاچا بانکوماتلاردان (دستگاه خودپرداز) بیرینه چاتماغا چالیشارکن، دیک‌دابان آیاق‌قابیمین بیر تایی آیاغیمدا پارالاندی. سحر ساعت دوققوزا ایشله‌گیردی، کوچه دئمک اولار، بوم‌بوش ایدی. ائویمدن هارداسا ۹-۸ کیلومتر اوزاقدایدیم، چانتامدا دا جمعی اوچ مانات یول‌پولو واردی. بانکوماتا چاتیب، کارتی یوخلاییب، تکنیکی سببلردن پول چیخارا بیلمه‌یه‌جگیمی اؤگرننده، قانیم لاپ قارالدی.
اوشاق مکتبده‌یدی، اونو آتیب گئده بیلمزدیم. آنجاق مکتبه قدر یاریم کیلومتر یولو پیادا گئتمک لازم ایدی. بو جیریق آیاق‌قابی‌یلا نه‌اینکی یئریمک، هیچ آددیم آتماق ممکن دَگیلدی.
اون ایل اوّل اولسایدی، آیاق‌قابیلاریمی چیخاریب، الیمه آلار، ماهنی اوخویا- اوخویا آیاق‌یالین یولا دوزلردیم. آه، گؤزل گَـنجلیک!
بیر دفعه »تارقووی«نین اورتاسیندا باشیما گلیب. آیاق‌قابیلاریم ووروردو، چیخاریب الیمه آلدیم، ایستی داشین اوزو آیاقلاریمی یاندیرماغا باشلادی، هوپپانا- هوپپانا یولا دوزلدیم.
کوچه بویو، مغازه‌لرین چوخو باغلی ایدی. یگانه آچیق آیاق‌قابی مغازه‌سینه گیردیم، معلوم اولدو کی، بو مغازه‌ده کارتلا آلیش-وئریش ائتمک ممکن‌سیزدیر. اوندا باشینا گلنلری ساتیجی خانیما دانیشدیم، دئدیم کی، منه بیر آیاق‌قابی وئر، ایلک بانکوماتدان پول چیخاران کیمی گتیریب وئرجگم. ملی کارتیمی دا گیروو گؤتورمه‌سینی ایسته‌دیم. خانیم اصلاً راضیلاشمادی. »اولماز، بیردن کارتینیز سیزه لازم اولار. من سیزه اینانیرام، هانسی آیاق‌قابینی اورگینیز ایسته‌ییر سئچیپ گؤتورون« – دئدی.
بیر آیاق‌قابی سئچدیم و مکتبه، اوشاغین دالینجا تَـلسدیم. هارداسا ایکی ساعته یاخین لَـنگیمیشدیک مکتبده، بو وقت عرضینده چوخ ناراحت اولدوم. بیردن خانیم گئج گلدیگیمی گؤروپ، هیچ گئری قاییتمایاجاغیمی، اونون پولونو قایتارمایاجاغیمی دوشونر دییه! تیکان اوستونده ایدیم، بیر آن اوّل مغازه‌یه قاییدیپ، خانیمین پولونو اؤدَمک ایسته‌ییردیم.
مکتبده اوغلومون درسی بیتَـن کیمی بانکومات آختاریب تاپدیم، پول چیخاردیب، مغازه‌یه تـلسدیم. خانیم منی گؤرجک چوخ خوشبخت اولدو. حتی اللاها شُـکر ائتدی. گؤرونور گئجیکدیگیمی گؤروپ ایستر- ایستمز ناراحت اولموشدور.
خانیمین یانینا تـلسَرکن یولدا، یوخاریدا دانیشدیغیم احوالاتی خاطیرلادیم. هیچ اونودا بیلمه‌دیگیم احوالاتی! خانیمین پولونو باجاردیقجا تئز چاتدیرماق ایسته‌ییردیم. او احوالاتداکی آتلی‌نین اوغرویا دئدیگی سؤزلری یادا سالیردیم: منی آلداتدیغینی هیچ کسه دئمه! بیردن داها باشقالارینا کمک ائتمزلر.
خانیمین پولونو گئجیکدیرمز اولمازدی. او، بیر دقیقه ده اولسون، ائتدیگی یاخشیلیغا گؤره، پشیمان اولمامالی، شُبهه‌یه دوشمه‌مه‌لیدیر!
هله ده تعجب ائدیرم، او خانیم منی نئجه تانیدی؟ نئجه آرخایین اولدو کی، من گئری قاییداجاغام. بلکه سادجه بختینی سینادی؟! بیر دفعه آلدانسام، داها هیچ کیمه اینانمارام دییه، یوخلاماق ایسته‌دی بلکه؟! بلکه سادجه یاخشیلیق ائتمکدن حضّ آلان بیریدی؟! هله ده انسانلارا، یاخشیلیغا اولان اینامینی ایتیرمه‌گن، قورویوب ساخلایان بیری؟! کاش او، هیچ وقت اینامینی ایتیرمه‌یه‌یدی! همیشه بئله اینانا بیله‌یدی، گووَنـه بیله‌یدی انسانلارا!
بلکه ده هارداسا انسانلار وار، اونلارین ایناملاریندان سوء-استفاده اولونسا بئله یاخشیلیق ائتمکدن، گووَنمکدن، اینانماقدان واز گئچمیرلر. بیلمیرم، بلکه ده خانیم او نادر انسانلاردان ایدی. بیر چوخلارینین عَوام، منیم صاف، تمیز دئدیگیم انسانلاردان.
هره بیر سببدن یاخشیلیق ائتمه‌گه جان آتیر. کیمی فکرلشیر کی، بونونلا گناهلاری تمیزلَـنیر. کیمسه اونون دا قارشیسینا یاخشیلیق چیخسین دییه، یاخشیلیق ائتمک‌چون الیندن گلنی ائدیر. باشقا بیری «یاخشیلیغی آت دریایا، بالیق بیلمه‌سه ده، خالق بیلیر« دئییر.بیر باشقاسی دا دئییر کی، »بالیق دا بیلمه‌سه اولار، خالق ده بیلمه‌سه!« اساس اودور کی، من اؤزوم بیلیرم و بو منی خوشبخت ائدیر.
سون گونلر سوسیال شبکه‌لرده کتاب اوغورلوغو گوندَم اولدو. چوخ درینه وارماق ایسته‌میرم، مسئله‌نی چوخونوز بیلیرسینیز. بونونلا باغلی دئمک اولار، هر کس فکر سسلندیردی. معلوم اودو کی، چوخ آدام عؤمرونده بیر دفعه ده اولسون کیمدنسه کتاب آلیب اوخویوپ، گئری قاییتماییپ.سوسیال شبکه‌ده گئدن صحبتلردن بئله آنلاشیلدی کی، اوّللر دفعه‌لرله آلدادیلدیغینا گؤره، داها هیچ کیم باشقاسی‌یلا کتاب بؤلوشمور. حالبوکی چؤرَگی پایلاشماق قدر واجبدیر کتابی پایلاشماق دا!…
کتابلارین چوخ داها ساتیلدیغی، کتابخانالاردا تاپیلمادیغی بو دؤورده اونلاری بیر- بیریمیزله پایلاشساق، بؤیوک یاخشیلیق ائتمیش اولاریق دوستلاریمیزا. گؤره‌سن، ایتیردیگیمیز اینامی نئجه قایتارا بیلریک؟
آتلی ایله پیاده‌نین احوالاتیندان نتیجه چیخارساق، دوغرو اولماغی هم ده اونا گؤره ایستمه‌لی‌ییک کی، انسانلار بیر- بیریندن شُبهه ائتمه‌گه باشلاماسین. ایچی یاخشیلیق، خیرخواهلیق دولو احوالاتلاری داها چوخ دانیشمالیییق. انسانلار تزه‌‌دن یاخشیلیغا، دوزلوگه، خیرخواهلیغا اینانسینلار. بیر- بیرلرینه اینانا بیلسینلر. یولدا قالانلارا یاردیم ائتمکدن، داردا قالانلارا ال اوزاتماقدان چکینمه‌سینلر. تأسفلر اولسون کی، بو گوْن بیر چوخ مرحمتلی آدام یاخشیلیق ائتمکدن اونا گؤره چکینیر کی، اؤز باشینی بلایا سالماسین، وجدانی سیزیلدایا- سیزیلدایا، اورگینه داش باسا- باسا هر گون بیر آز داها بیگانه‌لشیر. اونلاری قینایا بیلمیرم. من اؤزوم ده بیر چوخ حاللاردا چکینیرم، چونکی! بیز کمک ائتمک ایسته‌دیگی حالدا، اؤزو بلایا دُچار اولان، حیله‌یه آلدادیلان نه قدر انسان حاقیندا احوالاتلار ائشیتمیشیک.جمعیتمیز نه زمان، نیه بو حالا قالدی؟ بیز نیه بو وضعیته دوشدوک، اوتوروب دوشونمه‌لیییک!
Arazazarbaijzn.anadilimiz@gmail.com
نوشته شده توسط admin در شنبه, ۱۷ مهر ۱۴۰۰ ساعت ۸:۴۸ ق.ظ
