گزارش//

پوشش ۱۰ درصدی بیمه محصولات؛ پاشنه آشیل کشاورزی آذربایجان غربی

گروه گزارش: سطح پایین و ۱۰ تا ۱۵ درصدی بیمه اراضی کشاورزی در آذربایجان غربی و سطح بالا و ۱۰۰ میلیارد ریالی خسارت های وارده به این بخش، یکی از نقاط ضعف مهم و اساسی بخش کشاورزی به عنوان نقش اول اقتصاد استان است که بهبود این وضعیت نیازمند بررسی جدی مسوولان کشوری و استانی است. آذربایجان غربی استانی با ۱۲۰ هزار هکتار باغ و ۶۵۰ تا ۷۰۰ هزار هکتار زمین زراعی با ۲۳۵ هزار بهره بردار است که سالانه خسارت های بسیاری به بخش کشاورزی آن به عنوان موتور محرکه اقتصاد منطقه بر اثر حوادث وبلایای طبیعی وارد می شود.عمده خسارت های وارده به این بخش براثر سیل، سرمازدگی، وزش باد و گاهی حتی خشکسالی است که لازمه کاهش آن سوق دادن کشاورزان به سمت بیمه اراضی است که سال هاست رغبتی براین موضوع وجود ندارد.
با نگاهی گذرا به سطح بیمه شده سالانه اراضی کشاورزی استان که بین ۱۰ تا ۱۵ درصد است به نظر می رسد در این راستا ترویج و اطلاع رسانی در استان ناکافی بوده و این موضوع در بین سایر برنامه های حمایتی از کشاورزان مورد غفلت واقع شده است.طبق اظهارات کشاورزان و کارشناسان این حوزه مهمترین آسیب این معضل اقتصادی، واقعی سازی نشدن میزان برآورد خسارت از سوی دولت با میزان غرامت زیان وارد شده به کشاورزان است.
این علت و دیگر علت هایی که در گزارش پیش رو بیان می شود، سبب شده کشاورزان علاقه‌ای به بیمه محصولات خود نداشته باشند، در حالی که اگر این آسیب جدی برطرف شود می‌تواند در بازسازی اعتماد و جذب کشاورزان به این صندوق که اصلی ترین هدفش حمایت همه جانبه از آنان در مقابله با زیان ناشی از حوادث و بلایای طبیعی است، تاثیر فراوانی بگذارد.
البته نگاهی به آمار ارایه شده از سوی معاون خدمات بیمه ای بانک کشاورزی استان نشان می دهد که آذربایجان غربی به رغم کم بودن سطح بیمه شده دارای رتبه ۱۰ کشوری در زمینه بیمه زمین های زراعی و رتبه ۱۳ در زمینه بیمه باغات است.
میزان خسارت های پرداختی به اراضی بیمه شده بسیار پایین است
امان الله حیدری یکی از زارعان آذربایجان غربی در بخش سیلوانای ارومیه که سال هاست در سطح ۱۰ هکتاری مشغول کشت و زرع بوده، می گوید که چند سال قبل یکبار به پیشنهاد کارشناسان جهادکشاورزی اقدام به بیمه اراضی خود کرده است اما بعد از آن به دلیل ارزیابی های غیر منصفانه و پرداخت های بسیار پایین در زمینه خسارت ها دیگر رغبتی به این مساله ندارد.وی معتقد است که پرداخت خسارت های موجود که بسیار ناچیز است بسیار دیرتر از موعد مقرر انجام می شود و این موضوع برای یک کشاورز که متضرر شده، بسیار آزار دهنده است و نمی تواند برای بیمه سال زراعی بعد تصمیم گیری کند.این کشاورز ارومیه ای معتقد است که دولت باید در زمینه ارزیابی خسارت ها اقدامات فراگیرتری از جمله تسریع در پرداخت ها و تجدید نظر در ارزیابی های کارشناسی را در نظر بگیرد تا کشاورز علاوه بر رنج خستگی رنج معاش را هم بردوش نداشته باشد.
بر اساس گفته های وی تشویق کشاورزان به بیمه گری باید همراه با تسهیل روند این کار و نیز مشوقهایی باشد در حالی که این موضوع همراه با یک سری عوامل بازدارنده اعمال می شود.
بر اساس اظهارات وی در سال زراعی گذشته محصول سیب درختی همسایگان وی دچار ریزش در شهریور ماه شد به رغم بیمه گری از دریافت خسارت های مورد انتظار محروم ماند و این موضوع تاثیر منفی زیادی برروی روستاییان منطقه در بیمه گری اراضی داشت.
استقبال از بیمه اراضی و باغات مطلوب نیست
نمایندگی صندوق بیمه کشاورزی در شهرستان مهاباد گفت: استقبال از بیمه اراضی کشاورزی در بین کشاورزان بسیار پایین است و علل متعددی می تواند داشته باشدکه یکی از این علل از نگاه کشاورزان ارزیابی های انجام شده از میزان خسارت هاست.
ابراهیمی آذر با اشاره به خواسته ها و انتظارات کشاورزان افزود: یکی دیگر از علل این موضوع را می توان انتظارات و توقعات بالای کشاورزان بیان کرد چرا که در پرداخت خسارت ها خواهان دریافت ۱۰۰ درصدی هستند که این اقدام با ارزیابی های کارشناسان انجام می شود.
وی با بیان اینکه به ازای هر هکتار ۱۴۷ هزار تومان وجه از کشاورزان برای بیمه اراضی اخذ می شود، گفت: میزان خسارت پرداختی تا سه میلیون تومان است که در بخش دام در ازای دریافت ۹۰ هزار تومان برای هر دام تا ۱۴ میلیون تومان خسارت پرداخت می شود.
طبق گفته های وی وقتی عملکرد محصول در یک سال زراعی بالاست تقاضا برای بیمه نیز کاهش می یابد در حالیکه احتمال بروز خطرات و حوادث غیر مترقبه همواره وجود دارد.براساس گفته های وی تا ۱۰ سال قبل ارزیابی ها توسط خود نمایندگان بیمه انجام می شد ولی در حال حاضر فروشنده بیمه و ارزیابان وظایفشان از هم تفکیک شده است و هر ارزیاب از افرادی که بومی منطقه بوده و برمناطق تسلط دارد، انتخاب می شود.وی با بیان اینکه ۱۲۵ نوع محصول کشاورزی در استان از خدمات بیمه بهره مند هستند، افزود: بیمه محصولات از ابتدای سال زراعی شروع می شود و تا پنج ماه مهلت برای بیمه گری لحاظ می شودطبق گفته های وی برای تشویق کشاورزان و دامداران به بیمه محصولات باید تمامی خدمات کشاورزی ارائه شده اعم از تسهیلات و دریافت نهاده ها به بیمه گری محصولات منوط باشد تا بتوان به کشاورزی پایدار دست یافت.
۱۴۰ میلیارد ریال به بخش کشاورزی آذربایجان غربی خسارت وارد شد
رییس سازمان جهاد کشاورزی آذربایجان غربی هم در این خصوص با بیان اینکه در اثر وقوع حوادث غیر مترقبه در سال زراعی گذشته، ۲۳ هزار میلیارد ریال به اراضی باغی و زراعی و بخش دام و طیور و تاسیسات و امور زیر بنایی و ادوات کشاورزی خسارت وارد شد، گفت: از ابتدای سال زراعی جاری تاکنون، در حدود ۱۴۰ میلیارد ریال به بخش کشاورزی استان خسارت وارد شده است.
اکبر کرامتی با بیان اینکه باید فرهنگ‌سازی بیشتری در میان کشاورزان انجام شود تا بیش از پیش با ضرورت و اهمیت بیمه محصولات آشنا شوند، افزود: امسال شرایط خاصی از لحاظ بارندگی و وضعیت اقلیمی بر استان و کشور حکمفرماست و این مساله لزوم توجه به بیمه محصولات را دو چندان می‌کند چرا که پرداخت هرگونه خسارت فقط در قالب بیمه کشاورزی امکانپذیز است.وی با اشاره به نقش بیمه محصولات کشاورزی در تعدیل ریسک تولیدات کشاورزی افزود: یکی از مهمترین استراتژی هایی که می تواند در این امر موثر واقع شود، بیمه محصولات کشاورزی است که به موجب آن محصولات در مقابل خطرات کشاورزی و بیماری های نباتی و حوادث غیر مترقبه مورد تضمین قرار می گیرند و خسارت مالی وارده به کشاورز بیمه گذار تا میزان مورد تعهد بیمه گر جبران می شود.وی تاکید کرد: پیگیری بیمه‌پذیری محصولات جدید، ترویج و اطلاع‌رسانی خدمات بیمه‌ای و استفاده از ظرفیت رسانه‌ها برای توسعه فرهنگ بیمه را از جمله مهمترین اقدامات در راستای افزایش پوشش بیمه کشاورزی در استان ذکر کرد.
بیمه، پشتوانه ای برای جبران خسارت هاست
یکی از کارشناسان بخش کشاورزی آذربایجان غربی معتقد است بیمه یکی از پشتوانه‌های افراد جامعه است که در صورت بروز حوادث نقش مهمی در جبران بخشی از خسارت های وارده خواهد داشت در عرصه کشاورزی هم مدت‌ هاست که با فعالیت صندوق بیمه محصولات کشاورزی، طرح بیمه محصولات کشاورزی و دامی به اجرا درآمده است.
به گفته رضا تربتی، بی اعتمادی کشاورزان به اجرای تعهدات صندوق بیمه محصولات کشاورزی از مهمترین دلایل گریزان بودن این قشر زحمتکش به این صندوق است و ارائه نشدن تعریفی جامع درباره نوع و شرایط تعهدات بیمه هم از دیگر دلایل استقبال نکردن کشاورزان از این موضوع مهم است.
وی اضافه کرد: به عبارت ساده تر، حرف اول و آخر کشاورزان این است که هزینه پرداختی صندوق بیمه کشاورزی به خسارت دیدگان حوادث و بلایای طبیعی در حد بسیار پایین است که گاهی حتی هزینه خرید بذر کاشته شده را هم جبران نمی کند.البته این نکته را هم نباید از نظر دور داشت که ضعف اطلاع رسانی، فقدان شناخت کافی از نحوه ساز و کار اجرایی، میزان تعهدات، نوع ماموریت اصلی این صندوق و تبلیغات به هنگام هم می تواند از دیگر دلایل استقبال نکردن کشاورزان از صندوق بیمه باشد که هرکدام به تنهایی قابل نقد و بررسی است.به گزارش آراز آذربایجان به نقل از ایرنا، آذربایجان غربی با یک میلیون هکتار اراضی قابل کشت همواره در معرض تهدیدات مختلف طبیعی و حوادث غیر مترقبه است که بیمه میتواند کمک موثری به کشاورزان این حوزه باشد.