منابر مجازی برای گسترش معارف حقیقی
فاطمه دهقان
گروه جامعه: ویژگی های جهان امروز از جمله درهم تنیدگی فضای مجازی و قلمرو حقیقی زندگی افراد سبب شده مساله ای چون ترویج ارزش های فرهنگی و معارف دینی نیز بدون شناخت کامل از مولفه ها، تهدیدها و فرصت های این فضا ناممکن به نظر آید.
ابزارهای نوین ارتباطی امروز، ابعاد گوناگون زندگی افراد را از خود متاثر ساخته است؛ ابزارهایی که در حوزه مسایل فرهنگی و عقیدتی چالش ها و فرصت های پرشماری را پدید آورده است. با توجه به آثار و پیامدهای گسترش تاثیرگذاری فضای مجازی بر زندگی حقیقی، شناخت مولفه های این فضا، مقابله با تهدیدها و تسلط بر ابزارهای آن ضرورتی گریزناپذیر به شمار می رود.
در این پیوند، رهبر انقلاب در آغاز سال تحصیلی جدید حوزه های علمیه (شانزدهم شهریورماه)، با اشاره به وجود برنامه های گسترده دشمن برای انحراف ذهن و دل مردم و جوانان از اصل دین، نخستین و مهمترین وظیفه روحانیون را مقابله با نقشه دین زدایی و عفت زدایی خواند و تاکید کرد: حوزه های علمیه و روحانیون باید با شناخت فضای مجازی و استفاده از فرصتهای آن، معارف و مفاهیم اسلامی را تبیین کنند.
رهبری با اشاره به این موضوع که انحراف جوانان مومن و سالم از اصل دین، هدف دشمن در فضای مجازی است، افزود: حوزه های علمیه و دانایان مذهب باید قابلیت مواجه شدن با لشکر عظیم دشمن را در خود ایجاد کنند. فضای مجازی، به صورت توامان دارای منافع و مضرات بی شماری است که باید با استفاده از فرصت های آن، مفاهیم اسلامی را در سطح گسترده ترویج کرد و در همین خصوص، شورای عالی فضای مجازی با هدف تمرکز در فکر، تصمیم و اقدام تشکیل شد.
امروز ابزارهای نوین ارتباط جمعی بر ابعاد گوناگون زندگی فردی و اجتماعی سایه افکنده یا به بیان بهتر رسوخ کرده است. حوزه های فرهنگی، مذهبی و عقیدتی نیز از تاثیر این ابزارها برکنار نمانده است. حتی می توان گفت در این حوزه ها شاهد نقش برجسته تر رسانه های مجازی، شبکه های اجتماعی و وسایل نوظهور ارتباطی هستیم.
در این باره غرویان به پژوهشگر ایرنا گفت: به طور کلی، جهان از نظر علم و فناوری به سرعت در حال حرکت است. بر همین اساس، عالمان و مبلغان دینی هم باید خود را با این حرکت و سرعت هماهنگ و به طور صحیح از این ابزار استفاده کنند، در غیر این صورت عقب خواهند افتاد و نمی توانند رسالت و پیام دین را به مردم برسانند. به گفته این مدرس دینی، سریعترین و قابل دسترس ترین ابزار تبلیغ دین، همین اینترنت، ماهواره و شبکه های اجتماعی است که می توانند، به شکلی پرشتاب و موثر پیام دین را به جهانیان برسانند.
اشرفی هم در ارتباط با تاثیر فضای مجازی بر جوانان و ضرورت های پیش روی علما و روحانیت در استفاده از ابزارهای نوین تبلیغی اظهار کرد: یکی از مولفه های مهمی که برای هر عالمی در جامعه دینی ضروری است داشتن بصیرت است و لازمه داشتن بصیرت، شناسایی جامعه متناسب با زمان خود است. همانطور که حضرت علی (ع) فرمودند فرزندان خود را مطابق با مقتضیات زمان پرورش بدهید. بر همین اساس باید به ابزارهای فضای مجازی که قسمت مهمی از زندگی حقیقی جوانان را در بر گرفته است و تاثیرگذاری بیشتری بر این قشر دارد، تسلط کافی داشته باشیم.
چگونگی استفاده بهینه از ابزارهای نوین ارتباطی هم یکی از مسایل مهم در تبلیغ و ترویج دین به شمار می رود؛ موضوعی که غرویان با اشاره به آن، گفت: سه راهکار و نکته مهم و اساسی برای استفاده مطلوب از فضای مجازی در تبلیغ دین وجود دارد. نکته نخست استفاده از هنر در این زمینه است. یعنی در فضای مجازی همه شاخه های هنر می تواند جاذبه زیادی داشته باشد و مبلغان دینی باید از شعر، نقاشی، مجسمه سازی، موسیقی صحیح و مانند این ها استفاده کنند. نکته دیگر این که مطالب باید مناسب جذب جوانان باشد یعنی محتوا باید جوان پسند باشد.
از نگاه وی، متقن بودن مطالب و بیان هم از دیگر نکته هایی است که به تبلیغ دینی مطلوب در فضای مجازی کمک می کند. وی افزود: حرف های دینی امروزه نمی تواند حرفهای عوامانه و سطحی باشد. باید عمیق و متقن و بر اساس عقل و استدلال و برهان عقلی باشد تا بتواند نسل جوان تحصیل کرده ما را جذب کند. مدیر حوزه علمیه صالحیه هم وظیفه عالمان دینی را خارج شدن از حالت انفعالی و تولید محتوا در فضای نوین عنوان کرد و گفت: همانطور که رهبر انقلاب فرمودند علما و مبلغان دینی باید تولید محتوا کنند. به این معنا که نباید منتظر بمانند محتواهایی عرضه شود و پاسخگوی آن باشند. همچنین علاوه بر تولید محتوا، در بخش پاسخگویی به شبهاتی که ایجاد می شود هم باید فعالیت چشمگیر داشته باشند. چرا که علاوه بر مسایل فقهی و سیاسی، هر مساله مرتبط با آگاهی های دینی و شناخت دین را باید در نظر گرفت.
به باور اشرفی، دین زدایی و عفت زدایی، هدف درازمدت دشمن در فضای مجازی است و از این رو شناخت علما از این فضا و ارتباط با آن، این نقشه را نقش بر آب می سازد.. یکی از ویژگی فضای مجازی، ظرفیت بالای آن در ارایه جلوه_های ویژه از کالاها، خدمات و حتی ایده ها و انگاره ها است. استفاده از این ظرفیت برای نمایاندن جلوه های واقعی و شفاف دین موضوعی بود که اشرفی درباره آن اظهار کرد: تا همپای جوانان نباشیم، همپای ما نمی شوند. در فضای مجازی مبلغان دینی می توانند با تولید محتوا با جلوه های تصویری متناسب، زندگی معنوی را با همه زیبایی هایش در فضای مجازی به نمایش بگذارند. همانطور که در فضای هنر هفتم از افکت ها و قابلیت های گوناگون استفاده می کنیم در فضای مجازی هم باید مطلب و محتوا را با افکت و جلوه زیبا عرضه کرد و نشان داد تا جذب بیشتری حاصل شود. وی افزود: داشتن سعه صدر لازم در فضای مجازی از دیگر موارد مهمی است که مبلغان دینی باید آن را در نظر بگیرند. باید درگروه های فضای مجازی، از توهین و تندی دوری کنند و با سعه صدر پاسخگوی پرسش های اقشار مختلف باشند. همینطور باید در نظر داشته باشیم که فرار از یک موقعیت ایجاد شده در دنیا، به هیچ وجه نمی تواند ما را با واقعیت مواجه کند. متاسفانه نخستین انتخابی که برخی در مورد فضای مجازی در پیش گرفتند، دوری از آن بود و این خلا باعث شد مشکلاتی که الان می بینیم پیش روی ما قرار گیرد. ما باید بپذیریم که این ابزار جزیی از زندگی حقیقی افراد است پس باید آن را بشناسیم و در آن فعال باشیم تا تاثیر گذار باشد.
غرویان هم با اشاره به تاکید رهبر انقلاب بر مبارزه با لشکرکشی دشمن در فضای مجازی گفت: ما باید تسلط علمی خود را بر فضای مجازی افزایش دهیم. در دنیای امروز، هر کسی ابزار بیشتر و نوتر و قدرتمندتری داشته باشد به همان نسبت، مخاطبان بیشتری می تواند جذب کند. در زمینه مسایل فکری، فرهنگی و معارف نیز ما باید به این ابزارها مجهز شویم تا بتوانیم هماوردی کنیم و حرف خود را بزنیم. بر همین اساس، اگر نیروهای جوان و خلاق خود را بکار بگیریم، در مسایل فکری، فلسفی، معنوی، کلامی، اخلاقی و غیره حرفهای جاذبه دار زیادی برای دنیای امروز خواهیم داشت.
وی درباره ایجاد محدودیت در فضای مجازی هم گفت: با فیلترینگ مخالف هستم چرا که اثری ندارد و اثری هم اگر داشته باشد موقت است و راه های جایگزین زیاد است مثلا یک شبکه یا ابزار فیلتر می شود، به سرعت فیلترشکن آن ساخته می شود. راه اساسی ایجاد محتوا و جذابیت برای جذب مخاطب است.
نوشته شده توسط admin در شنبه, ۲۷ شهریور ۱۳۹۵ ساعت ۱۲:۱۷ ب.ظ
