درآمدهای مالیاتی بزرگ ترین ابزاراعتلای اقتصاد مقاومتی
گروه اقتصادی : این روزها که مبحث اقتصاد مقاومتی به شاه بیت مباحث اقتصادی کلان کشور بدل شده ، توجه به منابع مالی و ارزی دولت در حوزه هایی غیر از انرژی و نفت بیش از گذشته احساس می گردد. تحریم های اعمالی از سوی قدرت های زورگوی بین المللی و ایجاد پاره ای از مشکلات در بخش هایی از اقتصاد کشور سبب شده تا امروز نگاه تحول گرایانه جدی در زمینه اقتصاد و تامین منابع پولی و مالی کشور پدیدار شود. به همین دلیل باید این اتفاق بزرگ را سرمنشاء تغییری بزرگ و بنیادین در بدنه اقتصادی کشور به شمار آورده و آن را فرصتی طلایی در تاریخ اقتصادی کشور دانست. چرا که متاسفانه قصه تلخ و دیرینه وابستگی اقتصاد کشور به منابع زیرزمینی خود، چنان به تکرار مکررات و امری متداول مبدل شده که گویی قرار نیست از این پیله وابستگی به فروش نفت خارج شویم. اما با نگاه جدی و پیگیرانه مسئولان و مدیران بلندپایه کشور به مسئله اقتصاد مقاومتی و رهانیده شدن اقتصاد ایران از دامان نفت و منابع زیرزمینی خود می توان به شکوفایی هرچه بیشتر اقتصاد کشور امیدوار بود. در این میان توجه به حلقه های مغفول مانده در اقتصاد که سبب کسب درآمد و رونق چرخه های اقتصادی گردد، مهم ترین پایه و اصل در مقوله اقتصاد مقاومتی است. ظرفیت ها و پتانسیل های بالای صنعتی و اقتصادی در کشور گواه آن است که بدنه اقتصاد ایران در ذات خود دارای توانایی های بالقوه چشمگیری است که با بالفعل شدن آنها می توان هم به رونق فعالیت های اقتصادی در سطح خرد و روزمره یاری رساند و نیز باعث افزایش درآمدهای دولت و تسهیل در فرآیند اقتصاد کلان کشور شد. در این راستا مالیات و درآمدهای مالیاتی را می توان به تنهایی از بزرگ ترین ابزارهای دولت در مسیر اعتلای اقتصاد مقاومتی دانست. تکیه دولت به منابع مالیاتی از یک سو سبب کاهش وابستگی دولت و ملت به منابع زیرزمینی می گردد که تنها در اختیار ما نبوده و آیندگان نیز به نوبه خود در بهره گیری از آن صاحب حق و امتیاز می باشند. از سوی دیگر نیز زمینه ساز پویایی و نشاط در بازارهای کشور و فعالیت های تولیدی و صنعتی می گردد اما این مسئله زمانی می تواند مایه امیدواری در اقتصاد کشور گردد که نظام مالیاتی ما نظامی کارآمد و موفق باشد. خوشبختانه تجربه موفق سازمان امور مالیاتی کشور در طول سال های اخیر و در زمینه اجرایی شدن قوانین اثربخش و موثری همچون قانون مالیات بر ارزش افزوده و اجرای آزمایشی موفق مراحلی از طرح جامع مالیاتی بیانگر این مهم است که نظام مالیاتی ایران چه در زمینه بهره مندی از نیروهای نخبه و کارشناس در بدنه اجرایی خود موفق بوده و هم در زمینه بکارگیری از آخرین ابزارها و امکانات به روز دنیا در زمینه نرم افزاری و سخت افزاری از پیشگامان این مسئله در کشور می باشد. پس با عنایت به وجود ابزارها و ظرفیت های بسیار مفید نظام مالیاتی کشور در زمینه افزایش درآمدهای مالیاتی و نیز تجربه موفق ایشان در خصوص اجرایی شدن قوانین و طرح های جدید مالیاتی در سطح کشور می توان گفت که یکی از مهم ترین زمینه ها و شاخص ها در خصوص اجرایی شدن اقتصاد مقاومتی در کشور مهیا شده است و با تداوم حرکت هایی از این دست می توان به شکوفایی هرچه بیشتر اقتصاد مقاومتی و به تبع آن اعتلای نظام اقتصاد ایران چشم امید داشت.
یک کارشناس اقتصادی در این مورد گفت: کوچک شدن فعالیت‌های اقتصادی دولت، پرداخت به موقع مالیات و جلوگیری از فرارهای مالیاتی از مهمترین راهکارهای تحقق درآمدهای مالیاتی و اجرایی شدن سیاست‌های اقتصاد مقاومتی است.
تیمور رحمانی عضو هیات علمی دانشکده اقتصاد در ارتباط با بیانات مقام معظم رهبری مبنی بر قطع اتکا بر درآمدهای نفتی و جایگزینی آن با درآمدهای عمومی اظهار داشت: درآمدهایی که در بلندمدت برای دولت قابل اتکاست، درآمدهای حاصل از مالیات است و مسئولین اقتصادی در راستای قطع وابستگی به درآمدهای ناپایدار نفتی، می بایست به نحوی برنامه ریزی نمایند که درآمدهایشان در دراز مدت بر مالیات متکی باشد و فرمایشات مقام معظم رهبری هم در همین راستا است. البته طبیعی است که شرایط اقتصادی در کشورهای مختلف با هم تفاوت دارد. به عنوان مثال شرایطی که برای اقتصادکشور آلمان صادق است، لزوما برای شرایط اقتصادی ما صادق نیست. چرا که نظام مالیاتی هر کشور با توجه به شرایط اقتصادی آن از جمله منابع طبیعی ای که در اختیار دارد و با توجه به حوزه دخالت دولت و چگونگی نظام مالکیت آن، تفاوت هایی دارد.
وی تصریح کرد: ما از درآمدهای نفتی صرفنظر نمی کنیم؛ چرا که منابع نفتی، موهبت خداوندی به شمار می روند و طبیعی است که میتوانیم همچنان از این موهبت که نصیب کشور ما شده است، به نحو مطلوب استفاده کنیم و با بهره گیری از آن به اقتصاد کشور یاری رسانیم، اما موضوعی که اینجا مطرح می شود این است که نقش این نوع درآمدها در اقتصاد کشور باید به مرور زمان کمرنگ شود و این بدان معنا نیست که ما درآمدهای نفتی را کنار بگذاریم بلکه تلاش می کنیم تا شرایط را برای کاهش وابستگی به آنها به تدریج مهیا سازیم. وی در ادامه به برخی از مهمترین راهکارهای تحقق درآمدهای درون زا و عمومی همچون مالیات اشاره کرد و افزود: کسب درآمدهای عمومی مستلزم بزرگ کردن بخش غیر نفتی اقتصاد و کاهش فعالیت‌های بخش دولتی و شبه دولتی است. مالیات یک پایه ای دارد و پایه مالیاتی کل، GDP یک کشور محسوب می شود که نوعی پایه مالیاتی عمومی است. بنابراین اگر GDP اقتصاد یک کشور و به طور مشخص، GDP بخش غیر نفتی آن، بزرگ شود، پایه مالیاتی مستقل از درآمدهای نفتی نیز به مرور بزرگ شده و منجر به افزایش اتکای اقتصاد به درآمدهای مالیاتی خواهد شد. نقش دولت در اقتصاد بایدکوچک شود و فعالیت‌های اقتصادی بخش غیر دولتی گسترش پیدا کند، چرا که اصولا اخذ مالیات از بخش‌های خصوصی به مراتب آسانتر و امکان پذیرتر است. وقتی فعالیت‌های اقتصادی بیشتر در اختیار نهاد ها و سازمان‌هایی باشد که به نوعی یا دولتی اند یا شبه دولتی، طبیعتا انتظار می رود که انواع و اقسام فشارها بر سازمان امور مالیاتی برای اخذ مالیات از آنها وارد شود. وی کاهش فرارهای مالیاتی را یکی دیگر از راه‌های افزایش درآمدهای مالیاتی دانست و عنوان کرد: سازمان امور مالیاتی با جدیت و حساسیت به دنبال کاهش فرارهای مالیاتی است. چنانچه جلوگیری از فرارهای مالیاتی محقق شود، امید به جایگزینی این نوع درآمدها با درآمدهای نفتی بیش از پیش وجود خواهد داشت.
رحمانی با اشاره به اینکه علی رغم تلاش‌های بسیار سازمان امور مالیاتی، این سازمان گاهی با قضاوت‌های غیر منصفانه ای مواجه می شود، اظهار داشت: سازمان امور مالیاتی به منظور بهبود نظام مالیاتی کشور و برقراری عدالت مالیاتی، اجرای طرح جامع مالیاتی را در دستور کار خود قرار داده است، اما از آنجا که اقتصاد ایران به دلیل اعمال تحریم‌ها، در وضعیت خاص و نسبتا دشواری قرارگرفته است، فشاری دوسویه بر سازمان تحمیل شده است. بدین نحو که از یک طرف این توقع وجود دارد که این سازمان بتواند مالیات بیشتری وصول کند و به دنبال آن اتکای دولت به درآمدهای دیگر کم شود و از طرف دیگر به این سازمان انتقاد می شود که در شرایط رکود اقتصادی و در حالیکه فعالیت های اقتصادی و تولید محور هنوز در وضعیت مطلوبی قرار ندارند، اخذ مالیات مانع از رشد اقتصادی خواهد بود و از رونق اقتصادی جلوگیری می کند.
عضو هیات عملی دانشگاه در ادامه از لزوم پرداخت مالیات برای همه آحاد جامعه به عنوان یک وظیفه و تکلیف قانونی سخن گفت و تصریح کرد: زمانی که قانون افراد را ملزم به پرداخت مالیات می کند، تبعیت از آن دلبخواه افراد نیست و همه می بایست به آن تمکین کنند و عدم تمکین به آن خلاف است و جرم به حساب می آید. این مساله در مورد همه کشورهای جهان صادق است. مجلس، دولت و تشکل های مذهبی همه به نوعی وظیفه دارند این مساله را یادآوری کنند که پرداخت مالیات یک وظیفه است و عدم پرداخت آن از منظر مذهبی خلاف شرع و از منظر حقوقی، خلاف قانون محسوب می شود. رحمانی عملکرد کلیه نهادهای اجرایی را در روند جلب اعتماد مردم و مشارکت آنها موثر دانست و اظهار داشت: علاوه بر آنکه سازمان مالیاتی تلاش می کند تا مالیات بیشتری وصول کند، از سوی دیگر در هزینه کردن این مالیات‌ها لازم است که دقت بیشتری بشود و جلوی سوء استفاده‌ها گرفته شود و نظام اداری پاک و سالم باشد. در افزایش درآمدهای مالیاتی تنها سازمان امور مالیاتی دخیل نیست چرا که این سازمان تنها متولی جمع آوری مالیات است و نحوه مصرف این نوع درآمدها و اینکه آیا این درآمدها به نحو احسن خرج می شوند و در خرج کردن آن، منافع جامعه مورد توجه قرار می گیرد و یا هدر داده نمی شوند، خود مستلزم عملکرد صحیح از جانب دیگر نهادها و دستگاه‌ءهاست. وقتی مردم آثار پرداخت مالیات را در ارائه خدمات مطلوب به آنها و برخورداری از رفاه مشاهده کنند، پرداخت مالیات برای آنها دشوار نخواهد بود و این تنها وظیفه سازمان امور مالیاتی نیست و کل نظام اداری کشور در هزینه کردن این درآمدها، اعمال نظارت، دقت و توجه بیشتر مسئول است. وی در آخر گفت: اقتصاد ما، راه نسبتا طولانی را در پیش رو دارد و با یک نگاه واقع بینانه، باید روی یک برنامه تقریبا بیست ساله حساب کنیم. بدین معنا که عملا امکان اتکا به یک اقتصاد بدون نفت در زمانی کمتر از بیست سال مقدور نیست و می توانیم به مرور، از وابستگی به درآمدهای نفتی کم کرده و در چشم اندازی بیست ساله، جایگزینی درآمدهای مالیاتی را محقق نماییم.
نوشته شده توسط admin در دوشنبه, ۲۱ دی ۱۳۹۴ ساعت ۷:۴۱ ق.ظ
