بو چاغین اؤزل ناغیلی
حسن_عجبشرلی
آنادیلیمیز:یادیما ملّا نصرالدین درگیسی¬نین یازاری دوشور.
واختیلا او دوشونجه¬لی متفکر نه چتینلیکلرله ال به یاخا اولوب. چئوره¬سینی آلانلار بوسبوتون عقلدن کَملر، موهوماتچیلار، نلر- نلر اولدوقدا »جلیل محمد قلیزاده« یازیردی، یازیردی نهایت جانیندان بئزنده ایسه، نه قدر یازیریقسا دا، »بو دنیا دوزلمیرکی، دوزلمیر« دئییردی. عالیمین یازدیقلارینا نظر سالدیقدا گؤرونور یازیچی نئچه ساحه¬لی ادیبدیر. یازیلاری¬نین تحریر تاریخینه دؤندوکده ۱۸۹۶? م توت گل ۱۹۲۵? م دک، تخمیناً ۱۲۵ سوره¬جینده بیزده او یازدیقلاری¬نین یوزه- سکسنی دگیشمز حالدا دورور. بو او دئمکدیر توپلوم هله ایرلیلمگه جان آتماییر.اؤلولر پیئسی، دانا باش کندی¬نین احوالاتی، دلیلر ییغینجاغی، آنامین کتابی، ایراندا حریّت، خانین تسبیحی، بلکه ده قایتاردیلار و… و… و… چوخلاریندان آد چکمک اولار. بونلارین هامیسیندا بیر عِیبه¬جرلیک گؤزه دگیر. عیبه¬جرلیکدن آماج، توپلومدا دویولان آخساقلیقلاری صدالاماقدیر. فضالاری قیاس ائدرکن بیر اورتاق مخرجده گلیب دایانیب، یئنیدن چئوره¬میزه باخیب، آهلانیب ایچیمیزی چکیریک. ایندی اؤلولر پیئسینده بیرینجی رولو اوینایان »کِفلی اسکندر» تاپیلارمی بیزه عقل قویا؟ یوخسا «محمدحسن عمی¬نین« یئنیدن ائششگی ایترمی گئده شهره بیزه خبر گتیره؟ ائله¬سی دلیلر ییغینجاغی تکرارلانارمی؟ هیهات آنجاق بونلارین یئرینه باشقا موضوعلار گلیب یئر آلیب.
ایندیکی دورومدا هر دوشونه¬نین الینه بیر یاریم کرپیچ (زووکش موبایل تلفون) وئریبلر. اونونلا اؤز چئوره¬سینه فیرلانیر. آمانلاردا بیر گوندی! ائیله آنلاشیلماسین بیز نئجه دئیرلر مدرنیته¬یه قارشی دورانلاردان ساییلیریق استعفرالله! آغزیما داش- توپراق! یوخ او معنادا سسلنمه¬سین، آنجاق بونو بیلمه‌لی-ییک او فضادا یازیلان سؤزلرین، ساولارین چوخونا سؤیکَنیب، آرخالانیب فکر سؤیلمه¬مه‌لی¬ییک. »جلیل محمد قلیزاده« دئمیشکن: »قیز اؤلدو- ??z ?ldü سؤزنو دوشونوب، کؤرپو قالیر چایین اوتاییندا.«بو باشلانیشلا کئچک ایندیکی چاغین ناغیلینا:آتام دمیر یولوندا ایشله¬ییردی، اؤلنلری آزالدان¬دان سونرا قالمیشدیق ایکی باجی، آلتی قارداش. دئملی من بئشینجی اوشاغیدیم، آنامین سودونو امیب، دیرچلمیشدیم. اوشاقلیقدا فلج خسته¬لیگینه توتولموشدوم، یادیما آزاجیق گلیر، آنجاق دئییلنلره گؤره یازیق آنام حکیم قالمامیشدی یوخلاتماسین. بیزیم یاشادیغیمیز محله ده اوچ اوغلان اوشاغی بو خسته¬لیگه توتولموشدو، او ایکیسی ایندی¬نین- ایندیسی قیچلارینی چکیرلر من ایسه، آنامین قایغیکئشلیگی اوجباتیندان قیچلاریمدا آخساقلیق قالمادی.هئچ اؤزوم ده بیلمه¬ییرم ایسته¬ییرم اوخوجولاریما نه دئیم،
منیم یاخین یولداشلاریمین بیری منی گؤروب، دانلاق آلتیندا ازدی: »آی اوغلان! اورک آچان یازی سندن اوخوماق منه حسرت چلنگی اولدو، دیلین «وای»¬دان باشقا آیا- ایشیغا، گونشه- سمایا آچیلماییر« دئدی. آغزیمی دولدوردوم بیر سؤز دئیم توپوردوم یئره. آخی یولداشیم تزه¬جه اوغلونو ایتیرمیشدی.منیم اؤز یولداشیم آنا وطن¬نین باجیسی ساییلان ایکینجی و تن ده دنیاسینی دگیشمیشدی. قال- مقال حدیندن آشیب، کیمسه کیمسه¬نین حالیندان خبردار اولماییردی. من ده سفیح کیمی هله ایسته¬ییردیم اؤز ناغیلیمی دانیشیم. بیر او قدر دانیشماغا گرچک ناغیل وار من باشی داشلییا بیر دئه، آجلیق ناغیلی، توخلوق ناغیلی، ایت ناغیلی، قورد ناغیلی، پوللو علی¬نین ناغیلی، کاسیب حسن خونبول ناغیلی، قورتاران دگیل.بونلارلا بئله یئنه ده »ایت، ایت¬لیگیندن ال چکسه ده، سومسونمه¬گیندن ال چکمز« دئیبلر. یولداشلاریمین بیری دئیردی: »زنوز شهرینده بیر یئلینکا چی رحیم وارایدی، نفت گالونلارینی یئلینکایا قویوب- قویمامیش یازیق ائششک نفت شعبه¬سی¬نین قاباغینا دک چاپیردی.« بومنیم ناغیلیم اولوب،کاغاذ- قلمی گؤرنده دئیرم بس گرک یازام. اؤزو ده نه یازامنه باشینیزی آغریدیم بؤیودوم، آنجاق عاغیلدان سیسقا قالیب، نئجه دئیرلر انکشاف ائده بیلمه¬دیم. اؤگرندیگیم دیل منه قنیم اولدو. فیکیرلشدیگیمی یازییا آلا بیلمه¬دیم، دوزو- اگریدن آییرانمادیم، قالدیم نئچه یولون آیریجیندا. بوس- بوتون قارینداشلاریمدان خبرسیز قالدیم. باشیما اویون قالمادی آچیلماسین، آدام اؤله¬جک آتام اورک- دیرک اولدو: »داریخمایین دوزه¬لر« نم- نئجه اولدو من ده داریخمادیم! اما دوزلمه¬دی هیچ، بیرآز دا آرتیق اگیلیب دوه بوینونا اوخشادی. هامی دئیردی دوزه¬لر. بیر نفر سورمادی آخی نه دوزه¬لر؟ سونرالار باشا دوشدوم مثلاً سؤزو کیمی دوزه¬لر دیلده- دیشده.گرن، ساققیز تکی چئینن بیر زاد ایمیش. بئله قراره گلدیم باشیمی اینگیمیز کیمی آشاغییا تیکیب، اؤزومچون اوتلاییم، تانریدان گیزلین دگیل سیزدن نه گیزلین درست- حسابی دینجلدیم. نئجه دیر ائله سیزه ده باش آغریسی وئرمه¬دن سؤزون ال- ایاغینی بیر یئره ییغیب زحمتی آزالداق. الله جلیل محمد قلیزاده¬یه رحمت ائله¬سین. اوخوجولاریم منی باغیشلایارلار بو دؤنه چاش- باش ویردیم، بیله¬سینیز ائوین تاپشیریقلاری یادیما دوشوب جیبیمین پوللارینا آغلاییردیم.
نوشته شده توسط admin در شنبه, ۱۶ بهمن ۱۴۰۰ ساعت ۸:۵۲ ق.ظ
