مجري طرح پايش ستاد احياء با ذکر تاثير خشکي درياچه اروميه بر کشورهاي همسايه :
مسئولان باید برای بین المللی کردن مسئله دریاچه ارومیه اقدام کنند
گروه خبر: مجری طرح پایش ستاد احیای دریاچه ارومیه با بیان اینکه ریزگردهای ناشی از خشک شدن دریاچه ارومیه شعاعی به طول ۶۰۰ کیلومتر را تحت تاثیر قرار می‌دهد، گفت :علاوه بر ایران، دریاچه ارومیه از این رویداد متاثر می‌شوند؛ بنابراین این مسئله محلی نبوده و بلکه بین‌المللی است، متاسفانه مسئولان ما در این جهت گام برنمی‌دارند.
به گزارش آرازآذربایجان ، دکتر احمد فاخری فرد، با اشاره به آغاز فعالیت ستاد احیای دریاچه ارومیه از سال ۹۲ اظهار کرد: اولین جلسه در خصوص احیای دریاچه ارومیه دوم آبان ماه سال ۹۲ تشکیل و عنوان»ستاد احیای دریاچه ارومیه« نیز همانجا انتخاب و محورها و گروه‌های تخصصی تعیین شد و ستاد احیا با دعوت از متخصصانی از دانشگاه‌های داخلی و خارجی مانند دانشگاه‌های آمریکا، بلژیک، استرالیا و سوئد آغاز به کار کرد و دریاچه ارومیه در بعد جهانی مطرح شد. وی متذکر شد: ستاد احیا اجرای برخی پروژه‌ها مانند بارورسازی ابرها، انتقال حوزه به حوزه، تغییر الگوی کشت و آبیاری تحت فشار را به دستگاه‌های اجرایی محول کرد، کاهش ۴۰ درصدی مصارف کشاورزی نیز یکی از پروژه‌های عظیم مدیریتی بر عهده ستاد است که هم اکنون مشغول کار بر روی آن هستیم و امیدواریم با اختصاص بودجه، اجرای آن محقق و موجب حل بسیاری از معضلات شود. عضو هیات علمی گروه مهندسی آب دانشکده کشاورزی دانشگاه تبریز با تاکید بر اینکه عدم هماهنگی دستگاه‌های اجرایی یکی از مشکلات اصلی ما است، گفت: محقق شدن کاهش ۴۰ درصدی مصارف کشاورزی نیازمند هماهنگی بین دستگاه‌های اجرایی و بخش¬های مختلف است. فاخری فرد ادامه داد: انتظار می‌رفت با اجرای این طرح در دو استان، کاهش مصرف داشته باشیم که بررسی‌ها نشان داد این طرح برعکس، موجب توسعه کشاورزی در دو استان شد، با توجه به وجود حق آبه‌های قانونی، سازمان آب، ساز و کار لازم برای تعدیل حق آبه‌ها و نگهداری آب‌های اضافی حاصل از آبیاری تحت فشار را در منبع نداشت و کنتورها نیز هوشمند نبود. البته ناگفته نماند سازمان آب منطقه¬ای حق آبه‌های موجود در پروانه¬ها را کاهش داده و تنها مشکل، اجرای هماهنگ طرح¬ها و تخصیص بودجه برای زیرساخت¬های طرح¬ها است. وی با بیان اینکه طرح لایروبی رودخانه‌ها یکی از اثرگذارترین و موفق‌ترین طرح‌های اجرایی ستاد احیای دریاچه ارومیه بود، اظهار کرد: رودخانه‌ها در طول سالیان متمادی بستری بسیار پهن ایجاد کرده بودند و سیلاب‌ها در پروفیل رودخانه پخش و نهایتا تبخیر می‌شد و آبی به دریاچه نمی‌رسید، ستاد احیا با لایروبی رودخانه‌ها و ایجاد کانال هادی، آب را به دریاچه هدایت کرد و از همه مهم‌تر در بخش¬های لایروبی شده، حریم قانونی رودخانه¬ها که تصرف غیر قانونی شده بود، بازگردانده شد. استاد دانشگاه تبریز در ادامه انسداد چاه‌ها را از دیگر اقدامات ستاد احیا عنوان کرد و گفت: با کسب مجوز تاکنون تعداد ۵۴۲۸ چاه مسدود شده است، متاسفانه ما برای جبران بیکاری، زمین را سوراخ کرده‌ایم و به جای سرمایه‌گذاری در صنعت، از کشاورزی مایه گذاشته‌ایم، بیش از ۱۰۰ هزار چاه در حوضه دریاچه ارومیه وجود دارد که ۴۴ هزار مورد از آن به طور غیرمجاز حفر شده است. وی متذکر شد: افتادیم به جان آب‌های زیرزمینی و دشت‌هایمان نشست کردند، اگر ارتفاعی که دشت نشست کرده است را ضرب در مساحت دشت کنیم، حجم آب از دست رفته به دست می‌آید و این حجم از آب برای همیشه از دست رفته است و با هیچ بارشی جبران نمی‌شود، طبق بررسی‌های گروه پایش، نشست از دشت وایقان شبستر تا دشت سراب قابل مشاهده است. مجری طرح پایش ستاد احیای دریاچه ارومیه اظهار کرد: سازمان جهاد کشاورزی هیچ اختیار قانونی برای جلوگیری از توسعه اراضی و باغات و تبدیل اراضی زراعی به باغات را ندارد و در صورت برخورد نیز مالک از طرف مراجع قضایی تبرئه می‌شود و این باعث شده توسعه و تبدیل اراضی به وفور صورت گیرد. وی خاطرنشان کرد: سازمان آب باید با هماهنگی جهاد کشاورزی برآورد می‌کرد که منابع آبی زیرزمینی هر دشت به چه مقدار حلقه چاه مدیریتی نیاز دارد و پروانه‌ها نیز باید بر آن مبنا صادرمیشد در این خصوص از دانشگاه نیز باید کمک می‌گرفت، متاسفانه بیش از ۸۵ درصد از منابع آبی تجدیدپذیرمان را مصرف می¬کنیم و در شهرهایی مانند تهران و کرمان و اصفهان و مشهد این میزان به ۱۱۰ درصد و حتی بیشتر هم می‌رسد و کار به مصرف آب‌های فسیلی رسیده است. وی با بیان اینکه گروه پایش راهکارهایی نیز در این خصوص ارائه می‌دهد که تحقق آن نیازمند همت جمعی مسئولان و مردم است، گفت: متاسفانه روزی مردم ما به آب وابسته است و نمی‌توان بدون دادن چیزی به مردم، چیزی از آن‌ها گرفت. فاخری فرد ادامه داد: ستاد احیا برای حل این مشکل، راهکارهایی را تحت عنوان مشاغل جایگزین کشاورزی و سوق دادن روستاها به صنایع کم آب‌بر در حضور صنعتگران استان مطرح کرد، صنایع پرآب علاوه بر از بین بردن منابع آبی موجب شوری و کاهش کیفیت نیز می‌شود، مثلا منطقه شیر امین زمانی دارای آب شیرین بوده و اکنون تقریبا خالی از سکنه است، امکان کشت هیچ محصول زراعی در آب و خاک شور وجود ندارد و این تهدیدی بزرگی برای ما به شمار می‌آید.
وی متذکر شد: برنامه ما در راستای رساندن آب فصل‌های غیر زراعی به دریاچه است، به همین منظور نیاز به تعریف فصول غیر زراعی بود؛ به طوریکه در این فصول کسی دست به آب رودخانه نزند و آب به دریاچه هدایت شود و این کار در جهاد کشاورزی انجام شد. و اگر اجرا شود تا حد زیادی مشکل دریاچه حل خواهد شد.
مجری طرح پایش ستاد احیای دریاچه ارومیه تاکید کرد: برای مبارزه با هر آفت، اسم خاصی گذاشته‌ایم و هر سیلاب و آبی را به مزرعه هدایت می‌کنیم و با این کارها دریاچه را از آب فصول غیرزراعی که امید ما است، محروم می‌کنیم. در این راستا گشت و کنترل‌های ستاد احیا در بهبود وضعیت تا حدی موثر بوده است. فاخری فرد اضافه کرد: در مورد وضعیت فعلی دریاچه با قبول تمامی کم و کاستی‌ها بی‌انصافی است که بگوییم دریاچه را تنها باران نجات داد و ستاد احیا کاری انجام نداده است. پایش میزان آب را قبل و بعد از لایروبی در ایستگاه‌های مختلف با بارش یکسان بررسی کرده و نتایج نشان می‌دهد که قبل از لایروبی آبی در ایستگاه‌های آخولا و سرین دیزج وجود نداشت ولی بعد از لایروبی شاهد جاری شدن آب به سمت دریاچه در این ایستگاه¬ها هستیم. وی با بیان اینکه ریزگردهای ناشی از خشک شدن دریاچه ارومیه شعاعی به طول ۶۰۰ کیلومتر را تحت تاثیر قرار می‌دهد، افزود: علاوه بر ایران، دریاچه ارومیه از این رویداد متاثر می‌شوند؛ بنابراین این مسئله محلی نبوده و بلکه بین‌المللی است، متاسفانه مسئولان ما در این جهت گام برنمی‌دارند. استاد دانشگاه تبریز بیان کرد: باید بپذیریم که ما پول و منابع کافی برای احیای دریاچه را به تنهایی نداریم؛ چرا که هامون، بختگان و زاینده رود نیز با این معضل درگیر هستند و آن‌ها نیز خواهان احیای دریاچه یا رودخانه خود هستند، اما برای احیای دریاچه ارومیه بدلیل بین المللی بودن باید از امکانات سازمان ملل و بانک جهانی کمک بگیریم؛ محیط زیست مال همه است و به کشور خاصی اختصاص ندارد.
وی خاطرنشان کرد: ریزگردهای نمکی مانند گرد و غبار معمولی نیست، مگر توانستیم گرد و غبار خوزستان را کنترل کنیم، حال اینکه ریز گرد نمکی به مراتب آسیب‌زاتر هم هست. وی اظهار کرد: نوع آب ورودی به دریاچه و کیفیت آن نیز از نظر گروه پایش مهم است و گروه پساب و محیط زیست گروه پایش در این خصوص کار می¬کند و به مسئله فاضلاب پرداخته است، اما متاسفانه به آب فاضلاب‌ها هم رحم نمی‌کنند و از فرودگاه تبریز به سمت مایان، آبیاری ۹۵ درصد محصولات باغی با فاضلاب صورت می‌گیرد و نصف بیشتر فاضلاب هم تصفیه نشده و به رودخانه‌ها بای پس می‌شود و علاوه بر آن روزانه چندین تن لجن به رودخانه‌ها ریخته و سبزیجات و میوه‌ها با این آب آبیاری می‌شود. مجری طرح پایش ستاد احیای دریاچه ارومیه با تاکید بر اینکه متاسفانه از شروع فعالیت ستاد احیا تاکنون هیچ تخصیص ۱۰۰ درصدی برای پروژه‌های بزرگ و کلان نداشته‌ایم، گفت: این نیز باعث ابتر ماندن طرح‌ها شده است، تخصیص اوراق بهاردار نیز از دیگر مشکلاتی است که به دلیل پیش آرودن مشکلاتی برای پیمانکاران، باعث تعطیلی پروژه‌ها می‌شود.
نوشته شده توسط admin در چهارشنبه, ۱۲ تیر ۱۳۹۸ ساعت ۱۱:۳۲ ق.ظ
