ائلین غنائی ماهنیلاری
ایکینجی بولوم
محمدعلی فرزانه
آنا دیلیمیز:ایران آذربایجاندا ماهنیلارین یاراندیقلاری و یاییلدیقلاری گوندن هامیدان چوخ »سازاندا« دسته‌لری طرفیندن طویلاردا و ییغوالاردا (شنلیک اوچون قورولموش مجلسلرده) چالغی آلتلریندن تار، قاوال، ساز، کمانجا، قره‌نی، قارمون ایله بیرلیکده اوخونماقلا خلق آراسیندا یاییلیر هر یئرده ائوده ـ کوچه ده آغیزلاردا گزیر و دیللر ازبری اولوردو.
پهلوی رژیمی ایللرینده آذربایجان دیلینده یازماغین اوخوماغین و حتا دانیشماغین یاساق اولدوغو سیرالاردا ائل ماهنیلاری دیلیمیزین و دویغولاریمیزین ان گوجلو و توکنمز ترنم‌چوسو کیمی هئچ زامان سوسمامیش اونون احساس جوشدوران سسی و نفسی شهرلرده و کندلرده فرش کارخانالاریندا و اکین یئرلرینده. داغلاردا و دره‌لرده اوخونموش و ائشیدیلمیشدیر.
بورادا اوزون ایللر آذربایجان دیلینده کیتاب و مطبوعاتین نشری قدغن اولدوغو اوچون بو خصوصدا چیخان کیتابلارین سایی چوخ آز و سئیرک اولموشدور. ائل ماهنیلاری نین ایران آذربایجان میللی ارکستری نین ده‌گرلی تاثیری اولموشدور.
بو خصوصدا نشر اولونان مجموعه‌لردن بیریسی ده ائله همین ایلده تبریز موسیقی اوستادلاریندان آقای حسن عذاری طرفیندن توپلانیب و »ترکی تصنیفلر ـ به ضمیمه خودآموز و طرز کوک تار و دستگاهها« آدیله چمن آرا مطبوعاتی طرفیندن نشر ائدیلمیشدیر.
بو مجموعه‌ده موسیقی دستگاهلاری نین آدلاری و ردیف‌لری توضیح وئریلیب وچالقی آلتلرینین آیری ـ آیری دستگاهلار اوسته نه سایاق آکورد (کوک) اولماقلاری باره ده معلومات وئریلدیگدن سونرا، یوز ایگیرمی دن چوخ ائل ماهنیلارینین متنلری چاپ ائدیلمیشدیر. مرحوم عذارینین توپلادیغی بومجموعه اؤزلویونده مکمل بیر آرشیو اولدوغو حالدا، اورادا سؤزلرین یازیلیشیندا و هابئله چاپیندا چوخلو یانلیشلار گئتمیش و مرحوم عذاری ده هانسی علتلره گؤره بیر پارا سؤزلری دگیشمیش و اونلارین یئرینه اویوشمایان سؤزلر قویموشدور مثلاً
ـ‌یادیما سن دوشنده ماهنی سیندا/داغلارا چن دوشنده / سونبوله‌دن دوشنده یاخود گول اوسته نم دوشنده روحوم بدنده اوینار / یادیما سن دوشندآذربایجان ائل ماهنیلاریندان بیر سیراسینا اؤز صحیفه‌لرینده یئر وئرن بیر آیری مجموعه ۱۳۲۹ – جو ایلده آذربایجان تئاتر وموسیقی خادملریندن پرویز پرویزی طرفیندن مجموعه جدیدترین ترانه و تصنیفهای رادیو تهران و رادیو تبریز: فارسی ـ محلی ـ گیلکی ـ کردی نشاط انگیز (غربی) به انضمام بیوگرافی هنرمندان و هنرپیشگان آذربایجان (جلد اول) عنوانی ایله نشر ائدیلمیشدیر.
کیتابین داشیدیغی عنواندان آنلاشیلدیغی کیمی بورادا، آذربایجان ائل ماهنیلاریندان علاوه، فارسی کردی، گیلکی و غربی (نشاط انگیز) ماهنیلار دا وئریلمیش واو گونکو حاکم سیاستدن قورونماق اوچون آذربایجان یئرینه محلی سؤزو ایشله دیلمیشدیر!
بورادا چاپ اولموش آذربایحان ائل ماهنیلاری سیرا سیندا، سؤزلری معین شاعیریرلر طرفیندن قوشولموش ماهنیلار وهابئله غزللرده وئریلمیشدیر. بو مجموعه نین ده چاپیندا بیر چوخ یانلیشلار گئتمیش دیر.
اوچونجو مجموعه، ترانه های میللی فارسی ـ آذربایجانی آدیله ۱۳۳۱ ـ جی ایلده تهراندا نشر ائدیلمیشدیر. توپلایانی معلوم اولماییب ۱۶۴ صفحه‌دن عبارت اولان بومجموعه‌ده ساغ طرفده فارسی و سول طرفده آذربایجانی ماهنیلاری چاپ اولموشدور.
بو مجموعه، سؤزلرین دوزگون یازیلیشی و ماهنیلارین آیدینلیغی جهتدن قاباقکی مجموعه‌لردن داها اوستون دور.
بونلاردان علاوه ۱۳۴۱و ۱۳۴۳ ـ جو ایللرده تورکی (تورکجه) ترانه‌لر عنوانی آلتیندا حسن مجیدزاده طرفیندن توپلانیب و آتروپات کیتاب ائوی نین مباشرتی ایله نشر اولموش ایکی جلدلیکده بیرسیرا آیری ـ آیری معاصیر وکلاسیک شاعیرلر طرفیندن قوشولموش ماهنیلار و غزللر ایله بیرلیکده بیر چوخ ائل ماهنیلاری دا درج ائدیلمیشدیر.یوخارداکی آدی چکیلن مجموعه‌لرین اونلاردا اولان یانلیشلار و چاتیشمازلیقلارا باخمایاراق، اختناق ایللرده توپلانیب چاپ ائدیلمه‌سی آذربایجان موسیقیلی خلق ادبیاتی ساحه‌سینده گؤرولن تقدیره لایق ایشلردن بیری اولموشدور.
نوشته شده توسط admin در چهارشنبه, ۲۴ تیر ۱۳۹۴ ساعت ۴:۴۰ ق.ظ
