گزارش//

ارومیه بدون زباله آرزویی دست یافتنی با همت عمومی

گروه گزارش: فرهنگ سازی متناسب در جامعه و بین مردم شهرستان ارومیه موجب شده تا روال زباله ریزی کم کم به سمت تبدیل شدن به فرهنگ حرکت کند، به نوعی که شاید بتوان در آینده‌ای نزدیک، این شهر نزدیک به یک میلیون نفری را شهری بدون زباله خیابانی تصور کرد. ریختن زباله در خیابان با ریختن زباله در سطل‌های زباله خیابانی نکته و پرده ظریفی میان فرهنگ مردم یک جامعه است که خیل افراد علاوه بر اینکه به آن توجه می‌کنند، بلکه حساسیت نیز به خرج می‌دهند.
داشتن زمینی عاری از هر گونه زباله تولیدی و منتشره از آرزوهای بشریت است که در رسیدن به این حق طبیعی تلاش می‌کند اما آلودگی کره زمین یکی از دغدغه‌های اصلی است که به همین منظور یک روز هم به نام روز زمین پاک در تقویم گنجانده شده تا با تبدیل به چالش عمومی در پی یافتن چاره برای داشتن آن باشیم.مسیری که همگان به آن ایمان دارند البته برخی‌ها صرفا در کلام! نه اینکه به صورت عملی خود نیز بازدارنده آشغال ریزی در خیابان‌ها باشند.جامعه رانندگان نیز به سمتی می‌رود که هر کسی در خودرو خود حداقل یک کیسه زباله دارد که زباله‌های تولیدی داخل خودرو را داخل آن قرار می‌دهد تا در فرصتی مناسب به سطل‌های فلزی خیابانی انتقال دهد؛ البته این حرکت روزی یک آرزو بود که امروز تقریبا به آن دست یافته ایم.امروز نیز مسیر جامعه به سمتی حرکتی می‌کند که راننده‌ای در صورت پرت آشغال به خیابان با هشدار دیگران روبرو می‌شود که این امر نشانه‌های خوبی در داشتن یک جامعه خوب در این راستا است.
راه چاره‌هایی که همه ما می‌دانیم ولی عمل به آن مدت‌ها طول‌ می‌کشد تا تبدیل به فرهنگ عمومی شود، فرهنگی که برگرفته از عرف زندگی و دانسته‌های تجربی انسان‌هاست و با پیشرفت علم روز به روز بر میزان و وسعت آن افزوده می‌شود.
کیسه زباله جزء جدایی ناپذیر خودرو من است
سینا خضری راننده ۴۵ ساله‌ای است ک می‌گوید: نگاه کنید که کیسه زباله من گره شده به دنده ماشینم است و اجازه نمی‌دهم آشغال تولیدی داخل ماشین در خیابان پخش شود.
وی با بیان اینکه این حرکت احترام به پاکبانان شهرمان است، افزود: این امر باید به فرهنگ عمومی تبدیل شود حتی برای کسانی که زباله به خیابان می‌ریزند، نیز جریمه‌ای مشخص شود.
سطل زباله نباشد زباله دم دستی را داخل جوب می‌اندازم
این از فرهنگ زباله میان رانندگان اما اگر بحث را به سمت عابران پیاده ببریم، آنگاه به دیدگاه‌های متفاوتی می‌رسیم مثلا یکی که عابر عادی هست می‌گوید: من اگر زباله ای در دستم باشد، مطمئنا به نزدیک‌ترین زباله دان می‌اندازم ولی اگر نباشد متاسفانه داخل جوب پرت می‌کنم.صبا دختر ۱۸ ساله ای است که گفته‌هایش بوی دیگری از مسوولیت‌پذیری دارد و نظرش این است که شهرداری نیز باید سطل های زباله تعریف شده‌اش همه جا باشد تا شهروندان زباله‌هایشان را در دستان خود تلو تلو نگردانند یا برای رهایی از آن به جوب پرت نکنند.
در این میان نگاه مردم به هفته زمین پاک نگاه خویشتنداری با طبیعت است که برخی نظرات مختلفی داشتند.
ریختن زباله به طبیعت خیانت در حق بشریت است
تینا عظیمی شهروند ۲۳ ساله‌ای می‌گوید: ریختن زباله در طبیعت خیانت به خود و خیانت به همه انسان‌هاست چرا که لذت دوباره حاصله آن طبیعت را از خود و همنوعانمان سلب می‌کنیم.
او می‌گوید: من و خانواده‌ام در زمان رفتن به دامان طبیعت زباله‌های تولید شده این سفر تفریحی را در داخل کیسه کرده و با خود به شهر برمی گردانیم و به سطل زباله داخل شهر می‌اندازیم.
محیط پاک نشان از فرهنگ خوب
ابراهیم سیوانی شهروند ۴۵ ساله نیز در این خصوص می‌گوید: من و خانواده‌ام تمام تلاش خودمان را برای داشتن محیطی پاک انجام می‌دهیم و در داخل خودرو نیز زباله دان کیسه‌ای داریم.او گفت: به فرزندانم یاد داده‌ام نباید آشغال روی زمین انداخت بنابراین داخل ماشین هم زباله را داخل کیسه کرده و در فرصت مناسب به سطل آشغال انتقال می‌دهیم چراکه به این معتقد هستیم فرهنگ خوب یعنی داشتن محیط خوب و این دست یافتنی است.سیوانی افزود: بارها دیده‌ام که برخی افراد زباله‌هایی چون بطری آب، نوشابه و نایلون بسته‌های خوراکی خود را از پنجره ماشین به بیرون پرتاب می‌کنند که این کار بسیار ناپسندی است و نباید چنین کاری انجام شود و در صورت مشاهده چنین حرکتی، برخی افراد نیز نگاه سخره آمیز به طرف دارند تا بلکه به اشتباه خود پی ببرد.
عدم خالی شدن سطل های زباله و بوی نامطبوع
اما شهروند دیگری با رویکرد دیگری به موضوع نگاه می‌کند می‌گوید: هیچ شهروندی بوی نامطبوع زباله را دوست ندارد و مسلما آن را داخل کیسه گذاشته و به سطل‌های فلزی زباله انتقال می‌دهد ولی متاسفانه عدم خالی کردن سریع آن باعث انتشار آلایندگی در محیط این سطل ها و ناراحتی همسایه‌ها می‌شود که امیدوارم در محله ها مخصوصا در خیابان میرداماد به آن توجه شود.
شهر بدون زباله دور از دسترس نیست
لیلا آقابالازاده یکی از اساتید دانشگاهی در ارومیه است می‌گوید: باید با دیدگاه روانشناسی نیز به این موضوع توجه کرد و کمر همت برای فرهنگ والا بست و اجازه نداد این فرهنگ خوب به نتیجه نرسیده، پایمال شود.او افزود: هر کسی در این حفاظت یک نقش و سهمی دارد از همین رو سهم مدیران و کار آفرینان و کارخانه دارها بیشتر است اما نویسنده‌ها و اهل قلم در حوزه فرهنگ تاثیر گذاری بیشتری دارند.
آقابالازاده با اشاره به نگرش عمومی در خصوص داشتن زمین پاک گفت: سهم من از این زمین، استشمام هوای پاک است و نباید این را در پیچیدگی‌های صنعت گم کنیم چرا که عدم نظارت در بحث تولید آلاینده‌های صنعتی باعث قهر زمین از انسان‌ها می‌شود و این نیازمند مراقبت همه ما از زمین است.
با شنیدن دغدغه‌های مردمی به سراغ اداره کل حفاظت محیط زیست رفتیم تا عملکرد آنان در سیطره زمین پاک را جویا شویم.
حفاظت از محیط زیست وظیفه همگانی است
مدیرکل حفاظت محیط زیست آذربایجان غربی در این رابطه گفت: طبق اصل ۵۰?? قانون اساسی صیانت از آب و خاک در دستور کار قرار دارد و در این زمینه برنامه‌های متعددی در استان تدوین شده است.سعید شهند در ادامه افزود: گرامیداشت هفته ملی زمین پاک در استان با تنویر افکار عمومی همراه است که شامل نواختن زنگ زمین پاک در مدارس استان با هدف اشاعه فرهنگ زیست محیطی و بالا بردن سطح اگاهی دانش آموزان، تشکیل کار گروه‌های پسماند در شهرستان‌ها حضور در رسانه‌ها و اجرای پویش ملی مسیر سبز و ایران پاک از جمله مهمترین این برنامه‌هاست.
به گفته وی اکثر شهرستان‌های این استان به دستگاه‌های سنجش آلایندگی هوا مجهز هستند که نشان خوب از توجه و دقت دولت به این موضوع است.وی با بیان اینکه شعار امسال روز زمین پاک با عنوان »مشارکت مردم، ایران در برابر پلاستیک، نجات زمین« است، ادامه داد: اینکه امور بانکی به صورت آنلاین انجام شود و از کاغذ کمتر برای امور بانکی استفاده شود یعنی فرهنگ پذیری جامعه به سمت بهتری حرکت می‌کند.
شهند اضافه کرد: استفاده از فرش در خانه‌ها می تواند به افزایش دمای خانه و در نتیجه کاهش مصرف انرژی کمک کند و اینکه به بازیافت پسماندهای غذایی کمک کنیم و هر کسی به تناسب رفتار زندگی خود در تبدیل به شهری بدون زباله خیابانی تلاش کند.
روزانه ۶۵۰ تُن زباله در ارومیه جمع آوری می‌شود
در ادامه گزارش برای دانستن نحوه مدیریت زباله‌های شهر به شهرداری ارومیه رفتیم که همین موضوع شد با هادی بصاری رییس سازمان مدیریت پسماند شهرداری ارومیه گفت وگو کنیم.بصاری در خصوص میزان جمع آوری روزانه زبانه در ارومیه گفت: روزانه بیش از ۶۵۰ تن زباله در ارومیه جمع آوری می شود و البته اگر تمامی زباله های تولیدی منطقه را در نظر بگیریم، این عدد بیشتر است چراکه میزان پسماند تولیدی شهرستان ارومیه شامل شهرهای ارومیه، سرو، قوشچی، سیلوانا، نوشین شهر و ۶۰۰ روستای تابعه به چیزی حدود ۸۰۰ تن زباله در روز می رسد.وی اضافه کرد: این میزان از زباله به صورت روزانه و مستمر جمع آوری شده و توسط ماشین آلات سازمان در سایت نازلو به صورت بهداشتی دفن می‌شود.وی اظهار کرد: هم‌اکنون ۹۰۰ پاکبان هر روز ۹۰۰ معبر اصلی و ۲۳ هزار شارع را رفت و روب می‌کنند؛ در کنار این کارکرد دستی، ۴۴ دستگاه خاور به صورت مکانیکی و ۱۴۰ دستگاه کامیون و نیسان وانت نیز به صورت سنتی زباله شهر را به صورت شبانه روزی جمع آوری می‌کنند.
رییس سازمان مدیریت پسماند شهرداری ارومیه ادامه داد: در حال حاضر ۲ سایت برای دفن زباله تعبیه شده است؛ این زباله‌های جمع آوری شده به ایستگاه‌های میانی شماره یک و ۲ منتقل می‌شوند که ایستگاه میانی شماره یک واقع در بلوار ساوالان ۲۰ درصد از زباله‌های تولیدی و ایستگاه میانی شماره ۲ واقع در جاده سرو نیز ۸۰ درصد زباله جمع آوری شده شهر را می‌پذیرد.
بصاری گفت: به طور متوسط حدود ۲۲٫۵ درصد از این زباله‌ها پسماند خشک و ۷۷٫۵ درصد نیز پسماندهای تر هستند ضمن اینکه توجه به دفن صحیح و بهداشتی پسماندهای پزشکی در محل دفن سایت نازلو از اتفاقات مهم در این زمینه است؛ در این سایت دو لندفیل جداگانه جهت دفن پسماندهای عفونی تعبیه شده است که پس از جمع آوری و انتقال روزانه، همه روزه ابتدا پسماندها با مصالح ریزدانه (رس) پوشش داده شده و سپس آهک پاشی می شوند.
وی در پاسخ به این سوال که آیا شهرداری ارومیه برای برای کاهش پسماند شهری برنامه‌ای دارد، افزود: کاهش تولید پسماند اولین قدم در مدیریت پسماند است و یکی از راه‌های کاهش، تفکیک پسماند از مبدا است که این موضوع جهت اجرایی‌شدن نیاز به فرهنگ‌سازی همگانی و توجه ویژه شهروندان دارد؛ همراه بودن رسانه ها نیز می تواند سهم بسزایی داشته باشد و ما را در رسیدن به این هدف یاری کند. تفکیک پسماند از مبدا و جداسازی پسماند خشک از تر و فرهنگ‌سازی بازیافت باید از سنین پایین آغاز شود.
وی اضافه کرد: دانش آموزان به خصوص در مقطع ابتدایی از جمله مهمترین جامعه هدف برای آموزش و فرهنگ‌سازی مقوله‌های تفکیک از مبدا هستند.به گزارش آراز آذربایجان به نقل از ایرنا، تفکیک زباله در خروج زباله از خانه می تواند یکی از زیباترین حرکت‌های فرهنگی برای جلوگیری از اتلاف وقت در جداسازی زباله باشد و باید دقت کرد که زباله در سطح جهان تحت عنوان طلای کثیف معرفی می‌شود لذا بسیاری از افراد شغل‌شان بر همین اساس تعریف می‌شود که قبل از جمع آوری زباله‌ها از طریق شهرداری؛ این افراد با زباله گردی و جمع آوری زباله‌های خشک قابل فروش بدنبال کسب روزی خود هستند.
روز جهانی زمین پاک و گرامیداشت آن، روزهایی برای افزایش سطح آگاهی شهروندان در جهت مسایل زیست‌محیطی است و فرهنگ‌سازی در این زمینه لازمه زندگی و اهمیت و نقش محیط زیست در زندگی اجتماعی را نشان می‌دهد.هفته زمین پاک همه ساله از دوم تا هشتم اردیبهشت گرامی داشته می‌شود و امسال نیز با شعاری تحت عنوان؛ مشارکت مردم، ایران در برابر پلاستیک، نجات زمین از سمت سازمان حفاظت محیط زیست کشور یادآور اهمیت این موضوع است.
Arazazarbaijan.ejtemai@gmail.com