رقابتی بودن انتخابات لازمه مشارکت سیاسی
گروه سیاسی:سخنان تازه حسن روحانی رییس جمهوری درباره رقابتی بودن انتخابات بار دیگر یکی از مهمترین دغدغه ها و مطالبه های مردم در فضای سیاسی را برجسته ساخت که تنها پاسخ پذیرفتی به آن احترام به آزادی فعالیت های قانونی سیاسی و حزبی و پرهیز از برخوردهای سلیقه یی است.
رییس جمهوری درنشستی خبری گفت که مردم درانتخابات با مشارکت بسیار خوب، انتخاباتی شکوهمند و رقابتی تر از گذشته و با احساس سلامت بیشتر رقم خواهند زد.
»حسن روحانی« تصریح کرد: امسال ۲ انتخابات با هم انجام می گیرد؛ انتخابات خبرگان رهبری و مجلس شورای اسلامی و این بسیار مهم است که مردم ما حضور و مشارکت داشته باشند و کاری بکنیم که رقابت ها بیشتر شود و همه حس کنند که هستند.
نظر به اهمیت افزایش مشارکت عمومی دررخدادهای سیاسی پیش رو که با مساله ی رقابتی بودن انتخابات پیوند خورده و سخنان رییس جمهوری درباره ی آن، به بیان نکته هایی در این زمینه می پردازیم:
انتخابات یکی از ارکان اصلی حضور و بروز افکار و سلیقه های مختلف مردم است تا جایی که می توان گفت نخستین و ساده ترین شکل مشارکت سیاسی رای دادن شهروندان به احزاب، افراد و سیاست های آن ها است.
جمهوری اسلامی ایران نیز به عنوان نظامی مردمسالار بر اساس قانون اساسی بر مساله ی انتخابات تاکید کرده است. در اصل ششم قانون اساسی آمده است: »امور کشور باید به اتکای آرای عمومی اداره شود، از راه انتخابات، انتخاب رییس جمهوری، نمایندگان مجلس شورای اسلامی، اعضای شوراها و نظایر این ها یا از راه همه پرسی در مواردی که در اصول دیگر این قانون تعیین می گردد.K با توجه به این اصل، در جمهوری اسلامی ایران اداره ی حکومت و قانونگذاری در چارچوب اصول قانون اساسی با اداره و نظر ملت تعیین می شود و برگزاری انتخابات در حقیقت نشانگر تحقق اراده ی و خواست مردم است.مساله ی انتخابات به مثابه امری ۲ سویه بین مردم و حکومت است. در واقع برگزاری انتخابات مشارکتی و رقابتی، احساس مسوولیت نظام در مقابل خواست های جامعه را افزایش می دهد. از طرفی دیگر، انتخابات همراه با شور رقابتی، آگاهی سیاسی- اجتماعی ملت را افزایش داده و فضایی مبتنی بر پویایی و حس همبستگی ملی را به همراه می آورد.
یکی از ابزارهای مهم در جهت رسیدن به توسعه ی سیاسی، مشارکت گسترده است که اهمیت حضور مردم در فرایندهای سیاسی و تعیین سرنوشت خود را به عنوان مصداقی از مشروعیت و تحکیم رکن جمهوریت نظام نشان می دهد. بر این پایه، انتخابات به عنوان عرصه ی مبارزه در رقابت گروه ها با محترم شمردن سلیقه@ها و دیدگاه های سیاسی مردم، آن ها را به حقوق سیاسی شان آگاه می سازد و باور شهروندان را در رعایت ارزش های مردمسالارانه تقویت می کند. از طرف دیگر، رقابت سالم بین گروه های مختلف بلوغ و پختگی سیاسی را به نمایش می@گذارد.برای رسیدن به انتخاباتی در دایره یی گسترده از جریان ها و طیف های متنوع سیاسی، پذیرش حضور و کنش سیاسی فراگیر و گریز از تک قطبی شدن انتخابات امری شایسته و بایسته است که یکی از کارکردهای آن را می توان جذب حداکثری و دفع حداقلی دانست.
بر این اساس، بسترسازی مناسب برای انتخاباتی کارآمد در گرو گسترش رقابت سیاسی بین گروه های مختلف و برآمده از سلیقه های متفاوت در جامعه است که با احترام به افکار و ایده های گوناگون به برگزاری انتخاباتی پر شکوه می انجامد و نشان دهنده ی توجه به افکار عمومی است.
بی شک شورای محترم نگهبان دارای نقش مهمی در راستای افزایش مشارکت سیاسی و رقابتی تر کردن فضای انتخاباتی است. پس اگر به این مساله بی توجهی نشان دهد و با اعمال سلیقه دست به رد صلاحیت گسترده بزند انتخابات را از حالت رقابتی خارج می سازد که نتیجه یی جز کاهش مشارکت سیاسی نخواهد داشت.
بر همین اساس، نگرش های تفسیری و سیاسی در رد یا تایید صلاحیت اشخاص دارای آفت های بسیاری است که یکی از این آفت ها آسیب پذیری فرایند مشارکت است؛ آفتی که می تواند به بحران مشارکت بیانجامد.
همچنان که اشاره شد یکی از خطرها و آفت@های بزرگی که انتخابات را تهدید می کند ایجاد این حس است که فضای انتخابات رقابتی نیست. اگر در این زمینه اطمینان سازی نشود، در روند مشارکت تاثیرگذار خواهد بود و به ریزش شمار شرکت کنندگان در انتخابات می انجامد.
راهکار مقابله با چالش های پیش روی مشارکت، پذیرش تنوع و تکثر جریان های حاضر در انتخابات و حق فعالیت سیاسی آن ها است. در این پیوند، فلسفه و معنای حقیقی انتخابات نیز برگزیدن از میان گزینه های مختلف با دیدگاه های متفاوت است.
در کنار آزادی فعالیت های سیاسی به عنوان یکی از مولفه های زمینه ساز رقابتی بودن انتخابات، بایسته ی مهم پشتیبانی نکردن نهادهای قدرت از جریان سیاسی خاص است چرا که این مساله به طرد دیگر جریان های سیاسی می انجامد و زمینه ی کاهش مشارکت و افزایش غیریت سازی در فضای سیاسی جامعه را در پی خواهد داشت؛ رخدادی که می تواند به شکاف های اجتماعی و سیاسی بیانجامد یا شکاف های موجود را پررنگ تر سازد.در جمع بندی باید گفت رقابتی تر شدن و مشارکت سیاسی در سایه ی تنوع و تکثر حاصل می شود چرا که در این صورت همه ی جریان های سیاسی می توانند با گفتمان های مختلف به رقابتی منطقی و معقولانه در فضای سیاسی بپردازند. در غیر این صورت معنای انتخابات معنایی غیرواقعی و دیگرگون خواهد بود.
نوشته شده توسط admin در چهارشنبه, ۱۱ شهریور ۱۳۹۴ ساعت ۵:۲۷ ق.ظ
