راههای پیشگیری از آسیب های اجتماعی در مدارس
گروه گزارش:مطالعه آسیب های اجتماعی اعم ازنابهنجاریها وانحرافات اجتماعی یکی از مهمترین موضوعات مورد بحث جامعه شناسی است. اگر چه مساله نابهنجاری امری نسبی است و از جامعه ای به جامعه دیگر متفاوت است. اما آنچه که در این مبحث مطرح می باشد این است که چه عواملی آسیب_های اجتماعی را کاهش یا افزایش می دهد و به بیانی دیگر چگونه می توان آسیب های اجتماعی را در بین دانش آموزان کنترل نمود؟
*تعریف آسیب اجتماعی:
آسیب های اجتماعی به مفهوم رفتاری است که به طریقی با انتظارهای مشترک اعضای یک جامعه سازگاری ندارد و بیشتر افراد آن را ناپسند ونادرست می دانند در واقع هر جامعه از اعضای خود انتظار دارد از ارزشها وهنجارها تبعیت کنند اما همواره عده ای پیدا می شوند که پاره ای از این ارزشها وهنجارها را رعایت نمی کنند .جامعه افرادی که هماهنگ و همساز با ارزشها وهنجارها باشند سازگار یا همنوا واشخاصی را که بر خلاف آنها رفتار می کنند نا سازگار یا ناهمنوا می خواند از میان افراد نابهنجار کسی که رفتار نابهنجارش زودگذر نباشد ودیر گاهی دوام آورد،کجرو یا منحرف نامیده می_شود ورفتار او را انحراف اجتماعی یا آسیب اجتماعی می خوانند. جامعه شناسی و جرم شناسی متوجه آن دسته از نقض هنجارهاست که توسط عده ی زیادی از مردم گناه تلقی می گردد از این رو انحراف یا آسیب اجتماعی به رفتارهایی اتلاق می گردد که هنجا رهای اجتماعی را نقض کرده و در نتیجه از نظر تعداد بسیا ری از مردم قابل نکوهش است.گسترش روز افزون آسیب های اجتماعی (ترک تحصیل ،فرار از مدرسه ،اعتیاد،سرقت،تشکیل گروههای معارض و وندالیسم و…)به ویژه در سال های اخیر در بین دانش آموزان وهمچنین شیوع مفسده های آشکار وپنهان ،افزایش قابل توجه بزهکاری ها وکژروی های اجتماعی و آلودگی به مواد مخدر ،به ویژه در میان جوانان و نوجوانان جامعه مستلزم تعمق و چاره اندیشی اساسی است.تمام آسیب های اجتماعی میل به گسترش دارند که اگر در شکل ساختاری به صورت جدی قصد پیشگیری داشته باشیم ،شاید تا حدودی موفق شویم. بنابراین انجام هرگونه برنامه ریزی و فعالیت در راستای کاهش آسیب های اجتماعی در بین نوجوانان جا معه از چند جهت ضروری است چرا که از یک طرف با کاهش آسیب های اجتماعی ،ضریب امنیت اجتماعی بالا رفته،از طرف دیگر سرمایه ای که به دلیل افت تحصیلی و فرار از مدرسه هزینه می_شود.کاهش می یابد،هزینه هایی که صرف ایجاد امنیت در جامعه می گردد در امر آموزش وتعالی فرهنگی جامعه صرف می شود .پس می طلبد تا در راستای شناخت عوا مل کنترل کننده و کاهش دهنده آسیب های اجتماعی تلاش بیشتری کنیم.به طور کلی دو نوع نگرش نسبت به آسیب های اجتماعی وجود دارد:یک نگرش که عمدتا متوجه چگونگی جرایم و نفس بزه های اجتماعی،شیوع،گستردگی،عمق،شدت وآثار ناصواب آن است. صاحبان چنین نگرشی ،بیشترین همّ خود را در جهت وضع قوانین گوناگون،ساخت زندان،مبارزه با کجروی ها و بالطبع مبارزات مجرمان،به خصوص از طریق زندان صرف می کنند. نگرش دیگر معطوف به خصیصه ها و توانایی_های اجتماعی فرد بزهکار است که مرتکب جرم می_شود. در واقع در این نوع نگرش محور توجه ،انسان هایی اند که به رغم مشابهت فراوان با بسیاری از همسالان خود از نظر شرایط اقتصادی–اجتماعی ،به علل خاصی (عدم آشنایی کافی با مهارتهای اجتماعی) دچار آسیب پذیری اجتماعی می گردند؛ صاحبان چنین نگرشی دوست دارند تمام اندیشه وتلاش خود را متوجه شناخت عوامل پدیدآیی رفتارهای آسیب زا نمایند وراه حل مسئله را در آموزش و ارتقای سطح آگاهی مهارتها و انطباق پذیری اجتماعی فرد می دانند.بر اساس دو نوع نگرش فوق الذکر می توان دو راه حل برای مسئله (کاهش آسیب های اجتماعی )مطرح نمود : راه حل اول که اصطلاحا می توان آن را حل کوتاه مدت ،سطحی و سخت افزا ری نامید،به مواردی چون ساخت زندان ،استخدام پلیس بیشتر،تشدید مجازات مجرمان و… به منظور مبارزه با مجرمان تاکید دارد در حالی که راه حل دوم در مقابل راه حل اول قرا ر دارد و اصطلاحا راه حل دراز مدت ،ریشه ای و نرم افزاری نامیده می شود به عواملی چون فرهنگ سازی،اجتماعی کردن،درونی نمودن ارزشها و هنجارهای جامعه از طریق آموزش مهارتهای اجتماعی تاکید دارد.
*نتیجه گیری:
در واقع می توان چنین استنباط نمود که ریشه ی اغلب آسیب پذیری های اجتماعی دانش آموزان را باید در عدم آشنایی کافی آنها با مهارتهای اجتماعی دانست ؛به طوری که نقطه ی کوری در رشد شخصیت دلخواه و اجتماعی جوانان وجود دارد وآن این است که متاسفانه جوانان امروز خود را نشناخته اند وبه توان وقدرت فراوان خود باور ندارند، به علاوه از شرایط وموقعیت اجتماعی خود آگاهی ندارند. مع الوصف بررسی نقش آموزش مهارتهای اجتماعی در کاهش آسیب های اجتماعی در مدارس ضروری است.
*پیشنهادات (راههای ارتقای مهارتهای اجتماعی دانش آموزان )
-توجه به مهارتهای اجتماعی در برنامه ریزی درسی.- نشان دادن تاثیرات مخرب دوستان نالایق و ناشایست و چگونگی قطع ارتباط با آنان- آموزش مهارتهای زندگی نظیر دوست یابی و خودشناسی و کشف خود در محتوای آموزشی- اجازه ی ابراز وجود به دانش آموزان ا ز طریق دادن مسئولیت و استفاده از دیدگاههای آنان در مدرسه – تقویت عزت نفس و احترام دانش آموزان توسط معلم
- تقویت ارزشهای دینی دانش آموزان توسط معلمان- تقویت ارزشهای دینی در خانواده
-آموزش نه گفتن از کودکی در خانواده ها از طریق اهمیت دادن به ا ظهار نظر وی و شروع از موارد کوچک و غیرمهم.
معاونت اجتماعی و پیشگیری از وقوع جرم دادگستری کل استان
نوشته شده توسط admin در سه شنبه, ۱۷ اسفند ۱۳۹۵ ساعت ۵:۴۸ ق.ظ
