قولپلی پوللار اوستاد«حبیب فرشباف»لا گؤروش

سون بولوم
علی تقی‌زاده لاریجان
آنادیلیمیز:جیلیتقادان پول کسیب خرجله‌مک، چوخ آغیر گلردی. نادر حالدا اوز وئرردی. نئجه دئیرلر، پیجاق سومویه دایاناندا، قیز اوشاغی‌نین یا ائو قادینی‌نین ثروتینه ال اوزاتماق، کاسیب کتدی کیشی‌یه چوخ چتین، هم ده اوتاندیریجی اولاردی.
بونودا دئمه‌لییم کی، پوللو جیلیتقا، تکی کاسیب قادینلارا، قیزلارا مخصوص دئییلدی. ارباب یا خان قیزلاری دا او جیلیتقادان گئیردیلر. آنجاق اولارین جیلیتقاسی ان قیمتلی رایج سکّه، بعضاًده بیر ایکی دنه گوموش یا حتی قیزیل پهلوی سکّه‌سی ایله بزه‌نردی.»حبیب« معللیم قولپلی پوللاری ساغ اووجونا تؤکوب، بیر کؤکس اؤتوردو. دئدی: »فلانکس سن اؤزون او گونلری گؤرموشدون.
تحصیل ایلی بیتنده، کند اوشاقلاری‌نین کارنامه‌سین وئرن زامان، جوجه‌دن تویوق‌دان گتیریب معللیمه وئرردیلر. من نه قدرده امتناع ائله‌سئیدیم، اولار قبول ائتمزدیلر. من او کتدن گئدن زامان، بو پوللاری گؤزومون اؤنونده، »افروز خانیم« قیزی‌نین جیلیتقاسیندان کسیب منه وئردی. »بولاری بیزدن یادگار ساخلا معللیم» اونون حزین سسله دیلیندن ائشیتدیگیم سون سؤزلری ایدی. اؤتن ایل اؤلوم خبرین ائشیتدیم. چوخ کدرلندیم. مچیدینه گئتدیم. اَری، »قوربانعلی« کیشی بوینومو قوجاخلادی. آغلییا-آغلییا دئدی: »آلله سنه انصاف وئرسین معللیم. افروز بو سون گونلر، اؤله‌نه‌جن سندن دانیشیردی. دئییردی یقین کی حبیب معللیم منیم ناخوشلوغومدان خبرسیزدی. خبری اولسایدی مطلق گلردی.«بو سؤزلری »حبیب«دن ائشیدنده، رحمتلیک شاعر «علی قوربان اوف«۴ون معللیم شعری یادیما دوشدو:معللیم گؤرموشوک اؤزوندن آغا
ظولمتدی، هئچ یانا بیر ایشیق سالماز
اوتوز ایل درس دئیه‌ر مین- مین اوشاغا
آدی بیر اوشاغین یادیندا قالماز!بللی دیر کی »حبیب فرشباف«، جوان یاشیندان هانسی کنده بیر معللیم کیمی قدم قویوب، خالقین اعتمادین، درین حؤرمتین قازانیب. شاگردلردن علاوه، آتا آنالاری دا اونون عزیز خاطیره‌سین عؤمورلوک یادداشلاریندا یاشادیرلار.پوللاری اووجوما تؤکوب، اوزون دؤندردی کی گویا چای گتیرمک اوچون گئدیر. آرخادان دا، اونون کؤوره‌ک اوره‌ییندن کئچنلری آنلاماق چتین دئییلدی.قولپلی پوللار منی دوز ۲۳ ایل اوّله آپاردی. »شوجیلی« کندینده شاعر »ستار گول محمدی«۵ ایله بیر بایرام گئجه‌سی‌نین گؤروشونه. »ستار« اؤزو او گئجه ۴۸ – ۴۹ نجی ایللردن بیر خاطیره سؤیله‌دی:آیلی ایشیقلی بیر یای گئجه‌سیدی. گون اوزونو پامبیق سوواریب حسابی یورولموشدوم. بیلیرسن دا! بو اَت تورپاقلارین درین تراختور شوخومون سووارماق نئجه چتین اولار. شام یئییب، ایواندا باغلامییا سؤیکه‌نیب، چای ایچیردیم. بیردن ایت هوردی. دوردوم گئتدیم سس گلن طرفه. گؤردوم ایکی نفر ایتین هورمه‌سینه لاقید، صؤحبت ائلیه- ائلیه یاخینلاشیرلار. اوجا بویوندان، دولو هئیکلیندن، »بهمن«۶ی آی ایشیغیندا در حال تانیدیم. هاما یانینداکی آریغ اوغلانی هئچ بیر تانیشا اوخشادا بیلمه‌دیم. قوناخلاری قارشیلادیم. حال- احوالدان سورا، »بهمن« منی دوستو ایله تانیش ائله‌دی. -»آدی حبیب فرشباف دی. آز گؤردوغون ناز اوغلانلارداندی. بو یاخین کندلرده معللیمدی.«»حبیب« قیز کیمی حیالی، آز دانیشان، چوخ متین بیر اوغلان ایدی. بو گؤزل قوناخلاری گؤزلریم دولو گؤروم دئیه، گئدیب »مشهدی عوض«گیلین تور چیراغین آلیب گتیردیم. اوندا بیزیم کتده، تکجه »مشهدی عوض«۷ین تور چراغی واریدی. تزه‌دن سیماواری آلیشدیردیم. بوتون یورقونلوغوم او گئجه‌نین شیرین صؤحبتلری ایچینده ایتدی. »بهمن« دئدی: »حبیب« هم ده گؤزل شاعردی. »حبیب« اوتانا- اوتانا بیر ایکی شعر اوخودی. »حبیب«ین قولپلی پوللار آدلی گؤزل بیرشعری وار. آنجاق یادیمدا دئییل کی قولپلی پوللاری او گئجه اوخودی یا سورالار ائشیتدیم…» شاعر »ستار«، قولپلی پوللاردان یادداشیندا قالان نئچه مصراعنی اوخودو. یامانجا اوره‌ییمه یاتدی. او نئچه مصراعدا، اعجازلی شاعرانه تشبیه‌لر، حیس‌لر، ایدراکیمی احاطه ائله‌میشدی. گؤرمزه تانیمازا، »حبیب فرشباف«ین محبتی کؤنلومه هوپدو. او شعرین کامیلین تاپماقدا، بیر آرزویا چئوریلدی. سورالار تهراندا اونون باشقا بیر شعری الیمه چاتدی. »حبیب فرشباف« خط واحد اتوبوسوندا قیز گؤروشوندن گلن ایکی قادین‌ین دانشیغین ائشیدیب، او گؤزل شعری یازمیشدی.ائلچی لیکدن قاییدیردی ایکی قادین
گؤردوکلری قیزجیغازین سئومیشدیلر هر بیر زادین…
من نئچه توی مجلیسینده او شعری اوخویوب، گور آلقیشلارلا تشویق اولموشدوم. سورالار بیلدیم کی مای بایرامی آدلی ایشچی‌لر گونو مناسبتینه یازیلان او قودرتلی شعر ده، »حبیب فرشباف«ین شعری ایمیش. ایلک دفعه او شعری رحمتلیک»عاشیق حسین اسدی«۸دن ائشیتمیشدیم. ساز سینه‌سینده »کرم کؤچدی« هاواسی چالا- چالا گؤزل دیکلمه ائله‌دی.
سن ای آلنی ترلی، الی قابارلی
آرزوسو باغچالی امه‌یی بارلی
سن ای داغ ووقارلی ایشچی یولداشیم
سنین شرفینه اییلیر باشیم
……گوی دلن بینالار یاراتمیسان سن
اؤزونه تیکدیگین هانسی بینادی؟…
ایللر کئچدی، موبایل آلا بیلدیم. وبلاگ‌لار، سایت‌لار، باشقا مجازی فضالار یاراندی. اونون یازیلارین اوخویوب حظ آلاردیم. آنجاق اؤزون ایلک دفعه، تهرانپارس‌دا بیر ادبی انجمنده گؤردوم. »رحیم زمانی«۹ بیزی تانیش ائله‌دی. خواهیش ائله‌دیم اوردان بیرباشا بیزه گئدک. گوزل بیر گئجه اولدی. »خودو « آدلی خاطیره‌سی ن،الینده کی مجلله دن اوخودو. »مراد«ین سازی دا او گئجه‌میزی آرتیق ساز ائله‌دی.»حبیب« معللیمی، اوزون ایللر حسرتیندن سورا تاپدیمسا دا، اوز اوزه گؤروشوموز بو سون ایللره قده‌ر اوزاندی. مختلف ان.جی.او لاردا، خئیریه ایشلرده، ادبی ساحه‌لرده یورولمادان چالیشماسی، بیر سؤزله چوخلارینا گره‌ک اولماسی، اونو ال چاتماز ائله‌میشدی. هر گؤروشده اوندان خواهیش ائلردیم کی قولپلی پوللاری منه اوخوسون. »والله هئچ بیلمیرم هاردادی او شعر«، دئیردی. من ده مناسیب زامان، او شعر تاپیلان چاغ عشقینه انتظار چکردیم.اووجومداکی قولپلی پوللاری اؤزونه قایتاریب، تاکیدله خواهیش ائله‌دیم هارانی آختاریر آختارسین، »قولپلی پوللار« شعرینی تاپیب منه وئرسین. نهایت کی بو گون زنگ ائله‌ییب دئدی: »کیتابی هله کی تاپیلماییب. آنجاق یازیسین منه تلگرام ائله‌ییبلر. بوردا آنتن اولمادان تلگراملا ایشله‌مک مومکون دئییل. آنتن خط وئرن کیمی سنه تلگرام ائله‌رم.«
آخیر کی ۲۳ ایل آختاردیغیم قولپلی پوللارا چاتدیم. ۱۳۴۸نجی ایلین مردادآیی‌نین ایکیسی شعرین ایاغیندا یازیلان تاریخدی. »حبیب فرشباف« تبریز لهجه‌سینده »قیپلی پوللار« یازیب، آنجاق من قره‌داغ لهجه‌سینده »قولپلی پوللار« یازیرام:
قولپلی پوللار
آل یل اوسته سالخیم- سالخیم پاریلدارلار قولپلی پوللار.
یئریدیکجه جینگیلده‌ییب، خاریلدارلار قولپلی پوللار.
خوْش گونلرده قولپلانارکن، یاخالارا دوزولرلر،
دارگونلرده سؤکولرکن، زاریلدارلار قولپلی پوللار.
شاهمار کیمی هؤروکلرین کؤلگه‌سینده بسله‌نرلر،
الدن- اله دولانماغی خوشلامازلار قولپلی پوللار.
اؤزلرینی بیرجه آنلیق یار کؤکسونه سورتمک ایچون،
عؤمور بویو بیر محکوم تک، آسیلارلار قولپلی پوللار.
وار- یوخوندان، باش – جانیندان گئچن بیرجه دیلک ایچون،افسانوی قهرمانا اوخشایارلار قولپلی پوللار
او پیچیلتی سسینیزدن سوسموش کؤنول دیله‌ گلیر!بیلمم سیزین سسینیزده، نه هنر وار قولپلی پوللار؟!قوی کندلرین داغ گونشی قاماشدیرسین گؤزونوزو،قوی بولاقلار ائشیدسینلر پیچیلتیلی سؤزونوزو،سیز سؤوکه‌یین گؤزللرین اوره‌یینه اؤزونوزو،قوی شاعرلر سیزدن آلسین خوش الهاملار قولپلی پوللار!ساغلیغیزا جینگیلده‌سین دولو جاملار قولپلی پوللار!
Arazazarbaijzn.anadilimiz@gmail.com