قالسین خانیم

حسن_عجبشرلی
آنادیلیمیز:بورا کیمی هئچ کیم اوزونو گؤرمه‌میشدی. هامیدان یاشماق توتاردی. گونونون چوخونو سیره‌لرده کئچیرردی. اؤزو دانیشیردی: »ایندییه جن دعالاریمین هامیسی الله¬یم طرفیندن مستجاب اولوب، زیارتگاهلارین چوخونو زیارت ائیله¬میشم، آرزولاریما چاتمیشام، ایندن بئله اؤلسم ده آرزوم گؤزومده قالماز.« »قالسین خانیم« قونشوموز ایدی. اوغلانلاری ائولنیب آیریلمیشدیلار. قیزلاری ایسه اره گئدیب، تکلیکده یاشاییردی. گلیری آنجاق اری¬نین آیلیغی، بیرده دده مالیسی اولان قانا- باداملیقدان گلن عایداتدان باشقا هئچ نه دئییلدی.
هارداسا چرشابا بورونوب، بیر گؤزو ایلن باخان خانیملارلا راستلاشسایدیم، »قالسین خانیمین« گؤرکمی یادداشیمدا گوجلنردی. اوندا اولان دؤزوم منی حیرته دالدیراردی. هئچ ندن گیلئیلنمزدی، هرنه¬یین اولدوغونو اؤزو کیمی ساناردی. یازیب- اوخوماق بیلمزدی. نه اؤگرنمیشدیسه آغالارین آغزیندان یارارلانیب، اونلاری منیمسه¬ییب اؤز کاراکترینی بوتؤولتمیشدی.
اوشاق چاغلاریمدا آنام الیمدن یاپیشیب تئز- تئز ائولرینه دؤنردیک. ایندیسه او اوشاقلاریندان اوزولوشوب من ده اؤزومه گؤره کیشی اولموشام. یاشایش قورموشام، ائو- ائشیک اییه¬سی اولموشام. مثلاً بؤیوموشم، هر حالدا من سونرالار باشا دوشدوم قونشوموزون آدی نییه »قالسین« دیر. سن دئمه آتا- آناسی¬نین اوشاقلاری دنیایا گؤز آچان کیمی اؤلورموش، او اوزدن بو اوشاغین آدینی »قالسین« سئچیرلر، بلکه تانری¬نین خوشونا گلیب، اونونلادا ساخلاسین؛ ائله ده اولور.
آدی سیجیل اداره¬سینده »فاطمه« یازیلسا دا، هامی اونو »قالسین« چاغیراردی. قالسین خانیمین حیات-یولداشی معارف اداره¬سی¬نین نامه پایلایانی ایدی. چوخ چتین یادیما گلیر »قوربان« عمی¬نین ۲۸ نومره¬لی چرخی وار ایدی، دالیسینا خورجون آسلایاردی ایچی دولو اولاردی مکتوب¬لا. اورک خسته¬لیگینه توتولوب واختیندان تئز دونیاسینی دئیشدی.
من کوچه¬میزین باشیندا قوطی اوستونده بیسکویت، راحت¬الحلقوم، چوپلو شیرنی ساتاردیم، کوره¬چی «مشه محمد»ین اوغلوکولمن¬ده آناسی دوزلتدیگی ایندیکی دیلده دئسک (یخمک) ساتاردی.
»علی«نین آل- وئری مندن چوخ اولاردی، آخی »علی«دولاناردی، »دولانان آیاغا داش دگر« دئیبلر آتالار.
یادیما گلن ۱۳۵۸ ایللر ایدی، سعید جووه، میر رحیم، عبدالحسین، رحیم علی بیرلیکده »آیندگان« گونده-لیگینی اوخویوب اؤز فیکیرلرینی ایرلی سوروردولر، هردن سؤزه گلیب، سسلری اوجالیردی.
او دورده سیاسی بحثلرین بازاری چوخ قیزقین ایدی، بیز اوشاقلیق دونیامیزدا سئیر ائدرک اونلار گلجه¬گه فیکیرلشیب پیلان یازیردیلار، آنجاق سن سانادیغینی سانا، گؤر فلک نه ساناییر. بیر دؤنه ائشیتدیگیم سؤزلری سانادیقدا: آل بایراق، گلجک بیزیم دیر، اؤلسون آمریکا، وسایره.
آزیندان ۱۰ کیمی سایدیم. او گون »قالسین خانیم« کوچه باشیندان سووولوب کئچنده، گؤزو اوغلو »عسگر«ه ساتاشیب، چاغیریب: »بوردا ایت اوتارینجا، او قانا¬یا بیر باش چکیب، دوندارما سویونون زامانی دیر به¬یم اسد قره اوغلوندان سو آلدین.« دئدی. »کئچ گؤروم کئچی جانی¬نین هاییندادیر قصاب پی آختاریر.
آی گؤروم ایگید آرخان یئره گلسین، او قانا، باداملیق بیزیم گلیر یئریمیزدی، تئز چورک تاپارسان. قوشولدوغون یولداشلارین سنه بیر گون آغلار.«
»قالسین خانیم« آغزیندان چیخانی عسگره دئدی. بیر کز اونون آجیقلانماغینی »میر رحیمه« گؤردوم ،آرواد گؤزونو یوموب، آغزینی آچیب، سؤز قالمادی دئمه¬سین: بابا گئدین اؤز خارابازین باشیندا جووقا قورون، گلیب خالقین اوشاقلارینی نییه یولدان چیخاردیرسیز. بو گون ماهاباد، صاباح تبریز، بیریسی گون تهران هه سیز دئیرسیز بس او دانیشانلار سیزه قوز حالواسی یئدیردجکلر، بلکه یوخودا گؤره¬سیز، بیز ایشله¬مه¬سک بونو سیرغا ائله¬ییب قولاغیزا تاخین دیشله¬مییه¬جه¬ییک.«
اوغلو عسگر پول کیمی قیزارمیشدی. هئچ نه دییه بیلمه¬دیگیندن آلنی¬نین دامارلاری آز قالیردی پارتلاسین. من بیلمیردیم شهرلرین آدینی نه اوزدن چکیر، اونلارا فیکیرلشدیکده، اویاندان «دلی زهرا» نی گؤردوم همیشه کی کیمی کیشی پالتاری گییینیب گلیر، قالسین خانیمی گؤرن دیلی آچیلدی: قالسین گینه نییه ایت باشی آلمیسان آغزیوا؟ نییه گینه دلیلیگین توتوب، بوراخ گل گئدک منه بیر آغیز چای- چؤرک وئر. سن اوزون بونلاردان سفئه سن، بونلارلا باش- باشا قویورسان، بیلیسن بونلارین ائله بو وقتلری¬دی
»قالسین خانیم« دئیینه- دئیینه قوشولوب »دلی زهرا«یا گئتدیلر. گئده-گئده »دلی زهرا«، »قالسین خانیما« عقل قویوردو: »هاردان گلیرسن؟ حتماً سیره¬دن یادا مسجددن. آرواد سنین طویله میخیوی بو ایکی یئره ووروبلار، بسدی دا یورولموسان؟! باخ من سنه نشانا، تکلیکدن اوجور یئرلره سیغیندیم، ایندی چؤلون قوشو اولموشام، بیابانین داشی. هامی محله ده، کوچه ده منی لاغا قویوب گولر، اما قالسین سنه دوزونو دئیم اونلار نه دانیشدیلار یالان چیخدی من اودوزدوم. ایش- ایشدن کئچمیشدی. چاره تاپمادیم اؤزومو ووردیم دلیلیگه، آخی بو خلقین عاغلی گؤزونده دیر.داها قالان دانیشقلاریندان هئچ نه آنلاشیلمادی، اوزاقلاشدیقجا تکجه »دلی زهرا«نین ال- قول اؤلچمکلری، بیرده »قالسین خانیمین« باشی¬نین ترپنمه¬سی آنلاشیلیردی.
او ایللر مکتبلر قاپانمیشدی. اوشاقلار منه تای کوچه- باجانی گزیردیلر. دانشگاهلاردا انقلابین فرهنگی شوراسی¬نین نظرینی گؤدوردولر. بیزدن یاشلیلار دا، بیر تهر بکارلامیشدیلار.
اونو دییردیم »دلی زهرا« دان اوشاقلار قورخاردیلار، آخی تئز -تئز گؤرمزدیک. مکتبلر قاپاندیقدان کوچه ده گؤرونوب راست گلیردیک. بیر ساعتدن سونرا »دلی زهرا«، »قالسین خانیم« گیلدن چیخیب اؤز- اؤزونه دانیشا- دانیشا بیزیم کوچه¬نی گئریده قویوب، »حاج حمزه« یولاغینا یؤنلدی. یازیق آرواد قارنین اوتاریردی. ندن بوآرواد دا قادینلیق گؤرکمی قالمامیشدی. گئیینجگی تام کیشیلر سایاغی، شلوار، باشماق، پئنجک ایدی، اوزوده شالواری¬نین اتکلرینی جورابلارینا سالاردی.
آنام اوشاق چاغلاریمدا قورخوداردی، ناهار چاغیلار ائشیگه چیخماغیمین قاباغینی آلسین دییه، »ایندی دلی زهرا کوچه ده دولانیر«دییردی.
نه ایسه آزجا یاشلاندیق کوچه- باجایا چیخدیق، »دلی زهرا«نی اؤزوموز کیمی گؤردوک، هله بلکه ده اؤزوموزدن ده عقللی!!!
Arazazarbaijzn.anadilimiz@gmail.com