کودکی دنیایی از معصومیت و پاکی

ویان توکلی
گروه خانواده و سلامت:دوران کودکی بهترین و شادترین دوره زندگی انسان است که با معصومیت و پاکی توام با شادی و سبکبالی در ذهن انسان تداعی می‌شود.
از همان لحظه که به دنیا می‌آید، چشمان کوچکش را به دنیای بزرگ آرزوها باز می‌کند. به مرحله‌ای می‌رسد که تمام غصه‌هایش در شکستن نوک مدادش خلاصه می‌شود، این همان دوران کودکی است؛ دنیایی پر از خاطره‌های شیرین و شیطنت‌های کودکانه …
همه ما این دوران را تجربه کرده‌ایم. در کودکی آرزوی بزرگ شدن و در بزرگی آرزوی بازگشت به کودکی را بارها در ذهنمان تداعی کرده‌ایم.
برخی از بزرگسالان در کشاکش سختی‌ها و مشکلات زندگی با یاد کردن از دوران شیرین کودکی خویش، دمی از غم زمانه فارغ می‌شوند و بر بال خاطرات بر دنیایی کوچ می‌کنند که در آن از فشار و بار مسئولیت‌های سنگین زندگی خبری نبود.
داشتن کودکی شاد فرد را برای مواجهه با درگیری‌های آینده و مسئولیت‌های بزرگسالی تجهیز می‌کند و به او سرزمینی امن از خاطرات دلنشین می‌بخشد که در زمان سختی در آن پناه یابد و با دور کردن سختی از خویش، با نیرویی مضاعف به جنگ با سختی‌ها برود.
۲۰ نوامبر روز جهانی کودک از سوی سازمان ملل متحد برای یادبود و افتخار کودکان شناخته شده است.
مجمع سازمان ملل متحد در سال ۱۹۵۹ اعلامیه حقوق کودک و در سال ۱۹۸۹ نیز کنوانسیون حقوق کودک را تصویب کرد.
روز ۱ ژوئن در سال ۱۹۴۹ در نشست اتحادیه بین‌المللی دمکراتیک زنان در پاریس به عنوان روز بین‌المللی کودک شناخته و در بسیاری از کشورهای جهان هم به عنوان روز کودک معرفی شده است.
تبیین حقوق کودکان به عنوان یک ارزش فرهنگی
کارشناس امور اجتماعی نیز در خصوص لزوم توجه به حقوق کودک تصریح کرد: حقوق کودک را باید به عنوان یک ارزش والای فرهنگی بدانیم نه به عنوان وظیفه‌ای که گاها از انجام آن سرباز می‌زنیم.
همایون قسمتی گفت: در کشور ما بی‌توجهی به حقوق کودک یک چالش جدی است که متاسفانه ممکن است عوارض جبران‌ناپذیری برای امیدهای آینده باشد.
وی بی‌توجهی به حقوق کودک را نشانه فقر فرهنگی و امری نگران‌کننده دانست و افزود: نهادهای مسئول باید با اطلاع‌رسانی و برگزاری کارگاه‌های آموزشی برای خانواده‌ها در راستای تفهیم حقوق کودکان تلاش کنند.
قسمتی به اهمیت خانواده به عنوان نهاد موثر در تربیت‌گذاری اشاره کرد و افزود: نوع نگرش به حقوق کودک در کشور ما نگرش خوبی نیست چون در خانواده‌ها شاهد بی‌توجهی‌های چشم‌گیری به این امر هستیم.این کارشناس امور اجتماعی از خانواده به عنوان یگانه نهاد تامین امنیت روانی و جسمانی و مالی انسان نام برد و خاطرنشان کرد: خانواده‌ها با همراهی سازمان‌های حمایت کننده از حقوق کودک باید وارد میدان شوند که این کار با مطالعات و سنجش‌های علمی زیاد امکان‌پذیر است.
وی عنوان کرد: رسانه‌ها باید در کنار مسائل سیاسی و دغدغه‌های اجتماعی به نیازهای اصلی جامعه به ویژه توجه به حقوق کودک بپردازند.
قسمتی یکی دیگر از مصادیق بارز بی‌توجهی به حقوق کودکان را کودک‌آزاری عنوان کرد و اظهار داشت: سپردن کودکان به دیگران به بهانه‌ اشتغال، ادامه تحصیل والدین، کمبود وقت، انتقال محل خدمت و غیره کار درستی نیست و در برخی موارد پیامدهای خطرناکی دارد.
آشنا کردن کودکان با آموزه‌های دینی
مدرس دانشگاه نقش آموزه‌های دینی را در تامین حقوق و آرامش روانی کودکان بسیار والا دانست و بیان کرد: توجه به مسائل و آموزه‌های دینی در تربیت فرزندان در خانواده‌‌ها نقش بسزایی در پیشرفت و تعالی کودکان و حفظ حقوق آنان دارد.
وی با بیان اینکه عدم امنیت روانی تنها موضوع نگران‌کننده در بحث حقوقی کودک نیست، تصریح کرد: عدم توجه به نیازهای عاطفی و تغذیه، پوشاک کودک و… نیز از دیگر دغدغه‌های جدی در حوزه کودکان است.
این مدرس دانشگاه از تک فرزندی نیز به عنوان تهدیدی برای امنیت روانی کودکان نام برد و یادآور شد: تک فرزندی از دیگر مصادیق بارز عدم توجه به حقوق کودکان توسط والدین است.
به گفته قسمتی، این مهم به دلیل عدم آگاهی و فرهنگ‌سازی مناسب توسط دستگاه‌های مسئول در بسیاری از خانواده‌های ما دیده می‌شود.
وی در پایان اذعان داشت: تک فرزند بودن به دلیل تنهایی در زندگی علاوه بر محروم شدن از نعمت برادری یا خواهری، تهدیدی برای جامعه نیز محسوب می‌شود.
کودک شما یک کودک نیست، بلکه یک انسان کوچک است که همه چیز را درک می‌کند.
کودک باید یاد بگیرد که هر چیز را بخواهد در دستانش نیست بلکه باید یاد بگیرد برای خواسته‌ها و نیازهایش تلاش کند و احتمال عدم موفقیت نیز وجود دارد و دنیا همیشه بر وفق مراد وی نخواهد بود.
کودک بداند مواقعی هست که باید به دلایلی از خواسته‌هایش چشم‌پوشی کند این در واقع افزایش ظرفیت روان‌شناختی کودک است در حوزه تربیت خانوادگی که کودک را برای ورود به جامعه سراسر پستی و بلندی آماده می‌کند کودکانمان را بیشتر درک کنیم به گفته‌هایشان گوش دهیم به سئوالاتشان با آرامش و مهربانی پاسخ دهیم.