خانه احزاب؛ اقدام موفق دولت در ارتقای سیاسی آذربایجان‌غربی

گروه گزارش: وعده بازگشایی مجموعه سیاسی خانه احزاب به عنوان نماد نظام تحزب در جمهوری اسلامی ایران از سوی حجت الاسلام دکتر حسن روحانی، در همان روزهای آغاز به کار دولت تدبیر و امید داده شد؛ وعده‌ای که در آذربایجان غربی عملیاتی شد تا زمینه ای برای ارتقای سیاسی استان باشد. گفتمان سازی ملی و همگرایی سیاسی با هدف رفع مشکلات کشور در حالی ضروری به نظر می‌رسد که تشکیل خانه احزاب به عنوان بسترساز تحقق آن در مناطق مختلف با تکیه بر اندیشه های مترقی در دستور کار وزارت کشور قرار گرفت.
دولت به منظور ساماندهی فعالیت احزاب پیش نویس لایحه ای را در سال ۱۳۹۲ تدوین کرد، به تصویب مجلس رساند و پس از آن به احزاب ارائه داد؛ احزاب سه سال برای تطابق فعالیت‌های خود فرصت داشتند اما با انتشار اسامی تنها ۱۰۰ حزب از سوی سخنگوی وزارت کشور مشخص شد که از ۲۴۷ حزب موجود در کشور، تنها ۱۰۰ حزب توانستند معیارهای لازم را کسب کنند.تشکیل خانه احزاب در مناطق مختلف کشور در قالب منشور گفت و گوی سیاسی که از سوی وزیر کشور برای اجرا در قالب بخشنامه به همه استانداران ابلاغ شد، استفاده از ظرفیت ها در راستای توسعه الگویی ممتاز از مردم سالاری دینی و پایش دموکراسی را دنبال می کند.در همین راستا در چهارم بهمن ماه ۱۳۹۷ خانه احزاب آذربایجان‌غربی با اختصاص یک دفتر کار در خانه جوان ارومیه آغاز به کار کرد؛ خانه‌ای که با وجود تمامی مشکلات هنوز هم برای توسعه سیاسی تقلا می‌کند.
خانه احزاب امور پشتیبانی فعالیت احزاب را عهده دار باشند
“علی مصطفوی” معاون سیاسی، اجتماعی و امنیتی استاندار آذربایجان‌غربی در این باره گفت: خانه احزاب نقش سیاسی ندارد و باید امور پشتیبانی برای فعالیت احزاب را بر عهده داشته باشد.
وی با تاکید بر اینکه مدیریت صحیح اختلاف سلیقه‌ها می‌تواند یکی از عوامل اصلی توسعه باشد، بیان کرد: توسعه سیاسی کشور به طور حتم به ایجاد وحدت و اشتراک نظر منجر خواهد شد.معاون سیاسی، اجتماعی و امنیتی استاندار آذربایجان‌غربی در رابطه با وظایف عمده خانه احزاب، اظهار داشت: برنامه‌ریزی در جهت گسترش فرهنگ حزبی و فعالیت های گروهی، تقویت روحیه تعاون، همکاری و تفاهم بین گروه های سیاسی، برگزاری همایش‌ها و جلسات مربوط به احزاب و گروه های سیاسی، برگزاری نشست های مشترک بین مسوولان احزاب و مسوولان استان و کمک به حل مشکلات و دفاع از حقوق احزاب از جمله مهم ترین وظایف خانه احزاب است.
احزاب حلقه مفقوده توسعه سیاسی هستند
وی در بخش دیگری از سخنان خود به نقش مهم حزب در توسعه اشاره کرد و افزود: حزب حلقه مفقوده توسعه سیاسی است و باعث افزایش مشارکت اجتماعی می شود.وی اضافه کرد: حزب در حقیقت مدرسه سیاسی برای تربیت نخبگان و محلی برای جمع بندی مسائل و مشکلات مردم و انعکاس مشکلات به مسوولان است.معاون استاندار همچنین احزاب را ضد تورم قوانین عنوان کرد و افزود: اگر احزاب فعال باشند قوانین سامان می یابند.
سهم ۵۴ درصدی دولت در ثبت احزاب سیاسی آذربایجان‌غربی
معاون سیاسی، امنیتی و اجتماعی استاندار آذربایجان‌غربی با اشاره به فعالیت ۶۴ حزب سیاسی ثبت شده در استان گفت: ۵۴ درصد این تعداد، در دوره فعالیت دولت تدبیر و امید شکل گرفته و ثبت شده که نشان‌دهنده توجه دولت به توسعه سیاسی در کشور و استان است.وی افزود: ثبت و فعالیت ۳۵ حزب سیاسی طی هفت سال گذشته در آذربایجان غربی با نگاه ویژه دولت تدبیر و امید به موضوع تحزب بوده که نتایج بسیار قابل توجهی در توسعه سیاسی استان داشته و خواهد داشت.وی در ادامه با اشاره به اجرای کامل و بی عیب و نقص انتخابات مختلف در دوره فعالیت دولت تدبیر و امید در آذربایجان غربی، بیان کرد: این انتخابات با همراهی همه بخش ها با امنیت کامل برگزار شد و هیچ مشکلی در دوره های مختلف انتخاباتی در استان نداشتیم.
خانه احزاب محلی برای وفاق سیاسی است
“زکریا خیری” رییس خانه احزاب آذربایجان‌غربی هدف از تشکیل خانه احزاب از سوی دولت تدبیر و امید را توسعه گفتمان سیاسی در کشور دانست و گفت: خانه احزاب محلی برای وفاق و همدلی احزاب در راستای نیل به توسعه است.وی با بیان اینکه خانه احزاب آذربایجان‌غربی فعال و جلسات پیوسته‌ای برای برقراری همدلی و اتحاد بین احزاب برگزار کرده است، افزود: با توجه به شیوع ویروس کرونا و ضرورت رعایت پروتکل‌های بهداشتی، جلسات این تشکل به صورت مجازی و وبینار برگزار می‌شود.
حدود یک دهم احزاب در آذربایجان‌غربی فعال هستند
خیری گفت: متاسفانه حدود یک دهم از احزب مجوز دار در آذربایجان‌غربی فعال هستند و بقیه فعالیت آنچنانی ندارند.وی، برگزاری سخنرانی‌ها و میتینگ‌های سیاسی را از جمله اقدامات احزاب عنوان کرد و افزود: هرچند شیوع ویروس کرونا شرایط خاصی را رقم زده ولی احزاب باید مکانی برای مشارکت سیاسی باشند.”خیری” حضور احزاب فعال در هر کشور را نشان توسعه سیاسی و فرهنگی آن دانست و گفت: تمامی تلاش خود را به کار گرفتیم تا احزاب در استان فصلی نباشند ولی باید اذعان کنیم که برای تحقق آن نیازمند اقدامات زیربنایی در وزارت کشور هستیم.
از سال ۱۳۹۶ بودجه‌ای برای خانه احزاب اختصاص نیافته است
رییس خانه احزاب آذربایجان‌غربی با اشاره به اینکه از سال ۱۳۹۶ بودجه‌ای برای این خانه اختصاص نیافته، بیان کرد: متاسفانه تامین مالی احزاب به پاشنه آشیلی برای حزب گرایی تبدیل شده است.وی با اشاره به پیشنهاد خانه احزاب آذربایجان‌غربی به وزارت کشور برای چگونگی تامین مالی احزاب ، توضیح داد: وزارت کشور می‌تواند از نامزدهای انتخاباتی شهر و روستاها یک حداقل هزینه‌ای دریافت و آن را به احزاب اختصاص دهد.
احزاب دستاویزی برای چهره‌های سیاسی نباشند
“خیری” با تاکید بر اینکه احزاب نباید دستاویزی برای چهره‌های سیاسی باشند، اظهار داشت: متاسفانه احزاب در آستانه انتخابات مورد بهره برداری اشخاص خاص قرار می‌گیرند.وی با بیان اینکه بیش از ۷۰درصد نامزدهای انتخاباتی برای خودنمایی در انتخابات شرکت می‌کنند، گفت: احزاب می‌توانند این آشفته بازار را مدیریت کنند.خیری همچنین به درخواست مجوز برای یک پایگاه خبری به خانه احزاب اشاره کرد و افزود: متاسفانه این درخواست به مدت یک سال بی پاسخ مانده است.
احزاب منعکس‌ کننده ایده‌های مردمی باشند
“جعفر آیین پرست” نایب رییس خانه احزاب آذربایجان‌غربی گفت: احزاب با حضور در بطن جامعه، منعکس کننده ایده‌های مردمی برای حاکمیت باشند.
وی با بیان اینکه لازمه موفقیت احزاب در کشور، مردمی بودن آنان است، اظهار داشت: فصلی بودن فعالیت احزاب در کشور و حتی مناطق سبب بی اعتمادی مردم به احزاب می‌شود.اولین رییس خانه احزاب آذربایجان‌غربی عدم مشارکت درون حزبی، اختلاف درون حزبی، عدم حمایت احزاب از یکدیگر و وابستگی احزاب به جریان های دولتی را از مشکلات توسعه حزب گرایی در کشور دانست و بیان کرد: توجه وزارت کشور به جایگاه احزاب نقش بسزایی در بهینه شدن عملکرد آنان خواهد داشت.”آیین پرست” با بیان اینکه بودجه اختصاصی از وزارت کشور به احزاب ناچیز است، گفت: نگاه فرمالیته به احزاب جایگاه آنان را تضغیف می‌کند.
تشکیل خانه احزاب یک اقدام ارزشمند از سوی دولت بود
کارشناس حوزه های اجتماعی و فرهنگی در آذربایجان غربی نیز گفت: تشکیل خانه احزاب در مراکز استان‌ها به عنوان یکی از اقدامات ارزشمند دولت تدبیر و امید، نقش مهمی در گفتمان سازی ملی و برقراری روابط مدنی بین احزاب، جریان های سیاسی و نهاد متولی سیاست داخلی دارد.هوشنگ عطاپور بیان کرد: یکی از وظایف اصلی خانه احزاب که نقش بسزایی در توسعه سیاسی دارد، تدوین پیش نویس لوایح و قوانین مربوط به احزاب، جرائم سیاسی، قانون انتخابات، شفافیت مالی احزاب و ارائه مشاوره به نهادهای قانونی و قوای سه گانه است.وی، حوزه سیاست را محل تعامل کنشگران سیاسی دانست و افزود: این کنش سیاسی برای اثربخشی و کارآمدی مدنظر نظام های مردم سالار، نیازمند نهاد، مسوولیت و قوانین خاصی است که می تواند در مجموعه خانه احزاب تعریف شود.
وی ادامه داد: شکل گیری احزاب و خانه احزاب به عنوان نهاد اجتماعی در راستای قاعده مند کردن فعالیت های سیاسی، صیانت از فعالان سیاسی و سالم سازی محیط کنش های سیاسی است؛ به عبارت دیگر هدف از تشکیل احزاب و خانه احزاب ساماندهی فعالیت های سیاسی در قالب تشکیلات سازمانی مشخص، عضوگیری، هویت بخشی، آموزش سیاسی، نهادینه سازی فرآیندهای انتخابات و مردم سالاری، شفافیت مالی، توزیع قدرت در سلسله مراتب حزبی بر اساس شایسته سالاری، تعمیم بخشی سیاست های حزبی به ساختار قدرت و حمایت حقوقی از اعضاست.این کارشناس حوزه های اجتماعی و فرهنگی در آذربایجان غربی با تاکید بر اینکه احزاب باید هزینه فعالیت های سیاسی را از افراد به نهاد حزبی منتقل کنند، گفت: این اقدام باید به افزایش مشارکت سیاسی در فضای عمومی منجر شود.
وی با بیان اینکه در یک نظام حزبی که فعالیت های سیاسی به شکل نهادینه مورد پذیرش قدرت قرار گرفته، حوزه سیاسی در اختیار کنشگران سیاسی است، بیان کرد: در این نوع نظام، کنشگران سیاسی با بررسی و مطالعه حکمرانی خوب، متاع سیاسی خود را به افکار عمومی عرضه می کنند و منجر به افزایش مشارکت اجتماعی می شوند.
عطاپور اظهار داشت: مشارکت سیاسی اثربخش زمانی شکل می‌گیرد که فعالیت های سیاسی نهادمند شده و روابط داوری بین احزاب از طریق خانه احزاب به عنوان نظارت داخلی برقرار باشد.
به گزارش آرازآذربایجان به نقل از ایرنا، وی با بیان اینکه نباید وزارت کشور و نهادهای تابعه آن متولی مستقیم سیاست داخلی باشد، گفت: این حوزه باید توسط احزاب و خانه احزاب اداره شود.
قانون نحوه فعالیت احزاب و گروه‌های سیاسی مصوب چهارم بهمن ماه ۱۳۹۴ مجلس شورای اسلامی در تاریخ هشتم آبان سال ۱۳۹۵ از سوی مجمع تشخیص مصلحت نظام تأیید و در ۲۲ همین ماه جهت اجرا ابلاغ شد.
این قانون از تاریخ لازم الاجرا شدن جایگزین قانون»فعالیت احزاب، جمعیت‌ها و انجمن‌های سیاسی و صنفی و انجمن‌های اسلامی یا اقلیت های دینی شناخته ‌شده«، مصوبه هفتم شهریور ۱۳۶۰ مجلس شورای اسلامی خواهد شد.