گزارش //

مشام آذربایجان خوش از شمیم گل محمدی

گروه گزارش: خرداد ماه فصلی است که بوی گل محمدی یا »قیزل گول« فضای آذربایجان غربی به خصوص خوی را عطرآگین کرده و مشام هر رهگذری را نوازش می دهد.
خرداد ماه فصلی است که بوی گل محمدی یا »قیزل گول« فضای آذربایجان غربی به خصوص خوی را پر می‌کند، این ایام اگر از کنار مغازه‌های خیابانهای اصلی شهر بگذرید بساط گل فروشان را که تلی از گلهای تازه چیده شده گلهای محمدی را برای فروش پهن کرده‌اند شاهد خواهید بود.
کارشناسان معتقدند اصلاح روش‌های الگوی مصرف آب کشاورزی با رویکرد کشت محصولات با نیازآبی کم از جمله کشت گل محمدی یکی از اساسی‌ترین راهکارهای گذر از بحران کم آبی به خصوص در آذربایجان غربی است.
بر اساس ارزیابی و بررسی‌های صورت گرفته در ایران برای تولید یک کیلوگرم محصول دو هزار لیتر آب مصرف می‌شود، در حالی که در کشورهای در حال توسعه برای تولید همین مقدار محصول یک هزار و ۳۰ لیتر آب صرف می‌شود.
این امر در کنار توسعه بی رویه زمین‌های کشاورزی، کشت محصولات آب بر در سالهای اخیر و راندمان پایین آبیاری در بخش کشاورزی در کشور و به خصوص در استان آذربایجان غربی به همراه کاهش نزولات آسمانی بحران کم آبی را رقم زده است.
کارشناسان معتقدند که زمان آن رسیده که از راهکارهای جدید برای جلوگیری از هدر رفت آب در بخش کشاورزی استفاده و کوتاهی و تأخیر در اتخاذ تدابیر مناسب می‌تواند آینده منابع آب کشور را در آستانه بحران قرار دهد در این راستا یکی از راه‌ها تغییر الگوی کشت و کشت محصولات با نیاز آبی کم تولید گل محمدی است.
گل محمدی به عنوان مهم‌ترین گونه معطر در مناطق مختلف ایران از جمله استان‌های آذربایجان غربی، آذربایجان شرقی، اردبیل، اصفهان و … سابقه کشت دارد و از همین رو ایرانیان نخستین کسانی هستند که از گذشته‌های دور به ویژگیهای خوراکی و درمانی گل محمد پی برده و از ان در صنایع غذایی و آشامیدنی شامل انواع اشامیدنی ها و شیرینی جات، پودینگ، ژله‌ها، دسرها، مربا، و گل ارایی و … استفاده کرده‌اند .
*برداشت ۲۰۰ تن گل محمدی در آذربایجان غربی
معاون بهبود تولیدات گیاهی سازمان جهاد کشاورزی آذربایجان غربی از پیش بینی برداشت بیش از ۲۰۰ تن گل محمدی در استان خبر داد.
عبدالله فتح الله زاده با بیان اینکه سطح زیر کشت گل محمدی در استان حدود ۸۰ هکتار است گفت: برداشت این محصول از اوایل خرداد در استان شروع شده که پیش بینی می‌شود تا پایان بیش از ۲۰۰ تن گل‌تر برداشت شود.
وی با بیان اینکه این میزان در مقایسه با سالهای قبل افزایش چشمگیری داشته است افزود: حدود ۴۰ درصد از محصول تولیدی به سایر شهرها صادر و ۴۰ درصد جذب صنایع تبدیلی استان و بقیه در کارگاههای خانگی تبدیل به گلاب و مربا می‌شوند.
فتح الله زاده با اشاره به اینکه ارقام گل محمدی موجود در استان رقم‌های مخصوص گلاب به منظور گلاب کشی و رقم مربایی جهت تهیه مربا و مارمالاد هستند گفت: بیشترین سطح زیر کشت با ۴۰ هکتار مربوط به خوی و و بعد از آن با ۲۰ هکتار مربوط به ارومیه است.
معاون بهبود تولیدات گیاهی سازمان جهاد کشاورزی آذربایجان غربی رویکرد سازمان را در جهت ترویج و توسعه سطح زیر کشت این محصول به لحاظ مصرف کم آب در مقایسه با سایر محصولات باغی عنوان کرد و افزود: بدین منظور حمایت‌های لازم برای توسعه سطح زیر کشت از طریق واگذاری اراضی ملی در خارج از حوزه دریاچه ارومیه، توزیع نهال یارانه دار گل محمدی در بین متقاضیان و راهنمایی فنی جهت بهبود تولید انجام می‌شود.
فتح الله زاده تصریح کرد: بدلیل کم توقع بودن نیاز آبی، این محصول می‌تواند در اراضی و مراتع فقیر و تخریب شده، خود را با شرایط نامساعد وفق داده و از تخریب اراضی ملی جلوگیری نماید.
معاون بهبود تولیدات گیاهی سازمان جهاد کشاورزی آذربایجان غربی گفت: گل محمدی با دارا بودن مزایایی از جمله مقاومت به خشکی و شرایط نامساعد محیطی، ایجاد اشتغال، وجود بازارهای مطمئن جهت صادارت گلاب و اسانس، نزدیکی به بازارهای مصرف کشورهای خلیج فارس، جلوگیری از فرسایش خاک و وجود کارخانجات صنایع تبدیلی جهت خرید خرید محصول تولیدی در داخل کشور باید مورد توجه ویژه قرار گیرد.
*صدور ۴۰ درصدی گل محمدی به سایر استانهای کشور
وی با اشاره به صدور ۴۰ درصدی گل محمدی به سایر استانهای کشور عنوان کرد: گل محمدی تولید شده در این استان به خصوص شهرستان خوی از معطرترین نوع این گل در دنیا به حساب می‌آید و مشتریان خاص خود را در جای جای کشور و جهان دارد و مقادیر زیادی از گل‌های تازه آن به استانهای همجوار و خشک کرده آن نیز به خارج صادر می‌شود.
معاون بهبود تولیدات گیاهی سازمان جهاد کشاورزی آذربایجان غربی ادامه داد: در راستای توسعه سطح زیر کشت گل محمدی این سازمان از طریق واگذاری اراضی ملی خارج از حوزه دریاچه ارومیه، توزیع نهال‌های یارانه دار گل محمدی و راهنمایی جهت بهبود، کشاورزان را حمایت می‌کند.
فتح الله زاده با اشاره به اینکه خواستگاه گل محمدی شهرستان خوی است گفت: از دیر باز مردم خوی نسبت به کشت وپرورش گل محمدی رغبت نشان می‌دادند و با احداث گلستان‌های متعدد فضای دل انگیزی در فصل برداشت گل محمدی ایجاد می‌کردند.
وی ادامه داد: با توسعه شهر نشینی و تغییر الگوی گشت کم کم از سطح کشت گل محمدی کاسته شد ولی اهتمام مسئولین باغبانی شهرستان و تلاش کشاورزان سخت کوش و علاقمند سبب شد مجدداً سطح زیر کشت گل محمدی افزایش یابد.
فتح الله زاده اضافه کرد: سیاست‌های حمایتی دولت از طرف دیگر بر رونق کشت گل محمدی افزود به طوری که امروز با ۴۰ هکتار سطح زیرکشت توان تولید ۱۵۰ تن گل محمدی‌تر موجود است معمولاً هر هکتار گل محمدی ۵۰۰۰ کیلوگرم گل‌تر تولید می‌کند، همچنین درسالهای آتی با همت تولیدکنندگان قلمه گل محمدی شاهد رشد بیش از پیش سطح گلستانهای خوی خواهیم شد.
*فرآورده‌های گل محمدی
فرآورده‌های گل‌تر: از گل‌تر گل محمدی در تهیه گلاب؛ انواع مربا و تهیه اسانس جهت استفاده در صنایع غذایی؛ دارویی وبهداشتی و… استفاده می‌شود، فرآورده‌های گل خشک: از گل خشک نیز در تهیه ادویه جات، ترکیب داروهای گیاهی، انواع مربا و دوغ استفاده می‌شود.
گل محمدی خاصیت گرمایی دارد و از ارزش غذایی بالایی برخوردار است و در درمان زخم معده و وضعیت عمومی بدن مؤثر بوده و برای تقویت قلب بسیار مفید بوده و غم زداست.
باغداران و پرورش دهندگان گل محمدی در خنکای صبح غنچه‌های تازه شگفته گل را می‌چینند و تا آغاز گرمای روز، گل‌های تازه شکفته شاداب و مشتری پسند را به بازار عرضه می‌دارند.
به گزارش آرازآذربایجان به نقل از مهر، گل محمدی آذربایجان غربی به قیزیل گول مشهور است و در ادبیات این خطه جایگاه والایی دارد.