گزارش//

تکریم خانواده و بازنشستگان دروازه جامعه آرمانی

عشرت کراری
گروه گزارش: بازنشستگان از مهم ترین قشرهای جامعه به شمار می روند که در رشد و پیشرفت کشور اثرگذار هستند و دولت ها می_توانند از تجربه های آنان در مسیر تحقق برنامه_های خویش بهره مند شوند. در این میان کانون خانواده نیز با پرورش افرادی توانمند توسعه منابع انسانی را پایه‌ریزی می کند و به همین دلیل استحکام این نهاد سبب ایجاد جامعه_ای پویا و هدفمند خواهد شد.
خانواده از مهمترین نهادهای اجتماعی به شمار می رود که می توان از آن در مسیر توسعه منابع انسانی بهره مند شد. در واقع فرد با تاثیرپذیری از این نهاد بر محیط اطراف خویش تاثیر می گذارد که این مقوله اثرگذاری فراوانی بر عرصه های کلان اقتصادی، اجتماعی و سیاسی یک جامعه دارد.
نقش غیرقابل انکار خانواده در اجتماع آن چنان است که پرودگار در آیه ۲۳ از سوره اسراء می فرماید: »و پروردگارت فرمان داده که جز او را نپرستید و به پدر و مادر نیکی کنید. هر گاه یکی از آن دو یا هر دوی آنان نزد تو به سن پیری رسیدند کم ترین اهانتی نسبت به آنان روا مدار و واکنشی چون اوه (خسته شدم) نگو و بر آنان فریاد مزن و با خشونت رفتار مکن و گفتار لطیف و سنجیده و بزرگوارانه بگو.«
همچنین اهمیت جایگاه بازنشستگان و بررسی امور مربوط به آنها مساله ای است که علاوه بر تامین نیازهای مالی این قشر، تکریم آنها را نیز بیش از پیش ضروری می سازد زیرا بازنشستگان بهترین سال های عمر خود را صرف فعالیت و کمک به همنوعان خویش کرده_اند و اینک در هنگامه فراغت از کار، توجه به نیازهای اقتصادی و معنوی آنان بسیار مهم است.
دولت ها در این میان موظف هستند تا با ارایه برنامه های متنوع و اساسی یاری بخش نهاد خانواده و قشر بازنشسته باشند و از آنها در برابر آسیب های گوناگون حمایت کنند.
نگاهی به عملکرد دولت یازدهم در حوزه سالمندان از دستاورهای مهم و قابل توجهی در این حوزه حکایت دارد که امید است این مهم در دولت دوازدهم نیز توجه مسوولان مربوطه را به خود جلب کند. با توجه به اهمیت جایگاه این قشر مهم در جامعه، ۲۵ ذیحجه به عنوان روز »خانواده و تکریم بازنشستگان« در تقویم رسمی کشور ثبت شده است. در این میان صندوق های بازنشستگی از مهم ترین حوزه های سیاست گذاری در کشورهای در حال توسعه هستند افزایش جمعیت سالمند در ایران و افزایش تعداد حقوق بگیران، صندوق های بازنشستگی و اعضای این صندوق را با چالش هایی روبرو کرده است و به همین دلیل این صندوق ها بخشی از ماموریت خود را به ارایه و گسترش خدمات بیمه های اجتماعی در امور بازنشستگی معطوف کرده اند.
در میان دولت نیز می کوشد تا راه حل هایی مناسب برای آرامش و امنیت مالی و روانی برای این قشر بدست آورد.
برون سپاری، امور بیمه ای شامل بیمه عمر حوادث و بیمه تکمیلی، امور رفاهی و اجتماعی آموزش و پژوهش و تفاهم نامه های همکاری از عمده فعالیت های این سازمان در دولت یازدهم به شمار می رود. بر پایه مصوبه هیات وزیران تمام دستگاه ها موظف هستند موارد غیر حاکمیتی خود را از طریق دفترهای پیشخوان، برون سپاری کنند. با توجه به آخرین آمار ۲۰۱ هزار تن تا به حال به این دفترها مراجعه کرده اند. چون در هر استان یک مدیریت وجود دارد بازنشستگان در گذشته به منظور دسترسی به خدمت نیاز به سفرهای درون شهری داشتند و به همین دلیل با با اجرای این کار از سفرهای غیر ضروری جلوگیری شد.
به عنوان مثال صدور کارت منزلت در دفترهای پیشخوان در مدت زمان سه دقیقه صادر می شود، در حالی که پیش از برون سپاری، سه ماه طول می کشید. در واقع برون سپاری به منظور سهولت در دسترسی به خدمات صندوق بازنشستگان به ویژه در نواحی محروم و دور افتاده صورت پذیرفت. یک مقام مسئول درباره با امور بیمه ای در صندوق بازنشستگی به افزایش حقوق پرداختی، بالاتر از نرخ تورم اشاره کرد و توضیح داد: افزایش حقوق به ویژه برای افراد با حداقل حقوق به گونه ای در نظر گرفته شد که بتوانند تورم را جبران کنند. در سال گذشته این همسان سازی برای بالارفتن حداقل حقوق های بازنشستگی صورت گرفت و امسال به شکل پلکانی انجام می شود. بر این پایه به پایین ترین حقوق ۲۰ درصد و هر ۵۰۰ هزار ریال بالاتر از کف حقوق تامین اجتماعی ۱۹٫۵درصد و به حقوق های بالاتر از ۱۵ میلیون ریال، ۱۲ درصد اضافه شده است. تلاش می شود تا حقوق های حداقلی تا میزانی به حقوق های بالاتر برسد. در مجموع میانگین آنچه به حقوق_ها اضافه شد، ۱۸٫۵درصد بود.
انتظاری با اشاره به عملکرد بیمه تکمیلی در ارتباط با بازنشستگان در دولت یازدهم تصریح کرد: تا سال گذشته ۱۰ هزار میلیارد ریال از محل اعتبارات داخلی صندوق برای بیمه تکمیلی افراد بازنشسته هزینه شد و تعرفه ها افزایش پیدا کرد سقف پرداخت عمل های جراحی از ۱۴۰ میلیون به ۱۵۰ میلیون ریال رسید، در حالی که در گذشته این رقم بسیار پایین بود. در ارتباط با بیماری سرطان پیش تر تا ۷۰ میلیون ریال پرداخت می_شد به ۱۵۰ میلیون ریال افزایش یافت‌. نزدیک به ۲۴ هزار تن بازنشسته وجود دارد که خود همسر و اعضای خانواده آنان به بیماری های صعب العلاج دچار هستند که خارج از سقف اعلام شده و تا میزان توان هزینه دارو و جراحی_ها پرداخت می شود. همچنین بیمه عمر و حوادث در گذشته تا سقف ۳۰ میلیون ریال بود که در دولت یازدهم برای افراد بازنشسته به سقف ۵۰ میلیون ریال رسید.این مقام مسئول به پرداخت وام قرض الحسنه با بهره چهار درصد به بازنشستگان با همکاری بانک صادرات اشاره کرد و گفت: این وام در ۱۳۹۲ خورشیدی به ۳۹ هزار تن، در ۱۳۹۳ خورشیدی به ۲۰۰ هزار تن در ۱۳۹۴ خورشیدی به ۲۵۰ هزار تن، در ۱۳۹۵ خورشیدی به ۲۵۰ هزار تن تعلق گرفت و در سال جاری برای ۳۰۰ هزار تن اعتبار وام در نظر گرفته شده است.
در ۱۳۹۲ خورشیدی رقم اعتباری ۳۴۰ میلیارد ریال بود که امسال با افزایشی چشمگیر به ۱۲ هزار میلیارد ریال تعیین شد و همچنین مبلغ وام از ۳۰ به ۴۰ میلیون ریال رسید.
بازنشستگان یک میلیون و ۳۵۰ هزار تن از جمعیت کشور را تشکیل می دهند که جامعه آماری قابل توجهی هستند. بالاترین آمار مربوط به تهران است و کمترین تعداد بازنشستگان به خراسان شمالی تعلق دارد.
برنامه های متعددی در حوزه بازنشستگان تهیه شده است. برنامه برگزاری تورها به منظور ایجاد نشاط و امید به زندگی در این قشر تدارک دیده شد و پرداخت کمک هزینه سفر به فرد بازنشسته و یک همراه در دستور کار قرار دارد. ۴۶ هزار تن در ۱۳۹۳ خورشیدی، ۴۷ هزار تن در ۱۳۹۴ خورشیدی و ۷۲ هزار تن در ۱۳۹۵ خورشیدی به به این تورها اعزام شدند.
یارانه پرداختی به فرد همراه بازنشسته در گذشته ۵۰۰ هزار ریال بود که اینک به سه میلیون ۳۰۰ هزار ریال هزار رسیده و یارانه زیارت عتبات عالیات برای هر بازنشسته ۶ میلیون و۶۰۰ هزار ریال و معادل همین میزان برای شخص همراه بازنشسته در نظر گرفته شده است.
استمرار خانه های امید در بوستان ها را یک اقدام مفید است در بوستان های کشور مرکزهایی تدارک دیده شده است تا بازنشستگان بتوانند از امکانات آن به منظور استراحت، ورزش و برنامه_های هنری، ادبی برخوردار باشند. قرار است خانه های امید به وسایل پیشرفته ورزشی نیز مجهز شوند. همچنین تا ۱۳۹۳ خورشیدی مبلغ ۵۰۰ هزار ریال به عنوان کمک هزینه خرید عینک پرداخت می شد که در سال جاری این رقم به یک میلیون ریال افزایش یافت. کمک هزینه سمعک نیز به ۲ میلیون و ۵۰۰ هزار ریال افزایش یافت.جشنواره سراسری ورزشی بازنشستگان در سه روز با شرکت پنج هزار تن از بازنشستگان سراسر کشور در رشته های شنا، تنیس روی میز دارت، تیراندازی و شطرنج با هدف ایجاد انگیزه و نشاط در بازنشستگان برگزار شد.
همچنین راهپیمایی خانوادگی، کوه پیمایی و مراسم چله نشینی بازنشستگان در شب یلدا به عنوان دیگر برنامه های فرهنگی صندوق بازنشستگان به شمار می رود.بازنشستگان از طریق سایت صندوق و دفترهای پیشخوان دولت در سامانه ثبت نام سهام بیمه ملت در دی ۱۳۹۵ ثبت نام کردند. خرید سهام به وسیله بازنشستگان به صورت وام قرض الحسنه است که صندوق آن را در اختیار افراد قرار می دهد و قسط های این وام از حقوق متقاضیان کسر می شود.
در ارتباط با واگذاری برخی خدمات صندوق به کانون های بازنشستگی فعال در سراسر کشور نیز می توان گفت، برای اینکه بازنشستگان بتوانند حضور فعالی در صحنه های اجتماعی و حتی نماینده ای در مجلس شورای اسلامی داشته باشند و نماینده بازنشسته ها بتواند از حقوق آنها دفاع کند. همچنین تربیت مربی برای آموزش افراد بازنشسته در سطح استان ها از دیگر برنامه_های مهم به شمار می رود که از آن جمله می توان به تربیت ۱۳۰ تن مربی به عنوان سفیران آلزایمر و اعزام آنها به استان ها جهت آموزش به بازنشستگان و پیشگیری از آلزایمر اشاره کرد. همچنین تربیت سفیران مراقبت های تغذیه ای با همکاری وزارت بهداشت و دانشگاه علوم پزشکی برای آموزش بازنشستگان در نظر گرفته شده است تا این قشر بدانند برای حفظ سلامتی خود چه تغذیه ای داشته باشند. هدف نهایی این طرح کاهش هزینه های درمانی و کمک به سلامت بازنشستگان محسوب می شود. در راستای تفاهم نامه مبادله شده با فدراسیون بدنسازی و پرورش اندام، مقرر است تعداد ۶۲ تن از بازنشستگان از تمامی استان ها پس از گذراندن دوره توجیهی به عنوان مربیان بدنسازی به دیگر بازنشستگان آموزش داوطلبانه دهند.
سامانه های گویا را از دیگر خدمات تدارک دیده شده برای بازنشستگان است این سامانه به درگاه اینترنت، پیامک، تلفن همراه، شبکه های اجتماعی و ایمیل مجهز و تمامی درخواست های بازنشستگان از طریق این سامانه قابل دریافت است و سامانه هوشمند پرونده الکترونیکی سلامت آن به منظور نظارت بر چگونگی ارایه خدمات بیمه تکمیلی شکل گرفت و هدف از آن کاهش حجم مراجع های حضوری به شعبه ها رسیدگی آنلاین به بیمه شدگان و ارایه مشاوره_های درمانی و بیمه ای محسوب می شود.
برخورداری از اوقات فراغت مناسب، افزایش امید به زندگی، شادی و نشاط، ارتقای وضعیت سلامت، پیشگیری از بیماری های دوران سالمندی، کاهش هزینه های درمان، ارتقا وضعیت آموزشی، آشنایی با علوم روز، مهارت آموزی و درآمدزایی از آن، کمک به اشتغال فرزندان، انتقال تجربه به نسل جوان و جبران فقر حرکتی بازنشستگان از هدف های مهم طرح پایش به شمار می روند که برای ۱۰۰ روزنخست این دوره چهار ساله برنامه ای کلیدی تدوین شده است.
اصلی ترین این برنامه ها اجرای کامل جمع آوری اطلاعات از طریق سامانه شاغلان، مکانیزه کردن امور مربوط به انتقال حق بیمه، گسترش حوزه IT، مهارت آموزی و تسهیل کار آفرینی بازنشستگان و فرزندان ایشان محسوب می_شوند.