رشد ناهماهنگ مطالبات مدرن با شرایط واقعی فرهنگی

گروه فرهنگی:فقدان رشد هماهنگ مطالبات مدرن با شرایط واقعی جامعه یکی از مسایل مهمی که الگوی غالب از زوج های سنتی را با چالش مواجه کرده و گسترش سبک جدید از آداب و رسوم انتخاب همسر در میان جوانان از دهه ۷۰ به بعد بود تا پیش از این خانواده ها اولین ومهمترینن کانال آشناییی فرزندان و ازدواج آنها بودند و واسطه ها در معرفی گزینه ها و برقراری ارتباط میان به اصطلاح خواستگران و ئختران مورد نظر نقش بسایری را ایفا می کردند.
به گونه ای که آشنایی مستقلانه جوانان در ازدواج انها جایگاه محدودی را به خود اختصاص می داد اما به دلایل مختلف ازجمله تغییر سلایق جوانان در اتخاب و تمایل بریا آشنایی بیشتر با گزینه های منتخب خود در مقابل گزینه های سنتی خانواده امکانات گزینشی گسترده تر در فضای دانشگاه و همچنین رویارویی یکباره دختران و پسران با یکدیگر و هیجانات ناشی از آن در این فضا گرفتارهای احسای و رغبت برای ازدواج با گزینه های مورد نظر بتدریج نقش واسطه ها را به صورت قابل ملاحظه ای محدود کرد.
از این رو پسران با تحصیلات دانشگاهی یا گزینه خود را در همان سالهای تحصیل انتخاب می کردند و یا به دلیل فقدان شرایط شغلی مناسب پس ازمقطع لیسانس به ادامه تحصیل در سطوح تکمیلی پرداختند.
در مقابل دختران تحصیلکرده که پس از اتمام تحصیل هویتی پیش گرفته از مادران سنتی خود داشتند حاضر به پاسخگویی به جوانان غیر تحصیلکرده و یا با مشاغل پایین نبودند و تحصیلات همسان یا بالاتر از خود را یکی از معیارهای ازدواج می دانستند.
تغییر سلایق همسرگزینی در میان پسران و دختران و مطالبات غیرقابل پاسخ آنان به صورت زنجیره ای فقدان گزینه ها و به اصطلاح خواستگاران مناسب برای گزینش در میان دختران و انتظارات طولانی مدت آنان برای مرد مورد نظر از یکسو و افزایش سن ازدواج درمیان پسران به امید دستیابی به شغل و درآمد مناسب پس از اتمام تحصیلات در مقاطع بالا را به دنبال داشت.
هویت خودساخته دختران دهه ۶۰ و تداوم جستجوی شخصیت خودکفا علاوه بر افزایش پدیده تجرد یک تحول دیگر مبتنی بر مطالبه تشکیل یک زندگی مستقل از سوی تیپ های شخصیتی خودکفا را در جامعه رقم زد که در افزایش آمار زندگی های تجردی به روشنی بازتاب یافته است.اگرچه این امراز سوی خانواده_های ایرانی که استقلال دختران را در گرو ازدواج و انتقال مسوولیت خود بر دوش یک مرد دیگر می دانستند امری غیرقابل قبول بوده اما در سال های اخیر با تغییر نگرش خانواده ها روبه رو شده است.
بر این مبنا بسیاری از خانواده ها در مواجهه با شرایط دختران مجرد خود تساهل بیشتری نشان داده وآزادی عمل قابل ملاحظه ای را در زمینه_های مهاجرت شغل یابی و خروج از منزل واگذار کرده اند.
پیامدهای رشد فزاینده تجرد در میان جوانان اگرچه در نگاه اول تجرد را نمی توان به معنای سبک زندگی غیر خانواده بنیاد به شمار آورد زیرا جوانان مجرد زیرمجموعه ای از خانواده اول خود(یعنی خانواده های که در آن متولد شده ان) هستند اما از دیدگاهی عمیق تر تجرد و افزایش تعداد جوانان مجرد از بسترهای اصلی بریا کناره_گیری از سبک زندگی سنتی خانواده بنیاد و در سطح حادتر گسترش و تعمیق سبک زندگی غیر خاواده بنیاد قلمداد می شود.
مهمترین دلیل این امر آزار و اذیت های ناخواسته قالب های سنتی جامعه متشکل زا خانواده بستگان و محیط زندگی در مواجهه با مجردان است.رفتارهای نابسامان اعضای خانواده نگاه سنگین اطرافیان و برچسب زنی های پیردختری یا پیر پسری به آنان سخت_گیری های غیر ضروری و افراطی، القای حس شکست و مقایسه های نادرست موجب تصمیم مجردان به کناره گیری آشکار یا پنهان و خروج از قالب های زندگی سنتی می شود. در کناره گیری های آشکار مجردان تلاش میکنند با بهانه هایی همچون کلاس های آموزشی مختلف، ادامه تحصیل و یا اشتغال مدت زمان قابل ملاحظه ای را در خارج از فضای خانواده سپری کنند.
بیگانگی عاطفی از فضای خانواده و جایگزینی جمع های دوستانه به جای والدین تلاش برای استقلال نسبی مالی و در نتیجه ورود به شغل های مانند بازاریابی فروشندگی و سایر مواردی که اغلب با اجحاف کارفرما به ویژه در قبال دختران همراه است و نیز ازدواج های خوداجبار با گزینه_های نامناسب برای فرار از موقعیت از جمله مهمترین پیامدهای کناره گیری آشکار مجردان از قالب های سنتی اجتماع بوده است.
کناره گیری پنهان را باید با توجه به امکانات دنیای مجازی تبیین کرد سرگرمی هایی از جمله دیدن افراطی فیلم های تلویوزیونی و سریال های دنباله دار که در چند سال اخیر با گسترش شبکه_های ماهواره ای سریال محور و ورود فیلم_های کره ای و ترکیه ای گسترش پیدا کرده است یکی ازجنبه های کناره گیری پنهان در جامعه به ویژه در میان دختران است.
این ارم که با مقایسه های ناخودآگاه با زندگی شخصیت های داستان و عشق های فانتزی غیرواقعی همراه است بر افسردگی و مشکلات روحی مجردان می افزاید با وجود این بارزترین جلوه کناره گیری پنهان و ورود به دنیای مجازی شبکه های اجتماعی است.فیس بوک، توییتر اینستاگرامف تلگرام و بسیاری دیگر از شبکه های اجتماعی که امکان تعامل دختران و پسران را با حداقل هزینه ایجاد کرده است از سوی جوانان اعم از مجرد و متاهل مورد استقبال قرار گرفته است.در این میان مردان مجرد از این فضا به عنوان یک بستر برای بازنمایی هویت خود آنگونه که رضایت آنان را در پی دارد، دوست یابی و آشنایی با گزینه های احتمالی ازدواج استفاده می کنند.
تاکید دختران بر اشتراک گذاری عکس هایی که زیبایی آنان را مورد تاکید قرار دهد و یا تاکید پسرا بر ارایه چهره جذاب و قابل قبول از خود در تعامل های مجازی نشانگر نیاز افراطی این پسران و دختران به تایید از سوی دیگران در پی خلاءهای دنیای واقعی است.این درحالی است که تایید شخص در تعامل های مجازی افزایش اعتماد به نفس و رضایت دورنی وی را در پی خواهد داشت و از همین رو حضور در دنیاهای مجازی جنبه ای اعتیاد گونه پیدا خواد کرد.
علاوه بر این، اطمینان از محرمانه ماندن هویت واقعی در تعامل های مجازی و در نتیجه درددل_های احتمالی و بازگویی مشکلات و مسایل خانوادگی با جنس مخالف نه تنها حضور مجردان در این فضا را تقویت می کند بلکه ورود جوانان متاهل را به این فضا و تلاش برای ارتباط گیری آنان با مجردان را نیز در پی خواهد داشت که این ارم در یک سطح دیر پیامدهای حایز اهمیتی را برای زندگی های مشترک ایجاد خواهد کرد.
سرکوب های جنسی که به صورت پرخاش و رفتارهای تهاجمی و افسردگی بروز خواهد یافت انحرافات جنسی، پایان سن باروری و محرومیت از فرزندآوری از جمله سایر پیامدهای گسترش تجرد در میان جوانان محسوب می شود.
افزایش تجرد جوانان در ایران از جمله بحران_های اجتماعی کنونی است که عرصه های مختلفی را تحت اشعاع قرار داده و لزوم چاره اندیشی برای این بحران را ضروری ساخته است.
با این حال، برای چاره اندیشی و یافتن راهکارهای عمل گرایانه و غیرشعارگونه برای مدیریت این بحران توجه به چندین مورد حایز اهمیت بسیار است.