ساپورت یا چیت تومان

اکبرسعادت
آنادیلیمیز:جهالتین تک قورخوسو قادین‌دیر! چونکو قادین اؤیره‌نیرسه، اوشاقلارینا دا اؤیره‌در
هاردان باشلاییم یازیم ،نه دئییم.ائله بیل یاواش یاواش ایپین اوجو الدن قاچیر.بو گونلر تانری یوخوسون دا گوره بیلمیره م.یا گرک مهدی گلسین یا دا کی ائله گرک الله اوزو ظهور اولسون.آخی والا.
هر گون جور به جور مدلار بازارا گلیر، اونلارین بعضیسی یاخشی استقبال ایله اوزلشیرلر. بو مدلارین بیری‌ده ساپورت شالوار لاردی. جامعه‌شناسلاری فکره سالان و جامعه‌میزی بوروین مشکل‌لرین بیری‌ده جوانلاریمیزین پوشش مسئله سی دیر و تجملاتین گون به گون چوخالماسیدیر. بیر عده‌نین نظرینه گوره بو مساله ‌نین اساس عاملی قیزلاردیر….
اولماز کی گوزلریمیزی یوماق کور یاشایاق.بو گونلر خیابان دا آددیم آتاندا هر شی حاجی لئیلک گورورم.
بیر پارا شالوارلار مد تلقی اولوب اولکه میزده و جاوانلاری رغبتلندیریب.
بو گونلر فیکیر وئرسز، آریقلی ـ کوکلو، یاراشا ـ یاراشمایا آروادلی کیشی لی هامی ساپورت تومان گئییر. دا دئین یوخدور آخی بوی ـ بوخونا قوربان اولوم، اسکلت جانا ساپورت تومان یاراشماز کی ، کریمی مراغه ای ائله اونا گوره دئییب کی:
“بو قوروموش بود نئجه ساخلار بو شالواری” اوزونو آداما اوخشادمادان حاجی لئی له یه بنزه ییر لر یا ائله بونون ترسه سینه سوتدن یانمیش کوک آداملار!
آنجاق بیلمیره م داها بوندان سونرا نمنه مد اولاجاق بیلمیره م.گون واریدی خیابان دا یول گئدنده کیمسه چادرا اوتمه سیدی اونا بیر آد قویوب و یا چپ چپ باخاردیق.ایندی ائله گون اولوب کی چادرا اورتن لره چپ باخیریق. والا
اما بو آرادا بیرکسی مقصر نانیماق اولماز.نئجه کی چوخلی عامیل لر بونو تشدید ائله ییر.بیرینیجی سی ائله همن بو مجازی فضالاردا حضور تاپماق دیر.اولکه میز(ایران)دونیا دا بو شبکه لردن استفاده ائتمک ده بیرینجی رتبه ده دیر.
یا آیریجا ایجتماعی مسئله لر.مثلا جاوانلارین گوزه گلمه ک مسئله سی.بیر عده هد نحوی نن ده اولمالی اولسا بو فیکیره دیر کی هامی بونا توجه ائتسین.و اونلار بئله بیر پوشش لرنن ایسته ییرلر کی جماعتی اوزلرینه جذب ائتسین.و اوجور کی دئیدیم اولماز کی گوزو باغلی یول گئدک.تاسف له بو گونلر اولکه میزده بیراز چوخ بی بند و باری وار.اوشاق دان تا بویوکه قدر.
گاهدان گورورم کی بیر عده مسن آنالار و آتالار اونلارا نصیحت وئریرلر.اما اونلارین وئردییی جاواب،آنالارین اوره یین سیندیریر و بئله دییرلر:
-آی یاریمچیلیخ قالمیش کوپه‌یین قیزی، آغزیوا ایسسوت دولدوراجاغام، بوینی قینیننان چیخمامیش گؤر نه‌لر دئییر له‌ییرتی جیغاز! هله سبت آلتیننان چیخمامیش، هله قیزلار بولاغیننان سو ایشمه‌میش گور نه‌لر دانیشیر… سنی گوروم پیس گونه حسرت قالاسان، حیاسیزین بیری حیاسیز… لاپ ائله اوزونون سویو توکولوب، دایان گوروم، توتسام گوزووه آغ سالاجام!
بو سوزلری ائشیدیب و اونلاردا بئله دییر:
-من نئینییییییم، مه‌یه دئمه‌دین گلین قشح اولار؟… من ایستیرم ماتیح یاخام قشح اولاااااااام…. گلین اولاااااااام!!!!
انسانلارین اوزلرینی بیمه‌مه‌سی، اونلاری ‌اوزگه‌یه اوخشاماغا رغبتلندیرر. تاریخلری ثباتلی اولان جامعه‌لرده مد دالیسینجا اولما رغبتی چوخ آشاغی سویه‌ده اولور.
آما آتالارینا فخر ائتمه‌ین جامعه‌لر همیشه مد دالیسینجا اولوبلار.
بئله‌نچی جامعه‌لر، اوزلرینه یوخ بلکه بیگانه‌لره اوخشاماق ایستیرلر بونا گوره ده مد نه‌ده ایسه اونون دالیسینجا دوشوب اونو کولگه‌دن کولگه‌یه تعقیب ائلیرلر. بو گونون دنیاسیندا دا ارتباطی وسیله‌لرین چوخالماسی نتیجه‌سینده مدو تعقیب ائتمک و اوندان خبردار اولماق داها ساده و راحت اولوب.
اوزلرینی حقیر گورن انسانلار منزلت و کرامت عطشی اولوب مد طریقی ایله اوزگه‌یه بنزه‌مک و بئله‌لیکله یوخاریدا گورونمک ایسته‌ییرلر.
بئله انسانلار، هزینه ائله‌دیکلری یئری اوز احتیاجلاری ایله یوخ بلکه اونلاری جامعه‌ده یوخاری گوستره‌ بیلن یئرلره باخیب تعیین ائلیرلر. اونلارین فکری ذکری هر نه‌یین بهاسینا اولموش اولسا بئله، اطرافلارینا گوره داها یوخاریدا گورسنمک اولور. بو دوشونجه، انسانلارین بوتون یاشاییش ساحه‌لرینده ایستر اجتماعی ایستر سیاسی و حتی شخصی ساحه‌لرینده اوزونو بروزه وئریر.
البت دئمه لییم کی هر شی ده افراط و تفریط ائتمک خوش دئییل.
جامعه‌ده یارانان مشکل‌لرین چوخو افراط و تفریطدن یارانیر، چونکی و افراط و تفریط انسانی دوز یولدان کنارا سالار.
افراط، حدی آشماق معناسیندا و تفریط مقداردان آز عمل ائله‌مگه دئییلیر. یعنی چوخ یئیین گئتمگه افراطا و سوست گئتمگه تفریط اطلاق اولار.
بیز دئمیریک کی چیت تومان گئیین.اما بیر پارا کاذب مد لاری دا تبلیغ ائتمه یه ک.هرشی ء یین وز یئری وار.ساپورتون دا ساپورت یئری وار…چیت تومانین دا چیت یئری.
افراط ائله‌ینلرین عملی‌نین نتیجه‌سی تفریط ائله‌مک اولور. هر ایشده حدی آشماق او ایشین ضررلی و فایداسیز گورونمه‌سینه سبب اولار. مثلاً بیر یئمگه حدیندن آرتیق دوز توکولسه او یئمک چوخ شور و یئییلمز اولار. نتیجه‌ده او غذانی یئیَه ین انسان دوزدان زهله‌سی گئدر. یئمگی حاضرلاماقدا دا دوزدان اصلا استفاده اولونماسا او یئمگی یئمک چتین اولار.