دلایل متعدد و مختلف عدم توسعه بیمه عمر در جامعه
عباس رنجبر کلهرودی
گروه اقتصادی:عدم توسعه بیمه های زندگی در کشور دلایل متعدد و مختلفی دارد. یکی از مهم ترین آن، عدم استقبال عمومی مردم از بیمه_های عمر است که آن هم دلایل متنوعی دارد و بخشی از آن اقتصادی، بخشی اجتماعی و بخشی فرهنگی است و این امر، موید آن است که بیمه زندگی و کارکردهای آن در کشور و میان اقشار مختلف نهادینه نشده است. البته انتظار اینکه کودک بیمه های زندگی یک شبه رشد کرده و بالغ شود، غیرواقعی است بلکه بیمه های زندگی در کشور نیز باید دوران کودکی، نوجوانی و جوانی را طی کند تا از رشد و بالندگی صحیحی برخوردار باشد.
اگر بخواهیم دلیل عدم استقبال مردم را از بیمه_های زندگی از زاویه دید مردم ببینیم، فارغ از میزان درستی و نادرستی آن، موارد بسیاری را می_توان برشمرد که مهم ترین آن، مشکلات اقتصادی از جمله پایین بودن سطح درآمد، فقر و بیکاری، مشکلات فرهنگی، اجتماعی و روان شناختی و عدم توجه به مقوله آینده نگری، عدم رضایت از عملکرد شرکت های بیمه در گذشته و داشتن پیش فرض های منفی دراین باره، نبود برنامه ریزی دولت و عدم توجه کافی به موضوع بیمه، سهل الوصول نبودن دریافت خدمات و طولانی بودن فرآیندهای صدور بیمه نامه و پرداخت خسارت و در نهایت عدم وجود قوانین و مقررات روشن، شفاف و کامل در بیمه های زندگی است.
پایین بودن درآمد سرانه، در رابطه با بیمه های عمر یک مانع عمده است و البته راهکار ارتقای سطح درآمدها و بهبود وضع معیشتی مردم از حدود اختیار صنعت بیمه خارج است و قابل مدیریت نیست.
چرا مردم دنیا اقبال بیشتری به بیمه های عمر دارند؟ سیاستگذاری های حاکمیتی چقدر در این حوزه موثر بوده است؟
یکی از مشکلات اجتماعی و فرهنگی ما این است که از ریسک شناخت درستی نداریم و با آینده نگری برنامه ریزی بیگانه هستیم بنابراین در قید و بند شناخت، ارزیابی، تحلیل ریسک و مقابله با آن نیستیم و در اغلب موارد، هنگام مواجهه با ریسک های مختلف، غافلگیر می_شویم و نمی توانیم آن را مدیریت کنیم. همه ما با دو نوع ریسک در زندگی مواجه هستیم که می توان از آن به عنوان ریسک فیزیکی و مالی نام برد. ریسک های فیزیکی، ریسک هایی هستند که جان ما را تهدید کرده و ضمن آسیب زدن به جسم ما، موجب کاهش درآمد خانواده و بعضاً افزایش هزینه ها خواهد شد. مهم ترین این ریسک ها شامل فوت، بیماری، نقص عضو ناتوانی جسمی، ازکارافتادگی و کهولت هستند که همه آحاد مردم به نوعی با آن مواجه هستند. انواع پوشش های بیمه ای در رشته های اموال اشخاص و مسوولیت، به هیچ وجه از حادثه و خطر جلوگیری نمی کنند بلکه تبعات اقتصادی ناشی از ریسک را کاهش می دهند. به عبارت دیگر با خرید بیمه، می توان ریسک هایی که جان، مال، آرامش و آینده ما را مورد تهدید قرار می دهد مدیریت کرد.
فایده اصلی بیمه، دادن اطمینان به افراد برای مقابله با خطرات احتمالی و پشتیبانی از آنان هنگام وقوع خطر است. فارغ از نوع بیمه می توان گفت بیمه علاوه بر ایجاد محیطی امن برای فعالیت های اقتصادی، باعث ایجاد اطمینان برای کار و تولید و سرمایه گذاری و به طور کلی ایجاد فضای امن و آرام برای فعالیت های اجتماعی و اقتصادی است. انسان ذاتاً موجودی آینده نگر دوراندیش و خطرگریز است و ابهام نسبت به آینده و نیازهای آتی، تامین آتیه خانواده، ازدواج خرید مسکن، تولد فرزندان، تحصیلات عالی و دغدغه ها و دلمشغولی هایی از این قبیل نیازهایی است که فقط با بهره گیری از بیمه و مزایای آن مرتفع خواهد شد. امروزه بیمه در جوامع مختلف نقش ها و کارکردهای زیادی دارد. صنعت بیمه از ارکان مهم اقتصادی و از پشتوانه های بازارهای مالی است.
از سویی مبالغ حاصل شده از فروش بیمه_های مختلف، باعث رونق اقتصادی، ایجاد فرصت_های شغلی و سرمایه گذاری های بلندمدت و سودآور است و از سوی دیگر صنعت بیمه با جبران خسارت های ناشی از حوادث ناگوار و ارائه پوشش های بیمه ای برای مقابله با ریسک های مختلف، پشتوانه عظیمی برای تمامی بخش های اقتصادی است و امنیت و آرامش خاطر جامعه و آحاد مردم را فراهم می سازد. همچنین باعث ارتقای سطح رفاه اجتماعی مردم خواهد شد و از این منظر، راهکار مناسبی برای مقابله با آسیب های اجتماعی و دغدغه های روانی ناشی از آن است.
فایده اصلی بیمه، دادن اطمینان به افراد جهت مقابله با خطرات احتمالی و پشتیبانی از او هنگام وقوع خطر است. فارغ از نوع بیمه می توان گفت بیمه علاوه بر ایجاد محیطی امن برای فعالیت_های اقتصادی، باعث ایجاد اطمینان برای کار و تولید و سرمایه گذاری و به طور کلی ایجاد فضای امن و آرام برای فعالیت های اجتماعی و اقتصادی است.
نرخ های حق بیمه در بیمه های زندگی بر اساس نرخ سود فنی، هزینه های اداری و جدول مرگ ومیر و طبق محاسبات دقیق اکچوئری و پیش بینی های دقیق مالی تهیه می شود و به دلیل طولانی بودن مدت بیمه تا حد زیادی با رشته_های دیگر متفاوت است و با توجه به شرایط اقتصادی و ضریب خسارت در بیمه های زندگی، مشکلی درباره نرخ حق بیمه نیست اما شاید برای بسیاری از هموطنان کم درآمد که اولویت های حیاتی دیگری دارند، پرداخت حق بیمه با هر مبلغی آسان نباشد.
در دنیا هر چقدر بیمه های زندگی در کشوری توسعه بیشتری داشته باشد، رشد اقتصادی بالاتری دارد. دلیل آن هم این است که حق بیمه_های دریافتی از محل بیمه های زندگی از طریق شرکت های بیمه وارد چرخه کلان اقتصاد کشور می شود و به منزله نیروی محرکه اقتصاد عمل خواهد کرد. این نکته را نیز نباید فراموش کرد که اقتصاد توسعه یافته نیز می تواند به توسعه بیمه های زندگی کمک کند. به عبارت دیگر توسعه بیمه عمر موجب توسعه اقتصادی و بالعکس خواهد شد.
متاسفانه نگاه های برخی از مسوولان و حتی صاحب نظران درباره شرکت های بیمه و بیمه زندگی یکسویه و جزئی نگر است. صنعت بیمه یک سیستم بزرگ و پیچیده است که از اجزای متنوعی تشکیل شده است. هر یک از اجزا و عوامل به میزان وزن خود در این صنعت تاثیر دارد. به عنوان نمونه قوانین و مقررات، شبکه فروش، مدیران و کارکنان، محصولات بیمه ای شبکه فروش، شرایط اقتصادی، اجتماعی و سیاسی کشور، فرهنگ بیمه و ساختارهای شرکت بیمه یا حتی آموزش هر کدام نقش و شرایط ویژه ای دارد.
نوشته شده توسط admin در سه شنبه, ۲۶ بهمن ۱۳۹۵ ساعت ۸:۳۰ ق.ظ
