نقدی صریح بر عملکرد گالری ها و تاکید بر لزوم حمایت ارشاد از هنرمند
سعید امکانی
گروه فرهنگی: سعید امکانی هنرمند نقاشی است که تجربه برگزاری نمایشگاه‌های انفرادی و گروهی متعددی را در کارنامه هنری خود دارد. او که برنده جایزه بینال لندن نیز هست، درباره مشکلاتش با گالری‌ها این چنین اظهار کرد: »گالری‌داری یک شغل است و همه شغل‌ها دردسرهای خودشان را دارند اما من موافق چهارچوب‌هایی که گالری‌داران می‌گذارند، نیستم.«
برگزاری نمایشگاه در گالری و به ویژه گالری‌های شناخته شده و حرفه‌ای برای هر هنرمندی که سودای شهرت دارد، یک آرزو است. به نحوی که یک هنرمند تازه‌کار که چندان در فضای هنرهای تجسمی شناخته شده نیست، باید برای برآورده شدن این آرزو میلیون ها تومان صرف تبلیغات و برگزاری نمایشگاه در گالری کند.فارغ از بحث هزینه‌ی هنگفت برگزاری نمایشگاه برای تازه‌کاران اما سیاست‌هایی که گالری‌داران در پیش گرفته‌اند، انتقادهایی را نسبت به آنان برانگیخته و این مسئله را دو طرفه کرده است. به‌عبارتی علاوه بر اینکه گالری‌داران به مشکلاتی با هنرمندان برخورد کرده‌اند، هنرمندان نیز چنین تجربه‌ای را داشته‌اند.
برای شنیدن این مشکلات به گفت‌وگو با سعید امکانی، هنرمند نقاش پرداختیم تا مشکلات هنرمندان با گالری‌ها را این بار از زبان او بشنویم.
امکانی که تجربه برگزاری نمایشگاه در گالری گلستان و همچنین با هنرمندانی مثل ناصر پلنگی و امیرحسین امیرجلالی را داشته، در پاسخ به این سوال که آیا در نمایشگاه‌های انفرادی و گروهی که برگزار کرده با گالری‌دار به مشکل برخورد کرده یا خیر، به »خودم به شخصه به مشکلی برخورد نکرده‌ام اما خبرهای زیادی به گوشم رسیده که نشان می‌دهد چه اتفاقاتی در حال رخ دادن است. یک مساله مهمی که وجود دارد این است که یک گالری‌دار فقط فکر می‌کند باید نمایشی از آثار هنرمند ارائه بدهد و دیگر با او کاری نداشته باشد؛ مثل این می‌ماند که شما کاری را به نمایش می‌گذارید و بعدش فراموش می‌شوید، در صورتی که این اتفاق جالبی نیست.«
این هنرمند نقاش ادامه داد:»یک نمونه دیگر این است که برخی گالری‌داران فقط با برخی هنرمندان کار می‌کنند و اصلا هنرمند دیگری را نمی‌پذیرند یا اینکه فقط با سیاست کاری خودشان پیش می‌روند. اینکه شخصی می‌آید که شناخته شده نیست و بخواهد کاری را انجام دهد، چرا نباید از او حمایت شود؟این‌ها مسائلی هستند که گالری‌داران باید بیشتر به آن توجه کنند؛ چراکه ممکن است آن هنرمند تازه‌کار بیاید و اتفاق مهمی را در حوزه هنری رقم بزند و ما نمی‌توانیم تصمیم‌گیری کنیم«
گالری‌داران تعهدی در قبال فروش آثار ندارند
امکانی ضمن اشاره به این نکته که گالری‌داران تعهدی در قبال فروش آثار یک هنرمند ندارند، ادامه داد: «من نمی‌توانم اسم گالری‌ای را ببرم که از هنرمند تازه‌کاری حمایت کرده و به گوش من رسیده باشد. اینکه یک گالری‌دار معتقد است در فضایی که هنرمند جدید می‌خواهد شروع به کار کند باید هزینه کند، دیدگاه غلطی است. من نمی‌گویم نباید هزینه شود. قطعا هزینه‌ای برای تبلیغات یا سایر موارد وجود دارد. گالری هم مبلغی را دریافت می‌کند اما این درحالی است که هیچ تعهدی در قبال فروش آثار ندارد.«این هنرمند نقاش همچنین اضافه کرد:»گالری هزینه برگزاری نمایشگاه را دریافت می‌کند و تازه اگر اثری را به فروش برساند نیز ۳۰ درصد دریافت می‌کند. در حال حاضر برخی گالری‌های حرفه‌ای وجود دارند که پولی دریافت نمی‌کنند و تمام تلاششان را برای اینکه هنرمند را بشناسانند و اثرش را به فروش برسانند، انجام می‌دهند. در این میان اما گالری‌داری که برای ورودی پول گرفته، اگر تلاشش را هم نکند باز پولش را گرفته است«وی در ادامه مخالفت خود با برخی چارچوب‌هایی که گالری‌داران می‌گذارند را ابراز کرد و گفت: »همه جای دنیا چیزی به اسم پارتی‌بازی و لابی‌گری وجود دارد اما ما هنرمندانی داریم که خوب کار می‌کنند. چرا یک گالری‌دار به‌عنوان شخصی که هنرمند را معرفی می‌کند، از آنان حمایت نمی‌کند؟ کسی که شناخته شده نیست و تمام هزینه‌های برگزاری نمایشگاه را نیز پرداخت می‌کند، چرا گالری‌ها با آنان کار و حمایتشان نمی‌کنند؟ مگر برای مثال خانم گلستان شناخته شده نیست، اما این‌ها از هنرمندان جوان حمایت می‌کردند و هنوز نیز می‌کنند.«
امکانی در ادامه درباره ضرورت احترام به عقیده یک هنرمند گفت: »برخی گالری‌ها هستند که وقتی به آنان ایمیل می‌زنید، اول اسم را نگاه می‌کنند و دیگر کار را مورد بررسی قرار نمی‌دهند. من خیلی از مدیران هنری را می‌شناسم که وقتی هنرمندی را نمی‌شناسند، بلافاصله درخواست او را برای برگزاری نمایشگاه رد می‌کنند. مگر اینجا گالری نیست؟ پس می‌توانند به عقیده یک هنرمند احترام بگذارند.«
چرا وزارت فرهنگ از هنرمندانش دفاع نمی‌کند؟
سعید امکانی علاوه بر مشکلاتش با گالری‌داران، با توجه به اینکه به تازگی جایزه‌ی بینال لندن را دریافت کرده، از سختی‌های برگزاری نمایشگاه در خارج از کشور نیز صحبت کرد. وی درباره تجربه شخصی اش گفت: «زمانی که من در خارج از کشور نمایشگاه برگزار کردم، یک خوش‌شانسی داشتم. زمانی که کارم را برای جشنواره‌ی بینال فرستادم، هم یکی از اقوامم کار را برد و هم برگرداند و این یکی از خوش‌شانسی‌های من بوده است اما واقعیتش این است که ارسال کار بسیار سخت است.«این هنرمند ادامه داد: »من ابتدا تلاش کردم تا مراحل قانونی را طی کنم و خودم کار را ارسال کنم اما با مبالغ سنگینی مواجه شدم. خیلی سنگین. هیچ مسئولیتی قبول نمی‌کنند و بیمه کردن کار نیز هزینه زیادی دارد. حدود ۲۰-۲۵ میلیون هزینه ارسال کار بود. چرا وزارت فرهنگ ما نباید از هنرمندش دفاع کند؟ چرا نباید هنرمند مستقل بتواند کاری را انجام دهد؟«وی ضمن اشاره به این نکته که بیشتر هنرمندان ما به‌صورت مستقل کار می‌کنند، اضافه کرد: «متأسفانه من شنیده‌ام که در نمایشگاه‌های خارج از کشور خیلی از کارها هنگام بازگشت آسیب دیده‌اند. نکته جالب دیگری که وجود دارد این است که به ما دعوت‌نامه می‌دهند و ما نمی‌توانیم برویم. کارهای هنرمندان به شرطی که از آنان حمایت شود، می‌توانند در عرصه بین‌المللی حضور قابل توجهی داشته باشند.
ذات هنر درحال نابودی است
امکانی در ادامه گفت‌وگو برخی سیاست‌های گالری‌داران را عاملی برای نابودی ذات هنر دانست و گفت: «گالری‌داران قصد دارند که اقتصاد هنر را پویاتر کنندکنند اما با سیاست‌هایی که در پیش گرفته‌اند، ذات هنر درحال نابودی است. چرا؟ منِ هنرمند یک طرز فکری در کارم دارم. با توجه به این طرز فکر اثری را خلق می‌کنم و وقتی برای به نمایش گذاشتن آن به گالری مراجعه می‌کنم، گالری باتوجه به اینکه سبک من فروش ندارد، آثارم را برای برگزاری نمایشگاه قبول نمی‌کند. به گزارش آراز آذربایجان به نقل از ایسنا، این اتفاق ممکن است هنرمند را از اصل خودش دور کند و او را وادار به خلق اثر در سبک دیگری کند تا گالری آن را بپذیرد. درواقع هنرمند برای اینکه بتواند هزینه‌هایش را دربیاورد مثل یک برده عمل می‌کند.«
Arazazarbaiijan.farhangi@gmail.com
نوشته شده توسط admin در سه شنبه, ۳۰ آذر ۱۴۰۰ ساعت ۹:۰۷ ق.ظ
