جنّتین یولو حقّه مطابق عمل ائتمک دیر
میرزه عبدالصمد ملکی
آنادیلیمیز: بیز اؤز اختیاریمیزلا یئر اوزونه گلیب، یاشاییب اختیاریمیزلا گئتمیریک. بس بو گلیب-گئتمک مذموم دنیا دئییل‌می؟ انسانین بوتون عمل‌لری حقّ اساسیندا اولمالیدیر و حقّه مطابق عمل ائتمک‌ده بیر آز چتیندیر.
حضرت امام زین العابدین علیه السّلام بویوردولار: عاشورا گونو ایش حسین بن علىّ بن أبى طالب علیهما السّلام اوچون چتین اولان زمان، بعضیلری او حضرتله ایدیلر. اونلار حضرته باخاندا اونون حالتلرینی اؤزلرینکی‌نین خلافیندا گؤردولر. اونلارین حالی بئله ایدی کی ایش چتین‌لشدیکجه اوزلری‌نین رنگی دَییشیب دیزلری تیتره‌ییردی و اورکلری دؤیونوردو. آما سیّد الشّهداء صلوات الله علیهین و اطرافینداکی بعضیلرین اوزلری، ایشیقلانیردی و اعضالری آراملاشیردی و سینه‌لرینده‌کی نفسلری ساکتلشیردی. بو حالدا بعضیلری بیر-بیرلرینه دئییردیلر: باخین ! بو کیشی اصلاً اؤلومدن قورخمور!
حضرت سیّد الشّهداء اونلارا بویوردو: «عزیز اولادیم و شرفلی انسانلار ! بیر آز ساکتلشین، دؤزون ! چونکی اؤلوم سیزی چتینلیکلردن و مشکل‌لردن، نعمتله دولو جنّته آپاران کؤرپودن باشقا بیر شئی دئییل. سیزین هانسیز زنداندان مجلل سارایا گئتمگی سئومیرسیز؟ بلی ! اؤلوم سیزین دوشمنلریز اوچون سارایدان، زندان و شکنجه‌یه گئمکدن ساوایی بیر شئی دئییل.
آتام پیغمبردن (ص) روایت ائدیب: البته دنیا مؤمنین زندانی و کافرین جنّتیدیر. و اؤلوم بونلاری جنّته آپاران و اونلاری جهنّمه آپاران کؤرپودور. من یالان دئمیرم و منه ده یالان دئییلمه‌ییب. (معانى الاخبار،باب معنى الموت، ص ۲۸)
شیعه و سنّی، پیغمبردن (ص) بئله روایت ائدیبلر کی او حضرت بویوردو: الْجَنَّةُ مَحفُوفَةٌ بِالمَکارِهِ و الصَّبرِ، فَمَنْ صَبَرَ عَلَى المَکارهِ فى الدُّنیا دَخَلَ الجَنَّةَ؛ و جَهَنَّمُ مَحفوفَةٌ بِاللَذَّاتِ و الشَّهَواتِ، فَمَنْ أَعطَى نَفسَهُ لَذَّتَهَا و شَهوَتَهَا دَخَلَ النَّارَ. (مصباح الفلاح، داش چاپ، آخوند ملّا محمّد جواد صافى گلپایگانى‌نین تألیفی ، ص ۳۰ و ۳۱٫)
جنّتین یولو چتینلیکلر و اونلارا دؤزومله دولودور، دنیادا الله یولونداکی چتینلیکلره دؤزوب اؤز نفسی ایله جهاد ائله‌ین و چتینلیکلرین قارشی‌سیندا صبر ائله‌ین شخص، جنّته داخل اولار. آما جهنّم یولو شهوتلر و لذّتلرله دولودور، امّاره نفسین طلبلرینه بویون اَیَنلر و نفسلری‌نین شهوتدن طلبینی یئرینه گتیرنلرین عاقبتی جهنّم اودو اولاجاق.
بو شریف حدیثدن انسانین بوتون عمل‌لری‌نین حق یولوندا اولمالی اودوغونو بیلمک اولور و البته حق اساسیندا عمل ائله‌مک‌ده بیر آز چتیندیر.
مثلاً بیری ایسته‌سه یوخسول‌لاری اطعام ائله‌یه، یتیمین الیندن توتا، بونون فعالیّته، زحمته و مال صرف ائله‌مگه احتیاجی وار. ایستیر ناخوشو عیادت ائله‌یه، یول گئدیب اونا هدیّه آپارمالی اونون شکایتینه قولاق آسمالیدیر. یوموشاق دیلینن اونا تسکینلیک وئرمه‌لی صبر و دؤزومه دعوت ائله‌مه‌لیدیر. ناخوشون حالی مناسب اولمادیغی تقدیرده ناهنجار سؤزونه شرافت و صبرله دؤزمه‌لدیر. البته بونلار چتیندیلر و انسان بیر ایش گؤرمک اوچون، عقل و تقوی‌دان آلدیغی گوجله نفسین طلبلرینه مسلط اولمالیدیر.
جماعتله مهربان و صبرلی رفتار ائله‌مک و جاهل آداملارین حرکتلری و سؤزلرینه گؤز یومماق، کاسبلارلا اوتوروب دورماق، اونلارلا بیر سفره باشیندا اوتورماق چتیندیر. جماعتین تهمتی، افتراسی، غیبتی و طعنه‌سینه دؤزوب صبر کاساسینی داشدیرماماق و جاهل‌لرله مسالمت ائتمک چتیندیر.
خلاصه بیری ایسته‌سه شرافتلی-پاک یاشاسین، الله-ین امرلریندن قیراغا چیخماسین، جماعتین شادلیغی و غمینده شریک اولسون و شرعیه ریاضتلری ایله نفسینی ادب ائله‌سین، عمرونون باشا باشی چتینلیکلرله دولو اولاجاق و الله آدامی اولوب محکم قدملرله بو یولدا آددیم آتمالی اولاجاق. چونکی بونلار جنّت یولو و نفسین پاکلانماسینا مقدّمه‌دیلر. نفس پاکلانیب مهذّب اولمایینجا جنته گئتمک اولماز.
آما جهنّم، شهوت، عیّاشلیق، و لذّت، یالان و غیبت، خیانت و فسق-فجور، قمار و شرب ایچمک، جماعتین مالی و ناموسونا تجاوز، اهل-عیالین، قونشونو، شریکین، عالمین و امام-پیغمبرین حقّینه تجاوز ائله‌مکله دولودور
Arazazarbaijzn.anadilimiz@gmail.com
نوشته شده توسط admin در دوشنبه, ۰۷ اسفند ۱۳۹۶ ساعت ۸:۱۰ ق.ظ
