اختصاصي آراز آذربايجان
خوشه_های صنعتی و تولیدی ابزار توسعه در آذربایجان غربی
مهدی قلی پور گروه اقتصادی: خوشه‌های صنعتی و تولیدی می‌توانند در رونق تولید و اقتصاد منطقه تأثیر بسزایی داشته باشند و در این راستا و با عنایت به ظرفیت‌های اقتصادی آذربایجان غربی اخیرا خوشه‌های صنعتی و تولیدی، مبل، تخم آفتابگردان و عسل مورد مطالعه قرار می‌گیرد.
خوشه های صنعتی طرحی است که طی چند سال اخیر با فراز و نشیب‌هایی مواجه بوده است، طرحی که می‌شد با استفاده از آن برای توسعه فضای کسب و کار در استان‌ها بهره برد اکنون در مهجوریت و غفلت قرار گرفته است.
حدود دو دهه است که توسعه صنعتی مبتنی بر خوشه‌ها، به عنوان استراتژی نوین مورد توجه برنامه ریزان و سیاست‌گذاران در کشورهای صنعتی و در حال توسعه قرار گرفته و سازمان‌های بین‌المللی همچون UNIDO نیز طرح‌های متعددی را از طریق توسعه خوشه‌های صنعتی در کشورهای مختلف اجرا و حمایت کرده‌اند.
در سال‌های اخیر، بحث توجه به صنایع کوچک و متوسط توسعه خوشه‌های صنعتی در داخل کشور نیز مورد توجه قرار گرفته اما به نظر می‌رسد در سطح سیاست‌گذاران و پیاده‌سازی الگوی توسعه خوشه‌ای، کشور همچنان نیازمند حرکت‌های بنیادی و پایه‌ای است.
خوشه های صنعتی می‌توانند موتور محرکه اقتصاد ملی و منطقه ای باشند زیرا در نتیجه توسعه خوشه‌ها، بنگاه های درون خوشه با بازدهی بیشتر و استفاده تخصصی‌تر از امکانات و اولویت‌های موجود برای دستیابی به محصولی با کیفیت اما با قیمت تمام شده ارزان‌تر کارمی کنند و بازده زمانی واکنش آن‌ها نسبت به بازار بسیار کمتر از حالتی خواهد بود که به صورت انفرادی کار می‌کنند. از سوی دیگر، بنگاه‌ها و مراکز تحقیقاتی مرتبط به سطح جدید و بالاتری از توان نو آوری می‌رسند.
برنامه ریزان و سیاست‌گذاران اقتصادی و صنعتی معتقدند استفاده از مدل توسعه خوشه های صنعتی عامل راهبردی برای توسعه اقتصادی، اشتغال‌زایی و رقابت پذیری صنایع کوچک و متوسط هستند و این صنایع در واقع تامین کنندگان اصلی اشتغال جدید، مهد تحول و نوآوری و همچنین پیشرو در ابداع فناوری‌های جدید می‌باشند.
با توجه به این مهم همواره انتخاب صحیح ایجاد و توسعه خوشه‌ها در یک حوزه صنعتی تاثیر قابل توجهی بر توسعه اقتصادی آن حوزه خواهد داشت، بر این اساس برای صنعتی سازی آذربایجان غربی نخست سه خوشه صنعتی در این استان در سال ۹۰ استعدادیابی شد و این خوشه‌ها شامل خوشه نقل و عرقیات گیاهی واحد سنگ بری، کنسانتره و آب‌میوه بود.
این خوشه‌ها در راستای شناسایی قابلیت‌ها و ظرفیت‌های بالقوه استان انتخاب شدند و پس از اتمام مراحل خوشه های صنعتی مذکور و شکل گیری آن‌ها به صورت عملیاتی و اجرایی، شرکت شهرک‌های صنعتی استان نسبت به شناسایی خوشه های صنعتی دیگر در استان اقدام کرد. این در حالی است که در آن مقطع، همکاری با دانشگاه ارومیه به عنوان تسهیل کننده مراحل کاری، راه اندازی دفتر توسعه خوشه های صنعتی استان در دانشگاه ارومیه، تشکیل شورای راهبری خوشه عرقیات گیاهی و نقل، برگزاری دوره های آموزشی متعدد در شهرستان‌ها به منظور معرفی خوشه های صنعتی و حضور عاملان خوشه‌ها در جلسات کارگروه امور اقتصادی و تولیدی از جمله اقدامات به عمل آمده در راستای توسعه خوشه‌ها به حساب می‌آمد.طبق قوانین موجود شرکت شهرک‌های_صنعتی به عنوان دستگاه خدمات رسان وظیفه خود را ایفا می‌کند و در قالب طرح‌های توسعه به کار خود ادامه می‌دهد که در این میان شهرک سازی و حمایت از صنایع کوچک از وظایف شرکت شهرک‌های صنعتی استان است. این در حالی است که در سال گذشته نیز مرحله مطالعاتی خوشه تولیدات باغی به پایان رسید و خوشه سنگ در مرحله پیاده‌سازی قرار گرفت و خوشه عرقیات گیاهی و نقل و بیدمشک در آذربایجان غربی در مرحله پایانی کار قرار داشت.
کارشناسان اقتصادی معتقدند که خوشه‌های صنعتی و تولیدی می‌توانند در رونق تولید و اقتصاد منطقه تاثیر بسزایی داشته باشند و در این راستا و با عنایت به ظرفیت‌های اقتصادی آذربایجان غربی اخیرا خوشه‌های صنعتی و تولیدی، مبل، تخم آفتابگردان و عسل مورد مطالعه قرار می‌گیرد.
همچنین دو خوشه صنعتی سنگ‌های تزیینی و خوشه صنایع فرآوری محصولات کشاورزی و باغی نیز در حال مطالعات امکان سنجی هستند.
کارشناسان اقتصادی معتقدند که از حدود هفت سال گذشته سازمان صنایع کوچک و شهرک‌های صنعتی ایران به وسیله شرکت‌های استانی طرح‌هایی را بر اساس رویکرد توسعه خوشه ای برای توسعه صنایع کوچک در کشور اجرا کرده که بیش از ۴۰ صنعت این کشور را در برگرفته، در طرح توسعه خوشه ای هدف شناخت مشکل در کسب و کارهای هر منطقه صنعتی و برطرف کردن مشکلات با همگرایی ذینفعان و دولت است.
به غیر از توانمندسازی صنایع کوچک دیدگاه اصلی در این روش توسعه، مبتنی بر جریان تصمیم گیری از سطوح پایین صنعت به بالاست برخلاف روش رایج تصمیم گیری‌های فعلی مدیران دولتی در ایران که مایل به عکس این جریان هستند.
ادامه در صفحه ۸
نوشته شده توسط admin در چهارشنبه, ۱۷ مهر ۱۳۹۲ ساعت ۵:۰۸ ق.ظ
