بی توجهی دولت به_کودکان_کارجامعه را متضرر خواهد_کرد

گروه اجتماعی: کودکان، بزرگسالان آتی و آینده سازان جامعه ما هستند و همه ما باید سعی کنیم برای آینده این سرزمین بزرگسالانی سالم، بالغ، درست کار وعاری از آسیب پرورش دهیم. در غیر این صورت این آسیب ها حلقه وار به بقیه قسمت های جامعه منتقل خواهد شد و ما ازعملکرد غیرحرفه ای خودمان شاهد آسیب های بیشتری در آینده خواهیم بود و جامعه از این اتفاق متضرر خواهد شد.
رئیس انجمن مددکاری اجتماعی ایران از کاهش حدود ۱۷ درصدی بودجه حوزه کودکان در لایحه بودجه سال آینده خبر داد. سید حسن موسوی چلک ، با بیان اینکه با استناد به گزارش مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی حوزه کودکان در بودجه سال آینده در مجموع حدود ۱۷ درصد کاهش یافته است، گفت: همچنین در قانون برنامه توسعه ششم گفته شده که هرساله تعداد کودکان کار و خیابان باید ۲۵ درصد کاهش پیدا کند، این درحالیست که بودجه ساماندهی این کودکان نیز ۱۷ درصد رشد منفی داشته است.
وی با اشاره به اینکه کمک هزینه نگهداری کودکان کار و خیابان نیز حدود ۱۸ درصد کاهش یافته است، اظهار کرد: یکی از موضوعات مهم در خصوص کودکان بی‌سرپرست، »بیمه آتیه«است تا این کودکان در بزرگسالی به حاکمیت وابستگی نداشته باشند، این درحالیست که بودجه مذکور نیز در بودجه سال آینده حدود ۱۱ درصد کاهش یافته است.
رئیس انجمن مددکاری اجتماعی ایران با بیان اینکه در حوزه رشد خدمات حمایتی کودکان و نوجوانان نیز شاهد حدود ۹٫۶ درصد رشد منفی هستیم، تصریح کرد: در حوزه درمان و نگهداری از کودکان مجهول الهویه نیز تقریبا ۵٫۱۰ درصد رشد منفی داشته‌ایم.
موسوی چلک با بیان اینکه خدمات توانبخشی یکی از راه‌های ورود افراد به جامعه است توضیح داد: در حوزه توانبخشی کودکان و نوجوانان معلول نیز شاهد کاهش ۷٫۰۶ درصدی هستیم. وی افزود: در حوزه سوءتغذیه کودکان نیز در کمیته امداد ۹۹٫۹ درصد رشد منفی داریم. در خصوص نگهداری دانش‌آموزان در خوابگاه در کمیته امداد نیز ۲۴٫۵ درصد رشد منفی پیش بینی شده است. در برنامه پایش سلامت جوانان و نوجوانان سازمان غذا و دارو نیز ۲۵ درصد رشد منفی و در حوزه بهبود تغذیه کودکان زیر ? سال نیز ۳۳٫۳ رشد منفی در نظر گرفته شده است.
موسوی چلک با بیان اینکه در برنامه رشد و پرورش کودکان در کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان نیز ۵٫۵ نیز رشد پیش بینی شده است، ادامه داد: مجموعه این ارقام نشان‌دهنده غفلت در حوزه سلامت همه جانبه کودکان است.همچنین معاون امور اجتماعی سازمان بهزیستی کشور با اشاره به آغاز طرح جمع‌آوری کودکان کار و خیابان گفت: براساس آخرین گزارش‌ها تا کنون ۸۲ کودک کار و خیابان در استان تهران جمع آوری شده‌اند. حبیب الله مسعودی فرید با بیان اینکه طرح جمع آوری کودکان کار و خیابان در استان تهران آغاز شده و طی یکی دو ماه آینده در استان البرز نیز اجرا می‌شود، گفت: فرمانداری، وزارت کشور، نیروی انتظامی، دانشگاه علوم پزشکی و سازمان‌های مردم نهاد در همکاری با سازمان بهزیستی در این خصوص وارد عمل شده‌اند.وی با اشاره به اجرای طرح مذکور بر اساس آئین نامه ساماندهی کودکان کار و خیابان، اظهار کرد: جذب کودکان کار و خیابان توسط NGOها صورت می‌گیرد و سپس این کودکان به مرکز فوریت‌های اجتماعی که وابسته به فرمانداری و شهرداری است منتقل می‌شوند.
معاون امور اجتماعی سازمان بهزیستی کشور در خصوص وضعیت استاندارد بودن این مراکز برای کودکان نیز تصریح کرد: تا کنون چند مرتبه از این مراکز بازدید داشته‌ام و تمام استانداردهای محیطی برای نگهداری این کودکان در آنجا فراهم است. کودکان با انتقال به مراکز، ارزیابی اولیه و احراز هویت می‌شوند و سپس به دو مرکز وابسته به شهرداری منتقل خواهند شد. هر دو مرکز به سازمان‌های مردم نهاد که با سازمان بهزیستی همکاری می‌کنند، سپرده شد است.
مسعودی فرد با اشاره به اینکه یکی از این مراکز برای کودکان غیر ایرانی و دیگری برای کودکان ایرانی است، ادامه داد: با همکاری اداره اتباع و استانداری اقدامات لازم برای کودکان غیر ایرانی انجام می‌شود، اما در هر صورت سازمان بهزیستی به موضوع مناسب بودن فضای نگهداری کودکان نظارت دارد.
وی با اشاره به اینکه انجام فرایندهای حقوقی مربوط به کودکان غیرایرانی برعهده سازمان بهزیستی نیست، گفت: انجام اقدامات مربوط به کودکان ایرانی نیز بر عهده یکی از سازمان‌های مردم نهاد است. بعد از پذیرش این کودکان گزارش مددکاری برای آنها تهیه کرده و سپس بر اساس وضعیتی که دارند برنامه کمک به آنها را طراحی می‌کنیم.معاون امور اجتماعی سازمان بهزیستی با بیان اینکه متناسب با وضعیت خانوادگی این کودکان، رویکردهای ما نیز متفاوت خواهد بود، توضیح داد: اگر خانواده نیازمند و دچار فقر مالی باشد اقدامات حمایتی برای آنها انجام داده خواهد شد. این حمایت‌ها با اعتبارات بهزیستی کشور و اعتباراتی که وزارت کشور در این خصوص در نظر گرفته است انجام داده می‌شود. با این حال اگر متوجه شویم که خانواده مذکور کودک را کرایه داده‌ یا سوء استفاده‌های دیگری از کودک می‌کنند، برخورد قضائی با آنها صورت گرفته و حتی با دستور دادستان از خانواده سلب حضانت می‌شود.
مسعودی فرید با اشاره به اینکه نامه نگاری‌های متعددی با دادستانی کل کشور و دادستان تهران انجام دادیم، اظهار کرد: قوه قضائیه این امکان را دارد که به طور قانونی تحت عنوان بدسرپرست از خانواده مذکور سلب حضانت کند. به این دلیل می‌توان گفت حمایت ما از خانواده‌های تحت حمایت‌های مشروط است. به عبارت دیگر به شرطی به خانواده‌ای کمک می‌کنیم که دیگر کودک را برای کار به خیابان نفرستند. اگر قرار باشد اقدامات حمایتی را انجام دهیم و بازهم شاهد حضور کودک را خیابان باشیم، این حمایت‌ها امکان پذیر نیستند و شامل مصادیق بد سرپستی خواهند شد.وی در پاسخ به سوالی در خصوص تأثیرگذاری جمع آوری کودکان کار و خیابان در ریشه کن کردن این آسیب اجتماعی به کودکان نیز توضیح داد: این سیاست در همه جای دنیا و دست کم در ۱۰ تا ۱۵ کشوری که بررسی کردیم، اجرا می‌شود. در کدام کشور است که کودک به هر دلیلی سر چهارراه بیاید و چیزی را بفروشد؟ در دنیا با این پدیده مخالف هستند و به ویژه نهادهای محافظ حقوق کودک در این خصوص مداخله می‌کنند. با این حال زمانی که این کودکان در خیابان هستند، هیچکس نمی‌گوید چرا در خیابان هستند، اما وقتی می‌خواهیم آنها را از خیابان جمع‌آوری کنیم عده‌ای می‌گویند چرا آنها را جمع می‌کنید که البته جای تعجب دارد.
معاون امور اجتماعی سازمان بهزیستی افزود: اگر بهزیستی نسبت به این کودکان بی‌تفاوت باشد برخی نهادها و اقشار ما را به بی‌تفاوتی نسبت به مسائل کودکان متهم می‌کنند. به همین دلیل این طرح چیزی است که باید خیلی با قدرت در آن جلو برویم و آن را انجام دهیم. ما نهاد حامی کودک هستیم و این کار را انجام می‌دهیم و اعتقاد داریم که اولویت اول و آخرمان مصلحت کودک است.معاون امور اجتماعی سازمان بهزیستی کشور با بیان اینکه شایع‌ترین کودک آزاری غفلت از کودکان است، گفت: کودک‌آزاری مزمن باعث کاهش ۶۰ درصد بهره‌وری فرد در بزرگسالی می‌شود.حبیب‌الله مسعودی فرید» معاون امور اجتماعی سازمان بهزیستی کشور درباره مراکز نگهداری کودکان بالای ۱۸ سال در بهزیستی گفت: در حال حاضر تعداد مراکز نگهداری افراد بالای ۱۸ سال کم است و خیرین این مراکز را مدیریت می‌کنند، البته کودکان در مراکز شبه خانواده بهزیستی بلافاصله بعد از ورود به ۱۸ سال از این مراکز ترخیص نمی‌شوند و خیرین همچنان حمایت‌های لازم را از دختران و پسرانی که به این سن رسیده‌اند را دارند.
معاون امور اجتماعی سازمان بهزیستی کشور همچنین درباره طرح غربالگری آسیب‌های اجتماعی در مدارس گفت: این طرح جزئی از همان طرح نماد یا نظام مراقبت‌های اجتماعی دانش‌آموزان است که توسط وزارت آموزش و پرورش اجرا می‌شود.ما نیز مانند سایر دستگاه‌ها جزو شرکای اصلی اجرای این طرح هستیم. در این طرح اگر مواردی از کودک‌آزاری، خشونت خانگی و اعتیاد کودکان شناسایی شود به سازمان بهزیستی ارجاع داده می‌شود و ما مداخلات لازم را انجام می‌دهیم، البته این مداخلات الزاما به معنای گرفتن کودک از خانواده نیست.
فرید خاطرنشان کرد: اولین گام ما در برخورد با چنین مواردی این است که کودک را در درون خانواده با مشاوره‌های لازم حمایت کنیم، اما چنانچه خانواده شرایط لازم را نداشته باشد و یا به طور موقت صلاحیت نگهداری کودک را نداشته باشد، کودک را برای مدت زمان کوتاهی در مجموعه بهزیستی و دور از خانواده نگهداری می‌کنیم یا اینکه برای مدت کوتاهی سرپرستی کودک را به اقوام سببی یا نسبی می‌دهیم.
کودک آزاری جرم عمومی است و نیاز به شاکی خصوصی ندارد
وی ادامه داد: در برخی موارد نیز که پدر باعث آزار کودک و خانواده بوده است، با توجه به اینکه کودک‌آزاری یک جرم عمومی است و نیاز به شاکی خصوصی ندارد، حکم جلب پدر را از طریق دادستانی دریافت کرده و پدر را از خانواده دور می‌کنیم و بچه در کنار مادر می‌ماند. در حقیقت بجای اینکه فرد آزار دیده را از خانواده دور کنیم، فردی که باعث آزار شده است را از خانواده دور می‌کنیم.
معاون امور اجتماعی سازمان بهزیستی کشور درباره آمارهای کودک آزاری در سال ۹۸ تصریح کرد: در آمارهایی که در اورژانس اجتماعی ۱۲۳ در خصوص کودک آزاری ثبت می‌شود، تفاوت محسوسی را نسبت به سال‌های گذشته احساس نکرده‌ایم. البته این نشان دهنده این نیست که کودک‌آزاری کمتر شده یا ثابت مانده است. آمارهایی که در خصوص کودک‌آزاری به ما مراجعه کرده‌اند نسبت به سال گذشته تغییر محسوسی نداشته است.
مردم کودک‌آزاری را به پلیس یا اورژانس اجتماعی گزارش دهند
فرید تاکید کرد: برای اینکه بخواهیم کودک آزاری کاهش پیدا کند، باید حتما اقدامات پیشگیرانه را انجام دهیم سبک‌های فرزندپروری و مهارت‌های زندگی را به مردم آموزش دهیم. همچنین درباره این قانون که کودک آزاری یک جرم عمومی است، باید به مردم اطلاع‌رسانی کنیم و چنانچه کودک‌آزاری مشاهده کردند سریعا به مراکز انتظامی و یا اورژانس اجتماعی اطلاع دهند.
وی ادامه داد: اکثر تماس‌‌های ما در خصوص کودک‌آزاری از طریق همسایه‌ها است و اگر مردم در جریان این قانون قرار بگیرند می‌توانند در همان مراحل اولیه کودک‌آزاری به ما اطلاع دهند و ما سریعا جلوی آن را بگیریم و اقدامات لازم را در خصوص آن انجام دهیم.
بیشتر کودک آزاری‌ها از نوع روانی است
معاون امور اجتماعی سازمان بهزیستی کشور با بیان اینکه خیلی از کودک‌آزاری‌ها عامدانه نیست و همچنین صرفا همه موارد کودک آزاری از نوع ضرب و شتم نیست، ادامه داد: در بسیاری از موارد کودک آزاری روانی است. تبعیض‌ها، توهین‌ها، تحقیرها از نوع کودک آزاری روانی است که می‌توانیم با موارد پیشگیرانه مانند سبک فرزند‌پروری این نوع از کودک آزاری‌ها را کاهش دهیم.
فرید درباره بیشترین نوع کودک آزاری خاطرنشان کرد: در همه جای دنیا شایع‌ترین نوع کودک‌آزاری که بیش از ۵۰ درصد کودک‌آزاری را شامل می‌شود، غفلت از کودکان و عدم توجه به کودک در زمینه‌های تغذیه، بهداشت، آموزش و … است.
البته با توجه به سبک زندگی که این روزها وجود دارد، اگر بررسی کنیم شاید اکثر ما این نوع کودک آزاری را انجام می‌دهیم. بعد از آن کودک‌آزاری روانی شایع‌ترین نوع آزار کودکان است که شامل تبعیض، تحقیر، توهین و … است.
Arazazarbaijan.ejtemai@gmail.com