فرصت طلایی مرزها در توسعه روابط اقتصادی با کشورهای همسایه

گروه اقتصادی:استان‌های مرزی شمال غرب کشور با ظرفیت و پتانسیل‌های بالای مرزی شاهراه ارتباطی ایران با بازارهای جهانی به‌خصوص اروپا محسوب می‌شوند که نیازمند توجه ویژه مسئولان و تقویت هستند. ایران اسلامی حدود ۹ هزار کیلومتر مرز آبی و خاکی با ۱۵ کشور جهان دارد، در بین استان‌های آذربایجان غربی با ۸۹۱ کیلومتر مرز مشترک با سه کشور عراق، ترکیه و جمهوری آذربایجان، کردستان با ۲۳۰ کیلومتر مرز مشترک با عراق، ایلام با ۴۲۰ کیلومتر مرز، اردبیل با ۳۸۰ کیلومتر مرز به همراه مرزهای آذربایجان شرقی، کرمانشاه و … ظرفیتی بی‌نظیر در شمال شرق کشور به شمار می‌رود.
قرار گرفتن در مسیر اروپا موقعیت سوق‌الجیشی ویژه‌ای به این منطقه داده و هم‌مرز بودن با کشورهای ترکیه، عراق و جمهوری‌های آذربایجان و ارمنستان بر اهمیت و جایگاه شمال غرب در توسعه روابط اقتصادی با کشورهای همسایه افزوده است که استفاده بهینه از چنین موقعیت جغرافیایی ایده آلی در کنار مزیت‌های بالای تجاری، بازرگانی و صنعتی می‌تواند در تحکیم روابط خارجی جمهوری اسلامی ایران با کشورهای اطراف نقش‌آفرین باشد.»مرز« یکی از مهم‌ترین ظرفیت‌های هر کشوری محسوب می‌شود و به‌عنوان فرصتی طلایی در بهبود فضای کسب‌وکار و رونق اقتصاد با مبادلات تجاری و اقتصادی به شمار می‌رود»مرز« یکی از مهم‌ترین ظرفیت‌های هر کشوری محسوب می‌شود و به‌عنوان فرصتی طلایی در بهبود فضای کسب‌وکار و رونق اقتصاد با مبادلات تجاری و اقتصادی به شمار رفته و می‌رود، مرز هم چون کاتالیزوری است که می‌تواند سرعت توسعه و اشتغال در استان‌های مرزی را افزایش دهد و می‌طلبد که از این فرصت برای کمک به استان‌های مرزی به شکل بهتری استفاده شود.
ویژگی‌های ژئوپلیتیکی، شاخصه‌های فرهنگی و امتیازهای کم‌نظیر اقتصادی مجموعه‌ای از فرصت‌ها را برای این استان‌ها ایجاد کرده است که می‌توان از آن در راستای توانمندسازی روابط بین‌المللی و تجارت خارجی کشور بهره‌گیری کرد.شاخصه‌های ویژه کشاورزی و صنعتی در کنار نزدیکی به بازارهای پرجمعیت خارجی، ظرفیت‌های استثنایی گردشگری برای رونق توریسم بین‌المللی، ویژگی‌های خاص و فراملیتی فرهنگی برای جذب و جلب فرهنگی همسایگان و جغرافیای خاص سیاسی ازجمله ظرفیت‌های کم‌نظیر استان‌های مرزی شمال غرب به شمار می‌رود که می‌بایست به آن با نگاه ملی و در راستای تقویت اقتصاد ملی نگریست.اما این ظرفیت‌ها طی سالیان متمادی مورد بهره‌برداری اصولی قرار نگرفته و قاچاق، بیکاری، مهاجرت و مشکلات معیشتی بخشی از مشکلاتی است که اهالی این دیار با آن‌ها دست‌وپنجه نرم کنند.
*فعالیت ۱۴ گمرک و بازارچه مرزی در آذربایجان غربی
آذربایجان غربی با ۸۹۱ کیلومتر مرز مشترک به دلیل دارا بودن پنج پایانه و ? ۹گمرک مرزی پتانسیل بالایی برای دسترسی به بازارهای جهانی به‌خصوص اروپا دارد اما تاکنون این ظرفیت مرزی موردتوجه واقعی قرار نگرفته است.در حال حاضر راه‌های زمینی ارتباط با اروپا از طریق جاده و ریل و همچنین مبادی اصلی ورود و خروج زمینی کالا و مسافر از کشور به اروپا و برعکس در آذربایجان غربی فراهم است و زیرساخت‌هایی که متناسب با این امور در استان ایجادشده در کنار مزیت‌های کم‌نظیر جغرافیایی و اقتصادی آذربایجان غربی را به یکی از کانون‌های مهم تجارت و صادرات کشور تبدیل کرده است.
فعالیت ۱۴ گمرک و بازارچه در نوار مرزی شمال و غرب آذربایجان غربی افق‌های روشنی را درزمینه? صادرات و توسعه روابط اقتصادی بین‌المللی ایجاد کرده، با اجرای سیاست و برنامه‌های مربوط به تقویت صادرات کالاهای غیرنفتی در سال‌های اخیر ارزش کل صادرات از مبادی مرزی استان همواره سیر صعودی داشته است.کارشناسان اقتصادی معتقدند که در کنار این مزیت بزرگ، سرمایه‌گذاری برای توسعه خطوط آهن و اتصال راه‌آهن مراغه به ارومیه و گسترش آن تا راه‌آهن رازی فضای بهره‌گیری از ظرفیت ریلی ایران با ترکیه و به‌تبع آن اروپا را بهبود می‌بخشد و زمینه را برای رشد تجارت مرزی فراهم می‌کند.گمرک‌های مرزی استان آذربایجان غربی شامل مرز زمینی پلدشت و بازرگان در شمال، رازی و سرو در مرکز و مرز تمرچین در جنوب استان است که تمرچین با کشور عراق و پلدشت با جمهوری خودمختار نخجوان جمهوری آذربایجان هم‌مرز بوده و سه مرز بازرگان، سرو و رازی دروازه عبور و مرور و تجارت با کشور ترکیه است.
*یک‌میلیون و ۳۹۲ هزار تن کالا از آذربایجان غربی صادر شد
رئیس سازمان صنعت، معدن و تجارت آذربایجان غربی از صدور بیش از یک‌میلیون و ۳۹۲ هزار و ۴۶۵ تن کالا از استان به خارج از کشور طی سال جاری خبر داد.جعفر صادق اسکندری بابیان اینکه از ابتدای سال جاری تاکنون بیش از یک‌میلیون تن کالا به خارج از کشور صادرشده است افزود: ارزش دلاری این کالاها ۳۹۸ میلیون و ۳۳۰ هزار برآورد شده است.
وی بابیان اینکه عراق، ترکیه، افغانستان، گرجستان و ترکمنستان کشورهای مقصد کالاهای صادراتی بودند، افزود: عراق با ۵۴ درصد، ترکیه ۱۷ درصد، افغانستان با۲٫۵ درصد سه کشور اول مقصد کالاهای صادراتی که بیشتر شامل سیب، کف‌پوش، مصنوعات، سیمان از مهم‌ترین کالاهای صادراتی در سال جاری بود، هستند.اسکندری بابیان اینکه در این مدت ۴۷۷ هزار و ۹۳۹ تن کالا نیز از طریق گمرکات استان وارد کشور شده است گفت: ارزش دلاری کالاهای وارداتی نیز ۷۵۷ میلیون و ۹۰۷ هزار بود. امسال ازلحاظ میزان تناژ صادراتی نسبت به سال گذشته شاهد افزایش ۱۵ درصدی در استان آذربایجان‌غربی هستیم.رئیس سازمان صنعت، معدن و تجارت آذربایجان غربی، ترکیه با ۶۰ درصد، اکوادور پنج درصد، گرجستان یک درصد و کاستاریکا یک درصد را از کشورهای هدف واردات برشمرد و گفت: موز، کولرگازی، موتور آسانسور نیز از عمده کالاهای وارداتی بودند.اسکندری با تأکید بر ایجاد بازارهای جدید صادراتی به‌ویژه در حوزه محصولات کشاورزی گفت: در گذشته سیب استان تنها به عراق و شمال عراق صادر می‌شد اما هم‌اکنون بازارهای جدید صادراتی همچون هند و پاکستان ایجادشده است.رئیس سازمان صنعت، معدن و تجارت آذربایجان غربی گفت: امسال ازلحاظ میزان تناژ صادراتی نسبت به سال گذشته شاهد افزایش ۱۵ درصدی در استان آذربایجان‌غربی هستیم.اسکندری گمرک پیرانشهر، ارومیه، بازرگان و خوی به همراه بازارچه مرزی پیرانشهر و کلیه سردشت را از گمرکات و بازارچه‌های مرزی استان نام برد که بیشترین صادرات را در این مدت داشتند و افزود: گمرک بازرگان، ارومیه، خوی، سرو و بازارچه‌های مرزی ساری سو، رازی و تمرچین نیز بیشترین واردات را در این مدت‌زمان داشتند.
*تردد بیش از ۲ میلیون مسافر از پایانه‌های مرزی آذربایجان غربی
مدیرکل راهداری و حمل‌ونقل جاده‌ای آذربایجان غربی نیز از تردد دو میلیون و ۲۲۷ هزار و ۳۰۳ مسافر در طول ۱۰ ماهه سال جاری از پایانه‌های مرزی استان خبر داد و گفت: پایانه مرزی بازرگان با ۹۷۷ هزار و ۹۲ مسافر بیشترین آمار را به خود اختصاص داده است.عبدالحسین علی‌اکبری با اشاره به تردد ۲۵۴ هزار و ۷۵۵ ناوگان در طول این مدت افزود: به سبب تعطیلی یک‌ساله پایانه سرو تردد مسافر از مرزهای این استان پنج درصد کاهش داشته است.وی در خصوص زیرساخت‌های موجود در پایانه‌های مرزی استان گفت: به‌زودی طرح جامع پایانه مرزی رازی خوی وارد فاز اجرایی می‌شود برای اجرای این طرح جامع اعتباری افزون بر ۵۰ میلیارد ریال اعتبار پیش‌بینی‌شده است.علی‌اکبری با بیان اینکه زمین ۱۳٫۵ هکتاری آن در سال گذشته مورد تملک قرار گرفت و با توجه به اتمام طرح مطالعاتی به‌زودی عملیات اجرایی آن آغاز می‌شود ادامه داد: با تکمیل طرح جامع پایانه مرزی، کاربری این پایانه که در حال حاضر به‌عنوان پایانه مسافری از آن استفاده می‌شود تجاری نیز خواهد شد، به همین دلیل مسیر موجود جاده خوی – قطور – رازی نیز در حال بازسازی و بهسازی است.
وی بابیان اینکه توسعه پایانه‌های مرزی استان مورد تأکید و توجه قرار دارد اظهار داشت: همچنین در کنار طرح پایانه مرزی رازی خوی، طرح توسعه‌ای پایانه مرزی تمرچین با در نظر گرفتن ۱۱٫۵ میلیارد ریال اعتبار و تکمیل طرح جامع پایانه مرزی پلدشت با ۷۷ میلیارد ریال اعتبار در دست اقدام است.علی‌اکبری با تأکید بر اینکه با بهره‌برداری از طرح‌های توسعه پایانه‌های مرزی استان در آینده نزدیک تحولات چشمگیری را در روند مبادلات بین‌المللی از طریق این مرزهای زمینی موجب خواهد شد، افزود: پنج مرز از ۲۳ مرز زمینی کشور در آذربایجان غربی قرار دارد که نشان از سهم ۲۳ درصدی این استان ازنظر دارا بودن تعداد مرزهای زمینی فعال در کشور است.
*پایانه مرزی بازرگان رتبه نخست واردات و صادرات کشور را دارد
علی‌اکبری با اشاره به اهمیت پایانه مرزی بازرگان در توسعه مبادلات تجاری منطقه یادآور شد: این مرز در رتبه‌های نخست واردات و صادرات کشور قرار دارد و یکی از مهم‌ترین دلایل آن تکمیل و توسعه زیرساخت‌ها در آن است.وی بابیان اینکه تکمیل زیرساخت‌ها و کیفی سازی خدمات در پایانه‌های مرزی یکی از سیاست‌های اصلی سازمان راهداری و حمل‌ونقل جاده‌ای به شمار می‌رود، اضافه کرد: طرح ساخت سالن مسافری پایانه مرزی سرو در مساحتی معادل ۹ هزار و ۷۰۰ مترمربع امسال آغازشده که ۴۶۰۰ مترمربع مربع مساحت زیربنا شامل ساختمان دوطبقه است و مابقی نیز به محوطه و تأسیسات زیربنایی اختصاص خواهد یافت.علی‌اکبری اضافه کرد: مبلغ اختصاصی برای ساخت سالن مسافری پایانه مرزی سرو ۱۲ میلیارد تومان است که بر اساس برنامه‌ریزی‌های انجام‌شده باید تا ۲۵ ماه آینده ساخته و تحویل اداره کل راهداری و حمل‌ونقل جاده‌ای شود.
مدیرکل راهداری و حمل‌ونقل جاده‌ای آذربایجان غربی ۴۶ شرکت بین‌المللی در استان فعال است گفت: افزایش سطح خدمات و گسترش فروش بلیت اینترنتی از سیاست‌های این سازمان است.
*تردد مسافر از پایانه بیله سوار ۱۴ درصد افزایش یافت
مدیرکل راهداری و حمل‌ونقل جاده‌ای استان اردبیل هم از افزایش ۱۴ درصدی تردد مسافر از پایانه مرزی بیله سوار در ۱۰ ماهه سال جاری به نسبت مدت مشابه سال گذشته خبر داد.علی رحمتی تعداد تردد مسافر در ۱۰ ماهه سال جاری را ۷۰۳ هزار و ۱۱۸ نفر عنوان و تأکید کرد: روزانه بیش از دو هزار مسافر که اغلب اتباع آذری هستند از این پایانه تردد دارند.به گزارش آرازآذربایجان به نقل از مهر، وی افزود: تردد ناوگان حمل‌ونقل از پایانه نیز هشت درصد افزایش دارد و در مدت ذکر شده ۵۰ هزار و ۷۶۴ تردد به ثبت رسیده است.مدیرکل راهداری و حمل‌ونقل جاده‌ای استان به ترانزیت ۲۹۲ هزار و ۹۸۷ تن کالا از پایانه مرزی اشاره و تأکید کرد: در مدت ذکر شده ۱۳۹ هزار و ۳۸۰ تن صادرات کالا از گمرک مرزی انجام شده است.