گزارش//

۹۲ روز هوای پاک ارمغانی برای آسمان آبی آذربایجان غربی

گروه گزارش: آذربایجان‌غربی به ویژه شهر ارومیه امسال ۴۰ روز بیشتر از سال گذشته، روز پاک داشت که ادامه این روند، می‌تواند با توجه دستگاههای استانی به اجرای قانون هوای پاک در استان افزایش یافته و ادامه یابد. آلودگی هوا در آذربایجان غربی در قالب ۲ موضوع گرد و غبارهایی با منشاء خارجی و داخلی و آلودگی توسط گازها و ذرات آلاینده و گازهای مختلف از جمله گاز دی اکسید گوگرد ناشی از سوخت ناقص در خودروها رخ می‌دهد.
بررسی و پیشگیری از آلودگی با منشا گردو غبار محلی تدابیر خاص در داخل و جلوگیری از گردو غبار ورودی به آذربایجان غربی از مرزهای غربی و از جمله کشور عراق رایزنی و تدابیر خاص بین دولت های عراق، سوریه و ایران را رقم زده است که تاکنون از میزان این گرد و غبارها به دلایل مختلف کاسته نشده و با شروع فصل بهار و تابستان و تشکیل توده ها همچنان مردم استان شاهد این نوع آلودگی هستند.اما آنچه که بیشتر قابل توجه است، آلودگی هوا درآذربایجان غربی در اثر فعالیت خودروها به ویژه خودروهای دیزلی، صنایع آلاینده، سوختهای خانگی، سوزاندن زباله و سایر مواردی است که در زمستان به محض استقرار سرما در استان نمود و بروز خاصی پیدا می کند.طبق اظهارات کارشناسان این میزان ذرات معلق در هوا سالانه با افزایش ۱۰ تا ۲۰ درصدی بر میزان آلودگی و بی کیفیتی هوای استان و بالاخص شهرستان ارومیه به عنوان شهری پر جمعیت و با تراکم بالا می افزاید.برای این منظور کارگروه آلودگی هوای آذربایجان غربی تدابیر خاصی را در نظر گرفته و سالانه به طور مستمر با همکاری ۱۱دستگاه به صورت مستقیم و ثابت به اجرای آنان می پردازد.
از جمله این تدابیر، پایش آنلاین کارخانه ها و واحدهای آلاینده، گشت و کنترل متخلفان سوزاندن لاستیک و زباله، برخورد با خودروهای فاقد معاینه فنی و فرسوده، بررسی سیستم های احتراقی و موتورخانه ای ادارات از جمله این موارد است.اما نیم نگاهی بر آمار و اطلاعات منتشر شده از طرف اداره کل حفاظت محیط زیست آذربایجان غربی بیانگر اینست که امسال میزان روزهای پاک در استان و به خصوص در کلانشهر ارومیه نسبت به مدت زمان مشابه پارسال بسیار افزایش یافته است که می تواند بارقه امیدی برای شهروندان در زمینه اهتمام دستگاههای متولی و همراهی سایر دستگاهها در زمینه کاهش آلودگی هوا باشد.
۹۲ روز هوای پاک در ارومیه ثبت شد
مدیر کل حفاظت محیط زیست آذربایجان غربی گفت: در سال جاری ۹۲ روز هوای پاک درپرجمعیت ترین شهر استان که همواره ارومیه بوده ثبت شده است که نسبت به سال گذشته ۴۰روز بیشتر است.مهران نظری بیان کرد: شهرستانهای خوی و سلماس به ترتیب با ۷۵ و۷۱ روز هوای پاک در رتبه های بعدی قرار دارند و شهرستان بوکان با ۱۶ روز پاک کمترین سهم را از آسمان آبی استان داشت.وی با بیان اینکه میزان پاکی هوای استان براساس سنجش آلاینده های معیار (ذرات ۲٫۵ و ۱۰ میکرون، دی اکسید نیتروژن، منوکسید کربن و ازن) انجام می شود گفت: هشت ایستگاه سنجش آلاینده های هوا در استان وجود دارد که ۶ ایستگاه فعال هستندو بقیه نیز مشکلات نوسازی دارند و نیازمند ایجاد ایستگاههای استاندارد داخلی هستیم.نظری بیان کرد: ۱۰ سال از ایجاد ایستگاههای سنجش کیفی هوا گذشته و ایستگاه جدیدی جز ایستگاه شهرداری نصب نشده است.شهرستان ارومیه دارای پنج ایستگاه است که ۲ ایستگاه فعال است، سلماس و بوکان هر کدام دارای یک ایستگاه فعال و شهرستان خوی یک ایستگاه غیر فعال است. ارومیه، میاندوآب، مهاباد، و شهرستان های پیرانشهر و ماکو هر کدام به یک ایستگاه نیازمندند و۲ ایستگاه ارومیه و یک ایستگاه خوی نیازمند نوسازی است.
۱۷۰۰ واحد صنعتی در آذربایجان غربی پایش می شود
مدیرکل حفاظت محیط زیست آذربایجان غربی معتقد است طبق بررسی ها واحدهای صنعتی تاثیر چندانی بر میزان آلودگی هوا ندارند ولی آلاینده های ناشی از گرمایش خانگی و آلاینده های خارج شده از اگزوز خودرو ها تاثیر زیادی دارد.
مهران نظری اظهار داشت: ۳ هزار و ۳۰۰ واحد صنعتی در آذربایجان غربی به طور مستمر فعالیت می کنند که امکان پایش یک هزار و ۰۰۷واحد وجود دارد و ۵۰ درصد از این واحدها در شهرستان ارومیه قرار دارند.طبق اظهارات وی کارشناسان این اداره کل در جریان پایش‌های دوره ای حداقل سه ماه یک‌بار انجام می شود، فاضلاب، میزان آلودگی صوت و میزان آلایندگی هوا و خاک را بررسی می کنند و در کنار این اقدامات از طریق طرح خود اظهاری در پایش واحد های صنعتی نیز بررسی می شود.
مدیرکل حفاظت محیط زیست آذربایجان غربی ادامه داد: بررسی‌ها نشان می دهد صنایع فعال اغلب در این استان از محدوده شهر دور هستند و با توجه به ضوابط استقرار واحدهای صنعتی اجازه استقرار آنها در محدوده شهرها داده نشده است.نظری گفت: آلودگی ناشی از سوزاندن زباله و لاستیک های فرسوده خودرو ها نیز که در ایام سرد سال افزایش می یابد، مورد دیگری است که به شدت با عوامل آن توسط نیروهای یگان حفاظت محیط زیست و نیروهای محترم انتظامی برخورد می شود.وی با اشاره به آلاینده های عمده هوای استان، افزود: گردوغبار، پسماندسوزی در بخش کشاورزی و صنعت و دود حاصل از تردد خودروهای فرسوده و غیراستاندارد از تهدیدات محیط زیست در آذربایجان غربی هستند که نیازمند توجه است.نظری گفت: با هدف سنجش آلاینده ها و کمک به کاهش سطح آلایندگی آنها، سطح کیفی تجهیزات و امکانات آزمایشگاهی در استان ارتقا داده شده و با ایجاد تحول در ساختار به کارگیری نیروی انسانی، کارشناسان متخصص در استان و شهرستان ها در حوزه های آب، خاک و هوا فعال شده اند.
‌بیش از ۵۰واحد آلاینده صنعتی در آذربایجان غربی شناسایی شد
براساس تبصره ۱ ماده ۳۸ قانون تجمیع عوارض در صورت آلاینده تشخیص دادن واحدهای صنعتی مشمول توسط سازمان حفاظت محیط زیست، آن واحد صنعتی بایستی یک درصد از میزان فروش خود را به عنوان عوارض آلایندگی از طریق سازمان امور مالیاتی به شهرداری های و یا دهیاری های محل استقرار خود بپردازد تا در راستای حفاظت از محیط زیست از طریق شهرداریها و دهیاریها برای همان مناطق و در راستای کاهش عوارض آلایندگی هزینه شود.
مدیر کل حفاظت حفاظت محیط زیست آذربایجان غربی گفت: بیش از ۵۰ واحد آلاینده صنعتی در استان امسال شناسایی و جهت پرداخت عوارض آلایندگی به دستگاه مربوطه معرفی شده است.مهران نظری با بیان اینکه در سالجاری یکهزار و ۴۷۵ مورد پایش واحد های صنعتی در استان انجام شده است، افزود: در این پایشها ۳۰۹ مورد آزمایش و نمونه برداری انجام شده که این اقدام با همکاری ۱۶ آزمایشگاه معتمد و آزمایشگاه های اداره کل حفاظت محیط زیست استان انجام شده است.مدیر کل حفاظت محیط زیست آذربایجان غربی با بیان اینکه آزمایشگاه های معتمد در زمینه معاینه فنی، پساب و آب و آلودگی هوا فعال هستند، گفت: ۲۵۵ واحد قابل پایش صنعتی در زمینه آلودگی هوا در استان فعال است که مرتب پایش شده، تذکرات و پیشنهادات لازم به آنان نیز ارائه می‌شود.
نیروگاه‌های آذربایجان‌غربی از مازوت استفاده نمی‌کنند
مدیر کل محیط زیست آذربایجان‌غربی با بیان اینکه نیروگاه‌های فعال در شهرهای ارومیه، خوی و ماکو از مازوت استفاده نمی‌کنندگفت: سه نیروگاه برق در استان فعال است که هر سه از سوخت گاز طبیعی و در مواقع اضطراری از سوخت گازوییل استفاده می کنند و در ایام سرد سال به خاطر کاهش مصرف گاز بیشتر از گازوییل در آنها استفاده می‌شود.وی اظهار داشت: نیروگاه برقی در داخل شهر ارومیه به جز نیروگاه شهید باباساعی فعال نیست که به زودی با تکمیل هر سه فاز نیروگاه سیکل ترکیبی ارومیه در ۳۰ کیلومتری جاده ارومیه به مهاباد این نیروگاه در شهر غیر فعال می شود.مدیر کل محیط زیست آذربایجان غربی گفت: نیروگاه سیکل ترکیبی ارومیه در جاده ارومیه به مهاباد نیز هم اکنون با روزانه ۱۰۰۰ مگاوات توان تولید همچنان با سوخت گازوییل در فصل زمستان فعالیت دارد.وی افزود: نیروگاه شهرستان خوی نیز شرایط نیروگاه ها را داشته و پایشهای سر زده از کیفیت مخازن سوخت آنها انجام می‌شود و در کنار آن در شمال استان یک نیروگاه خصوصی با سرمایه گزاری خارجی در ماکو وجود دارد که در سال جاری بصورت آزمایشی راه اندازی شده است.طبق اظهارات وی حدود ۶۰ کوره آجر پزی در استان وجود دارد که سوخت کوره های آجر پزی نیز گاز است به جز ۲ مورد که گازی نبوده آنها هم در ۲۵ کیلومتری شهر ارومیه واقع شده اند و اغلب گازوییل و به ندرت مصرف مازوت دارند و اکثرا در فصول سرد سال تعطیل می باشند.
سوزاندن لاستیک و زباله در ارومیه ممنوع است
لاستیک‌ها از مواد پلیمری تشکیل شده‌اند که به راحتی در طبیعت تجزیه نمی‌شوند و خطرات جدی برای محیط زیست و سلامت انسان‌ها به همراه دارد.در اثر سوزاندن لاستیک ها ترکیبات متعددی از آلاینده ها حاصل می شود که از مهمترین آنها می توان به اکسیدهای گوگرد ، اکسیدهای نیتروژن، اکسیدهای کربن ، هیدروکربنهای فرار ، دی اکسین ها، فلزات سنگین و غیره اشاره کرد.رییس اداره حفاظت محیط زیست ارومیه با بیان اینکه آموزش و فرهنگ ‌سازی از مواردی است که در این راستا باید به آن توجه اساسی شود گفت: سوزاندن لاستیک و زباله در حاشیه جاده‌ها و خیابان‌ها ممنوع بوده و با متخلفان برخورد قانونی می‌شود.مختار خانی افزود: به استناد ماده ۲۰ قانون هوای پاک هرگونه پسماندسوزی و لاستیک سوزی در حاشیه جاده‌ها و خیابان های سطح شهر و هوای آزاد ممنوع بوده و با متخلفان برخورد جدی و قانونی می‌شود.وی با بیان اینکه امسال ماموران یگان حفاظت محیط زیست شهرستان با بیش از ۳۳ مورد زباله و لاستیک سوزی مواجه شده و اقدام به خاموش سازی آن کرده اند، گفت: لاستیک سوزی به طور معمول جهت خارج کردن سیم های فلزی درون آنها برای فروش توسط افراد سودجو صورت می گیرد و با مرتکبان برخورد جدی می شود.رییس اداره حفاظت محیط زیست ارومیه اظهار داشت: لاستیک سوزی علاوه بر اثرات مخرب بر محیط زیست، در کوتاه مدت اثرات حاد و در دراز مدت اثرات مزمن بر سلامتی انسان دارد که شدت این اثرات سوء وابسته به زمان قرار گرفتن در معرض آلاینده ها و غلظت آنها دارد که از مهمترین این اثرات می توان به تحریک پوستی، چشمی، تاثیرات سوء تنفسی اشاره کرد.
عملکرد دستگاه ها درخصوص اجرای قانون هوای پاک رصد می شود
معاون هماهنگی امور عمرانی استاندار آذربایجان غربی با بیان اینکه همکاری همه دستگاهها در زمینه اجرای قانون هوای پاک لازم است گفت: عملکرد دستگاهها درخصوص اجرای قانون هوای پاک رصد می شود.آیدین رحمانی با اشاره به پیگیری اجرای قانون هوای پاک از سوی دولت، گفت: با عزم جدی جهت اجرای قانون هوای پاک، می توان شرایط را برای تامین هوای مطلوب در سطح استان فراهم کرد.رحمانی همچنین اهتمام ویژه دستگاههای متولی جهت اجرای قانون هوای پاک را ضروری دانسته و افزود: وظایف دستگاههای مختلف تعیین و اجرای قانون فوق لازم است با جدیت عملیاتی شود.
وی ادامه داد:برنامه ریزی برای کاهش آلایندگی هوا و جذب اعتبارات ملی جهت اجرای دقیق قانون هوای پاک ضروری است.
راهکارهای کاهش آلودگی هوای آذربایجان غربی
معاون محیط زیست انسانی اداره کل حفاظت محیط زیست آذربایجان غربی با اشاره به راهکارهای کاهش آلودگی هوای استان، گفت: این راهکارها به بلند مدت و کوتاه مدت تقسیم بندی می شوند. سعید موسوی افزود: این راهکارها شامل اجرای طرح زوج و فرد برای خودروها، جلوگیری از فعالیتهای عمرانی که منجر به تولید آلودگی می شوند، جلوگیری از آتش سوزی، ارائه معاینه فنی و جلوگیری از فعالیتهای ماشین های دود زاست.این کارشناس ارشد محیط زیست درباره راهکارهای بلند مدت در زمینه پیشگیری از آلودگی هوا تعریف شده در قانون بیان کرد: در قانون هوای پاک مقرر شده بود راندمان تولید برق تجدید پذیر به مانند کشورهای دیگر افزایش یابد ولی این قانون هنوز مهجور است.وی، افزایش راندمان نیروگاه‌های حرارتی، افزایش استاندارد های سوختی در وسایل نقیله و نوسازی خودروهای دیزلی توسط شهرداری را از دیگر راهکارهای ارائه شده در قانون برای این مخاطره زیست محیطی بیان کرد که تابحال یا به آنها توجه نشده یا بسیار اندک مورد توجه بوده است.معاون پایش اداره کل حفاظت محیط زیست آذربایجان غربی مدیریت یکپارچه ترافیک شهری را لازمه رفع این مشکل بیان کرد و ادامه داد: در پیگیری معاینه فنی نیز به آنچه در قانون پیش بینی شده دست نیافتیم.وی با اشاره به کمبود اعتبار و بودجه مورد نیاز در این بخش، افزود: در ماده ۲۲ قانون هوای پاک باید پوشش فضای سبز افزایش می یافت که این موضوع نیز مغفول واقع شده است.موسوی تولید سوخت با کیفیت بالا را نیز از توصیه ها و راهکارهای قانونی برای مقابله با آلودگی هوا توصیف کرد و افزود: این مورد نیز کاملا محقق نشده است.وی با بیان اینکه آذربایجان غربی یک امتیاز مثبت در عدم استفاده از مازوت در نیروگاه ها داراست، گفت: هر سه نیروگاه فعال استان اغلب از گاز و گازوئیل استفاده می کنند در حالیکه در سایر استان ها از مازوت استفاده می شود.به گزارش آراز آذربایجان به نقل ازایرنا ایستگاههای سنجش کیفیت هوای آذربایجان غربی در بین سال ۱۳۸۵ تا ۱۳۹۵ راه اندازی شده اند و فیلتر برخی از این ایستگاهها نیازمند تعویض است که هزینه آن بسیار بالاست.منابع آلاینده‌های هوا را به طور کلی می‌توان در چهار گروه اصلی طبقه بندی کرد که شامل وسایل نقلیه موتوری، وسایل نقلیه هوایی، ترنها، کشتی‌ها و هر نوع استفاده و یا تبخیر بنزین، در بر گیرنده تامین انرژی و حرارت لازم برای مقاصد مسکونی، تجاری و صنعتی، نیروگاههای مولد برق که با نیروی بخار کار می‌کنند، مانند صنایع شیمیایی، متالوژی، تولید کاغذ و پالایشگاههای تصفیه نفت، شامل زایدات ناشی از مصارف خانگی و تجاری، زایدات زغال سنگ و خاکستر باقیمانده از سوزاندن بقایای کشاورزی است.بخش عمده ای از تمام عوامل یاد شده در استان آذربایجان غربی وجود دارد که سوخت خانگی و گرمایش منازل و سوخت ناشی از دود خودروها به ویژه خودروهای سنگین مهمترین آنها محسوب می شود.
Arazazarbaijankhabarname@gmail.com