چگونه یک هدف گذاری مناسب داشته باشیم
حمید سفیدگر شهانقی
گروه خبر:فردریش نیچه فیلسوف بزرگ آلمانی می گوید: »آنچه والا بودن یک فرد را ثابت می کند کردههای او نیست؛ چون بیخ و بن آنها معلوم نیست و معانی مختلفی دارند، والایی در ایمان به هدف و آرمان است.« برایان تریسی نیز در موضوع هدف و هدف گذاری جمله ی زیبایی دارد. وی که خود از اشخاص موفق و مشهور زمان ماست، عقیده دارد:
»داشتن اهداف روشن و از پیش تعیین شده برای پیشرفت و موفقیت مطلقاً ضروری است.« امروزه صاحبنظران علم موفقیت مهمترین عامل در کسب هر موفقیتی را تدوین و مشخص کردن دقیق اهداف می دانند. هدف گذاری مهمترین عامل حرکت و خلق آینده است، هدف¬ها هستند که مقصد و مسیر زندگی فردی و سازمانی را روشن می کنند. هدف گذاری به مثابه ی ترسیم جاده ای برای آینده است. تلاشی ارزشمند است که معطوف به هدف باشد، تلاش بی هدف پرتاب تیر در تاریکی است. یکی از موانع بسیار مهم موفقیت و کامیابی، ناتوانی افراد و سازمانها در تدوین اهداف می باشد. آنهایی که رویایی در ذهن و هدفی بر روی کاغذ نداشته باشند مقصدشان ناکجاآباد خواهد بود. یکی از مهارت هایی که مدیران و کارکنان باید در خود تقویت نمایند، مهارت هدف¬گذاری است. اهداف کلی، کیفی و مبهم قابلیت اندازه گیری و اثربخشی نخواهد داشت.فرآیند هدف گذاری اهداف از ماموریت ها و چشم اندازها نشات میگیرند و بستگی به جواب سه سئوال زیر دارد: ۱٫ در حال حاضر کجا هستیم؟۲٫ به کجا می خواهیم برویم؟۳٫ برای رسیدن به هدف چه باید بکنیم؟برای هدف گذاری اطلاع از ماموریت ها، چشم انداز و وظایف سازمان ها لازم و ضروری است. اهداف باید در تحقق ماموریت و وظایف سازمانی باشد. وقتی که اهداف مشخص شدند برای چگونگی رسیدن به اهداف باید طرح ها و برنامه هایی تدوین گردیده و لیست کلیه ی فعالیت هایی که منجر به تحقق اهداف می شوند را مشخص نمود و پس از اجرای برنامه ها و فعالیت-ها باید نتایج و دستاوردها با اهداف مقایسه شوندتا اصلاحات لازم در اهداف، برنامه هاو فعالیت ها به عمل آید.یک هدف گذاری خوب حداقل باید ویژگی های زیر را داشته باشد. هرگاه یکی از موارد زیر در هدف گذاری لحاظ نشود، برنامه در میان راه به مشکل برخواهد خورد.هدف باید روشن، واضح و مشخص باشد، باید واقع بینانه باشد.هدف باید مکتوب، مدون و روی کاغذ آورده شود.در قالب یک جمله ی مثبت بیان شود. تهییج کننده باشد. هدف باید قابل اندازه گیری باشد. هدف باید مقید به زمان باشد. هدف باید قابلیت اجرا و دست یافتنی باشد. هدف بایددرراستای ماموریت هاوارزش هاتدوین شوند.. هدف باید برای تمام اعضاء قابل فهم و قابل قبول باشد.هدف باید برای همه ی ذینفعان سودمند باشند. هدف باید مورد تائید باشد.هدف باید انعطاف پذیر باشند.هدف باید متناسب با منابع و امکانات تدوین گردد.هدف گذاری به شما کمک می کند تمرکز داشته باشید و تصمیم بگیرید که در زندگی چه می خواهید بکنید. این هدف شما را هدایت می کند، به شما انگیزه می دهد و به شما کمک می کند به آنچه که می خواهید برسید. هدف گذاری به شما کمک می کند استعدادها و توانایی های خود را کشف کنید و به مهارت هایی در خودتان پی ببرید که فکرش را هم نمی کردید. در هر شغلی که انتخاب می کنید، امکانات مختلفی وجود دارد. هدف شغلی در راه رسیدن به چیزی که از زندگی می خواهید شما را راهنمایی و هدایت می¬کند.وقتی یک شغل را انتخاب کردید، باید خیلی خوب در مورد قدم¬هایی که میتوانید در مسیر رسیدن به هدف تان بردارید، فکر کنید. آینده غیرقابل پیش بینی است. اما با این وجود باز هم می¬توانید در زندگی کاری خود هدف داشته باشید و برای رسیدن به آن برنامه ریزی کنید.در کنار هر هدفی، یک نتیجه ی مطلوب پیش بینی می شود. ما این را توقع یا انتظار می¬نامیم. انتظارات ما به ما انگیزه می دهد. وقتی بفهمیم هدفمان چیست، احساس لذت و رضایت می کنیم.همه ما انتظارات و نومیدی هایی داریم. در روند فکر کردن در مورد اهدافمان، باید آمادگی شکست را هم داشته باشیم. چرا باید هدف گذاری کرد؟ برای پاسخ به این سئوال باید به موارد زیر اشاره نمود: هدف گذاری؛ امکان اندازه گیری پیشرفت و بهبود را فراهم می نماید. انگیزه و روحیه ی تلاش را بهبود می بخشد. باعث ایجاد هماهنگی و وحدت می گردد. شرط لازم برنامه ریزی است، برنامه ی بدون هدف بی معنی است. باعث تمرکز بر فعالیت ها می شود. امکان تدوین شاخص ها، معیارها و ارزیابی عملکرد را فراهم می نماید . امکان مقایسه ی نتایج و پیامدها را فراهم می کند. انحراف در عملکردها و برنامه ها را مشخص می کند. میزان کارایی , اثربخشی سازمان را معین می کند. فعالیت های زاید را شناسایی و مشخص می کند. احتمال موفقیت را بیشتر می کند.
باعث افزایش اعتمادبه نفس می شود. باعث رشدوتعالی می گردد.انسان ها در همه حال تحت تاثیر اهداف و انگیزه ها هستند. اهداف و انگیزه ها به عنوان نیازهای بیرونی و درونی به همدیگر اثر متقابل داشته و چگونگی رفتار آدمیرا تعیین می کند. اهداف بلند و والا انگیزه ی بیشتر و اهداف پایین تر و پست تر انگیزه ی کمتری را ایجاد می نمایند.همچنین افراد با انگیزه، اهداف بلندتر و والاتری را انتخاب نموده ولی افراد بی انگیزه اهداف پایین و پست تری را انتخاب می نمایند. هدف گذاری والاتر به افراد با انگیزه نیاز دارد به همین منظور توصیه می¬شود در افزایش روحیه و انگیزه ی کارکنان تلاش بیشتری گردد.بین هدف گذاری و برنامه ریزی ارتباط تنگاتنگی وجود دارد. برنامه¬ی بدون هدف اثربخشی نداشته و هدف بدون برنامه ، خیال و رویایی بیش نیست. هدف گذاری جزء لاینفک برنامه ریزی است و برنامه ریزی فرآیندی است که چگونگی حرکت از وضع موجود به وضع مطلوب (هدف) را مشخص می نماید. برنامه ریزی خود هدف نیست بلکه وسیله و ابزاری برای تحق اهداف است. برای موفقیت و بهبود فردی و سازمانی، هدف گذاری خوب شرط لازم و برنامه ریزی مناسب شرط کافی است.نظارت و ارزیابیهای زیادی در سازمان ها و واحدها انجام می شود که اگر معطوف به هدف نباشد اتلاف منابع خواهد بود. هدف ها هستند که به ارزیابی معنی و جهت می بخشند. بدون هدف گذاری ارزیابی مقدور نیست، زیرا هدف ارزیابی میزان تحقق اهداف است اگر اهداف معین و مشخص نباشند ارزیابی امکان پذیر نخواهد بود. ارزیابی عملکرد فرآیندی است که نتایج را با اهداف مورد مقایسه قرار داده و فاصله را معین می کند. شاخص ها و معیارهای ارزیابی عملکرد باید براساس اهداف پیش بینی شده تدوین گردند.شما باید در فاصله های زمانی مشخصی عملکرد خود را ارزیابی نمایید. این ارزیابی مطلقاً باید براساس اهدافی باشد که قبلاً تدوین کرده اید. نوشتن اهداف برای همین است که بعد از گذشت زمان به راحتی می توان آنها را مورد ارزیابی و بازبینی قرار داد.با توجه به مطالب مطرح شده با ضرورت ، محاسن، ویژگی ها و فرآیند هدف گذاری آشنا شدید. برای افزایش مهارت هدف گذاری به نکات ذیل توجه نمائید. مهارت لازم برای هدف¬گذاری را درخود تقویت نمائید.. لیست کلیه ی اهدافی که باید به آنها برسید را تهیه نمائید. با توجه به اینکه تحقق اهداف به صورت همزمان میسر نیست اهداف لیست شده را براساس اهمیت و ضرورت اولویت بندی نمایید. اولویت های مشخص شده را رعایت نمائید یعنی ابتدا از هدفی شروع کنید که اولویتش از همه بیشتر است .. انگیزههای لازم برای تحقق اهداف را فراهم کنید.. در صورت بزرگ بودن اهداف آنها را به اهداف کوچکتری تقسیم کنید. لیستی از اقدامات قابل انجام برای تحقق هر یک از اهداف تان را تهیه و تنظیم نمائید. . هفته ی خود را با لیست کردن کارها و امور اساسی آغاز کنید. (استفاده از فرم تعیین اهداف هفتگی) هر روز صبح شش مورد از مهمترین کارهایی که باید در طول روز به انجام برسانید را براساس اولویت مشخص کنید. به خاطرداشته باشید که هدف گذاری بسیار مهم است، زندگی کنونی شما مرهون هدفهایی است که قبلاً بصورت آگاهانه یا ناآگاهانه انتخاب کرده اید و آینده ی شما بستگی به هدفهاییداردکه اکنون انتخاب می کنید.
نوشته شده توسط admin در شنبه, ۱۸ بهمن ۱۳۹۳ ساعت ۷:۴۸ ق.ظ
