برجام دیگر مکروه نیست

برجام دیگر مکروه نیست

مهرداد خدیر
گروه تحلیل :چون احیای برجام یکی از مهم‌ترین امیدها برای پایین آمدن قیمت دلار است، روزنامه دولت فعلی که منتقد برجام بود دیگر مثل گذشته این واژه را مکروه نمی‌داند. پایین آوردن قیمت دلار مهم‌تر است از کراهت برجام نزد آنان (و واقعا هم مهم‌تر است).
در نگاه اول تصویر پایین نکته خاصی ندارد چرا که روزنامه ایران از سال ۱۳۹۴ و در دولت حسن روحانی که اصطلاح »برجامن – سرواژه پارسی ۴ کلمه برنامه جامع اقدام مشترک- ابداع شد بارها درباره برجام نوشته است.
چه از ۹۴ تا ۹۷ که شروع و اوج برجام بود و چه از ۹۷ که دونالد ترامپ از برجام خارج شد چه از بهمن ۹۹ که با روی کار آمدن جو بایدن و چند ماه فاصله با پایان کار دولت روحانی امید به احیای برجام زنده شد و چه در تیر ۱۴۰۰ که هرچند ابراهیم رییسی رییس جمهور شده بود ولی روحانی به عنوان آخرین تیر و آخرین پیام یک ماه قبل از پایان دولت گفت “اگر همین حالا به عراقچی اختیار دهیم برجام احیا می‌شود” و آن روز البته دلار ۲۵ هزار تومان بود.
تصویر بالا اما از این منظر اهمیت دارد که تیتر روزنامه دولت در چهارشبه اخیر- ۳۰ آذر ۱۴۰۱ – است و کافی است به یاد آوریم در ادبیات این روزنامه پس از تحویل به دولت کنونی درباره مذاکرات به جای برجام از »رفع تحریم‌ها» یا «خنثی‌سازی تحریم‌ها« گفته می‌شد و آقایان امیر عبداللهیان و باقری‌کنی هم حتی‌المقدور از بر زبان آوردن واژه »برجام« خودداری می‌کردند چندان که انگار ذنب‌لایغفر است. البته وقتی شبی در میهمانی‌یی در حیاط تالار رودکی به آقای باقری‌کنی گفتم چرا با واژه برجام مشکل دارید در حالی که برای احیای برجام مذاکره و تلاش می‌کنید، تأیید نکرد و لبخند زد.
حالا اما واژه برجام بر تیتر روزنامه دولت می‌نشیند بی آن‌که آن را هیچ مرده یا جسد متعفن بدانند و با تعابیر دیگری که ایران پساروحانی کمتر به کار می‌بُرد و کیهان چه در دوره روحانی و چه پس از او به کار می‌بَرَد.
داستان اما تنها این نیست. اهمیت مضاعف موضوع به خاطر آن است که شب قبل از آن به نقل از جو بایدن این خبر منتشر شد که در پاسخ به پرسشی گفته »برجام مرده است اما نمی‌توانیم آن را اعلام کنیم. داستانش طولانی استن. هر چند که بعدتر مشخص شد ظاهرا یک ایرانی مخالف جمهوری اسلامی و دموکرات‌ها و برجام در برنامه‌ای خود را به بایدن نزدیک کرده تا چنین پاسخی را دریافت کند و یک موضع رسمی نبوده است.
با این حال اگر وضعیت اقتصادی و اجتماعی چنین نبود قاعدتا باید همان جمله اگر نه بر صفحه اول روزنامه دولت که بر پیشانی کیهان می‌نشست و کلی هم ذوق می‌کردند که بایدن هم اذعان کرده برجام مرده است کما این که اگر یک سال قبل و در ۲۹ آذر ۱۴۰۰ چنین گفته بود بی شک عین آن جمله تیتر یک آنها می‌شد.
چون احیای برجام یکی از مهم‌ترین امیدها برای پایین آمدن قیمت دلار است، روزنامه دولت فعلی که منتقد برجام بود دیگر مثل گذاشته این واژه را مکروه ‌نمی‌داند. پایین آوردن قیمت دلار مهم‌تر است از کراهت برجام نزد آنان. از این رو صاف و روشن می‌نویسند برجام ونه رفع تحریم‌ها یا خنثی‌سازی و مانند آن.
در همان شب یلدا که خبر اظهارات بایدن منتشر شد و‌لی فردای آن چنان که اشاره شد تیتر کیهان و ایران نشد (‌تا بر افزایش قیمت دلار تأثیر منفی بیشتر نگذارد و کار بسیار درستی هم بود) اما آقای امیر حسین ثابتی مجری شبکه افق خطاب به کامبیز مهدی‌زاده داماد رییس جمهوری سابق این توییت طعنه‌آمیز را منتشر کرد: »آقا داماد، شب چله که رفت منزل پدر خانم، از آقای روحانی بخواهد برایش زیر کرسی قصه پریدن دلار با زنده برجام از ۳۷۰۰ به ۳۲۰۰۰ را بگوید تا دفعه بعد که خواست نمک بریزد، دست پُرتر باشد.« کامبیز مهدی‌زاده هم در پاسخ نوشت: »رده برجام از سیاست های اقتصادی شما بهتر عمل می‌کند! تا اسم برجام می آیدقیمت ها در بازار عقب نشینی می کند. تا در زمستان سختِ توهّمی، خودمان یخ نزدیم، به برجامِ روحانی برگردید.« حالا با این توضیحات مفهوم تیتر روزنامه دولت منتقد برجام -و در حال مذاکره برای احیای همان برجام- را بهتر می‌توان دریافت و البته هر اقدامی برای حفظ قدرت خرید مردم قابل دفاع است و این نوشته تنها ناظر به ادبیات رسانه‌ای بود چون در هر رسانه کلمات بار معنایی خاص خود را دارد. به گزارش اراز آذربایجان به نقل ازعصر ایران،کما این که درباره “تجاوز روسیه به اوکراین” هم می‌توان این تعبیر را به کار برد هم از عبارت »عملیات نظامی« استفاده کرد چندان که آقای پوتین می‌گوید و هم گفت “جنگ روسیه و اوکراین” یا اصلا “جنگ اوکراین با روسیه”.

نوشته شده توسط admin در دوشنبه, ۰۵ دی ۱۴۰۱ ساعت ۸:۳۵ ق.ظ

دیدگاه


− 4 = یک