ریشه خالکوبی های نسل امروز را در کجا باید جستجو کرد

ترجمه آریا نوری
گروه جامعه :نشانه‌های بدنی برای مدت‌هایی مدید به معنای تعلق به گروه اجتماعی مشخصی بوده‌اند. در برخی از جوامع سنتی هم به‌سان آیین گذارتلقی می‌شدند. امروزه اما این نشانه‌ها بیشتر نشان‌دهنده‌ی انتخاب‌های فردی و نیز مراحلی است که شخص در زندگی سپری کرده است. در جوامع معاصر امروزی نشانه‌ها به معنای فردی شدن بدن اشخاص بوده و نفوذ عمیقی بین مردم پیدا کرده است. در داستانی از راسل بان، چاپی نوجوانی ۱۵ ساله که از خانه فرار کرده و دچار بحران شخصیتی شدیدی شده از خال‌کوبی به‌سان نمادی برای تولدی دوباره بهره می‌برد: »بعد از خال‌کوبی احساس خیلی خوبی به من دست داد، انگار آدم جدیدی شده بودم با اسم و حتی بدنی جدید. هویت قدیمی من نمرده بود اما تبدیل‌شده بود به یک راز. خال‌کوبی باعث می‌شود هم‌چین احساسی به شما دست دهد: باعث می‌شود شما به بدنتان مثل لباس خاصی نگاه کنید که هر بار دلتان خواست می‌توانید آن را به تن کنید یا از تن خارج کنید.« چاپی تصمیم گرفته بود بعد از خال‌کوبی خود را بن بنامد.
بنابراین این مسئله را به‌خوبی می‌بینیم که نشانه‌های بدنی چگونه می‌توانند سبب تغییر وضعیت و یا شخصیت افراد شوند.
به نظر می‌رسد در جوامع امروزی توجه بسیار زیادی به نشانه‌های بدنی می‌شود. تمایل بسیار زیادی که امروزه به خال‌کوبی، سوراخ‌کاری و … وجود دارد از کجا ریشه می‌گیرد؟ آیا باید ریشه‌ی آن‌ها را در جوامع سنتی جست‌وجو کرد؟!
بهتر است نگاهی به کالیفرنیا و انگلستان در دهه‌ی ۷۰ میلادی بیندازیم. در آن زمان خال‌کوبی در لندن تازه در حال پیدایش بود. اولین گروهی که از خال‌کوبی استفاده می‌کردند پانک ها بودند که می‌خواستند به‌نوعی شرایط اجتماعی را مورد تمسخر قرار داده و خود را در برابر ارزش‌های موجود قرار دهند. کار پانک ها اما تنها به خال‌کوبی خلاصه نمی‌شد. هدف پانک ها بیش از آنکه از دید خودشان جنبه‌ی زیبایی داشته باشد به‌نوعی تقابل جدی با جامعه‌ی انگلیس بود. در نظر آن‌ها بدن نماد برون‌افکنی بود و درآوردن آن به شکلی عجیب و مسخره نشان‌دهنده‌ی رد شدید شرایط حاکم بر جوانان آن دوره‌ی جامعه‌ی انگلستان. فرهنگ پانک ها اما خیلی زود منحرف‌شده و وارد فاز مصرف‌گرایی شد. درنهایت نیز پانک‌ها تبدیل به کسانی شدند که تنها به‌منظور نشان دادن تفاوت خود با سایرین از نشانه‌ها و سبکی خاص و در صورت امکان تجملاتی بهره می‌بردند.
سوراخ‌کاری بدن برای اولین بار در غربی ایالات‌متحده در دوگ مالوی مد شد و فکیر مساف ر از آن تحت عنوان روشی تجملاتی که عده‌ای شخص سوراخ از آن استفاده می‌کنند یادکرد. سوراخ‌کاری خیلی سریع توانست جای خود رابین مردم باز کند و با اقبال بسیار بیشتری نسبت به جریان‌های قبلی مواج شد.
مانکن‌ها نقش بسیار حائز اهمیتی در ترویج سوراخ‌کاری ایفا کردند. ریشه‌ی این فرهنگ ازاینجا می‌آید که بدن تنها ساختاری موقت است ساختاری تغییرپذیر که همیشه می‌توان آن را تغییر داد.
این اندیشه به‌خصوص در بین نسل جوان نفوذ کرده بود. ایشان در ساختار عقلانی‌ای بزرگ می‌شدند که در بستر آن بدن ناتمام و ناقص در نظر قلمداد شده و شخص می‌توانست به میل خود آن را کامل کند.امروزه تصویر بدی که درگذشته از خال‌کوبی وجود داشت ازمیان‌رفته است و حتی به‌عکس به آن نگاه می‌شود. کار تا جایی پیش رفته که امکان خال‌کوبی موقت نیز فراهم آمده است. میل به استفاده از نشانه‌های بدنی تمامی جوامع ما را در برگرفته، به‌خصوص نسل جوان امروز تمایل زیادی به استفاده از پیرسینگ دارند.تفاوتی که ممکن است در برداشت از نشانه‌های بدنی شکل بگیرد معمولاً ریشه در تفاوت‌های بین نسلی دارد. بزرگ‌ترها هنوز هم نشانه‌های بدنی را به‌عنوان نوعی آسیب و مسئله‌ای ناصحیح در نظر می‌گیرند درحالی‌که در نظر نسل جوان و حتی نوجوان نشانه‌های بدنی نشان‌دهنده‌ی تعلق نسلی است.
نشانه‌های بدنی می‌توانند برآمده از سینما، مد تبلیغات، ورزش و فرهنگ نسل جوان بوده و کاملاً متفاوت باشند…همچنین بسیاری از کسانی که از نشانه‌ها بهره می‌برند به دنبال نشان دادن این امر هستند که شخصیتی منحصربه‌فرد و متفاوت با سایرین دارند. به‌جز خال‌کوبی و سوراخ‌کاری.
روش‌های دیگری نیز وجود دارد مثل برندینگ، قربانی گری، پارگی زخم برجسته استرچینگ، کاشت زیرپوستی و … در جوامع معاصر روزبه‌روز بر تعداد محل‌هایی که این کارها را برای اشخاص به منصه‌ی ظهور می‌رسانند افزوده می‌شود.
در بسیاری از جوامع سنتی، نشانه‌های بدنی مربوط می‌شوند به آیین‌های گذار در دوره‌های مختلفی از زندگی و یا حداقل معانی مشخصی در بطن یک جامعه. به همین منوال خال‌کوبی ارزشی هویتی دارد.
در بسیاری از جوامع وجود خال‌کوبی روی پوست نشان‌دهنده‌ی تعلق فرد به جامعه، نظامی اجتماعی و حتی مذهبی است. شخص با خال‌کوبی به‌نوعی بدن خود را منحصر به خودش می‌کند. در بطن این جوامع، وجود خال‌کوبی روی پوست نشان‌دهنده‌ی تعلق شخص به گروه سلسله تبار و یا یک بازه‌ی سنی مشخص است.
مرد یا زن، دختر یا پسر، با خال‌کوبی وجود خود را نشان داده و به گروهی خاص اعلام تعلق می‌کند. خال‌کوبی نشان‌دهنده‌ی جایگاه فرد و وابستگی وی به مجموعه‌ای نمادین است. بنابراین نشانه‌ی بدنی یک جایگاه به شخص می‌دهد. این مسئله در حالی است که در جوامع امروزی که ما در آن‌ها زندگی می‌کنیم نشانه‌های بدنی مثل خال‌کوبی انتخابی کاملاً شخصی بوده و هیچ جایگاه خاصی به فرد نمی‌دهند. این نشانه‌ها برخلاف جوامع سنتی در جوامع معاصر مقوله‌ای کاملاً فردی هستند. نشانه‌‌ی روی بدن شخص نشان‌دهنده‌ی هویت فردی او بوده و این امر را به تصویر می‌کشد که بدن وی تنها متعلق به خودش است و او با این کار می‌خواهد این امر را اثبات کند. این مسئله درست برخلاف جوامع سنتی است. اما اگر بخواهیم وضعیت جوامع سنتی را بررسی کنیم، به‌راحتی به این امر پی خواهیم برد که وجود نشانه‌روی بدن افراد به‌منزله‌ی تعلق آن‌ها به قشر یا گروهی خاصی بوده است. علت این تفاوت شاید در این باشد که جوامع امروزی ما فردگرا هستند و بدن در آن‌ها به‌مثابه ابزاری برای جدایی در نظر قلمداد می‌شود.
بدن برای هرکسی به هویت او تبدیل‌شده بنابراین اشخاص با ایجاد تغییر در بدن خود به دنبال اثبات این امر هستند که با دنیای اطرافشان متفاوت بوده و هویتی مستقل دارند.
جوامع معاصر دیگر مثل جوامع سنتی نیستند که نشانه‌های بدنی در آن‌ها به‌تنهایی معانی بسیاری می‌داد، در جوامع معاصر مؤلفه‌های بسیار بیشتری موردنیاز است که تنها توسط خود فرد کامل می‌شود.
باوجوداینکه ارزش پیوستن به یک گروه کم نیست اما اشخاص به‌ندرت دنبال آن هستند. پیوستن به یک گروه در اکثر موارد نتیجه‌ی یک تصمیم‌گیری است و نه علت آن و حتی برخی از جوانان و نوجوانان نسبت به کسانی که نشانه‌های بدنی دارند با دیده‌ی بی‌تفاوتی نگاه می‌کنند.
ما امروزه در جوامعی زندگی می‌کنیم که بر پایه‌ی من فردی برقرارشده‌اند نه مای جمعی. جوان خودش انتخاب می‌کند که آیا تمایل دارد به گروهی تعلق داشته باشد یا خیر. او ممکن است با بهره‌گیری از جوامع سنتی و یا تجربه‌ای که از سر گذرانده و یا اتفاق مهمی که در زندگی‌اش رخ‌داده بدنش را خال‌کوبی کند و یا به‌صورت کاملاً تصادفی خال‌کوبی را بدون دلیل انتخاب کند و نیازی هم به توضیح دادن درباره‌ی آن به دیگران نبیند.
بنابراین انتخاب یک نشانه ‌روی بدن مسئله‌ای کاملاً فردی بوده و به فرهنگ و یا بستر اجتماعی خاصی برنمی‌گردد. اگر قرار باشد ارتباطی نمادین وجود داشته باشد، شخص باید معنی آن را برای سایرین توضیح دهد. می‌توان این مسئله را نیز عنوان کرد که بهره بردن از نشانه‌های بدنی مثل خال‌کوبی یا پیرسینگ در شرایطی که به معنا و مفهوم آن‌ها اهمیت داده شود نوعی تقلید از آیین گذار نیز محسوب می‌شود.شخص در این شرایط به‌صورت خیالی خود را متعلق به جامعه‌ای خاص و یا افسانه‌ی خال‌کوبی در نظر می‌گیرد. در چنین شرایطی به او این احساس دست می‌دهد که به‌واسطه‌ی بدنش از دنیایی وارد دنیای دیگر می‌شود.باوجوداینکه این مسئله بیشتر در مورد خال‌کوبی مشاهده می‌شود، اما می‌توان آن را برای قربانی کردن، برندینگ و … نیز تعمیم داد. در اینجا تنها معنای ضمنی اهمیت پیدا می‌کند. در چنین شرایطی نوجوان یا جوان به دنبال آرمان‌گرایی قومی نیست بلکه به دنبال به دست آوردن دید جدیدی نیست به دنیا و یا نشان دادن علاقه‌ی خود به یک فرهنگ جدید است که توجهش را جلب کرده.
باوجودآنکه در جوامع سنتی نشانه‌های بدنی به‌مثابه تعلق به یک جامعه یا تبار محسوب می‌شدند، در جوامع معاصر معنایی کاملاً فردی به خود می‌گیرند. بعضاً ممکن است شخصی نشانه‌ای مختص به خود را ابداع کند.
شاید در جوامع امروزی بتوان نشانه‌های بدنی را بیش از هر چیز به‌عنوان تلاش شخص برای نشان داده زنده‌بودن و وجود داشتن در نظر گرفت.
خال‌کوبی یا پیرسینگ برای نوجوان یا جوان نشانه‌ی تغییر هویت هستند. این نشانه‌ها نشان می‌دهند که او به استقلال رسیده، همه باید او را ببینند تا زمانی که دوران گذار و تغییر شخصیت وی به پایان برسد. خال‌کوبی و پیرسینگ در پسران نشان‌دهنده‌ی مرد شدن هستند. این نشانه‌ها الزاماً زندگانی فرد را تغییر نمی‌دهد بلکه نگاهی که به آن می‌شود را متحول می‌کنند؛ اعتمادبه‌نفس شخص را بالا می‌بردند و باعث بلوغ شخصیتی می‌شوند. عباراتی مثل اعتمادبه‌نفسم بالا رفته و یا دیگر کمتر احساس خجالت می‌کنم، شجاعتم بیشتر شده و … در بین نوجوانان و جوانانی که به‌تازگی خال‌کوبی یا پیرسینگ می‌کنند زیاد مشاهده می‌شود.
نشانه‌ی بدنی می‌تواند به‌مثابه رخدادی مهم در زندگی باشد، به‌مثابه عبور از بازه‌ی مهمی از زندگی. شخص با ایجاد نشانه‌روی بدنش سعی می‌کند این دوران را به دیگران نشان دهد و در برابر شک و تردیدهایی که در دنیای خارج وجود دارد اطراف خود حصاری دفاعی ایجاد کند. پیرسینگ را نیز در برخی از کشورها و به‌خصوص برخی از شهرها می‌توان به‌مثابه عضویت در یک گروه شهری در نظر گرفت، البته همان‌طور که پیشتر ذکر شده همیشه اینگونه نیست.
نشانه‌های بدنی از طرفی تمایل شخص را به تصویر می‌کشند برای جذب نگاه سایرین، زیبا جلوه دادن خود. حال ممکن است شخص به دنبال جذب نگاه همه باشد و یا فقط جذب نگاه افرادی خاص. فرد سعی می‌کند تا با نشانه‌های بدنی تصویری جدید از خود به نمایش بگذارد تصویری تقدس مابانه. نوجوان یا جوان وجود خود را روی پوستش حک می‌کند و به این شیوه به دیگران نشان می‌دهد که وجود دارد که زندگی‌اش معنا و مفهوم دارد و تنها مالک بدن و وجودش خود اوست. نشانه‌های بدنی برای برخی افراد مرحله‌ی مهمی در اکتساب هویت شخصی به‌حساب می‌آیند.
نشانه‌های بدنی در جوامع معاصر مرحله‌ی مهمی از ابتکار شخصی به‌حساب می‌آیند. ابتکاری که اشخاص برای رسیدن به هویتی مستقل به منصه‌ی ظهور می‌رسانند.