هاردایدین

واله شیری
بیراینجی بولوم
آنادیلیمیز:هاردایدین؟بونو آناسی دئییب، ایکی آددیم اوغلونا دوغرو ایرلندی. دستمال الینده، گؤزلری قیپ- قیرمیزی قیزارمیشدی…
اوغلان آچاری چیخاردیب، قاپی‌یا سالاندا، ائوده‌کی‌لر هامیسی دیک داشلاندیلار. آتاسی اوز دؤندریب، پنجره‌یه دوغرو باخدی. هئچ یئریندن ده ترپنمه‌دی. آداقلیسی سولغون حالدا اللرین ماسایا دایاق ائدرکن، دوداقلاری تپیدی.
بیر سؤز دئمه‌یه دوداقلاری بیر یئره یوووشمادی. اوغلانین چاشکا- لوشکا یولداشی باشینی بولادی… تکجه آناسی دستمال الینده باغرین آچیب، ایکی آددیم قاباغا ایرلندی. دئدی، هاردایدین؟.. سؤزونون دالیسینی گتیرنمه‌دی. قوللارین یانا آچیب، کؤکسونو اؤتوردو. هاردایدین اوغلوم؟!
اوغلان آرخا چانتاسی چیینینده شاشمیشدی. هویوق-هویوق ائوده‌کی‌لره باخیردی.
…، اوره‌یینی بوشالدیب، نفه‌سینی دردی. آرخا چانتاسینی باشینین آلتینا قویوب، آرخاسی اوسته اوزاندی. قول-قیچینی تیر اوزالتدی. گؤزلرینی دامچانین تاوانیندا کی تیرلره زیلله‌دی. چوخ چکمه‌دی کیرپیکلری یومولوب، درین بیر یوخویا بوروندو…
… ،اؤتن گئجه یاتمامیشدی. ایشدن قاییدیب گلنده بیر باش اوتاغینا گئدیب، آرخاسی اوسته یاتاغیندا اوزانمیشدی. گؤزلرینی تاوانینین دوم آغ بویاسینا زیلله‌میشدی. همیشه کی سایاق هئچ ائوده‌کی‌لری ده یوخلاییب، سالاملاشمامیشدی. آناسی اونو یورقون سانیب، دیندیرمه‌میشدی. تکجه شام چاغی اوتاغینین قاپیسینی دؤیوب، شاما سسله‌میشدی.
اوغلان یاتمامیشدی. سسی ائشیتمیشدی. ندنسه دورماغا هئچ ماراغی اولمامیشدی. اوتاغین قاپیسی بیر داها دؤیولدو.” اوغول سنی گؤزله‌ییریک ها!..” آناسی دیللنمیشدی… داها دؤزمه‌میشدی. دیک دوروب، سیرفا باشیندا اؤتورموشدو. یئمک یئمه‌میشدی. آناسی اونا گؤز قویموشدو. یئمه‌یینن قوردالانمیشدی.
” اوغول نییه قوردالانیسان؟ یئمه‌یینی یئ‌ده.” دیللنمیشدی. اوغلان ها جان آتمیشدی، گوجو بیللاه بیر- ایکی قاشیق یئمه‌کدن یئمیشدی. آناسی چوخ اوستون وورمامیشدی.” یقین یورقوندو.” دوشونرک، چوخ دا برکین ائلمه‌میشدی… سیرفا ییغیشمامیش دوروب، اؤز اوتاغینا کئچمیشدی… دوز ایشیقلانا‌دک اؤزو ایله وورنوخوب، دارتیشمیشدی. سیگاری سیگارین کؤتویونه آلیشدیرمیشدی.
تئلویزیونو آچیب، اونا باخمادان اوتاقدا آددیملاییردی. اؤزو ایله دانیشارکن، آجی-آجی گولومسونوردو. شاققاناه چکیب، گولوشوردو. آغ دوواردا یارانان کؤلگه‌سینین دؤرره‌سینه جیزیق چکیب، ترپنمه‌دن اونو جیزیغین اورتاسیندا حبسه سالیردی.
یاواش یاواش دووارا یاخینلاشیب، قوللارین آچیردی. کؤلگه‌سینی قوجاقلاییب، باغیرینا باسیردی. ال- قولونو دووارا سورتوشدوررکن کؤلگه‌سینه ترپنمه‌یه ایمکان وئرمیردی. دوداقلارینی دووارا یاپیشدیریب کؤلگه‌سینی سوروردو. سوروب سوموروب، ایچریسینه چکیردی. گئری چکیلیب، بیر داها گؤزلرینی دووارا زیلله‌ییردی. کؤلگه‌سی آرتیق جانلانیردی. چاره سیزلیکدن ال- قولونو یانا سالیب، اوتاقدا آدیملاییردی. قوللارین سینه سینه چارپازلاییب، اؤزونه سیغینیب قیسیلیردی… ائشییه باخماقدان اوشونوردو.
اوشونوب چکینیردی. چکینسه‌ده دؤزه بیلمه‌دی. پنجره‌یه یاخینلاشیب، پرده‌نی یانا چکدی. اوردان خیاوانا دالدی. باییردا بیر ایت ده اولامیردی. سکوتدان دوداقلاری تپیدی. دیزلری تیتره‌دی. تکجه آرا- سیرا گاهدان گاها خیاواندان اؤتوب کئچن ماشینلارین سسی اونو اؤزوندن آلیب، اؤزونه قایتاریردیلار… باشینی دیکلدیب، بیر آز اوزاقلارا باخدی. عینالینین چیراقلاری ایشاریردی.
خئیلی اونلارا گؤز تیکدی. اؤزونو ایشیقلاردان چوخ اوزاق دویدو. بیردن بیره اوشوندو. حیس ائله‌دی بوم- بوز بیر شئی بالدیرلاریندا دولاندی. جانینی گزیب، فیرلانا- فیرلانا یوخاری‌لارا لاپ بئله اوره‌یی‌نین باشینا قالخیب؛ اورداجا یاتاق سالدی. الین آتیب، اوره‌یی‌نین باشینی اووخالادی. قیوریلیب صندلین اوسته دیزلرینی قارنینا ییغدی. نه ایدی آخی. ایچین-ایچین ایچینی چکدی… بیلمیردی…
… ، آرتیق ایشیقلانمیشدی. سحرین آلا-تورانلیقی اوتاغادا چؤکموشدو. گئیینیب کئچیندی. آسقی‌دان آسلانمیش آرخا چانتاسینی گؤتوروب ایشه دوزلدی. ائشییه چیخاندا آناسی صوبح نامازینا دوروب، یئنی جه نیت ائله‌مکده ایدی.” الله اکبر!..”
… ، افسر شکیلی گؤرن همین بیر آز دوروخدو. شوبهه‌لندی. آنجاق چوخ چکمه‌دی کی گؤرموشم دئدی، کئچن گئجه دوز قاپینیزین آغزیندا گؤردوم. البت کی افسر دوز دئییردی.گئجه، اوغلان هاوا آلماغا خیاوانا چیخاندا یولونو ساعات قاباغیندان سالمیشدی. سیگار آلیب، فیکرلی- فیکرلی ائوه ساری قاییداندایدی کی او کئفلی‌لرله راستلاشمیشدی. منصور چارراهین دؤنوب، مارالانا گلن خیاوانین دؤنگه‌سینده او دؤرد نفر زیر کئفلی‌یه توش گلیب،… بیله‌سینی قومارالامیشدیلار.
، آ!.. تؤک ائشییه!..
چوخ چکدی اوغلان اؤزونه گلیب، اؤزونو تاپسین. کئفلی‌لرین بیری بیر داها اونون سینه سینه چالدی. آ… تؤک ائشییه. جیبینده نه وار تؤک ائشییه.… ،
، آ!..آ…، هئشزاد یوخومدو.
کئفلی‌لر بونو ائشیدن همین شاققاناه چکیب گولوشدولر.
، اوهه!.. دئمه‌سن آلداتدیم. آ… تؤک ائشییه. خ خ خ خوش دیلینن دئییرم هه!..
غریب ایلیشمیشدی. گؤردوکلرینه اینانمیردی. بیلمیردی خیالدی، گئرچکدی. کیرپیکلرینی دؤنه-دؤنه چالیب، گؤزلرینی یوموب آچدی. کار کسمه‌دی. بیردن سینه سینه دؤیولن یوموروق اونو اؤزونه گتیردی. نئچه یاندان ال-قولوندان بوروب دووارا دایادیلار. نه قده‌ر دارتینسا دا بیر ایش گؤره بیلمه‌دی.
، گئده!.. سننن دئییلوخ به. یا آدام دیلی باشا دوشمورسن، سن.، سن کیمسن آخی. ال چک یاخامدان بیر گؤروم.
دانیشان کئفلی او بیریسی‌لره، بوشلایین گؤراخ نه غلط دارتاجاخ. اوغلان پال- پالتارینی دوزلدیب، اونلاری سایمادان گئدیردی کی آرخادان کؤینه‌ییندن یاپیشدیلار.
، باخ گئده!.. دا مزه‌لنمه. هئیکلیوه ایشه‌رم ها. خوشلوغونان نه‌یین وار وئر گلسین. وآللاه ایشه‌ییم گلیر. بایاخدان بیر یئر آختاریرام پئل-پئل پئللی‌یم. یولداشلارینا باخیب، گولوشدولر…
غریبه ایلیشدیخ ها، اوغلانین آغزیندان چیخان همین بیله‌سینی یاخالاییب؛ قوللارینی بوردولار. اوزو قویلو یئره اوزالتدیلار. جیبلرینده نه وار ایدی چکیب، چیخارتدیلار.
آ… اوغراش!.. دئدیم کی هئیکلیوه پئل-پئل پئللی‌یه‌جم. شالوارین آشاغی سی‌ییریب اوغلانین باشینا پئلله-دی… شاققاناه ایچینده شالوارینی یوخاری چکیب، اوزاقلاشدیلار… شاققاناهلاری بوم-بوش خیاواندا سسله‌نیردی… ،
دوز قاپی‌لارینین آغزینا چاتمیشدی کی دایاندی. قاباغا ایرلنمه‌یه یئر یوخودو. ماشین قاباغینی آلمیشدی.گئجه‌نین بو چاغی خئیر اولا. پلیس ماشینین ایچیندن دئدی، هه!.. خئیر اولا. اوغلان بیلمه‌دی نه دئسین. اوتقونوب افسره باخدی. افسر اونو اتک –باش سوزدو. هه!.. هاردان بئله، هارا بئله.” دئیه الینی ترپتدی. ائوه گئدیردیم دئیه، الینن ائولرینی گؤرستدی.” گئجه‌نین بو چاغی!.. افسر سؤزونون دالیسینی گتیرمه‌ییب، اوغلانین اوزونه باخدی.
” چیخمیشدیم بیر هاوام دییشیلسین.” ، ایشین کسبین نه‌دی؟..دئیه اوغلانی بیر داها دا سوزدو. ” گرافیستم!” ، … دئدین ائویز اورادی دا. یاخچی گئت ائویزه گؤروم!..
اوغلان قاپینی آچیب، ایچری کئچه‌نه جک اوردا دایانیب، دالیسینجا باخدی…
… ، آخشام چاغی ایدی یوخودان اویاندی. اوزاندیغی یئرده گؤزلری آچیلدی. دؤنه-دؤنه کیرپیکلرینی چالدی. هنده‌ورینی اتک- باش سوزدو. اللری قورویوب، بارماقلاری بیر- بیرینه یاپیشمیشدی. اللری گؤینه‌ییردی. اللرینی قالدیریب، باخدی. خئیلی باخدی. باخا-باخا دوروب بارداش قوروب اوتوردو…
… ، صوبح ائودن چیخاندا هارا گئده‌جه‌یینی اؤزو ده بیلمیردی. کئییمیش ایدی. بیلیب-بیلمه‌دن گلیب، عینالی‌دان باش چیخارمیشدی. چانتاسی چیینینده پیادا گلیب چیخیمیشدی داغا. داغ اته‌یینده آراییب، کسه یولونان چیخمیشدی… خیر داشلار آیاغینین آلتیندا زویوشوردولر. زویوشدوکجه اوغلان اوزو قویلو یئره گلیردی. سایمیردی. نه تهر داغا دیرماشیردی، بیلمیردی. قاباغا ایرلندیکجه آیاقلاری ایله داشلاری گئری تؤکوردو. داشلاری تپیکله‌ییب، دره‌یه هئلله‌دیردی. ” آمان آللاه!.. نه‌دی آخی. نه‌دی؟..” نه اولدوغونو بیلمه‌دن نفه‌سی تنگی‌ییب، گؤزلری داریلیردی.
سارسینیب، وار گوجو ایله داغا دیرماشیردی… نفه‌سینی سینه سینه قاپساییب، بیر باشا قایالاری دولاشیردی. ایمکله‌یه-ایمکله‌یه. خیر- خومو اووجوندا سیخیردی. سیخیب داغ آشاغی هاوایا سپیردی. اللری یاییم-یاییم اولموشدو. قان اللریندن سوزوردو. داشلاری گؤتوروب، اوزو آشاغی دره‌یه ساری هئلله‌دیردی.
وار گوجو ایله گوجو چاتان داشلاری گؤتوروب دره‌یه هئلله‌دیردی. نفه‌سدن دوشموشدو. هوندور دیک داشلارین باشیندا اوتوروب، نفه‌سینی دردی. گؤزلری داریلدی. قهر بوغازینی کسدی. ” آمان آللاه!.. نه‌دی آخی؟.. نه‌دی…” اؤزو ده بیلمیردی نه ایدی. بیر جاوابا چاتمادان کووه‌ردی.