نفس دریاچه ارومیه به شماره افتاد

نصیبه نیک‌زاد قوشچی
گروه گزارش: در حالی که مسئولان، حال دریاچه ارومیه را مطلوب توصیف می‌کنند اما در چند ماه گذشته بیش از یک‌میلیارد مترمکعب از حجم دریاچه ارومیه کاسته شده است و این روند کاهشی همچنان ادامه دارد. از اواخر اردیبهشت سال ۹۹ به‌تدریج تراز دریاچه ارومیه به‌سبب گرمای هوا و تبخیر آب روند کاهشی به خود گرفت.
براساس آمارها، در ۲۷ اردیبهشت امسال شاهد کاهش ۲۹درصدی بارش‌ها در حوضه آبریز دریاچه ارومیه نسبت به سال گذشته و کاهش ۱۴٫۷درصدی بارش‌های در حوضه آبریز در ماه جاری نسبت به مشابه سال گذشته بوده‌ایم.ستاد احیای دریاچه ارومیه با توجه به لزوم مدیریت مصرف آب در حوضه آبریز دریاچه، از اواخر اردیبهشت ماه اجرای طرح توسعه زنجیره ارزشی گیاهان دارویی کم‌آب‌بر در سطح ۱۲ هکتار از اراضی را آغاز کرد هرچند که این طرح از سال ۹۶ به‌صورت آزمایشی از محل اعتبارات فرهنگی ـ اجتماعی احیای دریایچه ارومیه در شهرستان‌های سلماس، نقده، مهاباد، اشنویه و تکاب اجرا شده بود.
رهاسازی آب از سد شهیدکاظمی بوکان به‌سمت دریاچه ارومیه
با توجه به آغاز کاهشی و تدریجی تراز دریاچه ارومیه، رهاسازی به‌سمت پیکره آبی دریاچه نیز تداوم یافت و از سد شهید کاظمی بوکان، آب به‌سمت دریاچه روانه شد.
۳۱ اردیبهشت امسال، حجم موجود دریاچه ارومیه پنج میلیارد و ۲۹ میلیون مترمکعب و وسعت آن سه‌هزار و ۲۴۶ کیلومترمربع بود و از اوایل خرداد ماه با مقایسه آمارهای بارشی شاهد کاهش ۲۹٫۸درصدی بارش‌ها در حوضه آبریز نسبت به سال آبی گذشته و کاهش ۷۸٫۹درصدی بارش‌ها در حوضه آبریز دریاچه نسبت به مشابه سال گذشته بوده‌ایم.در آغازین روزهای خرداد ماه، مدیردفتر استانی ستاد احیای دریاچه ارومیه در آذربایجان‌غربی علت اصلی کاهش تراز دریاچه را افزایش دمای هوا و تبخیر عنوان کرد تا جایی که استان‌های آذربایجان‌غربی و شرقی رتبه‌های اول و سوم میانگین افزایش دما از ابتدا تا چهار خرداد را به خود اختصاص دادند.مسئولان ستاد احیای دریاچه ارومیه عنوان کردند که تمامی پروژه‌های مربوط به احیای دریاچه، تا اواخر امسال به پایان می‌رسد و به‌دست مسئولان کشوری افتتاح می‌شود به همین سبب کارشناسان ستاد احیا از روند پیشرفت پروژه تصفیه‌خانه ارومیه و تونل انتقال آب از زاب به‌طور مرتب بازدید کردند.تا اواسط خرداد ماه همچنان روند کاهشی تراز دریاچه تداوم یافت و ممنوعیت توسعه اراضی کشاورزی با حضور دستگاه‌های اجرایی مورد بررسی قرار گرفت و از سوی دیگر لایروبی و ساماندهی رودخانه‌ها نیز ادامه پیدا کرد تا کمکی به احیای دریاچه داشته باشد.
همه امیدوار به تداوم روند احیای دریاچه ارومیه هستند
در همین ایام، »مک‌ایر« سفیر بریتانیا در تهران در توئیتی نوشت: » ایران نیز یک خبر خوب برای جهان دارد و احیای دریاچه ارومیه دلیلی برای جشن گرفتن است و همه ما امیدواریم که روند احیای این دریاچه ادامه داشته باشد.«۱۹ خرداد امسال معاون رئیس جمهور و رئیس سازمان برنامه و بودجه و نیز رئیس سازمان محیط زیست با هدف بررسی آخرین وضعیت پروژه‌های احیای دریاچه ارومیه از روند احداث سد کانی‌سیب و تونل انتقال آب بازدید کردند.
»نوبخت« معاون رئیس جمهور در این سفر اظهار داشت که احیای دریاچه از سال ۹۳ با اجرای طرح‌های مختلف آغاز شده و بخش بزرگی از این طرح‌ها پایان یافته است و امسال به بهره‌برداری می‌رسند.از اوایل تیر ماه امسال نیز بر اساس تعهدی که مدیران شرکت آب و فاضلاب استان دادند، مقرر شد پروژه‌های احیای دریاچه به پایان برسد.
دریاچه ارومیه بر اثر بارش‌های مطلوب باران احیا شد
رییس سازمان حفاظت محیط زیست با اشاره به نقش باران در احیای دریاچه ارومیه اظهار داشت: دریاچه ارومیه بر اثر بارش‌های مطلوب کنار اقدامات انجام‌شده، احیا شد و پیش از این، به‌دلیل برخی موانع موجود آب به دریاچه ارومیه نمی‌رسید اما اکنون این موانع تا حدود زیادی رفع شده است.«عیسی کلانتری» افزود: بی‌شک بارش باران، شرط لازم برای داشتن آب و پر شدن دریاها است، اما در دهه گذشته، این همه باران باریده بود، اما به‌دلیل خطاهای انجام‌شده، دریاچه ارومیه روز به روز به‌سمت خشک‌تر شدن می‌رفت.مدیر استانی ستاد احیای دریاچه ارومیه در آذربایجان‌غربی در تیر ماه حال دریاچه ارومیه را خوب توصیف کرد و گفت: با توجه به نزدیکی به فصل گرما و افزایش تبخیر آب و کاهش بارشها، پدیده تبخیر آب دریاچه به‌واسطه گرمای هوا امری طبیعی بوده و با وجود این، حال دریاچه ارومیه همچنان خوب است.
ورود روان‌آب از ۶ رودخانه حوضه آبریز به‌سمت دریاچه ارومیه
فرهاد سرخوش با اشاره به ورودی روان‌آب‌ها در حوضه آبریز به دریاچه ارومیه اظهار داشت: در زمان حاضر از رودخانه‌های زرینه و سیمینه رود، شهرچای، باراندوز چای، مهاباد چای و گدار آب به دریاچه ارومیه وارد می‌شود.در حالی که مسئولان احیای دریاچه ارومیه، در روزهای گذشته حال دریاچه را مطلوب توصیف کردند اما شاهد کاهش محسوس تراز دریاچه در اوایل مرداد بوده‌ایم.تراز دریاچه ارومیه در روز یک مرداد امسال ۱۲۷۱٫۵۵ و وسعت دریاچه دوهزار و ۹۹۷ کیلومترمربع و حجم موجود آب دریاچه چهارمیلیارد و ۱۶میلیون مترمکعب بوده است در حالی که اوایل امسال، حجم آب دریاچه از پنج میلیارد مترمکعب فراتر رفته بود.
برخی طرح‌های احیای دریاچه ارومیه قابل‌قبول و برخی شکست‌خورده هستند
نماینده مردم ارومیه در مجلس شورای اسلامی اخیراً تأکید کرد: مسئولان استانی نباید فریب حال خوش دریاچه را بخورند و از احیای آن غافل شوند.وحید جلال‌زاده با ابراز اینکه برخی طرح‌های احیای دریاچه ارومیه قابل‌قبول و برخی شکست‌خورده هستند اظهار داشت: در مجموع عملکرد هفت‌ساله دولت تدبیر و امید در احیای دریاچه ارومیه ضعیف بوده است.تراز، وسعت و حجم آب موجود دریاچه ارومیه در روز آخر مرداد در مقایسه با اوایل آن، باز هم نشان از کاهش بسیار داشت تا جایی که تراز سطح آب ۱۲۷۱٫۳۶، وسعت دوهزار و ۸۶۹ کیلومترمربع و حجم آبی سه‌میلیارد و ۶۱میلیون مترمکعب را تجربه کرد.
دریاچه ارومیه در سال ۱۴۰۶ به سطح استاندارد خود می‌رسد
در حالی که دریاچه ارومیه همچنان تا اواسط شهریورماه هر روز بیشتر از روز گذشته به نفس نفس می‌افتاد، رئیس سازمان محیط زیست میان اصحاب رسانه ظاهر شد و عنوان کرد که دریاچه ارومیه در سال ۱۴٫۶ به سطح استاندارد خود می‌رسد و روند احیای دریاچه ارومیه نیز کاملاً علمی بوده است.وی همچنین اظهار کرد که مبلغ یک‌هزار میلیارد تومان برای پایان دادن به طرح‌های سخت‌افزاری احیای دریاچه و حدود ۱۱هزار میلیارد تومان برای طرح احیای آن اختصاص داده شده است.
اواخر شهریور امسال معاون حفاظت و بهره‌برداری شرکت آب منطقه‌ای استان میان اصحاب رسانه گفت: امسال یک‌میلیارد و ۴۰۰ مترمکعب آب به‌سمت دریاچه ارومیه رهاسازی شده است.
سد کانی‌سیب مهر ماه افتتاح می‌شود
با آغاز فصل پاییز، دولت اعلام کرد که به‌تدریج طرح‌های نجات دریاچه افتتاح می‌شود و خبر از رهاسازی آب سدسیلوه به‌سمت سد کانی‌سیب پیرانشهر با ظرفیت ۱۵ مترمکعب بر ثانیه برای آغاز آبگیری سد کانی‌سیب و افتتاح آن در مهر ماه داد.
همچنین سالانه۰ ۶۰میلیون مترمکعب آب با افتتاح سد کانی‌سیب به دریاچه ارومیه انتقال خواهد یافت و این پروژه از طرح‌های اصلی انتقال آب به‌شمار می‌رود.براساس آخرین وضعیت دریاچه ارومیه در ۹ مهر ماه امسال، تراز دریاچه ۱۲۷۱٫۲۴، وسعت دوهزار و ۷۸۵ کیلومترمربع و حجم آن سه‌میلیارد و ۲۶میلیون مترمکعب بوده است.
به گزارش آراز آذربایجان به نقل از تسنیم، با توجه به کاهش بارش‌ها در حوضه آبریز دریاچه ارومیه و تبخیرهای صورت‌گرفته و با توجه به بهره‌برداری از پروژه‌های احیا در اواخر امسال و در شرایطی که دریاچه ارومیه روز به روز کوچک‌تر و کم‌حجم‌تر می‌شود، باید دید که مسئولان در این فاصله چه اقدامی برای تثبیت دریاچه یا بهبود وضعیت آن انجام خواهند داد.