مردی که با مردم داریش پهلوان پهلوانان شد

گروه جامعه :غلامرضا تختی ورزشکار و مدال آور کُشتی در عرصه جهانی و المپیک بود بزرگمردی که با اخلاق مداری و ساده زیستی در یادها ماندگار شد و در میدان های بین المللی با جوانمردی و ایثار لقب جهان پهلوان را از آن خود کرد.
۱۷ دی هر سال یادآور خاطرات غلامرضا تختی بزرگمرد اخلاق و منش پهلوانی است که در قلب و روح همه ایرانیان جاودان شده است.
جهان پهلوان تختی کسی که نه به واسطه مدالهای جهانی و المپیکی بلکه به دلیل مردم دار بودن و توجه به افراد محروم و ضعیف پهلوان پهلوانان شده است .
مراسم سالگرد این بزرگمرد هر ساله در ابن بابویه شهرری با حضور خیل عظیم دوستداران این قهرمان نامی کشورمان برگزار می شود.
ابن بابویه مملو از جمعیت می شود، چه کسانی که سن و سالی از آنها گذشته و چه آنهایی که تنها نقل جوانمردی و بزرگمردی تختی را شنیده اند و این حاکی از آن است که در دوره ای که رسم و رسوم پهلوانی و جوانمردی در جامعه ما و به خصوص ورزش کمرنگ شده است، مردم ما همچنان پهلوانان خود را دوست دارند و به آنان عشق می ورزند.
رفتارهای به جای مانده از پهلوان غلامرضا تختی در زمینه های مختلف، هر یک حکایتی دارد. تختی همان گونه که در ورزش استثناء بود در زندگی و پاسداری از ارزش های خود نیز کم نظیر بوده است .
تختی قبل از آن که در روی تشک با حریفان دست و پنجه نرم کند، با نفس خود به مبارزه می_پرداخت .
امروز چهل و هشتمین سال از رفتن تختی می_گذرد و در همه این سال ها فقط از خوبی ها و منش های اخلاقی و روح بلند آقاتختی سخن گفته شده است . غلامرضا تختی در پنجم شهریور ۱۳۰۹ خورشیدی در محله خانی آباد تهران چشم به جهان گشود و در خانواده ای مذهبی رشد و پرورش یافت. وی تحصیلات ابتدایی را در دبستان حکیم نظامی فرا گرفت و برای یادگیری درس های دوره اول متوسطه وارد دبیرستان منوچهری شد.
این پهلوان نامی پس از مدتی به دلیل مشکل_های مالی خانواده، تحصیل را کنار گذاشت و مشغول به کار شد و در این دوره با حضور در زورخانه، به ورزش کشتی روی آورد و آن را با علاقه فراوان دنبال کرد.
او با درخشش های خویش در میدان های بین_المللی لقب جهان پهلوان را از آن خود کرد و در ۱۳۲۹ خورشیدی باشگاه ورزشی پولاد رفت. انجام دادن ورزش حرفه ای و بروز استعدادهای درخشان در مدت زمانی کوتاه سبب شد وی مورد توجه پیشکسوتان باشگاه قرار گیرد.
این پهلوان نام آور در ۱۳۳۰ خورشیدی در وزن ۷۹ کیلوگرم به عنوان کشتی گیر تیم ملی انتخاب شد و با حضور در نخستین دوره مسابقه_های کشتی آزاد قهرمانی جهان در هلسینکی پایتخت فنلاند، به مقام نایب قهرمانی جهان دست یافت، این پیروزی شیرین آغازی بر درخشش های او در عرصه ورزشی بود.
او یک سال بعد در رقابت های المپیک در هلسینکی شرکت کرد و نشان نقره این مسابقه را در کشتی آزاد برای کشور به ارمغان آورد.
این قهرمان نام آشنا در ۱۳۳۵ خورشیدی با حضور در المپیک ملبورن تمام حریف های خود را شکست داد و با کسب نخستین مدال طلای این رشته ورزشی نام ایران را به فهرست مدال آوران طلا در سکوهای معتبر جهانی اضافه کرد. غلامرضا تختی در اسفند همان سال با شکست کشتی گیر دیگری بازوبند پهلوانی را به دست آورد و دو سال پس از آن نیز این نشان را به بازو بست. جهان پهلوان تختی در سال های حضور خود در ورزش کشتی آزاد در سه وزن مختلف مدال های رنگی را در المپیک جهان برای کشور به دست آورد و سرانجام در ۱۳۴۵ خورشیدی با جهان کشتی خداحافظی کرد. این پهلوان نامی ایران در طول زندگی خود در کنار ورزش در صحنه سیاست نیز حضور فعالی داشت و در برابر سلطه رژیم پهلوی ایستاد.
سرانجام تختی پس از سال ها افتخار آفرینی در عرصه ورزش کشتی در ۱۷ دی ۱۳۴۶ خورشیدی در ۳۷ سالگی به صورت مشکوکی در یکی از هتل های تهران درگذشت.
ماندگاری نام و یاد او تنها به دلیل نام آوری در ورزش کشتی نبود بلکه جوانمردی، ساده زیستی و ارتباط دوستانه او با مردم یاد او را برای همیشه در دل مردم این سرزمین زنده نگاه داشت.
به بهانه سالروز درگذشت جهان پهلوان غلامرضا تختی با »عباس جدیدی« کشتی گیر آزادکار سابق و مربی کشتی گیران سنگین وزن تیم ملی کشتی آزاد و احمد عرب مسئول روابط عمومی آیین بزرگداشت جهان پهلوان تختی و روابط عمومی کشتی پیشکسوتان به گفت و گو پرداختیم .
عباس جدیدی درباره شخصیت غلامرضا تختی گفت: این پهلوان کشتی شخصیتی منحصر به فرد داشت و از خصوصیات و خلق و خوی خاصی برخوردار بود. وی از سبک زندگی سنتی و ایرانی- اسلامی پیروی کرده و آن را علاوه بر روی تشک، در برخورد اجتماعی رعایت می_کرد.
مربی کشتی گیران سنگین وزن تیم ملی کشتی آزاد با اشاره به اصالت و صداقت در رفتارهای پهلوان تختی اظهار داشت: او هیچ رفتار تقلیدآمیزی را در هنگام مبارزه و میدان های بین_المللی از خود نشان نمی داد.
پهلوان تختی همیشه به عنوان یک ایرانی روی تشک می رفت و در جامعه نیز با صداقت و منش ورزشکاری با مردم عادی برخورد می کرد. این پهلوان نامدار چون با فرهنگی متعلق به ذات ایرانی- اسلامی خود رفتار می کرد به دل مردم نشست.
غلامرضا تختی فردی یک رنگ، با صفا و با صداقت بود و این رفتارها به روشنی در وی ظهور و بروز می کرد، چنین اموری بود که تختی را جاودانه کرد به طوری که پس از سال ها یاد و نام او در دل مردم این کشور زنده است. وی با بیان اینکه اخلاق هر کسی را از کشتی گرفتنش بر روی تشک می توان به دست آورد، بیان داشت: این پهلوان نام آشنا از اخلاق ورزشی خاصی برخوردار بود، او مردانه می جنگید و کشتی می_گرفت و هیچ گاه در مبارزه ها و مسابقه هایش برخلاف آیین پهلوانی و جوانمردی برای کسب امتیاز از حریفش رفتار نمی کرد. برای مثال اگر می دانست طرف مقابل کشتی از ناحیه پا آسیب دیده است، از این ضعف او برای کسب امتیاز بهره نمی برد.
چنین رفتارهایی سبب شد که نام پهلوان تختی در تاریخ کشتی و جوانمردی این سرزمین ماندگار شود.
جدیدی با اشاره به فعالیت های سیاسی غلامرضا تختی گفت: درباره موضوع های سیاسی وی نظری ندارم و اطلاعات زیادی در این باره کسب نکرده ام اما می دانم که او ارادت خاصی به علما داشت.
عکس ماندگاری که وی در دیدار با آیت الله طالقانی گرفته است، نشان می دهد که تختی به دلیل برخاسته شدن از درون جامعه و میان مردم به علما و روحانیان تعصب ویژه ای داشته است.
او کسی بود که پای روضه، هیات ها ی مذهبی و مکتب های اسلامی رشد یافته بود و از این مکان ها به اوج رسید.
چنین ارتباط هایی به دلیل شرایط سیاسی آن زمان و اینکه حکومت وقت در برابر روحانیان ایستاده بود، سبب شد عده ای برخوردها و فعالیت های سیاسی این ورزشکار نام آور را مخالف حکومت دانسته و نپسندند.
شاید این امر یکی از دلیل هایی باشد که پهلوان تختی تا چند سال برای هدایت و سرمربیگری تیم ملی به اردوی این تیم دعوت نشد.
از طرفی نوع رفتار، آموزه و اخلاق تختی با ایدئولوژی نظام آن زمان برابری نمی کرد و چنین امور سبب شد که در نهایت وی به طرز مشکوکی از دنیا برود.
این کشتی گیر آزادکار پیشین اظهار داشت: جهان پهلوان تختی که مدال های رنگی بسیاری را در صحنه های مختلف بین المللی برای کشور به ارمغان آورد، برای کشتی گیرها و پیشکسوتان کشتی یک اسوه، الگو و جاودانگی را به همراه دارد.
موجب افتخار کشتی گیران است که عمرشان را در ورزشی سپری می کنند که الگویی مانند تختی در آن به فعالیت پرداخته، فردی که تمام اعمال و رفتارهایش از مرام و عملکرد مولای متقیان علی (ع) ریشه می گیرد و از همین مکتب مولای مردان(ع) و آموزه های ایشان است که تختی ها و پوریای ولی ها و امثال آنها آموزه گرفته و رشد و پرورش یافته اند.وی یادآور شد: هر فرد در هر جایگاهی که قرارداد باید یک خط کش برای اندازه گیری کارهایش در نظر داشته باشد و غلامرضا تختی برای کشتی گیران بهترین خط کش محسوب می شود. ورزشکاران این عرصه باید این اسوه و جوانمردی های او را همیشه در میدان مبارزه و زندگی ورزشی خود در نظر داشته باشند و او را چراغ راه خود قرار دهند تا یک روز خود در این کشور به تختی تبدیل شوند.احمد عرب درباره شخصیت پهلوان تختی گفت: این مرد نامدار به معنای واقعی کلمه پهلوان و اسطوره جوانمردی و فتوت بود که در زندگی روزمره خود با وجود شرایط سیاسی آن هنگام هیچ گاه تسلیم زور نشد و حتی پیشنهادهای مالی فراوان برای تبلیغ کالاهای مصرفی نیز با شرایط مالی نامطلوبی که وجود داشت، توجه او را به خود جلب نکرد.
غلامرضا تختی تا زمانی که در اوج شهرت و محبوبیت و قهرمانی بود نه تنها هیچ رفتار غرورآمیزی در برخوردهای او دیده نشده بلکه هر روز متواضعانه تر و آرامتر از پیش رفتار می_کرد به گونه ای که قدم در راه پوریای ولی گذاشت و یاد او برای همیشه ماندگار شد.
مسئول روابط عمومی آیین بزرگداشت جهان پهلوان تختی با اشاره به برخی ویژگی های اخلاقی این پهلوان نام آور به یاری وی به درماندگان و مستمندان و رفتارهای اخلاق مدارانه او در زمین کشتی اشاره کرد و بیان داشت: یکی از دوستان پهلوان تختی نقل کرده است که وی در زمان کشتی گرفتن با یکی از حریف های خارجی با وجودی که می دانست دست حریفش آسیب دیده است، در تمام طول کشتی از هیچ فنی که دست آسیب دیده طرف مقابل را درگیر کند استفاده نکرد.
این امر توجه کشتی گیر خارجی را جلب کرد به طوری که او پس از تمام شدن مبارزه در نزد سرمربی خود از غلامرضا تختی به عنوان مردی بزرگ یاد کرد.
چنین خصلت های پهلوانی سبب شده که نام و یاد پهلوان تختی زنده بماند و خداوند به وی عزت بسیاری هدیه کند. مرحوم »جعفر سلماسی« اولین مدال آور ورزش ایران در تاریخ بازی های المپیک (برنده مدال برنز مسابقه های وزنه برداری بازی های المپیک ۱۹۴۸ لندن) در مورد جهان پهلوان تختی چنین می گفت: »در روز افتتاح بازی های المپیک ۱۹۶۰ رم، رییس تربیت بدنی وقت، پرچم ایران را برای رژه رفتن در پیشاپیش ورزشکاران ایرانی در ورزشگاه به دست جهان پهلوان تختی داد ولی او به طرف من آمد و گفت که برداشتن پرچم ایران حق شما است چون که اولین قهرمان المپیک ایران هستی.
من هر چه معذرت خواستم و از آن روح ورزشی بسیار بلند و از خودگذشتگی بی مانند او تشکر و سپاسگزاری کردم، منصرف نشد و من هم به ناچار خواسته او را اجابت کردم و پرچم ایران را گرفته و برای رژه رفتن آماده شدم.
به جرات می توانم بگویم که این از خودگذشتگی نه تنها در ایران بلکه در جهان بی_سابقه است و تا زنده هستم مدنظرم خواهد ماند.«
با وجود اینکه ۴۸ سال از مرگ این جهان پهلوان گذشته است اما با شناختی که مردم و نسل_های تازه از وی کسب می کنند، دوستاران وی هر روز بیشتر می شوند.