آراز آذربايجان گزارش مي دهد//

حماسه ۲ بهمن مردم ارومیه، رویدادی که باید ثبت ملی شود

گروه گزارش: دوم بهمن ماه ۱۳۵۷ در ارومیه منشأ ظهور تاریخ زرین حماسه آفرینی مردم ارومیه در انقلاب اسلامی به شمار می‌رود، حماسه مقاومت مسلحانه مردم تاریخ‌ساز این شهرستان که پس از گذشت چهار دهه از انقلاب اسلامی هنوز خودنمایی می‌کند، حماسه‌ای است ماندگار که از آن به عنوان واقعه بزرگ مسجد اعظم ارومیه یاد می‌شود.
به گزارش آراز آذربایجان، رشد اعتراضات مردمی به رژیم ستم شاهی در اقصی نقاط کشور در سال ۵۷ در حالی که از طریق تظاهرات مردمی در خیابان‌های شهرهای مختلف در حال پیگیری بود، ارومیه به عنوان شهر پیشگام در تاریخ انقلاب، اولین تجربه جنگ مسلحانه را در دوم بهمن ماه ۵۷ پشت سر گذاشت.در روزهای تداوم نهضت بزرگ انقلاب اسلامی، جرقه اولین مبارزه مسلحانه در ارومیه کلید خورد که در شکل‌گیری و هدایت آن حجت الاسلام غلامرضا حسنی امام جمعه ارومیه بیشترین نقش را داشت.
جمله معروف امام راحل در خصوص امام جمعه ارومیه مهر تأییدی بر حماسه دوم بهمن ۵۷این دیدار است، نقش و تأثیر این جنگ مسلحانه در تقویت حرکت انقلابی مردم ایران به حدی بود که حضرت امام خمینی (ره) فرمود: همه باید مثل آقای حسنی مسلح شویم.
نماد جنگ مسلحانه انقلاب و پیروزی اولین برخورد مسلحانه با عوامل رژیم طاغوت مسجد اعظم ارومیه است که در مرکزیت شهر قرار گرفته است، در تاریخ مبارزات انقلابی مردم ارومیه برای ساقط کردن رژیم شاهنشاهی روزهای بزرگی چون خرداد ،۴۲ ۱۹ دی قم، ۲۹ بهمن تبریز، ۱۷ شهریور تهران و ۱۳ آبان و سایر ایام ثبت و ضبط است که دوم بهمن ارومیه نیز در زمره این روزهای تاریخی قرار دارد.
در دوم بهمن سال ۵۷ چه گذشت؟
مردم ارومیه و آذربایجان غربی از دوم بهمن به عنوان واقعه بزرگ مسجد اعظم ارومیه یاد می‌کنند، واقعه مسجد اعظم ارومیه تنها یک درگیری خیابانی به مدت چند ساعت تیراندازی بین انقلابیون ارومیه به فرماندهی حجت الاسلام حسنی و نیروهای نظامی محمدرضا پهلوی نبود بلکه نقطه عطفی در تاریخ ایران است که نقش بزرگی در تسریع پیروزی انقلاب ایفا کرد.
اما واقعیت دوم بهمن چه بود و چرا اعتراض و راهپیمایی مردم به هجوم تانک‌های ارتش و به توپ بستن مسجد اعظم انجامید؟
دوم بهمن ۱۳۵۷ یک روز تاریخی برای مردم رومیه و همه ایران بود. حماسه دوم بهمن ارومیه را از زبان حجت الاسلام غلامرضا حسنی، در کتاب خاطراتش که توسط عبدالرحیم اباذری گردآوری شده است، بازخوانی می کنیم:
تجمع مردم در مسجد اعظم
مجاهد نستوه آذربایجان و رهبر نهضت دوم بهمن سال ۵۷ در گوشه هایی از خاطراتش می گوید: بعد از ظهر همان روز به شهر ارومیه بازگشتیم و برخی دوستان گفتند شما باید در جایی مخفی شوید، گفتم نخیر، دیگر وقت این حرف و حدیث ها گذشته است، عقب نشینی و فرار دیشب کافی است، ما باید از امروز جنگ مسلحانه را آغاز کرده و از نیروهای خود دعوت به عمل آوریم در مسجد اعظم اجتماع کنند و هرکس از مردم که اسلحه دارد به اینجا بیاورید و به ما ملحق شود.در عرض چند ساعت این پیشنهاد تحقق یافت. اقشار مختلف مردم بسیج شدند، با وانت بار و خودروهای شخصی، شن و ماسه و گونی و آجر آوردند، پشت بام و اطراف مسجد را با گونی های پر از شن سنگربندی کردیم. در خیابانهای اطراف که منتهی به مسجد می شدند درختان و چوبهای بزرگ و سنگینی ریختیم تا به خیال خودمان مانع از حرکت و پیشروی تانکها به سوی مسجد شویم و راه ها را به روی نیروهای مسلح شاه ببندیم.
هجوم تانک های رژیم و اصابت گلوله به گنبد مسجد
در بخش دیگری از خاطرات مرحوم حجت الاسلام والمسلمین حسنی آمده است: هرچه امکانات و تجهیزات بود در جهت استحکام پایگاه نظامی مسجد اعظم به کار گرفتیم و با تعداد ۴۰-۵۰ نفر افراد مسلح و با حضور انبوه مردم آماده نبرد شدیم. ناگهان صدای غرش تانکها از دور به گوش رسید، به دستور من افراد مسلح در پشت سنگرهای خود قرار گرفتند. تانکها درختان و سایر موانع را شکستند و نزدیک محوطه شدند. شش تانک بود با تعداد زیادی نیروهای پیاده نظام ارتش که آنها را اسکورت می کردند.
من در پشت بام کنار گنبد قرار گرفته بودم در حالی که یک کلاشینکف دستم بود می خواستم ببینم عکس العمل تانکها چه خواهد شد. درهمین فکر بودم که ناگهان تانک اولی که در جلو حرکت می کرد، یک توپ به سمت گنبد شلیک کرد. گلوله توپ درست از یک متری بالای سرم عبور کرد و به گنبد اصابت نمود بعد از آن طرف گنبد خارج شد.
عقب نشینی تانک ها و ترس و وحشت سربازان رژیم شاه
در این میان عده ای با لباس شخصی به عنوان »شاه دوست« در میان آنها ظاهر شدند و شعار »زنده باد شاه و…. « سر دادند. دوستانم از شدت خشم بدنشان می لرزید، اول خیال کردم از ترس اینطور شده اند اما خطاب به من گفتند: حاج آقا چرا دستور تیراندازی نمی دهید. گفتم نیازی به دستور نیست بزنید. سربازها که حرف مرا شنیدند فوری روی تانک و اطراف آن را خالی کردند. ما تانک را به رگبار بستیم. از پایین چند نفر از دوستان بر روی تانک اولی کوکتل مولوتوف انداختند و تانک بلافاصله آتش گرفت.لوله تانک که قبلا به طرف ما و مسجد بود بی اختیار چرخید و به سمت هتل قرار گرفت. تانک دومی از پشت رسید و ما را به رگبار مسلسل بست. من زمین گیر شدم. طرف راست من پسرم رشید بود و در میان ما فقط او یک تفنگ ژ-۳ داشت، بقیه دوستان کلاش داشتند. طرف چپم نیز مرحوم حاج موسی بود. به این ها گفتم هردو به طور همزمان به روی تانک ها آتش بریزند و تیراندازی کنند.تانک سومی، چهارمی، پنجمی و ششمی آمدند و بین تقاطع خیابان پهلوی و عسگرآبادی(خیابان امام و بعثت امروزی) قرار گرفتند. ما پنج نفر در پشت بام بودیم. من، رشید، حاج موسی، حاج محمد و یک نفر دیگر که اسمش را فراموش کرده ام. چند نفر دیگر هم در بام بانک بودند. بقیه مسلحان به همراه مردم از زمین و اطراف تانک ها را محاصره کردند و مرتب به طرفشان تیراندازی نمودند، بطوری که زمین گیر شدند و مجبور به عقب نشینی گردیدند. البته اگر می خواستند بمانند و با ما بجنگند می توانستند چون آن ها امکانات و نیروی زیادی داشتند، ولی در اثر مقاومت شجاعانه ما و مردم، خداوند متعال رعب و وحشتی به دلشان انداخت و آنها پا به فرار گذاشتند و به لشگر و پادگان ارومیه بازگشتند.در این حماسه تاریخی دو نفر از مردم شهید و چند نفر زخمی شدند. تعداد زیادی هم از سربازان و درجه داران رژیم کشته و زخمی شدند و یک تفنگ ژ-۳ هم به غنیمت ما درآمد. با این تفنگ ما دارای دو اسلحه ژ-۳ شدیم.
مردم برای اولین بار با چشم خود شکست و فرارتانک ها را دیدند، شور و غوغای عجیبی در شهر پیچید و واقعا مردم باورشان شد که می توانند با امکانات کم در برابر یک رژیم جهنمی و تا دندان مسلح بایستند. هرلحظه حضور و ازدحام حماسی مردم بیشتر می شد.
حماسه ۲ بهمن مردم ارومیه ثبت ملی شود
استاندار آذربایجان‌ غربی گفت: قیام دوم بهمن ۵۷ مردم ارومیه به عنوان آغازگر مبارزات مسلحانه مردم علیه رژیم طاغوت باید در سطح ملی ثبت شود. محمدصادق معتمدیان در مراسم گرامیداشت حماسه ۲ بهمن مردم ارومیه که با حضور اقشار مختلف مردم در مسجد دادخواه ارومیه برگزار شد اظهار داشت: حماسه دوم بهمن به عنوان سالروز آغاز قیام مسلحانه مردم و با محوریت مجاهد نستوه مرحوم حجت‌الاسلام حسنی به عنوان یکی از مهم‌ترین رویدادهای تاریخی مردم استان شکل گرفت.وی افزود: مردم انقلابی ارومیه و به ویژه علما و روحانیون، اصناف و بازاریان با خلق حماسه دوم بهمن آغازگر قیام مسلحانه مردم علیه رژیم طاغوت بودند.
استاندار آذربایجان‌ غربی تاکید کرد: قیام مردم ارومیه در دوم بهمن باید به عنوان یکی از مهم‌ترین رویدادهای تاریخی آذربایجان‌ غربی و کشور در سطح ملی ثبت شود. این روز باید براى همیشه زنده نگه داشته شود و رشادت‌های مردم قهرمان ارومیه در سطح منطقه و کشور بازگو و پرداخته شود.وی ادامه داد: نقش مردم آذربایجان‌ غربی از بدو پیروزی انقلاب اسلامی تاکنون در دفاع از کیان اسلامی و تامین امنیت پایدار در منطقه بسیار موثر و درخشان بوده است.معتمدیان با اشاره به اینکه استفاده از ظرفیت‌های مرزی و توجه به بخش معادن و کشاورزی به عنوان پیشران‌های توسعه استان مورد توجه است گفت: مرزها باید به عنوان یک ظرفیت برای اشتغال و درآمد مردم استان مورد استفاده قرار گیرند که پیگیر این امر در سطوح مختلف هستیم.وی ابراز داشت: از تمامی ظرفیت‌های استان برای شتاب بخشیدن به روند توسعه و آبادانی استفاده می‌کنیم.استاندار آذربایجان‌ غربی خاطرنشان کرد: از سال آینده صندوق عدالت و پیشرفت در استان‌ها ایجاد شده و درآمدهای مازاد هر استان در این صندوق واریز و برای توسعه استان از آن استفاده می‌شود.
حماسه ۲ بهمن ۵۷ ارومیه جرات مبارزه مضاعف را در ملت ایران زنده کرد
مبارز ارومیه ای و همرزم شهید چمران گفت: حماسه دوم بهمن ۱۳۵۷ مردم این شهر در مقابل دژخیمان رژیم ستمشاهی، خون شجاعت و غیرت را در رگ‌های ملت ایران تزریق و جرات مبارزه مضاعف را در مردم زنده کرد. نصرالله اسداللهی افزود: مبارزه مسلحانه مردم ارومیه و ایستادگی آنان در برابر تانک های رژیم ستمشاهی در روز دوم بهمن ۱۳۵۷بسیار در بین ملت ایران اثرگذار بود به طوری که نیم ساعت پس از این حماسه، روی دیوارهای اصفهان عبارت “زنده باد نیروهای مسلح ارومیه که تانک های پهلوی را وادار به فرار کردند” حک شد.
وی اضافه کرد: مبارزه مسلحانه مردم ارومیه باعث به انزوا کشیده شدن نیروهای رژیم ‌طاغوت شد چنان که‌ پس ‌از این حادثه دیگر به خیابان ها نیامدند.مبارز انقلابی ارومیه ای ادامه داد: انقلاب اسلامی در روز ۲۲ بهمن در کشور به پیروزی رسید ولی باید گفت انقلاب در ارومیه در ۲ بهمن ۱۳۵۷ به ثمر نشست.اسداللهی بیان کرد: مجاهد نستوه حجت الاسلام حاج‌ غلامرضا حسنی، مرحوم حمید فاسونیه چی و بسیاری دیگر از مبارزان جان برکف در این روز به میدان آمدند و چنین روزی را خلق کردند تا ابهت و هیمنه رژیم طاغوت شکسته شود.
دوم بهمن مدال افتخاری بر سینه مردم انقلابی ارومیه است
رییس شورای هماهنگی تبلیغات اسلامی آذربایجان‌غربی گفت: واقعه دوم بهمن سال ۵۷ مدال زرین و افتخاری بر سینه مردم ارومیه است که این اقدام تاریخی را در انقلاب اسلامی به سرانجام رساندند. حجت الاسلام ناصر آقایی در جلسه هماهنگی مراسم بزرگداشت دوم بهمن ماه “سالروز به توپ بستن مسجد اعظم ارومیه”، اظهار کرد: مهمترین حادثه انقلاب اسلامی در ارومیه مربوط به این روز تاریخی است که ثابت کننده اولین مبارزه مسلحانه مردم دلیر و شجاع ارومیه در برابر رژیم منحوس پهلوی است.
رییس شورای هماهنگی تبلیغات اسلامی آذربایجان‌غربی گفت: بازخوانی و زدودن غبار فراموشی از این قیام تاریخی می‌تواند بار دیگر غیرت و شجاعت مردم این سرزمین را به تصویر بکشد و ایثار نیاکان این مرز و بوم را به جوانان معرفی کند. دوم بهمن ۵۷ به فرماندهی مجاهد نستوه حجت الاسلام غلامرضا حسنی و با اتحاد و یکپارچگی مردم انقلابی ارومیه شکل گرفت و غیرت و شجاعت مردم آذربایجان غربی را به طاغوت و طاغوتیان نشان داد.
Arazazarbaijankhabarname@gmail.com