غصه

آنتووان چئخوف
چئویرن: ش. آغایف
بیراینجی بولوم
آنادیلیمیز: آخشام توران قوووشموشدو. ایری سولو قار پارچالاری یئنی یانمیش فنرلر، اطرافیندا تنبل- تنبل فیرلاناراق نازیک و یوموشاق لایلارلا داملارین اوستونه، آتلارین بئلینه، آداملارین چییینلرینه و پاپاقلارینا تؤکولور. فایتونچو »ایونا پوتاپوف« باشدان آیاغا خیال کیمی آغ- آپباغ‌دیر. او جانلی آدامین اییله بیله‎جه‎یینه قده‌ر بئلینی دیره‌ک قوزالادا اوتورموش و ترپنمیر. بؤیوک بیر قار قالاغی بئله اونون اوستونه دوشسه ده یقین کی، یئنه قاری اؤز اوزه‌ریندن سیلکه‌لمه‌یی لازیم بیلمز. اونون آت‌جیغازی دا آغ و حرکت‌سیزدیر. اؤز حرکت‌سیزلییینه و دوم- دوز آیاقلاری ایله بو آت‌جیغازلارا اوخشاییر. احتیمال کی، آت دوشونجه‌یه دالمیشدیر. کوتان‌دا عادت ائتمیش اولدوغو بوز منظره‌لردن آیریلیب، بورایا عجاییب اودلارلا، آراسی کسیلمه‌ین گورولتو و قاچیشان آداملارلا دولو گیردابا دوشن‌لر دوشونمه‌یه بیلمز… »ایونا« و اونون آت‌جیغازی خئیلی واخت‌دیر کی یئرلریندن ترپنمه‌ییبلر. اونلار ناهاردان چوخ قاباق حیطدن چیخمیشلار، لاکین سیفته وئر‌ن یوخدور کی، یوخدور. بودور شه‌هرین اوزه‌رینه آخشام تورانی چؤکور. فنر ایشیقلاری‌نین سولغون رنگی دییشیب، جانلانیر. کوچه‌ده حرکت، سس- کوی چوخالیر. ایونانین قولاغینا سس گلدی:_ فایتونچو، ووبوروق کوچه‌سینه!… فایتونچو! ایونا دیکسینیر و قاردان بیر- بیرینه یاپیشمیش کیرپیک‌لری آراسیندان باشلیقلی شینئل گئیمیش بیر حربی خیدمت‌چی گؤرور.
_ »ووبوروق« کوچه‌سینه دئیه، حربی خیدمت‌چی تیکرار ائدیر- سن یاتمیسان نه‌دیر؟ »ووبوروق« کوچه‌سینه! راضی‌لیق علامتی اولاراق ایونا جیلوولاری چکیر. آتـین بئلیندن و اونون اؤز چییین‌لریندن لوپا- لوپا قار تؤکولور. حربی خیدمت‌چی خیزه‌یه ایله‌شیر. فایتونچی دوداقلارینی مارچیلداداراق بوینونو اؤردک کیمی اوزادیر. یئرینده دیکه‌لیر و احتییاج‌دان داها چوخ، آت‌جیغازدا بوینونو اوزادیر. اوزون آغاجا بنز‌ر آیاقلارینی اییر و ایستر- ایسته‌مز یئریندن ترپه‌نیر…
ایلک آددیم‌لاردان »ایونا« قارانلیق و ایره‌لی- گئری حرکت ائد‌ن ازدحام ایچه‌ریسیندن سس‌لر ائشیدیر:_‌هارا سورورسن قولئیبانی؟ شئیطان سنی‌هارا چکیر؟ ساغدان گئت!
_ سن سورمک باجارمیرسان؟ ساغا سور!- دئیه حربی خیدمت‌چی حیرص‌لنیر. هر طرفی اؤرتولو بیر فایتونون سوروجوسو دئیینیر. یولو کئچرکن چییینینی آتـین باشینا توخونان بیر باشقاسی قوللاریندان قاری سیلکه‎له‎ییر و حیرصلی- حیرصلی باخیر. ایونا اوستونده اوتورموش کیمی قوزالاردا قوردالانیر. دیرسک‎لری ایله اطرافینی دومسوک‎له‎ییر. بوخار وورموش آدام کیمی گؤزلرینی قیییر، سانکی‌هارادا اولدوغونو و نه اوچون بورایا دوشدویونو آنلایا بیلمیر.
– نه اجلاف‎دیر- دئیه حربی خیدمت‎چی اونا سوز آتـیر. ائله بیل کی، قصد‎ن سنینله توققوشماغا و یا آتـین آلتـینا دوشمه‎یه چالیشیر. یقین دیل بیر اولوبلار. ایونا دونوب سرنیشینه باخیر و دوداقلارینی ترپه‎دیر. بیر شئی دئمک ایسته‎دییی گؤرونور آنجاق بوغازیندان خیریلتی‎دان باشقا هئچ نه چیخمیر. نه وار؟ دئیه حربی خیدمت‎چی سوروشور.
ایونا گولومسه‎یه‎رک آغزینی اییر، بوغازینا گوج وئره‎رک خیریلداییر._ آغا، منیم بو هفته… اوغلوم اولدو._ هم… ندن اولدو؟
ایونا بوتون گؤوده‎سی ایله سرنیشینه چئوریله‎رک دئییر:
_ کیم بیلیر، یقین کی، قیزدیرمادان، اوچ گون خسته‎خانادا یاتدی، سونرا…سونرا اولدو…
ـ آللاهین امری‎دیر.
_ دونده‎ر ایبلیس- دئیه قارانلیقدا سس‎لر ائشیدیلدی- یولوندان چیخمیسان، نه‎دیر؟ قوجا کؤپک- گؤزلرینی آچ!
_ سور- سور- دئیه سرنیشین دیلله‎نیر- بئله یئریش‎له بیز صاباحا کیمی چاتا بیلمه‎ریک. قوو آتی!
فایتونچو یئنه بوینونو اوزادیر. بیر قده‎ر یئریندن قالخیر. آغیر بیر اینجه‎لیکله قامچیسینی یئل‎له‎ییر. سونرا بیر نئچه دفه دونوب، سرنیشینه باخیر، لاکین او گؤزلرینی یومموشدور. یقین کی دینله‎مک هوسینده دئییلدی. ووبوروق کوچه‎سینده سرنیشینی دوشوروب آش‎خانا قاباغیندا فایتونو ساخلاییر. قوزالادا اییلیر و یئنه ده ترپنمز اولور… سولو قار یئنه ده اونو و آت‎جیغازی آغارتماقدا داوام ائدیر. بئله‎جه بیر-ایکی… ساآت کئچیر. اوچ نفر جاوان اوغلان قالوشلارینی برک‎دن شاپپیلداداراق سویوشه- سویوشه سکی ایله کئچیر. اونلارین ایکیسی اوجا بوی و نازیک اوچونجوسو ایسه بالاجا و قوزبئل‎دیر.
_ فایتونچو، پولیس کورپوسونون یانینا!- دئیه. قوزبئل جینگیلتی‎لی سسله چیغیریر:
_ اوچوموزو بیر عابباسیئیا!
ایونا جیلوولاری چکیر و آغزینی مارچیلدادیر. بیر عابباسی او قده‎ر ده موناسیب بیر قییمت دئییلدیر. آنجاق ایندی او قییمته باخماییر… اونون اوچون ایندی بیر ماناتلا بیر شاهی‎نین فرقی یوخدور، تکی سرنیشین اولسون… جاوان اوغلانلار بیر- بیرینی ایته‎لیه- ایته‎لیه و نالاییق سوزلر دئیه- دئیه یاخینلاشیر و اوچو ده بیردن خیزه‎یه سوخولور. اوچوندن‌هانسی بیریسی آیاق اوسته دورماسی و‌هانسی ایکیسینین ایله‎شمه‎سی مسله‎سی موذاکیره اولماغا باشلاییرلار. اوزون صوحبت‎دن، شیلتاق و مذمتدن سونرا بئله قرارا گلدیلر کی، قوزبئل‌هامیدان بالاجا اولدوغو اوچون آیاق اوسته دورسون.
_ قوو گوره‎ک.! دئیه، آیاق اوسته دوروب نفسینی ایونانین دوز پئیسرینه پوسکورن قوزبئل جینگیلده‎ییر. – قامچیلا … آمما پاپاغین لاپ قییمت‎لی‎دیر‌ها.
_ قارداش بوتون پئترزبورگ دا بوندان پیسینی تاپانمازسان.
_‌ها..‌ها..- دئیه ایونا قاققیلداییر- اولانیم بودور.
_ من ده، ائی، اولانیم بودور. – آتی قوو. بوتون یولو بئله‎می سوره‎جکسن.، هه؟ یوخسا پئیسرین یوموروق ایسته‎ییر؟…
اوزون بوی‎لاردان بیری:
_ باشیم چاتلاییر،- دئییر، دونن دوکماسو گیلده واسکا ایله ایکیمیز دورد شوشه کونیاک ایچدیک.
_ باشا دوشمورم کی، یالان دانیشماغین نه معناسی وارمیش!- دئیه- او بیری اوزون بویلو حیرصله‎نیر.- حئیوان کیمی یالان دئییر.
_ آللاهین غضبینه گلیم کی، دوزدور…
_ بلی… بیتین اوسکورمه‎سی کیمی بیر حقیقتدیر.
_ هئی- هئی- ایونا هیریلداییر- کئفجیل اوغلاندیر.
_ توف سنی لعنته گله‎سن- دئیه- قوزبئل اوزوندن چیخیر:
_ ائی کافتار آزار توتموش. بیر دیء گوروم سوره‎جکسن یا یوخ؟ بئله آت سوره‎رلرمی؟ قامچیلاسانا آتی هئی ایبلیس. بیرده… یاخشی- یاخشی وور.
Arazazarbaijzn.anadilimiz@gmail.com