گل گؤر مني عشق نئيله‌دي!

بو کيتابدا دکتر صديق رحمتلي گؤلپينارلي‌نين حاضيرلاديغي‌ديواني اساس آلاراق، شعرلري تصحيح ائتمه‌دن 360 شعر ايله رساله النصحيه‌ني عرب الفبا ايله نشر ائتميش و گؤلپينارلي‌نين نسخه‌سينده اولمايان بعضي شعرلري ده فاروق تيمورتاش نسخه‌سيندن و ال يازما بير نسخه‌دن علاوه ائتميش و بير اوزون مقدمه ايله برابر سونوندا اک اولاراق بعضي آرتيرمالار گتيرميش. دکتر صديق بوتون يونس امره پژوهلارا قارشي، يونس امره‌نين خوي شهرينين ‌ديزه کندينده دوغولدوغونو ادعا ائدير. دکتر صديق 1369 ايلينده »اشعار ترکي مولوي و ترکي سرايان مکتب شمس مولوي« اثرينده ده يونس امره‌نين بئش شعريني گتيرميشدي. يونس حاقّيندا ان سون چاپ اولموش کيتاب »آتش« آديندا اثر، بير رمان شکلينده يونس امره‌نين ياشامي‌ني قلمه آلميش‌دير. کيتابين يازاري اسکندر پالا بو اثري بير نئچه ايل بوندان قاباق تورکيه ده »اود« آديندا چاپ ائدير و ايندي فارسجا چئويريسي آقاي کاظم آذري‌سيسي طرفيندن تبريزده اختر انتشاراتي واسطه‌سي ايله چاپ اولموشدور.
فارسجا ترجومه حديندن آرتيق يانليش و نامفهومدور. هر صحيفه ده بير نئچه يانليش اولدوغونو ادعا ائتسک يالان اولماز. بو ترجومه اوخوماغينا دگمز و تاسوفله نابلد مترجم يازارين بوتون زحمت‌لريني هدره وئرميش. مترجم نه تصوف ادبياتي و اونون قاوراملاري ايله تانيش‌دير و نه حتي تورک‌ديلي‌نين گرامري و جومله قورولوشو ايله. دئديکلريميز سندسيز اولماسين دئيه ساده‌جه ايلکين صحيفه‌لردن بير – ايکي جومله اؤرنک وئرمک يئرسيز اولماز. اؤرنک ايچين، ملاقاسيم –ين ‌ديليله يانليش ترجومه اولاراق بئله يازيلير:»در قونيه زير نظر مدرس فضل‌الله افنديم و ‌ديگران فقه و اصول خواندم. کتابهاي ‌ديگر را هم مي خواندم و به خاطر تفکر بيشتر در قونيه از کنار بيد مجنون رد مي شدم و در سرچشمه خودم را سرگرم مي‌کردم.«، حال بو کي اسکندر پالانين يازديغي جمله بؤيله‌دير: » فهميدم که در قونيه فردي به اسم فضل‌الله افندي به بهان? تدريس علم فقه سخناني خلاف قرآن مي‌گويد. براي اينکه او را سر جاي خود بنشانم از روستاي سؤيوت خارج شده، به قونيه رهسپارم.« و يا آنلامسيز بير جومله اولاراق ترجومه اولونوب: »با اطلاعاتي که از حکمت و عرفان داشتن بدون تظاهر در گذشته زندگي مي‌کردم «. او حالدا کي اسکندر پالانين متني بئله‌دير: «به تفاوت علم و حکمت و دانش و عرفان پي بردم و باقي عمر را بدون تظاهر به بسيار داني سپري کردم» و يا اخلاقي بير جومله اولاراق»بن ايکن بنليک‌دن قورتارماق « (تا زنده‌اي از خودخواهي رها شدن ) جومله‌سي »در حالي که من دارم تمام ميشوم« ترجومه اولونوب. تاسوفله يانليش و سهولر چوخ چوخ دور و بورداکي اؤرنکلر ساده‌جه ايلکين صحيفه‌دن گتيريلدي. بو يانليش‌لار هر صحيفه ده وار و بورادا بوندان چوخ اؤرنک وئرمک لازيم دگيل.
قيد ائتمک گرک کي بو مقاله چاپا حاضير اولان زامان، اسکندرپالا-‌نين يوخاري دا آديني چکديگيميز کيتابي، تهراندا»فکر آذين«يايينلاري طرفيندن و »اکرم غفاروند« چئويريسي ايله بير داها فارس ‌ديلينده يايينلاندي. بو کيتابا اؤتري بير باخيش گؤسترير کي سايين چئويرمن گؤزل بير چئويري حاضيرلاماق ايچين بؤيوک بير اؤزن گؤسترميش و اؤنجه تانيتديغيميز چئويري ده اولان يانليش‌لار بو کيتابدا يوخ دور و اؤتري بير باخيشدا، بعضي کيچيک چاتيشمازليق‌لارا هله‌ليک گؤز يومارساق، کيتاب اوخومالي بير اثر کيمي گؤز اؤنونده‌دير. انشاءالله ياخين گله‌جکده »اسکندر پالا«‌نين بو کيتابيندان اولونان بو ايکي فارسجا چئويري‌يه گئنيش و اطرافلي باخيلاجاق و هر ايکي اثر، اورجينال متن ايله قارشي قارشييا گلجک‌دير.***
يونس امره‌نين دونيا گؤروشو ايله تانيش اولماق و شعرلريني آراشديرماق بوندان آرتيق مجال ايسته‌يير. تانري ايسترسه گله‌جک‌ده بو حاقدا باشقا مقاله‌لر سونولاجاقدير. ساده‌جه بونو قيد ائده‌ک کي يونس امره‌نين سؤزلرينين شاه بيتي »عشق« و »سئومک«‌دير و عشقي گيزلي خزينه بيلمکله بوتون اينسانلاري سئويب – سئويلمه‌يه چاغيرير:
گلين تانيش اولاليم، ايشي قولاي قيلاليم
سئوه ليم – سئويله‌ليم، دونيا کيمسه‌يه قالماز !
Arazazarbaijzn.anadilimiz@gmail.com