لزوم ایجاد مجتمع های کشت و صنعت محصولات کشاورزی آذربایجان غربی
مهدی قلی پور
– گروه اقتصادی: شناخت نقاط قوت فرصتها و نیز مشکلات و تنگناهای تولید و عرضه محصولات کشاورزی میتواند استان آذربایجان غربی را به چشم اندازهای روشنتر در توسعه صنایع وابسته تبدیلی به آن سوق دهد.
کشاورزی و صنعت دو بخش جدا نشدنی است و در دنیای امروز نمیتوان بدون ایجاد و توسعه صنایع تبدیلی و تکمیلی به تولید انبوه در کشاورزی فکر نمود و در این میان توسعه صنایع تبدیلی و فرآوری میتواند موجب رونق صادرات غیرنفتی کشور شود.
صدور محصولات تولید شده قبل از فرآوری شدن بدون ارزش افزوده مانعی در توسعه محصولات کشاورزی است. صنایع تبدیلی و تکمیلی با استفاده از فناوریهای پیچیده و با عرضه محصولات فرآوری شده سبب ایجاد ارزش افزوده بیشتر در بخش کشاورزی و توسعه صادرات میشود.
جلوگیری از میزان ضایعات محصولات کشاورزی، با برنامهریزی صحیح در جهت توسعه و حمایت از صنایع تبدیلی و تکمیلی بخش کشاورزی این محصولات را که در طول برداشت، حمل و نقل، انبارداری و عرضه ضایع میشود و گاه زیانهای جبران ناپذیری را به کشاورزان و اقتصاد کشور وارد میکند، میتوان به ارزش افزوده تبدیل کرد و بدون تردید بر ارتقاء تولید ملی کشور تأثیرگذار خواهد بود.
استان آذربایجان غربی با توجه به ساختارهای موجود که میراث هزاران سال تجربه و عمل است، مهیای گسترش و جهش در عرصه کشاورزی است.
بی هیچ تردیدی اگر کشاورزی در این منطقه به صورت علمی و با استفاده از فناوری های نوین دنبال شود، محصولات تولیدی آن می تواند علاوه بر تأمین نیازهای داخلی، ارز آوری بسیاری برای کشور داشته باشد.
گسترش آموزش، انجام حمایت های مالی و بانکی، نهادینه سازی مرحله به مرحله فناوری_های مدرن کشاورزی، ایجاد مجتمع های کشت و صنعت و زمینه سازی مناسب برای تجارت عادلانه و صادرات محصولات کشاورزی استان پیش نیاز رسیدن به این هدف است.
این در حالی است که ایجاد صنایع تبدیلی در تولید و فرآروی محصولات کشاورزی و باغی و تحول اساسی در بخش صنایع غذایی اهمیت زیادی دارد، اکنون نبود یا کمبود صنایع تبدیلی و تکمیلی موجب شده تا امکان بهرهگیری از همه ظرفیتهای بخش کشاورزی نشود و انگیزه برای تولید بیشتر، کاهش یابد.
صنایع تبدیلی به عنوان حلقه واسطه اقتصادی مبنی بر کشاورزی و اقتصاد مدرن و صنعتی دارای نقش و جایگاه مهمی در افزایش کیفی محصولات کشاورزی و میزان ارزآوری از طریق صادرات و بهبود شرایط درآمدی تولیدکنندگان و حذف واسطهها دارد.
توجّه به اینکه بخشی از تولیدات و محصولات کشاورزی بر اثر عوامل گوناگون فیزیکی شیمیایی در مراحل کاشت، داشت و برداشت و همچنین پس از برداشت ضایع شده و از بین میرود میتوان با برنامهریزی صحیح برای توسعه و حمایت از صنایع تبدیلی و تکمیلی بخش کشاورزی، مقادیر انبوهی از این محصولات را در مراحل مختلف که زیان جبرانناپذیری به کشاورزان و اقتصاد کشور وارد میکند را به ارزش افزوده تبدیل کرد.افزایش ارزش افزوده و بهرهوری در بخش کشاورزی و تاثیر فراوان در افزایش صادرات غیرنفتی را باید از مزایای مهم صنایع تبدیلی و تکمیلی دانست و ورود سرمایهگذاران به حوزه صنایع تبدیلی بخش کشاورزی باعث کاهش ضایعات بخش کشاورزی میشود و در کنار افزایش اشتغال بازارهای صادراتی را توسعه میدهد و واردات قاچاق این محصولات جلوگیری میکند.
از سوی دیگر؛ سنتی بودن کشاورزی از مرحله تولید تا برداشت را باید از علل اصلی بروز ضایعات محصولات کشاورزی دانست و افزایش بهره وری در بخش کشاورزی و صنایع تبدیلی محقق نمیشود مگر این که تولیدکنندگان با دیدگاه بازار محوری و صادرات محوری به تولید محصول بپردازند.
تولیدکنندگان باید با برنامهریزی و آگاهی دقیق بازار محصولات خود را ارزیابی کنند و بدانند که محصولات خود را در چه شرایطی و در کدام بازار عرضه کنند. محصولات کشاورزی در کشور نیازمند قطببندی منطقهای برای تولیدات بیشتر و همچنین احداث کارخانه های تبدیلی مرتبط با آن محصول برای بهرهبرداری بهینه و کاهش دور ریز تولیدات کشاورزی است.صنایع تبدیلی و تکمیلی و مسائل پس از تولید محصولات کشاورزی به عنوان حلقههای نهایی در تکمیل زنجیره تولید محصولات و فرآوردههای سالم کشاورزی نقش حیاتی و اساسی ایفا میکند. صنایع تبدیلی میتواند تمام تهدیدهای بخش کشاورزی را به فرصت تبدیل کند و امروز این صنایع نیاز جدی به حمایت دولت دارند تا بتوانند به توسعه دست پیدا کنند.
این در حالی است که نبود صنایع تبدیلی یکی از بزرگترین مشکلات استان آذربایجان غربی است و احداث کارخانههای فرآوری مواد معدنی و تبدیل مواد اولیه و خام به کالاهای با ارزش افزوده بالاتر با اندکی حمایت دولت و سرمایه_گذاری بخش خصوصی در کوتاه مدت امکان پذیر است و می تواند ثروت ملی را نیز افزایش دهد.
صنایع وابسته به کشاورزی در منطقه به دلیل داشتن موقعیت منحصر به فرد،اهمیت و نقش مهمی در توسعه فعالیتهای زراعی، باغی، آبزی پروری دامداری و توسعه اقتصاد کشاورزی داشته و با توجه به تنوع شرایط آب و هوایی و امکان تولید انواع محصولات کشاورزی، توسعه صنایع تبدیلی و تکمیلی در استان، جذابیت اقتصادی ویژه ای را در پی دارد.
احداث سدهای بزرگ و کوچک و سیل بندها در مسیر آبهای روان و رودخانهها و اجرای روشهای نوین آبیاری در اراضی پایاب سدهای استان، احداث شبکه های فرعی طرحهای آبیاری تحت فشار و تجهیز و نوسازی مزارع، وجود بستر مناسب جهت ایجاد کشت و صنعت درپایاب سدها به دلیل وسعت اراضی قابل کشت و تنوع اقلیم از دیگر مزیتهای آذربایجان غربی در حوزه کشاورزی است.
وجود مراکز تحقیقاتی کشاورزی و منابع طبیعی، وجود سیلوها و سردخانهها برای نگهداری بلند مدت محصولات کشاورزی، از جمله جذابیتهای سرمایه گذاری در بخش کشاورزی و صنایع تبدیلی، تکمیلی، فرآوری و بسته بندی محصولات این بخش از قبیل کنسانتره، آب میوه، سبزه پاک کنی، سردخانه میوه و صنایع غذایی در آذربایجان غربی محسوب میشود.
نوشته شده توسط admin در شنبه, ۲۲ خرداد ۱۳۹۵ ساعت ۸:۳۶ ق.ظ