انرژی جوانان چگونه تخلیه می‌شود
محمد وامق
گروه اجتماعی: در ایران هنوز، تعریف استانداردی از تفریح جوانان وجود ندارد. کمال رضایی معتقد است که در این سال‌ها فضایی برای تفریح جوانان طراحی نشده و می‌گوید: معمولاً برای چیزی به دنبال تعریف مشخص می‌گردند که جزو اولویت‌های اجتماعی باشد، اما انگار درباره تفریح این‌گونه نبوده است، چون جوانان ایران تفریح نمی‌کنند و اگر هم بخواهند تفریح کنند، فضایی برای تفریح آن‌ها وجود ندارد، وقتی هم که نوبت به تفریح می‌رسد، آداب تفریح را بلد نیستند.
جوانان ایرانی معمولاً به تفریح نسل گذشته با تردید نگاه می‌کنند و تفریح آن‌ها را در محدوده سنت‌ها و ارزش‌های گذشته می‌بینند اما جوانان امروز تفریح را برای ابراز شادمانی می‌خواهند حتی برخی از آن‌ها، کار کمتر را مساوی با تفریح و لذت بیشتری می‌دانند. علی ملکی می‌گوید: تعریف خاصی از تفریح وجود ندارد، اما درباره اوقات فراغت مطالب بسیاری گفته شده.
او معتقد است تفریح بخشی از اوقات فراغت به حساب می‌آید. از آنجا که پرداختن به اوقات فراغت جوانان از سوی بخش رسمی جامعه جنبه ارشادی داشته است، آن‌ها برای جدا شدن از این تعریف کلیشه‌ای میان اوقات فراغت و تفریح خط فاصله‌ای گذاشته‌اند. با این حال نسل‌های پس از انقلاب نیز هنوز به تعریفی از تفریح نرسیده‌اند.
معصومه فوق لیسانس ادبیات دارد، او می‌گوید؛ تفریح دختران و پسران آن نسل تمرین خوبی بود. اما مریم؛ دانشجوی رشته حقوق، درباره ویژگی‌های تفریحی نسل سوم می‌گوید: ما دو نوع تفریح داریم، یک نوع آن تفریحی است که ذهن آدم را مشغول نمی‌کند، ما اسم آن را خوش‌گذرانی می‌گذاریم. نوع دیگر تفریحی است که با بچه‌ها دور هم جمع می‌شویم و مثلاً فیلمی را می‌بینیم و درباره آن فکر می‌کنیم. اما خیلی از جوان‌های هم نسل من به رمان خواندن و فعالیت‌های فردی به چشم تفریح نگاه می‌کنند.
به اعتقاد کارشناسان؛ تفریح نسل گذشته بیشتر با ارزش‌های جمعی سازگاری داشت، اما نسل جدید به لذت‌های فردی گرایش پیدا کرده‌اند و می‌خواهند از طریق هیجان سازی‌های کاذب نیازهای اساسی خود را برطرف کنند. درحالی‌که جامعه برای هویت فردی آن‌ها حساب ویژه‌ای باز نکرده است و نسل جدید گمان می‌کند حضور آینده‌اش بدون برنامه‌ریزی خاص به فراموشی سپرده شده است.
منصوره حصارکی دانشجو می‌گوید: فضای تفریح جوان‌ها نسبت به گذشته خیلی بهتر شده، اما در این عصر همه پیشرفت کرده‌اند، ما هم باید پیشرفت کنیم و تفریحاتمان بیشتر شود، الان پارک‌ها به خانه سالمندان تبدیل شده و جوان‌ها منزوی شده‌اند. در گذشته مادر من در خانه کارهای فراوانی انجام می‌داد و به این کارها به چشم تفریح نگاه می‌کرد، اما امروز کارهای خانه هم محدود شده است.
* تفریح در زیر زمین
محمد اشجاری دانشجوی کارشناسی ارشد معتقد است جامعه جوان ایران به سرعت به سمت لذت گرایی پیش می‌رود و به اهداف مادی جامعه که داشتن زندگی مرفه است می‌اندیشد و چون به آسانی به این اهداف دست پیدا نمی‌کند به لذت‌های آنی و زودگذر می‌پردازد.
به اعتقاد کارشناسان، بخش رسمی جامعه به ابزارهای تفریحی بهای چندانی نداده است. اما جوانان با توجه به پایگاه اجتماعی خود، ابزار جدیدی را برای تفریح بهتر، تعریف کرده‌اند. امروزه ماشین بازی تفریح مورد علاقه بسیاری از جوانان است.
برخی دیگر از جوانان به وبلاگ نویسی روی آورده‌اند، با اینکه وبلاگ نویسی در کشورهای دیگر پدیده‌ای ملال آور است؛ جوانان ایرانی به چشم تفریح به آن می‌نگرند و در وبلاگ‌هایشان از زندگی، روابط شخصی و اوضاع اجتماعی می‌نویسند. هادی معیری نژاد کارشناس ارشد مسائل اجتماعی درباره نگاه جدید جوانان ایرانی به تفریح می‌گوید: بحث تفریح و ابزارهای رسیدن به آن مقوله‌های جداگانه‌ای هستند. هرچه شما در جایگاه بالاتری باشید به خاطر دسترسی به ابزارهای تفریحی، تفریح شادتری دارید. از آنجا که جامعه به شدت طبقاتی است، هر چه فاصله طبقات بیشتر می‌شود، تفریحات خاص هم طبقاتی‌تر می‌شود.
طبقات مرفه جامعه شهری معتقدند؛ جوامع غربی به جوامع فراغتی تبدیل شده‌اند، مردم پول بیشتر و وقت بیشتری در اختیار دارند و می‌خواهند از لحظه‌های زندگی خود لذت ببرند. علی ملکی در این باره می‌گوید: از دیدگاه جامعه و فرهنگ ما، تفریح ثروتمندان به خاطر تن پروری و بطالت اوقات فراغت، بی فایده است. در صورتی که تفریح مدنظر ما باید سازنده و خلاق باشد، چرا که تفریح برای عالمان ساعات تفکر و تأمل است و برای هنرمندان زمان ساختن و ابداع کردن. جوانان ایرانی از احساسات روزمره خود به عنوان یک تفریح حرف می‌زنند، آن‌ها در کافی‌شاپ‌هایی که معمولاً ۴۵ دقیقه جوانان را تحمل می‌کنند، می‌نشینند، پشت ویترین مغازه‌ها سرک می‌کشند، جنس‌هایی را قیمت می‌کنند که توان خرید آن را ندارند و یا خیابان‌ها را گز می‌کنند، حضور در دانشگاه نیز به تفریح تازه‌ای تبدیل شده است.
هادی معیری نژاد در این باره می‌گوید: این احساسات روزمره تفریح نیست بلکه یک مفر است، چون قیمت کردن جنسی که توان خریدش ممکن نباشد نه تنها آدم را به لذت نمی‌رساند، بلکه باعث ایجاد احساس حقارت اجتماعی می‌شود.
به ظاهر نسل امروز با نسل دیروز سوءتفاهم پیدا کرده است. نسل گذشته برای جلوگیری از انحراف نسل جدید، کنترل ویژه تفریحات آن‌ها را در دستور کار خود قرار داده است. اما کارشناسان معتقدند کنترل شدید تفریح جوانان به احساس انحراف اجتماعی منجر می‌شود و به این طریق انرژی سرکوب شده جوانان به کانال‌های زیر زمینی می‌رسد. مریم از گروهی از دوستانش می‌گوید که جزو دانشجویان نخبه هستند، ولی با این وجود به تفریحات زیر زمینی روی آورده‌اند: من فکر می‌کنم این تفریحات در سال‌های اخیر، میان قشر نخبه جامعه رایج شده، آن‌ها در اینترنت جست‌وجو کرده‌اند، عیری نژاد معتقد است، جامعه تعریف مشخصی برای تفریح ندارد، نخبگانش پایگاه اجتماعی خود را پنهان می‌کنند و به تفریحات زیرزمینی روی می‌آورند. اما ملکی می‌گوید: با برنامه ریزی صحیحی می‌توان این‌گونه تفریح جوانان، خنده و خوشحالی آن‌ها را هدایت کردد. * جوانان سرگردان
محمد اشجاری درباره نیازهای جوانان امروز می‌گوید: خارج از نیازهای اولیه که فیزیولوژیک هستند، نیاز به احترام، صمیمیت و روابط عاطفی احساس می‌شود، وقتی جلوی برطرف شدن این نیازها را می‌گیرند، جوان دچار اختلالات و نابسامانی‌های روانی می‌شود.
جوانان نسل سوم کلیت اجتماعی جدیدی را برای خود خلق کرده‌اند، در رفتار بسیاری از آن‌ها عناصر کنش‌های ضد فرهنگی دیده می‌شود. تفریح آن‌ها به هیچ وجه آرمانی نیست، آن‌ها در تفریح خود معنی خاصی را دنبال نمی‌کنند و گاه از تفریحی که انجام می‌دهند لذت کافی نمی‌برند.
نوشته شده توسط admin در سه شنبه, ۲۵ تیر ۱۳۹۲ ساعت ۱۲:۳۷ ب.ظ
