بیر یای آخشامی

کمال عبدالله
کؤچورن: محمد صبحدل
مرمر کیمی هامار، چیلپاق آیاقلارینی دا بو قیز آنجاق اورخان اوچون بئله‌جه‌نه آچیب قویوب… بو سون فیکیر بئینیندن کئچمیشدی کی، غفلتن آییلدی. »دایان، ظالیمین اوغلو، دایان! هارا زیلله‌میسن، آی سنی، یاراماز، گؤزونو؟! اولماز! هئچ اولماز! بیردن کیمسه حیسس ائلر، گؤرر کی سن بو اوشاغا بئله باخیرسان، عاییبین عاییبی اولار.« اورخان اؤزونو بؤیوک بیر گوناه توتموش آدام کیمی حیسس ائتدی، گؤزلرینی قاچیریب تله‌سیک کیتابا دیکدی و آوتوماتیک اولاراق قارشیسینداکی چایدان بیر قورتوم آلدی. چای سویومامیشدی، اورخانین آغزی عمللی-باشلی یاندی.
اوغلانلار اوجادان دئییب-گولور، اوتانمادان اللرینی اللرینه سورتوردولر. قیزلارین وضعییتی ایسه موعممالی ایدی، اویون اونلارین سانکی بویونلارینا دوشموشدو. آمما گئری ده چکیلمک ایسته‌میردیلر. شاهماتداکی کیمی پات وضعییتی یارانمیشدی. اویونچولار قایدالاری تام موعیینلشدیره بیلمه‌دیکلریندن اویون هله ده باشلانمیردی.
– بلکه بئله ائدک؟! شوشه‌نین آغزی کیمه دوشسه، او… توت آغاجینا دیرماشسین. یوخ، قوی او، شئعر دئسین… — قیزلار سون موقاویمت گؤسترمه‌یه جهد ائتدیلر.
جهد ضعیف ایدی، البته‌ کی، نتیجه وئرمه‌دی. »آکولالار« هئچ بیر کومپرومیسه دوغرو »اوزمک« نیتینده دئییلدیلر، اونلار آمانسیزجاسینا یالنیز بیر شئی طلب ائدیردیلر: »اؤپوش! اؤپوش! آنجاق اؤپوش!!! اویونون اؤز پوزولماز قایداسی وار اونو ده‌یَیشمک اولماز!« بو طلب اونلارین دویونلنمیش قاشلاریندا، حدقه‌سیندن آز قالا چیخان گؤزلرینده آچیق-آشکار یازیلمیشدی.
قیزلار یئنه بیر-بیریله باخیشدیلار: »بونلاردان‌می چکینه‌جه‌ییک؟! آی-های…«
– باشلایاق؟ – قوشقارین دوستو شاهین سوروشدو. – یوخسا…
– قورخما قیزیم، سیزی بوردا هئچ کیم یئمه‌یه‌جک… — بو اداباز سؤزلری ایسه بالاجا جوللوت دئدی. اوغلانلار هیریلدادیلار.
دئیه‌سن، جوللوتون بو سؤزلریندن سونرا حلیمه‌نین اوز-گؤزونه سرت بیر ایفاده قوندو قاشلاری چاتیلدی:
– باشلایاق! – حلیمه آلت دوداغینی بوزوب ایره‌لی گتیردی، ساچی بو دفعه‌ اوزونه دوشمه‌سه ده باشینی گئری آتاراق آشاغیدان یوخاری برکدن اوفله‌دی و آلتدان-آلتدان یئنه ده من طرفه نظر سالدی. «باشلایاق» سؤزونو ائله قطعییتله دئدی کی، سانکی کیمینله‌سه اؤلوم-دیریم ساواشینا گیره‌جکدی، سانکی اوغلانلارین بیلمه‌دییی نَه‌یی ایسه او بیلیردی. اونون قطعییتی او بیری قیزلارا دا کئچدی.
– باشلایاق. کیم بیرینجی فیرلادیر؟..
– سیز فیرلادین. – مک دونالدز ایریشه-ایریشه گویا، ژئست ائله‌دی و، گویا، خلوته سالیب قوشقارا بیج-بیج گؤز ووردو. اورخان اوتوردوغو بالکوندان بو سیرتیق ایریشمه‌نی آچیق-آیدین شکیلده گؤردو. اتی تؤکولدو.
شوشه‌نین بیرینجی فیرلانیشی چوخ چکمه‌دی. دؤرد-بئش دؤوره… و شوشه‌نین آغزی حلیمه‌نین ساغ طرفینده اوتورموش قیزی توپ آغزی کیمی نیشان آلیب دایاندی. قیز اؤزونو ایتیردی.
»اوه… اوه… اوه… آه… آه…آه… ها-ها-ها…« و باشقا بونا بنزر جنگل‌لیک سسلری چمنلییی بورودو. ان چوخ دا آیدین مسئله‌‌، اوغلانلارین سسی ایدی. قیزلار یئنه ده بیر-بیری ایله آنی باخیشدیقدان سونرا هدفده‌کی چیل-چیل قیز آیاغا قالخدی، اول ساغینا، سونرا سولونا باخدی، گویا هئچ کیمی تاپمادی، یعنی، لاییق بیلمه‌دی، تزه‌دن یئرینه اوتوردو. چیینیندن قوجاقلاییب حلیمه‌نین یاناغیندان اؤپدو. بو دفعه‌ قیزلار گولوشدولر.
– اولمادی! واللاه، اولمادی!.. یانینداکینی اولماز. – بیر بهانه تاپا بیلمه‌ین قوچاقلار پارتلادیلار، قطعییتله اعتراض ائتمه‌یه باشلادیلار، چونکی، آنلادیلار کی، بئله گئدرسه »ایدئیا« محو اولا بیلر.
حلیمه ال-قول آتا-آتا داغ شلاله‌سینی خاطیرلادان گور سسی ایله اونلارین سسینی چوخ آسانلیقلا باتیردی:
– نییه، نییه اولماز؟؟ ائله اولار کی… کیمی ایستر اونو دا اؤپر!
اورخانین قولاغی عکس-صدا »رئژیمینده« ایشله‌مه‌یه باشلادی. »کیمی ایستر… اونو دا اؤپر… اونو دا اؤپر… اونو دا… اؤپر…اؤپر…اؤپر…«لرین سایی-حئسابی یوخ ایدی.
شاهین یئنه سوکانی الینه آلماق ایسته‌دی، آز قالا قیشقیردی:
– اویونون معناسینی ایتیریرسیز… اولماز کی…
سسلرینی ده زحمت چکیب قیسمیردیلار. آرتیق اورخانین بالکوندان بونلاری ائشیدیب-ائشیتمه‌مه‌یی‌نین هئچ بیر اهمییتی یوخ ایدی. بؤیوک-کیچیکلییین باشقا واخت کسکین جیزیلان سرحدلری ایتمیشدی.
– البته‌‌، بئله گئتسه، اویونون معناسی قالمیر، ائح…
– نییه کی، یاخشی قالیر. – قیزلار تسلیم اولماق ایسته‌میردیلر. — کیم کیمی ایسته‌سه اؤپسون. سیز ده ائله ائله‌یین.
حلیمه بو سؤزلری سؤیله‌ین چیل-چیل قیزین اته‌ییندن چکدی. اه‌ییلیب قولاغینا نه‌سه پیچیلدادی، ایکیسی ده پیققیلدادی.
جوللوت حیرصینی شاهینین اوستونه تؤکدو:
– سن ده فیرلادیرسان بونو، یاخشی فیرلات دا…
شاهین قوشقارا گؤز ووردو: »داریخما…«
قوشقار داها حیله‌‌گر ایدی، حلیمه‌نین سون سؤزلریندن توتوب بوراخمادی:
– نولار، دوز دئییرلر، کیم کیمی ایسته‌سه اونو دا اؤپسون.
– سونرا بیزدن اینجیمه‌یین… — بو معناسیز سؤزلری ایسه مک دونالدز دئدی و بئله‌لیکله، بو هیند سئریالینین بیرینجی سئرییاسی بیتدی.
بو دفعه‌ شوشه‌نی جوللوت ائله برک فیرلاتدی کی، اوشاقلار اوچون، ائله اورخانین اؤزو اوچون ده بو، بیر عؤمور قدر اوزون گلدی…
…هر شئیی اونوتموشدولار. اؤپوشون بیری بیر قپیک ایدی. اوغلانلارین هامیسینین »اوره‌یی یئرینه گلدی«، هامیسی حلیمه‌نین اوستونه جوموردو. حلیمه‌نین یاناقلاری اؤپوشلردن آللانمیشدی. آمما غریبه اولان باشقا ایدی. حلیمه اؤزو هئچ جور شوشه‌نین آغزینا توش گلمیردی. نهایت، بو، اویونداکیلارین دا دیققتینی جلب ائله‌دی.
»بو قیز، گؤره‌سن، کیمی اؤپه‌جک؟!« اورخان نه قدر چالیشیردی، بو معناسیز سؤزلری باشیندان چیخارا بیلمیردی.
آخیردا مسله‌نی جوللوت »حل ائله‌دی«. شوشه‌نین آغزینی، دئمک اولار کی، گؤز گؤره الی‌له حلیمه‌یه طرف چئویردی. قیزلار »اوه« ائله‌ییب ایسته‌دیلر، های-کوی قالدیرسینلار، آمما حلیمه کی، دوداغینی دیشله‌ییب دینمه‌دی، بونلار دا چوخ درینه گئتمه‌دیلر. هارداسا، عدالت اؤز یئرینی توتموشدو، بو قدر واخت کی، بونلار اویون اویناییردیلار، »یازیق« حلیمه اؤز حوسن-رغبتینی، هله کی، بیلدیرمه‌یه ایمکان تاپمامیشدی. هامی اونون اوچون بئله بیر فورصت یارانماسینا سئویندی.
– تبریک! تبریک! – نه‌دن‌سه، حتی قیزلار دا سسلرینی باشلارینا آتیب قیشقیریشدی. بیلینمیردی، کیم کیمی و نه اوچون تبریک ائدیر.
اورخانین ایندیکی کیمی همن صحنه‌ گؤزونون قاباغیندادی. او بو گون ده هر شئیی آیدیندان آیدین خاطیرلاییر. اونا گؤره بئله آیدین خاطیرلاییر کی، اصلینده، اونوتدوغو گون اولماییب.
…حلیمه، یاواشیدیلمیش کادرداکی کیمی تل سمه‌دن، یاواش-یاواش آیاغا قالخیر. یئنه ده یاواش-یاواش دؤوره ووروب اوتورموش و اورکلرینده مین بیر دیل‌له آللاهلارینا یالواران اوغلانلارین آرخاسیندان کئچیر. و حلیمه… اورخان اوتوران بالکونا طرف یؤنه‌لیر.
بودور، اورخانین گؤزلری اؤنونده ماراقلی کادرلار بیر-بیرینی عوض ائدیر: مک دونالدز گؤزلرینی برک-برک یوموب، شاهین عصبی-عصبی ایریشیب آیاقلارینی وار گوجو ایله قاشیییر. جوللوت قوللارینی سینه‌سینده چارپازلاییب یئرینده‌جه دیکه‌لیب و دونوب. قوشقارین اوزونه قونموش او جیددی ایفاده‌نی ایسه اورخان سونرالار بیر داها گؤرمه‌دی.
…حلیمه قاچا-قاچا گلیب دوز اورخانین قارشیسیندا دایاندی. اورخان هله ده بیر شئی آنلامادان آغیر-آغیر آیاغا قالخدی. اونلار اوزبه‌اوز دایاندیلار و اورخانا ائله گلدی کی اونلارین اورکلری بیر-بیری‌نین دؤیونتو سسینی ائشیدیر. بیر آن‌می کئچدی، مین ایل‌می کئچدی؟! قیز باخیشلارینی اوندان قاچیراراق دریندن بیر »آه« چکیب اللرینی اورخانین بوینونا دولادی و دوداقلارینی برک-برک دایادی اورخانین اوزونه. دوداقلارینین یاریسی اورخانین دوداقلارینین اوستونه دوشدو، آمما بو، چمنلیکدن اونلارا ماددیم-ماددیم باخانلارین گؤزوندن اوزاق گیزلی شکیلده باش وئردی.
اونلارین هامیسی — گنج، دیری‌باش، عاغیللی قیزلار و اوغلانلار اؤزلرینه او قدر اینانیردیلار کی… حیات یاخین و اوزاق گله‌جکده اونلار اوچون نه حاضیرلاییردی؟! »باکی – آبشئرون« مارشروتوندان بئزیب هله دونیایا سپه‌لنمه‌یه ماجال تاپمامیش بو نور پارچالارینی یاخین، اوزاق گله‌جکده نه گؤزله‌ییردی؟! کیم بونو بیلیردی؟! همن یای آخشامی ایسه اونلار خوشبخت، آسوده، قایغیسیز ایدیلر. حیات هله اونلارلا اؤز ظارافاتینی ائله‌مه‌میشدی. هله‌لیک برکدن و اورکدن گولوشوردولر و نه‌دن‌سه هامیسی بیر یئرده ائله برکدن چپیک چالدیلار کی، حلیمه اورخانی اؤپندن سونرا پؤرتموش بیر حالدا، اصل غالیب اداسی ایله بالکوندان ائنیب اونلارین یانینا قاییداندا…
اون بئش ایل اوولین حادیثه‌‌سینی اورخان بو گون نییه خاطیرلادی؟! هر شئیین بیر معناسی وار. بو گون ایشدن چیخیب آوتوبوس دایاناجاغینا طرف گئدنده قارشیداکی »باهالی« ماغازادان بیر خانیم چیخدی، اونلار اوزبه‌اوز گلدیلر. چوخ یاراشیقلی بیر خانیم ایدی. زنگین گئییمی واردی. دیققتلی باخیشلارینی اورخانین اوزونده ساخلاماسی آرتیق یاشلانمیش، ساچلاری آغارماغا باشلایان بو، عادتن، قادینلارا موناسیبتده احتیاطلی کیشینی جسارتلندیردی و او، اورکک بیر سلام وئردی. نه اولار، اولار. اوزاق-باشی نیفرتلی بیر باخیش آلتیندا اؤتوب کئچه‌جکدی.
— سلام… – قادین سلامی آز قالا سئوینجک آلدی و آیاق ساخلادی.
اورخان سوال دولو گؤزلرینی قادینین اوزونه زیلله‌دی. قادین اورخانی اونون آلیشمادیغی بیر شفقتله، غریبه بیر جان-یانانلیقلا سوزوردو. اؤزو ایسه بیر سؤز دئمیردی، ائله بیل، گؤزله‌ییردی اورخان نه ایسه دئسین.
– بئله… نئجه‌سینیز؟
بوندان عاغیللی بیر شئی تاپیب دئمک اونون عاغلینا گلمه‌دی. قادین اورخانین چاشقینلیغینی گؤروب اونو تانیمادیغیمی درحال باشا دوشدو قطعیین پرت اولمادی، آمما بوتون یاراشیقلی چؤهره‌سینی صمیمی بیر تأسف ایفاده‌سی بورودو:
– اورخان دا قوجالارمیش… — اونون یومشاق سسی نوازیشله دولو ایدی. اردی وار