اؤلدو وار دؤندو یوخ‌

اؤلدو وار دؤندو یوخ‌

علیرضا ذیحق
آنادیلیمیز: قورد دومانلیق‌ آختاران‌ کیمی‌ اوگون‌ده‌ میدان‌شاهچی‌لارین‌ایدی‌. شاهچی‌لار خوی‌ ـ تبریز یولونو باغلامیشدیلار.یولدان‌ کئچن‌ ماشینلاری‌ ساخلاتدیریب‌ باشلاییردیلار سورغو سؤالا: ـ»شاهچی‌سان‌ یا خمینی‌چی‌؟!« صونرا ماشینین‌ بور ـ بوجاغیندان‌ توتدوآدامین‌ تومانی‌ناجان‌ باش‌ چکیردیلر. کیمسه‌ده‌ گول‌دن‌ آغیر سؤزدئسه‌ایدی‌ ایشی‌ یاش‌ایدی‌. گلیب‌ اؤزونو تاپانا قدر باش‌ گؤزوأزیلمیشدی‌. لاپ‌ پیسی‌ده‌ اوراسی‌ایدی‌ کی‌ شاه‌ عکسی‌ده‌ او کس‌ده‌اولمایایدی‌. داها اونون‌ کی‌ قالمیشدی‌ آللاها. ماشینی‌ کی‌ اودا چکیلیردی‌هئچ‌ اؤزوده‌ بیر دست‌ یاغلی‌ کتک‌ یئییب‌ بئش‌ ـ آلتی‌ آغاج‌ دا پیاداگئتمه‌لی‌ایدی‌. عرض‌ اولسون‌ عزیز دوست‌لاریمین‌ قوللوغونا کی‌ بو های‌ ـکویده‌ بیزیم‌ده‌ فیلیمیز هندوستان‌ یادینا دوشدو. أللی‌ ـ آتمیش‌ نفرییغیشیب‌ دوشدوک‌ یولا گئدک‌ شهرده‌ شاه‌ علیهینه‌ تظاهراتا. آز گئتدیک‌چوخ‌ گئتدیک‌ بیرآزجا یول‌ گئتدیک‌. دئمه‌گینه‌ بیز بورادا گئتمک‌ده‌ اولاق‌،شاهچی‌لاردا او طرفده‌ یورقان‌ علی‌نی‌ قانا بلشدیرمک‌ده‌. یورقان‌ علی‌نین‌اوّل‌دن‌ده‌ ائله‌ بو شاهچی‌لار لا سویو بیر آرخا گئتمزایدی‌. قند کرخاناسیناهله‌ چاتیب‌ چاتمامیشدیق‌ کی‌ بیردن‌ بیره‌ یورقان‌ علی‌یه‌ توش‌ گلدیک‌.أزیلمه‌میش‌ یئری‌ قولاغینین‌ دیبی‌ایدی‌. حال‌ قضیه‌دن‌ خبریمیز اولوب‌ قان‌گؤزوموزون‌ قاباغین‌ توتدو. گئری‌یه‌ دؤنمه‌ییب‌ باشلادیق‌ اوجا سسله‌شعار وئریب‌ ایره‌لی‌ گئتمه‌گه‌. بابالار دئیه‌ن‌ کیمی‌ یولچو یولدا گرک‌.شاهچی‌لاری‌ گؤرمک‌ همین‌ سسی‌میز لاپ‌ گئتدی‌ گؤیه‌:
بیز بو شاهی‌ ناللاریق‌ائششک‌ کیمی‌ چوللاریق‌
بیز دئیه‌نه‌ باخماسا جهنمه‌ یوللاریق‌
ائله‌ بو آندایدی‌ کی‌ شاهچی‌لار یومولدولار. قازما ـ بئل‌ ألده‌دوشدولر جانیمیزا. آمما بیزده‌ ألی‌ بوش‌ دئییل‌دیک‌. ألده‌ دَیه‌نک‌ قازمابئل‌لره‌ جاواب‌ وئرمگه‌ باشلادیق‌. وورکی‌ یورولاسان‌. یول‌ گلیب‌ باشماق‌ ییرتمیشدیق‌. اؤلدی‌ وارایدی‌ دؤندی‌ یوخ‌. شاهچی‌لارا بیر اود قویدوق‌کی‌گل‌ گؤره‌سن‌. آمما آللاهدان‌ گیزلین‌ دئیل‌ سیزدن‌ نه‌ گیزلین‌، داها من‌بیلمه‌دیم‌ نه‌لر کئچدی‌. او زامان‌ گؤزومو آچدیم‌کی‌ گؤردوم‌ اؤلوم‌حالیندایام‌. ائو آدامیندان‌ توتدو بوتون‌ قوهوم‌ ـ قونشو دوزولموشدولردؤوره‌مه‌. داها الگیم‌ أله‌نیب‌ غربیلیم‌ گؤیده‌ فیرلانیردی‌.»آللاه‌اوچونجودن‌ ساخلاسین‌« دئیه‌ اوزومو توتدوم‌ جماعته‌. هامی‌ بو سؤزدن‌گولومسه‌ییب‌ باشلادیلارکی‌: ـ »موشتولوغوموزو وئرکی‌ شاه‌ قاچدی‌!داها اوچونجوندن‌ خبر یوخدور…«
بو خبری‌ ائشیدن‌ کیمی‌ ائله‌ بیلدیم‌ دونیانی‌ منه‌ وئردیلر.ایسته‌دیم‌ یئریم‌دن‌ قالخیب‌ آتیلام‌ دوشه‌م‌کی‌: ـ »آغیر گل‌ مچیدقاباغی‌دی‌« دئییب‌ سینمیش‌ قول‌ ـ قیچی‌مین‌ دؤزولمز عذابی‌ اوره‌گیمی‌گؤینه‌تدی‌. او گئجه‌ مگر دانیشماقدان‌ دویوردوق‌؟! سؤز ـ سؤزو گتیریردی‌آرشین‌ بئزی‌. آمریکالی‌لاردان‌ دانیشیردیق‌. او گونلردن‌کی‌ آمریکالی‌لاربوردا ووروردی‌ قیلینجی‌ حلب‌ده‌ اوینوردی‌ اوجی‌. آخی‌ بیر سری‌ ده‌آمریکالی‌لار منی‌ بو گونه‌ سالمیشدیلار. ائو آدامی‌ دئیه‌ن‌ کیمی‌ اوّل‌دن‌ ده‌ائله‌ منیم‌ أجلیم‌ جَهره‌ أری‌ییردی‌. سالیم‌ باش‌ گؤرا آپاران‌ دئییلدیم‌.
ایندی‌ سیزه‌ دئییم‌ آمریکالی‌لاردان‌ کی‌ کندیمیزین‌ بیرآغاج‌لیقیندا نم‌ ـ نَقَدر اونلار ایچون‌ دام‌ داش‌ تیکمیشدیلر.
ائله‌ دام‌داش‌لارکی‌ خان‌ سارای‌لاری‌دا او دام‌ داش‌لارین‌ یانیندا هئچ‌زادایدی‌. من‌بختی‌ یاتمیشین‌ زمیسی‌ده‌ دوز دوشموشدی‌ او دام‌ داش‌لارین‌ یانینا.گونون‌ چوخ‌ حصه‌سینی‌ زمی‌ده‌ کئچیرتدیگیمه‌ گؤره‌ آمریکالی‌لار یانینداآل‌ ایت‌دن‌ مشهورایدیم‌. باشینیزی‌ نه‌ آغریدیم‌.
گون‌لرین‌ بیر گونی‌اوتورموشدوم‌ ائوده‌کی‌ تاققاتاق‌ کوچه‌ قاپیسی‌ سسله‌ندی‌. قاپینی‌ آچیب‌اؤزومو تاپانا قدر دؤرد دؤره‌نی‌ ژاندارمالار بورودو ـ داها قاچاق‌ یولوم‌یوخ‌ایدی‌. هر یاراقیم‌ دوزه‌لمیشدی‌ قالمیشدی‌ ساققال‌ داراغیم‌.
»ننه‌ن‌ یاخشی‌ دده‌ن‌ یاخشی‌ بیر دئه‌ گؤروم‌ نه‌اولوب‌« دئدیکجه‌ژاندارمالار بو قولاقدان‌ آلیب‌ او قولاقدان‌ اؤتوروردولر. دوشموشدولرائوین‌ جانینا. تندیردن‌ توتدو طؤله‌یه‌ قدر آختاردیلار. گوجلری‌ گوجومدن‌چوخ‌ زرلری‌ زریمدن‌ چوخ‌. بیله‌لرینه‌ چکیل‌ اویانا دا دئمک‌ اولماییردی‌.هاچان‌ دا آغزیمی‌ آچیب‌ ایستیردیم‌ دانیشام‌ سسیم‌ بوغازیمدا قالیب‌دئییردیلر: ـ »سنه‌ بیر آش‌ پیشیره‌ک‌ کی‌ اوزونده‌ بیر قَریش‌ یاغی‌ اولسون‌.ایت‌ ندی‌ بؤرک‌ ندی‌؟! سن‌ نه‌ سن‌ خرابکارلیق‌ ندی‌؟!…«ائودن‌ بیر زاد تاپانماییب‌ قوللاریمی‌ دالدان‌ چاتیب‌ سالدیلارقاباغا. کندین‌ پاسگاهیندا نه‌ یئییب‌سن‌ تورشلو آش‌. توفنگ‌ قونداغی‌ایدی‌کی‌ باش‌ گؤزومه‌ یاغیردی‌. گؤزلری‌ قیزارمیش‌ ایکی‌ آمریکالی‌دا یومروق‌ ـتپیک‌ایدی‌ کی‌ هارامدان‌ توتدو گوپسه‌ییردیلر. وورا ـ وورا داهی‌ سورغوسؤال‌ایدی‌:
ـ »دئه‌گؤره‌ک‌ کیملری‌ تانی‌ییرسان‌؟ … اسلحه‌نی‌ کیمه‌ساتیب‌سان‌؟! هاردا گیزله‌دیب‌سن‌؟ … آلچاق‌ … خائن‌ ـ خرابکار … ضدشاه‌…«
من‌ ده‌ ـ »والله بالله بایاق‌ زمی‌ده‌ ایشلیردیم‌… دام‌ داش‌لاراساری‌ گئتمه‌می‌شم‌… آمریکالی‌لاردان‌ بیرزاد اوغورلامامیشام‌…« دئمک‌دن‌ آز قالا دیلیمین‌ اوجوندا توک‌ بیتیردی‌. آمریکالی‌لارین‌دا کین‌لی‌گؤزلری‌ ائله‌ منه‌ زیلله‌نمیشدی‌کی‌ سانکی‌ دوه‌ نالبنده‌ باخیر. آللاه‌ آداماوئرنده‌ باجادان‌ سالان‌کیمی‌، بیردن‌ ـ بیره‌ ترسه‌ ـ تله‌سیک‌ »قاطیر عسگر«ایچری‌ گیردی‌. قاطیر عسگرین‌ جیک‌ بؤککونه‌ بلدایدیم‌. آمریکالی‌لارگلمه‌میشدن‌ قاباق‌ بیر حصیرایدی‌ بیر ممّد نصیر.
آدی‌ ایت‌ دفترینده‌ده‌یوخ‌ایدی‌. آمما ایندی‌ بیر دم‌ ـ دستگاه‌ صاحابی‌ اولموشدوکی‌ آدینی‌ائشید اؤزونو گؤرمه‌. اوزون‌ سؤزون‌ قیساسی‌ بوکی‌ قاطیر عسگر: ـ»اسلحه‌ تاپیلدی‌! »مادام‌« ین‌ کیفینده‌ایدی…« دئمک‌ ایله‌ منی‌ بوراخماق‌بیر آن‌ چکمه‌دی‌. او گوندن‌ بری‌ خسته‌خانالار یاتاغیم‌ اولدو. توخداماغیم‌اوقدر چکدی‌کی‌ هله‌ ایندی‌ده‌ عزرائیل‌ صحبتی‌ دوشنده‌ آمریکالی‌لاریادینا دوشوره‌م‌. آمما عوضین‌ بدل‌ آدینلی‌ اوغلو وار. انقلاب‌ چاغلاری‌»یورقان‌ علی‌« له‌ بیرلیکده‌ آمریکالی‌لارین‌ باشینا بیر توی‌ توتدوق‌کی‌مسلمان‌ ائشیدیب‌ کافر گؤرمه‌سین‌. دام‌ ـ داش‌لاریندا بیر شوشه‌ قالمادی‌کی‌ سینیق‌ ـ سینیق‌ اولماسین‌. آمریکالی‌لار کاسا ـ کوسالارین‌ ییغیشدیریب‌قاچاندا، بیز جماعتدن‌ ائله‌ توک‌ سالیردیلارکی‌ گل‌ گؤره‌سن‌.
قره‌ گونون‌ عؤمرو آز اولار. انقلاب‌ کی‌ ظفر چالدی‌ منیم‌ده‌کئفیم‌ دورولدو. یئرده‌ ـ گؤیده‌ دورماییردیم‌. داها بیر اجنبی‌ یوخ‌ایدی‌ کی‌اؤز یوردوموزدا اؤزوموزه‌ زور دئسین‌… دونن‌کی‌ بیزیم‌ آروادین‌ خبری‌اولموشدو «محمدرضا شاه‌» ین‌ اوغلو »رضا پهلوی‌« ییرمی‌بیر آذر مناسبتی‌له‌سؤیله‌ییب‌:»بو دفعه‌ ییرمی‌بیر آذری‌ «نجات‌ آذربایجان‌« دان‌ «نجات‌ ایرانا»چئویره‌جه‌ییک‌« بیر آن‌ گولمک‌دن‌ دورموردی‌. گوله‌ ـ گوله‌ دئییردی‌:ـ »بیرین‌ کنده‌ یول‌ وئرمیردیلر، کدخدانین‌ سوراغین‌ توتوردو!«

نوشته شده توسط admin در دوشنبه, ۰۱ مرداد ۱۳۹۷ ساعت ۹:۴۴ ق.ظ

دیدگاه


− 3 = چهار