چالش های پیش روی بیمه گذاران خسارت دیده در آذربایجان غربی

مهدی قلی پور
گروه اقتصادی : از ابتدای سال زراعی جاری تا کنون خسارت ۱۲ هزار میلیارد ریالی به بخش کشاورزی استان در اثر وقوع حوادث غیر مترقبه و طبیعی وارد آمده است و سطح بیمه محصولات زراعی پائیزه نسبت به سطح زیر کشت بالای ۳۰ درصد است.
در استان آذربایجان غربی به دلایل مختلف از جمله مرزی بودن استان و پایین بودن سرانه و سهم اشتغال و نبود کارخانه های بزرگ و مولد که بتواند فضای کسب و کار را رونق دهد، باعث شده تا میزان ریسک گریزی مردم استان تا حد زیادی پایین رود.
کارشناسان معتقدند وضعیت کنونی آذربایجان غربی ایجاب می کند تا نسبت به فرهنگ سازی در مقوله نقش و اهمیت بیمه و میزان قدرت تحمل ریسک توسط مردم اهتمام جدی صورت گیرد.
ضروری به نظر می رسد همزمان با فرهنگ سازی در خصوص همگانی سازی صنعت بیمه و معرفی رشته های متنوع آن از سوی دستگاههای مسئول در استان ، شرکت های بیمه ای نیز با تنوع بخشی به سبدهای بیمه ای خود ، مردم و به خصوص کشاورزان زحمت کش را با واقعیت ها ، ظرفیت ها و قابلیت های این صنعت آشنا کنند.
در حال حاضر نیز محققان مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان نیز بر روی طرحهای تحقیقاتی در زمینه ارائه ارقام مقاوم به خشکسالی و سرمازدگی و کم آبی در راستای کاهش میزان خسارت وارده برروی محصولات باغی و زراعی در استان مشغول تحقیق و مطالعه می باشند.
عدم تناسب حداکثر تعهدات بیمه گر نسبت به حداقل هزینه های تولیدی یکی از عوامل عدم استقبال کشاورزان استان آذربایجان غربی به بیمه محصولات زراعی و باغی با وجود وقوع حوادث و بلایای طبیعی در استان و وارد آمدن خسارات هنگفت به بخش کشاورزی است.
عدم ابلاغ تعرفه های بیمه ای قبل از شروع عملیات کشت یکی دیگر از مشکلات موجود بر سر راه بیمه محصولات کشاورزی آذربایجان غربی است و افزایش حداکثر تعهدات بیمه گر در سال زراعی جاری نسبت به سالهای قبل برای افزایش سطح پوشش بیمه محصولات کشاورزی انجام شد.این در حالی است که ابلاغ کاهش حق بیمه سهم بیمه گذار و افزایش حق بیمه سهم دولت، ابلاغ بیمه تکمیلی طیور از جمله مزیتهای بیمه ای در سال زراعی جاری است و باید میزان سطح بیمه محصولات کشاورزی استان افزایش یابد.
این در شرایطی است که خسارت ۱۲ هزار میلیارد ریالی به بخش کشاورزی استان از ابتدای سال زراعی جاری تا کنون در اثر وقوع حوادث غیر مترقبه و طبیعی وارد آمده است و سطح بیمه محصولات زراعی پائیزه نسبت به سطح زیر کشت بالای ۳۰ درصد است.
امید می رود با اجرای برنامه های ویژه سطح بیمه محصولات زراعی آذربایجان غربی افزایش یابد و بیمه محصولات باغی نیز نسبت به باغات باور بالای ۲۰ درصد است که میزان خسارت وارده به بخش کشاورزی به ۱۲ هزار میلیارد ریال در سال زراعی تا کنون است.
از سوی دیگر, تاکنون ۳۸۰ میلیارد ریال غرامت توسط بیمه به کشاورزان پرداخت شده است و از این میزان ۲۴۰ میلیارد ریال برای تامین خسارت وارده به باغات ۹۲ میلیارد نیز برای خسارت وارده به محصولات زراعی در سطح استان پرداخت شده است.این در حالی است که مسئولان جهاد کشاورزی آذربایجان غربی از افزایش ۶۰ درصدی میزان غرامت پرداختی به کشاورزان و افزایش ۴۳ درصدی سطح بیمه محصولات باغی در آذربایجان غربی طی سال زراعی جاری خبر می دهند و معتقدند که در این راستا ۲۰ هکتار شامل ۲۳ درصد باغات بارور استان تا ۲۵ بهمن ماه امسال تحت پوشش بیمه قرار گرفته اند.
مهلت بیمه محصولات باغی در آذربایجان غربی اخیرا به اتمام رسیده است و ۱۲۰ هزار هکتار نیز از اراضی زراعی استان تحت پوشش بیمه طی سال زراعی جاری قرار گرفته اند که با توجه به میزان خسارات وارده حوادث غیر مترقبه به این بخش طی سالهای گذشته باید این میزان افزایش یابد.
تعداد بیمه گذار دام و طیور از اول مهرماه سال زراعی جاری تا پایان دیماه ۴۳ هزار و ۹۹ مورد بوده که ۱۳ میلیون و ۳ هزار و ۲۶۸ راس، کلنی، قطعه و متر مرکب آبزی تحت بیمه قرار گرفته است و از ابتدای سالجاری تا کنون ۲۲ میلیارد ریال نیز غرامت به بیمه گذاران دام از طریق صندوق بیمه پرداخت شده است.از این تعداد ۴۲ هزار و ۲۴۵ راس گوسفند و بز بیمه شده اند و ۱۹۳ هزار کندوی عسل و ۱۲ میلیون و ۶۲۱ هزار و ۹۱۵ قطعه نیمچه گوشتی، ۲۶۲ متر مربع آبزیان سردآبی و ۴ هزار و ۱۹ راس گاو بومی و آمیخته بوده که بقیه نیز مربوط به دام صنعتی و پرواری و گاومیش است.
این در شرایطی است که هر چقدر آگاهی افراد از اهداف و فوائد بیمه بیشتر باشد تمایل آنها برای پذیرش بیمه محصولات کشاورزی بیشتر است.
این در حالی است که بروز بحران کم آبی دریاچه ارومیه و خشکسالی در سالهای اخیر ، کشاورزان منطقه را با مشکلات زیادی مواجه کرده است، از این رو توجه و اهتمام ویژه مقامات عالی استان درخصوص تخصیص اعتبارات وِیژه ملی و استانی برای جبران خسارت کشاورزانی که متضرر شده اند ، لازم و ضروری است.
کارشناسان معتقدند که تغییر الگوی کشت ، شناسائی مناطق حادثه خیز و آمایش سرزمینی استان ، تعیین نقشه های میکرو کلیمای کشاورزی در شهرستانهای استان ، کشت واریته های دیر گل ده و مقاوم به سرما و خشکسالی در استان از برنامه های مهم و تاثیر گذار در جهت کاهش ریسک پذیری و میزان خسارت وارده بر محصولات کشاورزی و دامی است.
این در شرایطی است که به گفته کارشناسان اقتصادی؛ صنعت کشاورزی دارای ارزش افزوده بالایی است و کشاورزی در استان در مقایسه با سایر عرصه‌‌های سرمایه‌گذاری از جمله صنعت، معدن از ظرفیت بالایی برخوردار است و سهم این بخش از اعتبارات استانی و ملی نباید کاهش یابد.
هدف اصلی ستاد بیمه کشاورزی جبران بخشی از خسارت وارده ناشی از حوادث غیر مترقبه به کشاورزان است و با توجه به اینکه بخش کشاورزی از مخاطره آمیزترین فعالیتهای اقتصادی به شمار می آید و به علت کاهش درآمد کشاورزان خسارت دیده ، برنامه های استمهال تسهیلات بانکی برای بهره برداران بخش کشاورزی و دامی در استان در سال جاری نیز با جدیت در حال پیگیری است