پرسه دور از شان وام ازدواج مزاحمت تعمدی برای دستور صریح اسلام
حجت الاسلام محمدجواد ارسطا
گروه دین و زندگی: در عصر کنونی، با رشد تفکرات لیبرالیستی و اباحه گری در مغرب زمین و صدور آن به جوامع دیگر، ازجمله جامعه ایران مهمترین نهاد اجتماعی، یعنی خانواده مورد هدف قرارگرفته است.مشکلاتی که برای این نهاد به وجود آمده، باعث بروز بسیاری از ناهنجاریهای اجتماعی شده است که ازجمله آنها میتوان به گسترش فساد و فحشا اشاره کرد که نمونه بارز آن، هم خانگی یا اصطلاحاً ازدواج سفید نامیده میشود. باید اذعان داشت که این پدیده، خود عاملی برای وقوع بسیاری از ناهنجاریهای دیگری است که در اجتماع به وجود خواهد آمد و با توجه به چنین مخاطراتی که جامعه را تهدید میکند، لزوم تأکید و بازگشت به دستورات انسانساز و جامعهساز دین مبین اسلام قطعی است.
محبوبترین بنا نزد خداوند
رسول گرامی اسلام (ص) میفرماید: »ما بنی بناء فی الاسلام احب الی الله عزوجل من التزویج«[۴] هیچ بنایی در اسلام برپا نشده است که در نزد خداوند متعال محبوبتر از ازدواج باشد. بر اساس آنچه گفته شد نکته سوم این است که هرگاه تزاحمی بین ازدواج و نهادهای دیگر اتفاق افتد باید نهاد ازدواج مقدم شود زیرا محبوبترین نهاد در نزد خداوند، نهاد ازدواج است.بنابراین دولت اگر در مقام سرمایهگذاری و هزینه کردن بین ورزش قهرمانی و امر ازدواج جوانان دچار تردید شود، قطعاً باید ازدواج را مقدم بدارد. اما متأسفانه در عمل چنین نیست. البته باید توجه داشت که سرمایهگذاری و هزینه کردن امکانات برای ورزش، امر مذمومی نیست لکن بدون شک، ازدواج در اولویت بالاتری نسبت به ورزش قرار دارد.
واضح است که در تخصیص بودجه، اولویتها باید رعایت گردد همانطور که در مدیریت زندگی شخصی، خرید مایحتاج اولیه خانواده بر خرید وسایل تزیینی مقدم است. دو نتیجه این اولویتبندی مترتب میشود:
اولا ابتدا باید برای اموری که اولویت بالاتری دارند برنامهریزی کرد و ثانیاً در صورت محدود بودن امکانات، باید اولویت بالاتر را مقدم نمود.
بیتوجهی به دستورات صریح اسلام، عامل بروز معضلات
بیگمان روایت »ما بنی بناء فی الاسلام احب الی الله عز و جل من التزویج« را بسیاری از مردم شنیدهاند و در این میان بسیاری از افرادی که بازگوکننده این روایت بوده و افرادی که آن را شنیدهاند بهسادگی از کنار آن عبور کردهاند و چهبسا نیاندیشیدهاند که این روایت میتواند بیانگر یک حکم الزامی باشد و در مسائل اجتماعی راهکار ارائه کند؛ متأسفانه نگاه غالب آن است که روایاتی ازایندست صرفاً یک حکم اخلاقی را بیان میکنند و کاربرد آنها فقط در توصیههای اخلاقی است، لذا پس از شنیدن این روایات بسیاری از افراد خود را موظف به انجام کار معینی نمیبینند و در صورت ترک توصیههای مزبور نیز خود را گناهکار نمیدانند.
حقیقت این است که این تعالیم، بیانکننده یک سلسله تکالیف اجتماعی است، تکالیفی که متوجه جامعه اسلامی میباشد، بدین معنا که جامعه برای اسلامی بودن باید دارای ویژگیها و صفاتی باشد که در چنین روایاتی تبیین شده است. بر این اساس دولت اسلامی نیز موظف است روایات مزبور را بهعنوان سیاستهای کلان خود در امور مختلف اجتماعی تلقی کند و برای تحقق آنها در جامعه برنامهریزی نماید.
اولین نتیجه رویگردان شدن از تعالیم دینی درزمینه? ازدواج، سست شدن بنای خانواده در جامعه و بروز پدیدههایی مانند خانوادههای تک نفره، زندگی با حیوانات و زندگی مشترک بدون پیوند ازدواج که اصطلاحاً ازدواج سفید نامیده میشود، میباشد.بدین ترتیب ملاحظه میشود که جامعه ما متأسفانه همان مسیری را دنبال میکند که برخی از کشورهای دیگر که فاقد چنین تعالیم دینی هستند دنبال کردهاند. لذا سزاوار است بپرسیم وجود این تعالیم الهی در سبک زندگی ما چه اثری گذاشته است و آیا بهراستی جامعه و نهادهای مسئول ما در این مورد، مقصر نیستند؟
تضعیف بنیان خانواده، مهمترین خطر برای جامعه اسلامی
یکی از سؤالاتی که ممکن است به ذهن برسد این است که چرا تضعیف بنیان خانواده در جامعه اسلامی بسیار خطرناک تلقی میشود درحالیکه در جوامع غربی، دهها سال است که باوجود تضعیف نهاد خانواده، مشکل بزرگی پیش نیامده است؟در پاسخ به این سؤال دو نکته قابلتوجه است، نکته اول این است که فروپاشی به دو صورت شکل میگیرد؛ یک نوع فروپاشی دفعی است و نوع دیگر آن فروپاشی تدریجی. با دقت در وضعیت جوامع غربی میتوان گفت مغرب زمین در حال فروپاشی تدریجی است و هر چه زمان میگذرد مظاهر فروپاشی در جوامع غربی آشکارتر میشود که میتوان افزایش آمار جرم و جنایت را یکی از نشانههای آن دانست.
نکته دومی که در پاسخ به این سؤال باید موردتوجه قرار گیرد این است که در مغرب زمین عاملی دیگر وجود دارد که این فروپاشی تدریجی را با تأخیر مواجه میکند و آن عامل نهادینه شدن رابطه حقوقی در بسیاری از جوامع غربی است برخلاف جوامع شرقی که روابط مردم در آنها نوعاً بر مبنای عاطفه شکلگرفته است.
بدین ترتیب در جوامع اسلامی تضعیف بنیان خانواده زودتر منجر به آسیب دیدن مردم و حاکمیت خواهد شد اما در جوامع غربی به دلیل ضمانت اجراهایی که روابط حقوقی متقابل دارند و همچنین به دلیل گستردگی این روابط در بسیاری از لایههای اجتماع، تحقق خطر مزبور سرعت کمتری دارد.
راهکارهایی برای رسیدن به نتیجه مطلوب در امر ازدواج
اگر بخواهیم برای جامه عمل پوشاندن به روایت »ما بنی بناء فی الاسلام احب الی الله عز و جل من التزویج« تأملکنیم، میبایست سلسلهای از مسائل را در نظر بگیریم، یا بهعبارتدیگر حلقاتی از یک زنجیره نسبتاً طولانی را لحاظ کنیم که متصل به یکدیگر هستند و درمجموع میتوانند ما را به نتیجه مطلوب برسانند؛ در اینجا به دو مورد از آنها اشاره میکنیم:
وظیفه اصلی دولت اسلامی در این باب
یکی از وظایف مهمی که دولت اسلامی در امر توسعه ازدواج دارد این است که ابتدا نگاه خود نسبت به تعالیم دینی را اصلاح نماید و به چنین روایاتی بهعنوان الگویی برای تدوین سیاستهای کلان اجتماعی نگاه کند و آنها را صرفاً یک حکم اخلاقی نپندارد؛ چراکه در غیر این صورت روایات مزبور،دال بر حکم استحباب تلقی خواهد شد و ازآنجاکه هر مستحبی را میتوان ترک کرد، شاهد آن خواهیم بود که دولت خود را در برابر ازدواج جوانان، مکلف نخواهد دانست و برفرض پذیرش تکلیف، آن را پایینتر از سایر تکالیف، ارزیابی خواهد کرد.
به گزارش آرازآذربایجان به نقل از مهر ، در نظام حقوق اساسی جمهوری اسلامی ایران نهادی بهعنوان مجمع تشخیص مصلحت نظام، مؤثر بر تدوین سیاستهای کلی نظام میباشد، لذا اگر بخواهیم مسئولیت این مهم را متوجه نهادی کنیم، یکی از نهادهای تأثیرگذار در این زمینه مجمع تشخیص مصلحت نظام است که میبایست با بهرهگیری از سازوکاری متناسب با شرایط جامعه این نوع روایات را در صدر سیاستهای کلی نظام قرار دهد.
.Arazazarbaiijan.farhangi@gmail.com
نوشته شده توسط admin در چهارشنبه, ۰۳ مهر ۱۳۹۸ ساعت ۱۰:۳۰ ق.ظ