رمضان ماه جلای روح و طهارت قلب

مریم همتی
گروه فرهنگی: رمضان و شب های پرفضیلت قدر، فرصت تهذیب نفس و منزه ساختن روح و جان از لغزش و ناپاکی است تا بندگان با عبادت_ها و نیایش های خالصانه و آراستن خویشتن به معنویات به طهارت قلبی و جلای روحی و معنوی برسند و با زدودن زنگار معصیت از زندگی خویش به شناخت معبود و خالق بی همتا دست یابند.
ماه مبارک رمضان، ماه میهمانی خدای متعال هنگامه ای ارزشمند است که مسلمانان باید با استفاده از این فرصت به جلا دادن روح و طهارت قلبی خویش بپردازند و از فضایل و برکات نزدیکی و قرب الهی در این جهت بهره ببرند.
مسلمانان در روزهای پرفضیلت رمضان با سپری کردن لحظات معنوی در کنار روزه داری صبر و استقامت را در کالبد جانشان ثبت و ترسیم می کنند تا به واسطه این شکیبایی در پیشگاه معبود بی همتا به سعادت ابدی رهنمون شوند.
روزه داری و انجام دادن اعمال نیک در ماه مبارک رمضان تنها به جسم انسان ها مربوط نمی_شود بلکه روح را نیز پرورش می دهد و تلطیف روح در نزدیک شدن حقیقی به خدای متعال تاثیرگذار است و می تواند در زندگی بشر تاثیر بسزایی بگذارد.
به دست آمدن طهارت قلبی و توجه به روح آدمی در ماه مبارک رمضان سبب شد تا در نوزدهمین روز از این ماه مبارک به گفت و گو با حجت الاسلام »علی کریمی« پژوهشگر موسسه بنیاد معارف اسلامی و کارشناس امور دینی بپردازد.
حجت الاسلام علی کریمی با اشاره به اینکه انجام دادن اعمال خاص در ماه مبارک رمضان سبب می شود تا روح انسان صیقل پیدا کند گفت: در ماه مبارک رمضان مومنان با اعمال خاص روح خود را صیقل داده و می توانند با پالایش و خودسازی زمینه های ارتکاب گناه را کم کنند و برکات و آثار این ماه را در زندگی خویش ببینند و از این راه به عالم بالا برسند.
ماه ضیافت الهی خلق و خوی انسان ها را بهتر و زیباتر می کند و روح تازه ای را به آنها می دمد و این تلطیف نشان از عظمت و بزرگی این ماه پر نعمت است.
انس عمیق مومنان با قرآن و توجه به توصیه_های دینی و مناجات های شبانه با خالق یکتا یک نقطه کوچکی از عظمت این ضیافت خدایی است. ماه مبارک رمضان دارای ویژگی_های مهمی است زیرا اگر افراد در دیگر روزها و ماه ‌های سال نتوانند در مسجدها شرکت کنند در این ماه می توانند حضور فعالی داشته باشند و از حال یکدیگر بیشتر آگاهی یابند و افراد پیوستگی بیشتری نسبت به هم دارند از طرف دیگر نیز امساک ‌های ماه رمضان سبب می‌شود تا انسان‌ ها نسبت به هم دلسوزتر باشند و روح شان صیقل پیدا کنند.
ماه مبارک رمضان راهی برای رشد و نمو روح انسانی، ربانی ساختن اراده و آزمون نهایی است تا مومنان حقیقی شب قدر واقعی را برای خویش مقدر کنند.
این کارشناس امور دینی روزه گرفتن در ماه رمضان را سبب سالم نگه داشتن روح آدمی دانست و اظهار داشت: روزه گرفتن از منظر پیامبر اکرم(ص) در سه بخش شکمی، زبانی و قلبی تاثیر دارد. انسان برای درمان بیماری های روحی نیز باید از برخی اعمال پرهیز کند، عمل نادرست روح را خراب می کند. متاسفانه اگر در سالم نگه داشتن روح سهل انگاری شود همانند جسم مریض خواهد شد و آثار مخربی بر زندگی فردی و اجتماعی می_گذارد. قرآن به تغذیه روح اشاره می کند، اعمال انسان در اصل غذای روح به شمار می رود.
گناه موجب بیماری روح انسان می شود، غذای روح عمل خوب است و اگر فردی از خواندن نماز، روزه و مناجات با پروردگار بی همتا امتناع کند روحش بیمار شده و این بدترین عذاب برای او محسوب می شود.
وی در ادامه بیان داشت: ذکر خدا شفا را برای انسان به ارمغان می آورد.
بنابراین یکتای بی همتا همه را در ماه میهمانی خود دعوت می‌کند تا بندگان بتوانند روح خود را جلا و به طهارت قلبی برسانند.
بنابراین طهارت روح می‌تواند دقت ‌نظری به شخص بدهد که به طور حتم در کلام خدای متعال کاربرد دارد و می‌تواند نگاه او را به پدیده‌ها و دریافت وی از هستی بیشتر کند. حجت‌الاسلام کریمی با اشاره به اینکه انسان به لحاظ روحی و قلبی حالت های مختلفی دارد، اظهار داشت: آدمی برای طهارت قلبی خود باید علاوه بر انجام دادن واجبات، مستحبات را نیز در دستور کار قرار دهد تا شرح صدر پیدا کند.
اگر ظرفیت قلب زیاد نشود هیچ گاه برای اعمال مستحبی اقبال نخواهد داشت و در اینجاست که گفته می شود وی برای کارهای خیر نشاط ندارد.
مومنان باید از بهترین دعاها برای شرح صدر قلبی خویش بهره ببرند. تمرین و ممارست در کارهای نیک چه در ماه مبارک رمضان و چه در دیگر روزهای زندگی انسان مهمترین راهکار برای بالابردن شرح صدر و طهارت قلبی است. قبول برخی از مسوولیت ها و روزه داری به این عمل کمک می کند و انسان با قبول برخی از حکمت های رخ داده در زندگی خویش می تواند قلب خود را از ملالت و خستگی برهاند و این اقدام ها لازمه رسیدن به رستگاری و معبود بی همتا به شمار می رود. این کارشناس امور دینی در پایان یادآور شد: میان قلب انسان که باطن او به شمار می رود و ظاهر انسان ارتباط وجود دارد. یعنی اگر چشم انسان چیزی را مشاهده کند قلب به دنبال آن می‌رود و اگر قلب انسان چیزی را ببیند چشم آن را خواهد خواست.
تاثیر ظاهر در باطن یک اصل تربیتی است و نمی‌توان گفت شخصی نماز نمی‌خواند و ادعای این را داشته باشد که قلب باید پاک باشد این در عالم واقع امکان پذیر نیست.
انسان باید به آنچه به قلبش وارد می‌شود کنترل داشته باشد همانگونه که امیرمومنان(ع) راهکار رسیدن به مقام های عالی را کنترل قلب می‌نامند و می فرمایند؛ »از ۲ راه واردات قلب اتفاق می‌افتد؛ چشم و گوش انسان«.
اگر انسان عاقل باشد قبل از اینکه کلامی را بیان کند با عقل خود آن را خواهد سنجید. اسلام در ماه مبارک رمضان برای پیروزی و سربلندی انسان در این امتحان بزرگ هر آنچه را که مؤثر در پاکیزه نگاه داشتن قلب، تصفیه روح و تشویق بر نیکی و احسان است تدارک می بیند و راه های پیشرفت روحی را در زمینه های فردی و عرصه اجتماعی پیش پای او قرار می دهد تا با بهره مندی از آثار و برکات این ماه مبارک به مقصدهای بلند و رفیع نایل شود.