هنر ثمرلی بیرارث بشراوچون

کوچوره ن:اکبرسعادت
آنا دیلیمیز:باش سوز،هنربشراوچون بویوک بیر وئرگی اولاراق؛موسیقی اونون زیروسینده یئرتوتور.ائله بونا گوره بوتون هنرلر چیخیشیندا،موسیقی دن یارارلانیریق.
آذربایجان هنری،ثمرلی بیرارث دیرکی کئچمیش اسکی سنت لری اوزونده یئر وئریب دیرایسترخالی توخوما چکی تیکمه، زرگرلیک،سیئرما تیکمک.ایسترسه ده خالق آغیز ادبیاتی(قوچاقلاما،داستان،دئییلمه،حکمتلی و آتالارسوزی)و نهایت موسیقی صنعتی اوز پارلاق میللی اوزه للیکلرییله خالق ارا گئنیش یاییلمیش و سئویملی لیک تاپمیشدیر.
سوز:نئجه کی آذربایجان دا آتالار سورزی چوخ موهوم و دیرلی یئری وار:ان بویوک هیکمتلری ان ساده و درین شکیلده آنلادان آتالار سوزلری اوجسوز-بوجاق سیز بیر عالم دیر. فیکرین دایم جان لی اولدوغو، دویغو دولو بو سوزلر عالمینده حقیقی خالق روحونون آخیجی لیغی، سرراست لیغی، درین و تأثیرلی ایفاده سی وار.چوخ سایدا آتالار سوزلرینه هله آذربایجان تورک ادبیات ینین شاه اثری “کیتابی-دده قورقود”دا راست گلینیر. قورقوت آتایا عاید اولونان یئتمیش دن آرتیق همین پارئمیک واهید آتالار سوزلری نین توپلنیب یازییا آلینماسی نین ایلکین تجروبه لرین دن ساییلا بیلر.
ایکی مینه جن آتالار سوزو و زربی-مسلین یازییا کوچورولدوگو “اوغوزنامه”نین، همچینین مین دن آرتیق آتالار سوزو و خالق مسلینی اوزونده بیرلش دیرن ۱۸عصر عابده سی “امسالی-تورکانه”نین اوزه چیخاریلماسیایسه بو قناعته گتیریر کی، آذربایجان پارئمیک واهیدلر ینین توپلنیب یازییا کوچورولمه س ینین بلکه ۱۵،۱۶ یوزیل لیک لردن کئچیب گلن بیر تاریخی وار.
ساز:شرق دونیاسینین ان قدیم، دوغال، گوزل، اورک آچان موسیقی لریندن بیرى، آذربایجان بولگه سینین اصیل موسیقی سیدیر. زامان بویو، نسیل دن-نسیله، بیر امانت کیمی، ایندی بیزیم الیمیزده اولان موسیقیمیزین اوستون ده، چوخلو زحمت لر چکیلیب دیر. موسیقی تاریخیمیزده، چوخلو آدلیم و باشاریلی اوستاد لار، اوزمان لار گلیب، گئدیب و ایندیکی چاغیمیزدا اولان لار ایسه یاشاییرلار.موسیقیسی ضعیف اولان میللتلر اوتانقاج و قورخاق اولورلار. اینسانین جسارت دویغولارینی ائگیتن ائتکنلردن (فاکتورلاردان) ان اونملیسی موسیقیدیر. چونکو موسیقی وارلیغین چوخ یونلو دویولماسی و گوستریلمه سیدیر. بیزیم توپلومدا او قدر سسی گوزل اولان اینسانلار وار کی، اوخوماغا جسارت ائده بیلمزلر. ندن؟ چونکو هله دینی تاریخین و “موسیقی دینی ییپرادیر” کیمی دینی سویله ملرین و گلنکلرین باسقیسیندان اینسانلاریمیزین ویجدانی و روحو قورتولموش دئییلدیر. اینسانین بیرئیسل کیمیلیگینی توپلوم ایچینده اونایلاماسی (تصدیقله مه سی) آسان ایش دئییل. بیر چوخ انگللر وار اورتادا. بو انگللر بیر چوخ حاللاردا اینسانین حیاتینی تهدید ائدیر. بیزیم دینی تاریخیمیز نه تنقید ائتمیش، نه ده تقدیر، محو ائتمیشدیر. اونا گوره ده بیر طرفدن فیطرتیمیزدن قایناقلانان بیر احتییاجا گوره موسیقییه مئیلله نریک، باشقا طرفدن ده توپلومدان، دیندن، تاریخدن قورخاریق. آنجاق یئنه ده موسیقی بو قورخو سینیرلارینی آشا بیلیر. یبیزیم تاریخیمیز موسیقییه دوشمنلیگی ایله فرقله نن دین مرکزلی بیر تاریخدیر. آنجاق بو تاریخی یئنه ده موسیقی اوچوراجاقدیر. موسیقی اینسانلاریمیزی بو تاریخین اسارتیندن قورتاجاقدیر. اونا گوره ده موسیقیدن آلدیغیمیز انرژی ایله جسور اولمالی و شرقی سویله مه لی، دانس ائتمه لی ییک.آذربایجان موزیکال فولکلوروندا،خالقین بوتون روحیه و دورومو چوخ اینجه طرز ایله ترنفوم_اولور.کدر،شادلیق،هیجران،وصال،اوغورلار،یئنیلمه لر،قهرمانلیق لار هامیسی بو موزیکال خزینه سینده اوزونو گوسترمکده دیر.بو موسیقی آذربایجان خالق یاشامی نین اونملی ساحه لرینین اینعکاسی دیر.اونون اوسلوب لار بناسی و هنر سل ایفاده سینین چئشیدلی اولماسی ائله بوردان سیزیر و آذربایجان میللی موسیقی سینین اوزه لیک لری چئشیدلی ساحه لر و ایستقامتلرده تظاهر ائدیلیرموسیقی گورونمز بیر عالمده قادین- کیشی بیرلیکده لیگی، وحدتینی ساغلار. اصلینده جینسیتین (ائرککلیگین-قادینلیغین) اورتادان قالخیب و سیرلی بیر عالم ده وحدته وارما ایشینی موسیقی گئرچکلشدیرر. موسیقی نین سئویملی اولوشو دا بو اوزدندیر. چونکو اینسان یالنیزلیق (قادینسیزلیقدان-ائرککلیکدن) دایما عذاب چکر. آنجاق بو “قادین” و “ائرکک” حیاتدا کونکرئت مووجود اولان بیریسی دئییلدیر. روحوموزدا وار اولان، آنجاق تانیمادیغیمیز، صورت وئره بیلمه دیگیمیز بیر وارلیقدیر. بلکه بعضن یوخولاریمیزدا بو سیرلی وارلیغی گوروروک. بیلیرسینیز اینسان هر دفعه یوخو گوردویونده یوخودا تانیدیغی آداملارین یانی سیرا بیر ده تانیمادیغی بیریسی وار. بو تانینمایان آدام بوتون یوخولاریمیزدا وار. آنجاق اونون کیملیگینی هئچ بیر زامان گوره بیلمیریک. بلکه ده او بیزیم موطلق “من”یمیزدیر. یعنی جینسییتسیز وارلیق. سانکی موسیقی نین ده گوروی بیزی اونا قوووشدورماقدیر. ایندی گله لیم بو باسقی مسئله سینه. بیزیم موسیقی سوزلریمیزین چوخو کند حیاتینی یانسیدیر و کوچری، کند حیاتینداکی یاساقلار موسیقییه داشینمیشدیر.
ماهنی:ماهنی خالقین قلبی دیر. ماهنی خالقین معنویاتی، داخیلی عالمی، فیکری، حسّی، دوشونجه‌لری، اضطراب‌لاری، سئوینج و کدری دیر، ماهنی خالقین اوزودور. ماهنی‌لارینا گوره، خالقین حیات طرزینی، تویونو، یاسینی، مبارزه‌سی‌نی معین لشدیرمک مومکوندور.خالقیمیز، سازی، صحبتی قدیمدن بری سئون، قیمتلندیرن شاعیر خالق دیر. ساز و صحبت، محبت، قلب، اوره‌ک چیرپینتی‌لاری دینجیلک، امن – آمان‌لیق دوورونده جولانا گلیر، چاغلاییر. شیرین ماهنیلار حیات دیر، یاشاییش دیر.ساز، سوز، ماهنی، بونلارین ترجمانی اولان صنعتکارقدیمدن بری آذربایجاندا مقدس ساییلیبدیر. اوغوزلاردان آمان دیله‌مک اوچون دوشمن سون آندا الینه قوپوز گوتوررمیش. ان بویوک قهرمانلار بئله سازین، سوزون تأثیرینی قیلینجدان کسرلی، توپپوزدان ضربه‌لی حساب ائتمیشلر. اوزان، آغ ساققال، دده، سوی سویله‌ین، بوی بویلایان قورقود، عئینی زاماندا سرکرده اولموشدور. شاه اسماعیل ختایی، کوراوغلو ماهنی‌لاری ایله قیلینجدان داها چوخ ایش گورموشلر. چوخ احتمال خالقین ایلک یارادیجیلیق نمونه‌لری اولان آذربایجان خالق ماهنی‌لاری‌نین مهم علامتلریندن بیری سوزله هاوانین، موسیقی‌نین سیخ وحدتی‌دیر. ماهنی‌لارین سوزلرینه – متن لرینه اویغون دا موسیقی واردیر. زامان کئچدیکجه ائل صنعتکارلاری ماهنی‌لارین هم متن‌لرینده، هم ده موسیقیسینده دگیشیک‌لیک آپارمیش و بئله‌لیکله اونلاری تکمیللشدیرمیشلر.

نوشته شده توسط admin در شنبه, ۱۴ آذر ۱۳۹۴ ساعت ۱۱:۵۰ ق.ظ