سون رومان

سعید فیوضات
آنادیلیمیز:بیردن شهرین مفتیسی یاخینلاشدی. آخی یاز فصل ایدی. هر حالدا او دا چیخمیشدی یازلانا، یوخسا دا یازی بهانه ائلهییب چیخمیشدی چؤله کی گؤره کیم چاخیر ایچیر. خیامی گؤرن کیمی ائششه‌یین آغزینی دؤندردی خیاما ساری. باخیب گؤردوم عمر خیام قدحینی چمنلر آراسیندا گیزلتدی. اؤز اؤزومه دئدیم بو قاضی منی گؤرسه خورتدان بیلیب، منیم قتلیمه فرمان وئرر. آخی او دونیادان گلنلر تزه‌دن اؤلومه محکوم اولورلار. قاچدیم آما چوخ اوزاقلاشا بیلمه‌دیم. ائله اونلارا یاخین بیر یئرده گیزلندیم. مفتی خیاما یاخین بیر یئرده ائششک‌دن دوشوب خیاما سلام وئردی. خیام دا اونو چوخ خوش قارشیلادی. مفتی خیامین یانیندا اوتوروب باشلادی خیاملا دانیشماغا. اوندان عالمین وارلیغی حقینده سوروشدو. خیام دا باشلادی بطلمیوسدان بئله ارسطو و افلاطوندان دانیشماغا. بیر ده گؤردوم مفتینین ائششه‌یی باشینی قالخیزیب منه باخیر. چوخ ال ائله‌دیم کی قاباغا گئتمه. ائششک کی ائششک. اولمادی. اوتلایا اوتلایا گئدیب قدحه یئتیشدی. ائششک اؤزونسن. یانی بئله دولانیرسان کی بیلمیرسن او قدحین ایچینده نه وار. منیم خالام دا الان بیلیر اونون ایچینده نه وار ایمیش. یاخشی من گؤزلریمی یومورام آی ائششک سن ده ائله بیل کی قدحده سو وار اییل اونو ایچمه‌یه. دئ گؤروم سن ائششک‌سن یوخسا ام آی سیکس مامورو کی خیامی اله وئرهسن. ددهنه لعنت اولسون آی ائششک ائششک. منه شینه‌ییب اَییلدی قدحه. یانی سو ایچیرم. سنین رژیستورونا لعنت. آخی بیر آکتور اولاراق اؤز نقشینی داها دوزگون اوینایا بیلمیرسن؟ باخین، آغیزی قدحه دیمه‌میش پوفوله‌ییب قیراغا چکیلدی. تووو سنین ذاتینا ساتقین ائششک. بیج مفتی نین الینه یاخشی ماهنا وئریب یازیق خیامی حیثیت‌دن سالدین. بویورون، نه دئمیشم، اؤلن گونومو بیلمیرم. مفتی بو ایشی گؤرن کیمین دئدی:
» خیام او نمنه ایدی کی ائششکده اونو ایچمه‌دی؟«
من گؤردوم آرا قاریشیب مصب ایتهجک دوروب دئدیم:
» آی مفتی، خیام دا تقصیر یوخدور من اونا پئرمانقانات تؤکموشدوم«.
مفتی منه باخیب دئدی: »سن کیمسن؟«
دئدیم: »من خیامین شاگیردییم!«
دئدی:»خیام بو سنین شاگیردین‌دیر‌؟«
دئدی:»ائله قاباغینجا گلیب شاگیرلیگه«
مفتی بیر آز منه باخیب دئدی: »آی خیام بونون گئیینیشی، دانیشیغی هئچ بیزه اوخشاماییر آخی؟«
خیام دئدی: »آی مفتی بو گله‌جک‌دن گلیب، سوروسو وار«.
ساغ اول خیام ایندی منی اله وئریرسن؟ مفتینین گؤزلری کلله‌یه چیخدی. دئدی: »سوروسو نه اولاجاق«
دئدیم: » بیرینجی سورومبودورکی بیز هئچ بیر تأثیر قویا بیلمیریک یاشاییشا. اوندا بیز تانرییا بیر اویونجاق ایدیق«
مفتی قیزاریب قیشقیردی: » هرنه الله ایسته‌سه او اولار.«
خیام الینی قالخیزیب مفتینی سوسدوروب دئدی: » ما لعبتکانیم و فلک لعبته باز. از روی حقیقتیم نه از روی مجاز، یک چند در این بساط بازی کردیم، رفتیم به صندوق عدم یک یک باز«
ایجازه وئرین ترجمه ائدیم. بیز لعبت، یانی ماتوشگه نه بیلیم قولچاق یا دا کوکلاییق و فلک ده ماتوشگه بازدیر. مجاز دا دئییلیک، حقیقتدهییک. بو بساطدا بیر مدت اویون بازلیق ائله‌دیک سه ده بیر بیر عدم صاندیغینا گئتمه‌لی‌ییک.
مفتی دؤنوب خیاما دئدی: «قراریمیز بو دئییلدی. سن دئیه‌جکدین کی چون ائششک ایدی ایچمه‌دی، قالانیندا بیر شعر یازاجاق ایدین. سونرا سنین شعرینی ائشیتمه‌یه وئریلن پوللارین یاریسی منیم یاریسی سنین اولاجاقدی. سن راضی من راضی پوخ یئدی قاضی. به بو هاردان چیخدی؟»
گؤزومو آچینحجاق گؤردوم گونش چیخیب، شوقو هر یئره دوشوب. اَییلیب قیچیما باخدیم. قیچیمین سینان یئری شیشیب قاپ قارا اولوب نَم نه بؤیوکلوکده شیشمیشدی. آرخاسیجا گئتدیگیم آخارسو ایسه، ایکییه بؤلونموشدو. آخار سویون اوتای بوتایی دا سؤیکنمیشدی قایایا. بیر آز اللشدیم آیاق اوستونده دورام آما تزهدن ییخیلدیم یئره. بیر قوبودا ایدیم کی هر ایکی یانیمدا قایالار چکمیلمیشدیلر گؤیه. سویا باخا باخا قالدیم…
آستارانین ساحیلینده ایدیک. سویونوب پالتارلاریمیزی قویدوق خالام ارینین ماشینینا. آتام دئدی: » بوردا دهنزین یئددی پؤشته‌سی وار. من چیمیرم. دالیمجا گلمه‌یه‌سیز ها.«
من ساحیلین قیراغیندا سویا گیریب باشلادیم سو ایلا اویناماغا بیردن آتام باغیردی. آیاغا دوروب باخدیم. دای دئمه آتام پؤشته‌لره ساری گئدرکن قارداشیم دوشموشدو اونون دالینا. آتام قیشقیریردی: » بوغولدو، بوغولدو«
ایلکه باخاندا گؤردوم کی قارداشیم اوزور. آما آتام قیشقیرینجا، قارداشیم پرچیم دوشوب آز قالدی بوغولا. باشلادی اَل آیاقاق چالماغا. دئمک بیلدیگینیده اونوتدو. ائله اوندا جان قورتاران بیر شیرجه ووروب اؤزونو قارداشیما یئتیریب سونرا دا اونو چکیب چیخارتدی ائشیگه. سینه سینه باسدیقجا آغزیندان سو چیخیردی. آتام دا سودان چیخیب منه ساری گلیب الینی اوزالتدی منه. الیمی اوزالتدیم آما آتام اوزاقلاشدی آتام اوزاقلاشدیقجا قیشقیردیم: » آی آتا…«
اؤزومه گلدیگیمده گؤردوم کی سویون قیراغیندایام. اوتای بوتای قایا ایدی. سویا کئچیب باشلادیم آخار سودا قاباغا گئتمهیه آما بیر آز قاباغا گئدینجک سویون گورولتوسو منی گؤتوروب آپاردی…
بیر رستوران دا اوتوروب قارداشیملا ناغیل لاردان دانیشیردیق. قارداشیم دئدی: » چوخ یاخشی اولدو کی بو ناغیل-لاری توپلادین«.
دئدیم: » هر شمسی منظومه‌سینین بیر عؤمرو وار. بیز بو منظومه‌نین لاپ آخیره قالان یارادیقلاریییق. هل البت بلکه ده بیزدن سورا بیر آلاهی یارادیق لار یاراندی. آما بیز نئلیه‌میشیک؟ بو ایکی سون یوز ایللیکده یئرین قانین سورموشوق. طبیعت هر زامان بیر تَهَر اؤزونو قورویور. باخ، دایناسورلار ژوراسیک چاغیندا یئرده آغالیق ائله‌ییردیلر. گؤر نه اولدو؟ یئر اونلارا بیر ترسه شیلله چکدی کی تکجه فسیل لری قالیب. ایندی باخ گؤر بو آدام اوغلونو کی بو قدر یئری قورجالاییب و اونون جییَرین چیخاردیب گؤر نه گونه قویاجاق. هله بو کرونا بیرینجیسی ایدی. او زامان یاش دا قورونون اودونا یاناجاق. انسان اوغلو اولماسا بو ناغیل لار، ادبیات نه اولاجاق…«
گونش گؤزومو ووردو. آییلیب گؤردوم چایین او چتین یئریندن سوووشموشام. گینه باشلادیم سورونمه‌یه اسن یئل یاواش یاواش منی قوروتدو. اوقدر سوروندومکی دیلدن دوشدوم. گون باتینجا گؤزلریم یومولدو…
– مهندیس نییه بئله توتقون سان؟
– نییه توتقون اولماییم. قاباغا گئتمیریک هئچ قاباقکی امتیازلاری دا الیمیزدن آلیرلار.
آردی وار