تاناکورای فرهنگی یا فرهنگ تاناکورایی
علی رزم آرای
گروه فرهنگی:لفظ تاناکورا یا تانا بیشتر از هرچیزی یاد آور دهه ۶۰است. لفظی برآمده از دل سریال مشهور آن سال¬ها! سریال سال¬های دورازخانه یا همان اوشین. محصول کشور ژاپن. نمی¬دانم اولین بار این لفظ کی وکجا، چرا و چگونه به این بازار اطلاق شد و یا این بازار به این نام مسما و مشهور شد. ولی می¬دانم که داستان سریال سال¬های دور از خانه و آقای تاناکورای آن سرگذشت پر از سختی و مرارتی دختر بچه¬ای (اوشین) بود که حالا در سال¬های پایانی عمرش داستان زندگی خود و همسر تاجرش! آقای تاناکورا را برای نوه¬اش تعریف می¬کند.
نمی¬دانم داستان بالا و سریال آن چه سنخیتی با نام بازار تاناکورا دارد. بازاری که با اجناسی از همه رقم و همه جنس و همه اندازه و قد و رنگ و… گره از کار همه مردم و اهالی شهرارومیه ، از همه طیف و جمعیت و حتی مسافران و میهمانان آن ، باز می¬کند.
عده¬ای می گویند که عمده¬ی اجناس این بازار که خارجی¬اند ، بازمانده اجناس مصرفی و مستعمل کشورهای خارجی محسوب می¬شود و یا بوده، و عده¬ای که صحت گفته ¬ایشان با توجه به نوع مارک و حتی برچسب قیمت¬های باقی مانده برروی اتیکت مارک اجناس کاملا ًتایید می¬شود می¬گویند عمده¬ی اجناس این بازار، اجناس تازه و غیرمستعمل بوتیک¬ها و مغازها و کلا ً بازار کشورهای خارجی است (یعنی همان اجناس استوک) که از دور فروش به دلیل تغییر مد و فصل و…خارج می¬شوند.
اما همه اجناس این بازار مثل گذشته مستعمل یا غیر مستعمل نیست. بلکه بخش عمده¬ای از اهالی این بازار جنس نو و جدید و حتی بر پایی مد روز و… نیزعرضه می¬کنند.
فروشندگان این بازار هم از تاثیر افزایش دوره¬ای قیمت ارز دل پری دارند و گله و شکایت که دلار وقتی روند صعودی در قیمت دارد اجناس ما هم در واردات به کشور افزایش و صعود قیمت دارند و بازار ما هم مثل دیگر بازار¬ها تب می-کند. اما این روزها در میانه سرمایی زمستان نشاط به پیکره این بازار برگشته است و مردم و اهالی شهرارومیه و مسافران دمی به دم بازار داده¬اند. به گفته ی فروشندگان این بازار به شکل معمول رونق اصلی این بازار همه ساله از ۱۰ روز آخر اسفند هر سال آغاز و در طول سال نیز در تعطیلات تابستانی، تعطیلات چند روزه و روزهای آخر هفته خلاصه می¬شود. تنوع جنس از انواع پوشاک و کفش و کیف و لوازم آرایشی و اسباب بازی و چادر مسافرتی و پارچه و پرده و…. حتی تنقلات و اغذیه مناسب( ،CD وDVD )خام و … و از همه مهتر قیمت ارزان و مناسب آن و از سوی اصل و خارجی بودن اجناس آن، به تعبیری و همچنین داشتن پارکینگ مناسب! ارکان این بازار را تثبت و رسمی کرده¬است.
در همین روزها نیز اگر سری به این بازاربزنید خواهید دید که سر و کله مسافرین و میهمانان بخاطر این بازارهم که شده در ارومیه پیدا شده¬است.
حراجی¬های فصل زمستان که با پایان گرفتن آن در همه بازارها متداول است، در این بازار نیز به روال خود است. البته شیوه¬های مختلف جلب مشتری هم دراین میان قابل توجه است. بعضی از فروشندگان برای بازار گرمی هم که شده البته با شناختن مشتری از لحاظ اهلیت ( اهل کدام شهر بودن) سعی در نشانی و آدرس دادن از مشتریان عمده و بازاری خود در شهری که مسافران یا خریداران اهل آن هستند، به جلب رضایت آنان می¬پردازند و دست آخر اجناس خود را با چانه و یا بی¬چانه به فروش می¬رسانند.این بازار بعد از بازارهای رسمی و شناخته شده داخل شهرارومیه از وزنه¬های سنگین و مهم در اشتغالزایی و ایجاد چرخه در بازارشهرارومیه محسوب می¬شود و در نوع خود هنوز هم دارای پتانسیل و زمینه مستعد اقتصادی برای اشتغال¬زایی و زدایش بیکاری در شهرارومیه است.
یکی از مهترین ویژگی¬های مهم این بازار موقعیت جغرافیایی آن است که در حومه شهر ارومیه قرار دارد و از نظر ترافیکی باری را که بازارهای بدون پارکینگ داخل و متن شهر و خیابان اصلی آن به پیکره شهر تحمیل می¬کنند را تحمیل نمی¬کند. از سوی وسایط نقلیه عمومی هم اعم از اتوبوس و… هم مرتبا ًو مخصوصا ً در روزهای تعطیل در مسیر آن تردد می¬کنند.
فروشندگان و مغازه¬داران این بازار خاطرات و گذشته این بازار را هنوز به یاد دارند. تغییر دفعه¬ای مکان این بازار و یا تجمیع آن و عاقبت آتش سوزی آن حال به عمد و یا غیرعمد (گناهش به گردن روایان آن!) وآخرالامر تثبیت آن درمنطقه ای موسوم به کوه¬های ا…اکبر در حاشیه جاده ارومیه –اشنویه .بازارهای تاناکورا در ارومیه وایران قدمت چندانی ندارند وشاید قدمت این بازار به سال¬های پخش همان سریال معروف یعنی سال¬های دورازخانه (اوشین ) برگردد. یعنی بیش از دو دهه و گفتیم که قرابت این سریال با بازار تاناکورا به نام یکی از شخصیت¬های اصلی سریال بر می¬گردد یعنی آقای تاناکورا، که دست برقضا این شخصیت سریالی تاجر بود و همسر اوشین سالخورده و روایتگر زندگی خود و به قولی به زبان ما بازاری بود. ریشه اصلی این بازار را از بازار مهاباد می¬دانند و آن را به این بازار منتسب می¬کنند.
از ویژگی¬های عمومی این بازار هم یکی این است که به دلیل نظم و راسته¬بندی ویژه ی بازار و خصوصیات گفته شده در مورد آن مانند تنوع و ارزانی قیمت اجناس آن و… می¬توان در هر دور و گردش دوستان و آشنایانی را دید که به تنهایی و یا خانوادگی برای خرید به این بازار آمده¬اند. در میان انواع افراد آشنا و غیر آشنا به تور نگاه ها گرفتار می_شوند.
از همه اقشار پر درآمد و کم درآمد جامعه¬ی شهری ارومیه تا طبقات مختلف اداری و فرهنگی و تجاری و … را می¬توانید ببیند. گرچه به خاطر گذشته این بازار دیدن آشناها و مخصوصا آنانی که پردرآمد شناخته می¬شوند و یا ادعاهای فرهنگی دارند آنهم در وضعیت خرید و چک وچانه و یا امتحان جنس مربوطه … در لحظات اولیه شوک¬آور است ولی رفته رفته حس عادی بودن و عادت کردن به سراغ آدم می¬آید و حسی به آدم دست می¬دهد شبیه به اینکه انگار بار سنگینی از روی دوشش برداشته می¬شود.
به هرحال تاناکورا درست مثل نامش که ارتباط مشخصی را با این نام مصطلح نمی¬رساند محتوایی متناقض و متنوعی دارد و از نمادهای بی_چون و چرای بازار در استان آذربایجان¬غربی و شهرارومیه است.
این در حالی است که به گواه نظر کارشناسان امر توجه به تولید داخلی و ایجاد بازار برای تولیدات داخلی و اقتصاد درون زا حرف اول و آخر اقتصاد بومی و سالم را می¬زند. تاناکورای ارومیه در این میان چه نقشی دارد؟!
نوشته شده توسط admin در دوشنبه, ۰۷ دی ۱۳۹۴ ساعت ۷:۲۳ ق.ظ
