پاییزین اوزون گئجه‌لری‌نین بیرینده بیر یوخو گؤردو
ع. م. آغداشلی
سون بولوم
آنادیلیمیز: اونلار گیلاندوودا ائنیب قالان یولو پییادا گئتمه‌لی ایدیلر. کندین اؤزونده‌جه سیسقا یاغیش باشلادی.هاوا ائله توتولموشدو کی، آچاجاغینا ذرّه‌جه اومید یـئری قالمیردی. یـئکه‌لی‌یه چاتاندا تامامیله ایسلانمیشدیلار. وایـیشین آیاقلاری قالوش آیاق‌قابی‌نـین ایچینده فیرچیلدایـیر و هر آددیم آتاندا پالچیق قاریشیق سو آز قالا صیفتینه چیرپیلیردی. پئنجه‌یین اوزو ایله آستاری‌نـین آراسینا قویولموش سییه‌زی پارالاری قوپوب، قاباق جؤنگه‌لرینه یـیغیشمیش و ایچی دولو توربا کیمی هر آددیم آتاندا دیزلرینه دییر و وایـیش ایسه دند وورولموش جؤنگه کیمی یـئریمه‌لی اولوردو. ایسلانمیش فاسنییه‌نین رنگی اوشاغین بویون- بوغازینـی تامام بویامیشدی.
ائولرینده ایکی- اوچ نفر آرواد وار ایدی. زولئیخا کؤرپه‌‌یه ایده کره اوددوروردو. گؤیچک بی‌بی اینک‌لری ساغیردی، آناسی ایسه یـئرین ایچینده اوزانمیشدی.
وایـیشی گؤرن آنانـین سولغون دوداقلاری قاچدی و بوساغادا دایانان، پاپاغی بوغازینا کئچن و هله ده اوست- باشیندان سو سوزمه‌لنن و کؤرپه قوزو نیگرانچیلیغی کئچیرن وایـیشین آز قالا چیرپیناراق کؤکسونو دلیب چیخاجاق اوره‌یی بیر آز ساکیت‌لشدی. بیردن پاپاغینی چیخاریب آناسینا طرف شوتودو و سویوقدان گؤیرمیش دوداقلارینـی اونون سولغون یاناقلارینا سؤیکه‌دی. اوره‌ییندن بیر دویغو کئچدی. او دویغوسونون نه اولدوغونو دوز قیرخ ایل سونرا آیدینلاشدیرا بیلدی: »آنا اولمایاندان سونرا شهر نه‌دی، جنّتین اؤزو ده آداما یاپیشماز«.
جمعی ایکی ساعآت بوندان اوّل فارغ اولموش آنا قالخیب اوتوردو. بالاسینـین ایسلانمیش پالتارینـی اینیندن چیخاریب دییشدی. یاش پالتاری سیخیب کورسو آلتـیندان تندیره آسلادی. اوشاغی اؤز یانـیندا یاتـیردیب، یایلیغی ایله اوز- گؤزونو سیلیب قوروتدو. بی‌بی‌سی وایـیشا یاخینلاشیب کؤنلونو آلماق اوچون »بی‌بی قوربان، جیققیلی باجین اولوب ائی، اؤزو ده لاپ قاغاسینا اوخشایـیر«، دئدی. وایـیش سون درجه کسکین بیر ایفاده ایله جاواب وئردی:
– نه باجی ایستی‌یم، نه قاغا!
زولئیخا خالا اؤزونه مخصوص ایفاده ایله و وایـیش باشا دوشمه‌‌سین دئیه بیر باشی ایشاره ایله دئدی:
– گؤزو گؤتورمور، کؤرپه‌نین خوروشون چکیر.
آمما بیر وایـیش, بیر ده آناسی بیلیردی کی، او بو سؤزو یالنـیز آناسینـی ایتیرمک احتیمالیندان دهشتلی بیر کابوسدان چوخ قورخدوغوندان دئییر.
ائرته‌سی گون آنانـین وضعییتی گؤزله‌نیلن کیمی اولمادی. آرواد هله ده قان ایتیریردی. بیشیریلن قویماق و خشیلدن ده یـئیه بیلمیردی. آمما بوتون بونلارا باخمایاراق هله زولئیخا خالا گلمزدن اوّل یـئریندن دوردو، اوشاقلارینـین چای- چؤره‌یینی حاضیرلادی و حتّا وایـیش ناراحات اولماسین دئیه اونونلا بیرلیکده، اوره‌یی آپارار- آپارماز بیر- ایکی تیکه یـئدی. سونرا کورسونون آلتـیندا تندیره آسلانمیش پئنجک- شالواری چیخاریب قیریشیغینـی آچدی و سلیقه ایله بوکوب بایرام گونو گئیمک اوچون بوقچایا قویدو…
ایکی- اوچ گون عرضینده آروادلارین غیر-ی عادی گلیش- گئدیشی وایـیشی سون درجه نیگران ائتمیشدی. آنانـین گرگین وضعیتینی دوشونن زولئیخا خالا و سود گونوندن اعتیبارن سحردن آخشاما کیمی وایـیش گیلده اولان گؤیچک بی‌بی کؤرپه‌نین چیله‌یه دوشمک احتیمالینـی اونوداراق اونو ائوه گلنلرین آیاغینا آپارمیر و حتّا دوعالیقلی اولان آروادلارین بئله قیچینـین آراسیندان کئچیرمیردیلر. بئله مقاملاردا ائوه، دیمه‌یه گلنلرین شن احوال- روحییه ایله زاهی‌نـین اون‌سویوندان یاخود قیرخیندان دانـیشماغین یـئرینی، اومیدسیز تورکه‌داوا مذاکره‌سی آلمیشدی. بو بحث‌لر بعضن قیزغینلاشاراق فکیرلرین چوخلوغو ایله گئنیش‌لنیر و پایـیزدا سیغیرچینلارین اوچوشو کیمی معیّن بیر نؤقطه‌یه دوغرو شوتویور. لاکین قونماق ایسته‌دیکلری یـئرین الوئریشلی اولمادیغینـی دویان سیغیرچین دسته‌سینین یـئنی‌دن یوکسه‌لیب، آخیر کی، قونمالی اولدوقلارینـی دویاراق لوپا- لوپا گؤیون یاخاسیندان قیریلیب یـئره دوشمه‌لری کیمی بحثین ده نتیجه‌سیز اولدوغونو دویان آروادلارین فیکیرلری‌هاچالانـیر و آیری- آیری فیکیرلر ایره‌لی سورولوردو:
«آللاه درد وئریب، درمان دا وئریب»
«آروادین قئیدینه قالان اولمایـیب, دوعا ساتـیبلار».
زولئیخا خالا اؤز وظیفه‌سینی دوزگون یـئرینه یـئتیردییین ایضاح ائده‌رک دئدی:
»اوّل قاینار سو حاضیرلادیم،هامینـی ائودن چیخارتدیم. اوشاق اولدوقدان سونرا دا باخ او شیش‌له ائوین دؤوره‌سینه جیزیق چکدیم، زاهی‌نـین باشی آلتـینا دا لازیم اولان دمیردن- زاددان قویموشام!«.
»باخ رحمت‌لیک کالبا ننه، بئله زاهی‌لارا آغچا چوغانـی وئره‌ردی«.
»یوخ، آرواد هوولایـیب«.
بونلارین‌هامیسینـی ائشیدن و اؤز وضعیتینی‌هامی‌دان یاخشی بیلن آنا ایسه آللاهدان بیرجه بو بایرامی مهلت وئرمه‌سینی دیله‌ییردی.
بایرامدان بیر گون قاباق آنانـین دیمه‌یینه گلن آروادلار ائودن چیخاندا »آللاه شافاسین وئرسین«، دئسه‌لر ده اؤز دئدیکلرینه ذرّه‌جه اینانمیردیلار. بیر- بیرلری ایله دانـیشاندا ایسه آنانـین هم گلین دؤورونو یاشادیغینـی، هم ده چولپالارینـی نظره آلاراق »آللاه باغیشلاسین، آپارسین« دئمه‌یه ده دیللری گلمیردی.
بایرام گونو آرتـیق وایـیش گلنلرین هم سیستئمی، هم ده یـئریش قایدالاری دییشمیشدی. گلنلرین بیر آیاغی گلیر، بیر آیاغی گلمیردی. زاهی‌نـین اطرافینـی تامام یاشلی قادینلار آلمیشدی.هامی سوم توتوب اوتورموشدو.
آنا سون آنلارینی یاشایـیر، سون نفس‌لرینی چکیردی. اوشاقلارین‌هامیسینی ائودن چیخارمیشدیلار و بایرام‌لاشماق اوچون معیّن ائولره اکمیشدیلر.
وایـیشین فیکرینی تامامیله یایـیندیرماق اوچون حتّا بوقچانـی آچیب اجرلی پئنجک- شالوارینـی گئییندیرمک ایسته‌دیلر. لاکین یاغیش دیه‌ن پئنجک او قده‌ر یـیغیلمیشدی کی، گؤیچک بی‌بی قولتوقلارینـی سؤکسه ده اینینه اولمادی.
قورو نفس‌دن باشقا هئچ بیر حرکت ائده بیلمه‌ین آنانـین گؤزلری غیر-ی عادی اولاراق دولانـیر، اطرافی نه اوچون‌سه سوزوردو. دیلی اولسایدی اوجادان باغیراراق » وایـیشیمی گتیرین« دئیه‌جکدی. لاکین دوداقلاری خفیفجه ترپندیسه ده هئچ بیر سس ائشیدیلمه‌دی. آخیر کی، اونون بو غیر-ی عادی‌لیینین معناسینـی باشا دوشن اولدو. گؤیچک بی‌بی ائودن چیخاراق وایـیشی گتیردی. اونون اوزونو آنانـین دوداقلارینا یاخینلاشدیردی و بالاسینـی سون دفه اولاراق اؤپه بیلدیییندن ممنون اولدوغونو و عئینی حالدا بئله حیاتا نیفرت ائتدییینی ایفاده ائدن سیرلی بیر گولوشله دونیانـی دییشدی.
بو فاجیعه‌نی وایـیشدان گیزلی ساخلایاراق اونو سورعتله ائودن چیخارتدیلار.
آخشام چاغی وایـیش ائوه قایـیداندا گؤیچک بی‌بی‌نین کاییناتـی یاخیب- یاندیران حوزن‌له آغی چکدییینی ائشیتدی:
داغلارا باخ داغلارا
شئه قوندو یارپاقلارا
آنانـی سوروشسالار
قاریشدی تورپاقلارا
وایـیش هؤنکورتو ایله آغلاماغا باشلادی و اؤز سسی اؤزونو اویاتدی.
طبیعتین شیلتاق قوینو خزردن قوپان مئه پارچالاری باغروو داغلاری‌نین اته‌یی ایله ساوالانا دوغرو شوتویوردو.
جوتدن آچیب دوبارایا اؤتوردویو اؤکوزلر قورو تورپاق اوزه‌رینده آغزی مئهه طرف یاتـیب گؤوشه‌ییردیلر. قیرغینـین آمان‌سیز هوجومونا معروض قالان بیر توراغای قالین تیکان کولونا سیغینـیردی. چییرتکه‌نی نیشان آلان کرتینجک یـئره دوغرو شوتویوردو. ائله بو آنداجا اوغلو قارا آناسینـین اؤیره‌تدییی قایدایلا، »بیری مین اولسون، یورولمایاسان آتا، موشتولوغومو وئر، جیققیلی باجیم اولوب« دئدی.
نوشته شده توسط admin در چهارشنبه, ۲۱ فروردین ۱۳۹۸ ساعت ۱۱:۰۷ ق.ظ
