ظرفیتی مغفول برای توسعه روستایی در سلماس
گروه گزارش:آثار تاریخی فرهنگی و طبیعت زیبا در ۱۵۱ روستای سلماس و جمعیت قابل توجهی که از محل صنایع دستی در حال ارتزاق هستند، ظرفیتی قابل توجه برای توسعه روستایی و در نهایت مهاجرت معکوس روستائیان این شهرستان است؛ ظرفیتی مغفول که در برخی از روستاها و در مقطعی مورد عنایت قرار می گیرد و گاه به باد فراموشی سپرده می شود.
آئین ها، غذاهای محلی، نواها، گویش ها و پوشش های محلی زنان و مردان از جلوه های مردم شناسی در روستاهای این شهرستان است که توجه هر گردشگر داخلی و خارجی را به خود جلب می کند. آب و هوای چهارفصل، وجود چشمه سارها، آبشارها، تنوع پوشش گیاهی در کنار بناهای تاریخی و بقاع متبرکه جلوه های دیگری از جاذبه های گردشگری روستایی این شهرستان به شمار می رود. در روستاهای این شهرستان آثار تاریخی متعدد و ارزشمند به جای مانده از تاریخ کهن و قدیمی از جمله تپه های تاریخی و سنگ نوشته ها همه ساله گردشگران زیادی را به خود فرا می خواند.
زلزله ۷/۲ ریشتری شب ۱۶ اردیبهشت ۱۳۰۹ شمسی سلماس را باید یکی از حوادث تلخ طبیعی این شهرستان عنوان کرد که دشت سلماس و آبادی های آن را در هم کوبید و بیشتر آثار تاریخی و باستانی این شهرستان را از بین برد اما این شهرستان همچنان ظرفیت سرمایه گذاری و توسعه گردشگری روستایی را دارد. این شهرستان به واسطه نقش آفرینی روستاییان از صنایع دستی غنی، هنر کم نظیر سفالگری و ساخت تندیس_های سفالی بهره می برد و آثار صنایع دستی این شهرستان مشتریان خاصی را در نقاط مختلف جهان دارد.
در روستاهای سلماس حدود هشت هزار خانوار به تولید صنایع دستی مشغول هستند که رقمی در حدود ۳۰ درصد هزینه معیشتی خانوار روستایی از محل فعالیت در صنایع دستی تأمین می شود.عمده صنایع دستی این شهرستان شامل قالیبافی، گلیم بافی، سفال سازی، ریسندگی الیاف، سبد و حصیر بافی و زیلو و جاجیم بافی است؛ گلیم بافی در سلماس بافته ای ۲ رویه و بدون پرز است که از تار و پود پشم پنبه ای تشکیل شده است.زیلو و جاجیم با ارزش ترین و فراگیرترین محصول تولید شده در سلماس است که توسط دستگاه بافت افقی و با ماسوره بافته می_شود.بافت سبد و حصیر معمولاً بدون استفاده از ابزار و توسط دست با ترکه های نازک درختان بید، سنجد، صنوبر و ساقه خیس گندم متداول است و مصارف مختلفی در خانواده و روستاها دارد.قلعه کوراوغلو هدر، امامزاده کهنه شهر امامزاده برگشاد (امامزاده هشتم)، آبشار خورخورا، آبشار تمر، کلیساهای هفتوان، خسروا قلعه چهریق، قلعه قارنی یاریق، دره زولا چای تالاب چیچک، تالاب آق زیارت، دره تمر، آب گرم ایسی سو، سنگ نگاره خان تختی و تپه مغانجوق در مناطق روستایی این شهرستان جلوه نمایی می کند.
از دیگر مکان های تاریخی در روستاهای این شهرستان نیز می توان به حمام شیخ، نهر علیشاه پل علیشاه، مسجد آقا یا مسجد امام حسن (ع) در ضلع جنوبی سلماس (دیلمقان قدیم)، قبر پیرمردان، قبر قول هارتون، آغ داغ قلعه سی خرابه های دئرگه، زنجیرقلعه تمر و تپه اهرنجان و تپه هفتوان اشاره کرد. کلیسای هفتوان یکی از آثار تاریخی این شهرستان است و وجود ادیان متنوع و زندگی کردن پیروان سایر ادیان توحیدی در این منطقه را در کنار مسلمانان نشان می دهد.
بخشدار مرکزی سلماس در مورد ظرفیت های گردشگری در روستاهای هدف این بخش می_گوید: ۲ روستای خان تختی و آبگرم از توابع بخش مرکزی سلماس در چارچوپ طرح شناسایی ۵۹ روستای مستعد گردشگری آذربایجان غربی به عنوان نمایندگان این شهرستان شناسایی و معرفی شده است.عباس محمدزاده افزود: به منظور توسعه زیرساخت های گردشگری در این ۲ روستا که هدف گردشگری استان است، دولت تدبیر و امید زمینه را فراهم کرده است تا سرمایه گذاران در بخش گردشگری در این روستاها بتوانند بالغ بر ۲۰ میلیارد ریال سرمایه گذاری کنند.مسئول نمایندگی میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری سلماس معتقد است که روستای خان تختی با داشتن نگاره سنگی خان تختی، مربوط به شاپور اول ساسانی نگین آثار تاریخی آذربایجان غربی و ایران اسلامی است.معصوم حسنی افزود: کتیبه خان تختی در ۱۷ کیلومتری راه ارتباطی سلماس ارومیه واقع شده است و یادمانی از پیروزی شاپور اول ساسانی بر ?والریانوس? امپراطور روم است که در آن شاپور ساسانی سوار بر اسبی دیده می شود که والریانوس در مقابل او زانو زده است. نقش برجسته خان تختی، همراه با نمادهای امپراطوری ساسانی است که در دامنه کوهی کنده شده و در آن زمان یک قلعه نظامی بوده است.
وی اضافه کرد: پله های تراشیده شده در دامنه کوه که تا قله آن امتداد یافته است از جمله معدود بقایای این قله باستانی مربوط به بیش از سه هزار سال پیش است که در دامنه شرقی کوه قرار دارد و جذابیت خاصی را به این آثار تاریخی و ملی داده است. وی اشاره کرد: این اثر تاریخی و ارزشمند در سال ۱۳۴۷ به شماره ۱۶۱ به عنوان یکی از آثار ارزشمند آذربایجان غربی در فهرست ملی کشور به ثبت رسیده است.به گفته مسئول نمایندگی میراث فرهنگی ،صنایع دستی و گردشگری شهرستان سلماس همچنین این روستا با وجود گذشت سالیان زیاد همچنان بافت کهن تاریخی خود را حفظ کرده و به واسطه نحوه معیشت فرهنگ و سنن، گویش، آداب و رسوم و آئین های مختلف به شیوه کاملا سنتی مورد توجه گردشگران در فصل های مختلف سال قرار گرفته است.معصوم حسنی افزود: آب گرم ایستی‌سو در یک کیلومتری روستایی به همین نام قرار دارد؛ در این منطقه آبگرم از چند نقطه کوه به پایین سرازیر می‌شود، این آب به دلیل دارا بودن ماده معدنی برای درمان رماتیسم و درد مفاصل مفید بوده و مملو از املاح مفید با خاصیت‌های درمانی است.
وی افزود: چشمه آب معدنی ایستی سو دارای آب گرم و حاوی املاح گوگردی زیادی است که برای درمان انواع بیماری های پوستی بسیار مفید است. به گفته وی و بر اساس نقل بزرگان افراد زیادی که مبتلا به بیماری جذام و اگزما بودند با مراجعه به این آب گرم و آب تنی در آن به بهبودی کامل رسیدند.به گزارش آرازآذربایجان به نقل ازایرنا امسال مناطق آبدرمانی و آبگرم این شهرستان به عنوان فرصتی برای جذب گردشگر ساماندهی شده و استخر مدرن آبگرم توسط بخش خصوصی احداث و تاکنون برای ساخت فاز اول آن ۱۰ میلیارد ریال ریال هزینه شده است.
روستای آبگرم علاوه بر دارا بودن مناطق آبدرمانی، دارای جاذبه های گردشگری طبیعی و بکر شامل کوهستان ها، مراتع بسیار زیبا، باغ های میوه و آبشار است.به نظر می رسد مسئولان و برنامه ریزان روستاهای هدف گردشگری این شهرستان را مورد توجه قرار داده اند و بسیاری از روستاهای این شهرستان با وجود برخورداری از مزیت های گردشگری مغفول مانده اند. مسئولان باید با حفظ مکان های تاریخی، آداب و سنت_های مردمان روستایی و معرفی این رسوم به دیگران و سهیم شدن در فرهنگ آنان اجازه ندهند تا این موزه زنده و جالب به فراموشی سپرده شود.
شهرستان سلماس با ۲۰۰ هزار نفر جمعیت در ۸۵ کیلومتری شمال ارومیه و در کنار مرزهای ایران و ترکیه واقع است.
نوشته شده توسط admin در دوشنبه, ۰۴ بهمن ۱۳۹۵ ساعت ۷:۰۶ ق.ظ
