ایجاد اشتغال پایدار در سایه گسترش صنایع تبدیلی کشاورزی در آذربایجان غربی
مهدی قلی پور
گروه اقتصادی: نبود صنایع تبدیلی یکی از بزرگ‌ترین مشکلات بخش کشاورزی استان آذربایجان غربی است و احداث کارخانه‌های فرآوری و تبدیل مواد اولیه و خام به کالاهای با ارزش افزوده بالاتر با اندکی حمایت دولت و سرمایه گذاری بخش خصوصی در کوتاه مدت امکان پذیر است. استان آذربایجان غربی از نظر سطح کشاورزی در کشور جزء رتبه‌های برتر و از نظر سطح زیر کشت اراضی و سطح باغات رتبه خوبی را در میان سایر استان‌ها داراست.
آذربایجان غربی در تولید برخی محصولات کشاورزی دارای مزیت نسبی در سطح کشور بوده و در تولید انگور، گیلاس و سیب درختی دارای رتبه اول است. از سوی دیگر، مزیت‌های سرمایه گذاری در بخش کشاورزی و صنایع تبدیلی استان بسیار بالاست و منابع طبیعی، اقلیم مستعد و خاک نسبتاً حاصل خیز کشاورزی، موقعیت ویژه ژئواکونومیک و قرار گرفتن در مسیر جاده ابریشم و محل اتصال خاورمیانه آسیا و اروپا از ویژگی‌های آذربایجان غربی است.
بالا بردن ظرفیت تولید محصولات کشاورزی تا ۱۰ میلیون تن با توجه به امکانات موجود و پتانسیل‌های آبی و خاکی در آذربایجان غربی در طی یک برنامه پنج ساله نشان دهنده ظرفیت این استان در بخش کشاورزی است که سرمایه گذار خاص خودش را می‌طلبد. مجموعه این ظرفیت‌ها و توانمندی‌ها سبب شده است که آذربایجان غربی در منتهی‌الیه شمالغرب کشور سرزمین فرصت‌های طلایی برای سرمایه گذاری در بخش کشاورزی داشته باشد. اقتصادی که بر پایه بهره وری بالای عوامل تولید، کارآمدی توزیع و کاربرد دانش در مدیریت شکل گرفته باشد، می‌تواند پیشرفت کشاورزی آذربایجان غربی را به ارمغان آورده و این امر مستلزم ارتباط مؤثر فرآیند تولید علم با فرآیند تولید خواهد بود. کارآمدی مدیریت تحقیقات، انتقال و ترویج از الزامات مهم تحقق توسعه با رویکرد اقتصادی دانش بنیان است.
این در حالی است که کارشناسان اقتصادی معتقدند که جهت عبور هوشمندانه از چالشهای اقتصاد کشاورزی، تولید دانش بنیان با اتکا به منابع انسانی کارا و استفاده از فناوری به عنوان اصلیترین عوامل ایجاد ثروت و اقتصادی سازی تولید در حوزه کشاورزی آذربایجان غربی مطرح هستند.کشاورزی آذربایجان غربی به دلایل مختلف در موقعیت خاصی قرار گرفته است و اگر حمایت جدی مسئولان از قشر زحمت‌کش کشاورزان در دولت یازدهم صورت گیرد بدون شک می‌توان به توسعه استان آذربایجان غربی بسیار امیدوار بود.کارشناسان اقتصادی بر این باورند که کمبود نقدینگی و سرمایه در گردش مهم‌ترین مشکلات بخش صنعت استان آذربایجان غربی است و با پایین آمدن نرخ بهره بانکی و تامین سرمایه در گردش واحد های تولیدی شاهد رونق اشتغال‌زایی و توسعه عرصه اقتصادی استان خواهیم بود.
شناخت نقاط قوت، فرصت‌ها و نیز مشکلات و تنگناهای بخش کشاورزی می‌تواند استان آذربایجان غربی را به چشم اندازهای روشن‌تر در کشاورزی و صنایع وابسته به آن سوق دهد، چرا که صنایع وابسته به کشاورزی در منطقه به دلیل داشتن موقعیت منحصر به فرد، اهمیت و نقش مهمی در توسعه فعالیت‌های زراعی، باغی، آبزی پروری دامداری و توسعه اقتصاد کشاورزی داشته و با توجه به تنوع شرایط آب و هوایی و امکان تولید انواع محصولات کشاورزی، توسعه صنایع تبدیلی و تکمیلی در استان، جذابیت اقتصادی ویژه‌ای را در پی دارد.
نبود صنایع تبدیلی یکی از بزرگ‌ترین مشکلات استان آذربایجان غربی است و احداث کارخانه‌های فرآوری مواد معدنی و تبدیل مواد اولیه و خام به کالاهای با ارزش افزوده بالاتر با اندکی حمایت دولت و سرمایه گذاری بخش خصوصی در کوتاه مدت امکان پذیر است و می‌تواند ثروت ملی را نیز افزایش دهد.
این در حالی است که صنایع وابسته به کشاورزی در منطقه به دلیل داشتن موقعیت منحصر به فرد، اهمیت و نقش مهمی در توسعه فعالیت‌های زراعی، باغی، آبزی پروری دامداری و توسعه اقتصاد کشاورزی داشته و با توجه به تنوع شرایط آب و هوایی و امکان تولید انواع محصولات کشاورزی، توسعه صنایع تبدیلی و تکمیلی در استان، جذابیت اقتصادی ویژه‌ای را در پی دارد.با بررسی پتانسیل‌های موجود در کشاورزی استان و پیشرفت فناوری و صنایع، ایجاد و توسعه صنایع تبدیلی در زمینه کشاورزی، با توجه به آثار مستقیم و غیر مستقیمی که در بخش کشاورزی بر جای می‌گذارد، از اهمیت زیادی در رشد اقتصاد کشاورزی برخوردارمی سازد.احداث سدهای بزرگ و کوچک و سیل بندها در مسیر آب‌های روان و رودخانه‌ها و اجرای روش‌های نوین آبیاری در اراضی پایاب سدهای استان، احداث شبکه‌های فرعی طرح‌های آبیاری تحت فشار و تجهیز و نوسازی مزارع، وجود بستر مناسب جهت ایجاد کشت و صنعت در پایاب سدها به دلیل وسعت اراضی قابل کشت و تنوع اقلیم از دیگر مزیت‌های آذربایجان غربی در حوزه کشاورزی است.
وجود مراکز تحقیقاتی کشاورزی و منابع طبیعی، وجود سیلوها و سردخانه‌ها برای نگهداری بلند مدت محصولات کشاورزی، از جمله جذابیت‌های سرمایه گذاری در بخش کشاورزی و صنایع تبدیلی، تکمیلی، فرآوری و بسته بندی محصولات این بخش از قبیل کنسانتره، آب میوه، سبزه پاک کنی، سردخانه میوه و صنایع غذایی در آذربایجان غربی محسوب می‌شود.
طبق اعلام رسمی مسئولان، درجه بندی و بسته بندی میوه جات، پودر گوجه فرنگی، بسته بندی بذر، سرد خانه بالای صفر کنترل اتمسفر یک، تولید کودهای بیولوژیک، خوراک دام، کشتارگاه مرغ، تولید سرکه خوراکی، بسته بندی خشکبار، تولید و بسته بندی انواع تخمه، عرقیات گیاهی و تولید کود آلی از فضولات مرغداری‌ها از جمله این طرح‌ها بود.
با بهره برداری از این طرح‌ها که شامل شیر پاستوریزه، سردخانه بالای صفر، سرکه خوراکی و پنیر پاستوریزه با ظرفیت تولید سالانه ۳۶ هزار تن در سال بود، زمینه اشتغال زایی برای ۱۲۸ نفر در این شهرستان‌ها فراهم شد در حالی که اکنون آمار و ارقام‌ها رشد قابل توجهی را در این بخش نشان می‌دهد. این در حالی است که ایجاد صنایع تبدیلی با توجه به تولید محصولات مختلف در آذربایجان غربی یک امر ضروری است و ایجاد این صنایع موجب ایجاد اشتغال و کاهش بیکاری می‌شود.
نوشته شده توسط admin در شنبه, ۲۴ خرداد ۱۳۹۳ ساعت ۷:۴۳ ق.ظ
